Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 20, 14 May 1892 — Page 4
| This text was transcribed by: | Roberta Bennett |
| This work is dedicated to: | Robert & Grace Costa |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Ka Nupepa Kuokoa
ME
Ko Hawaii Paeaina i Huiia
No ka Makahiki $2.00
No Eono Mahina $1.00
Kuike ka Rula
HOOPUKAIA E KA
HAWAIIAN GAZETTE CO.
H.M. WHITNEY, Luna Nui,
J.U. KAWAINUI,Luna Hooponopono
POAONO MEI 14,1892
KULA SABATI.
MEI 28, Ka moeuhane a Nebukaneza. Daniela 2:35-49.
OIA iho no ua moe la; a e hoakaka aku hoi makou i kona hoailona.
37. O oe no, e ke alii, he alii oe o na’lii: a ua haawi mai no ke Akua o ka lani ia oe i ke aupuni, a me ka mana, a me ka ikaika, a me ka hanohano.
38. A ma na wahi a pau i nohoia e na kanaka, ua haawi oia i na holoholona o ke kula, a me na manu o ke lewa iloko o kou lima, a ua hoalii mai ia oe maluna o na mea a pau. O oe no ua poo @ula la.
39. A mahope o kou e hookuia ana he aupuni, ua emi mai ia mahope o kou: a o ke kolu o ke aupuni (e hookuia mai) he keleawe ia; oia ka mea e alii ana maiona o ka honua a pau.
40. A o ka ha o ke aupuni a like auanei kona ikaika me he hao la; no ka mea, o hao ka mea e weluwelu ai; a e okaoka loa ai na mea a pau; a e like me ka hao i hooweluwelu liilii ai i keia mau mea a pau, pela no oia o okaoka loa ai.
41. A i kou ike ana i na kapuai a me na manamana wawae he palolo a ka potera kekahi, a he hao kekahi, e maheleia ana ke aupuni; aka, o ka ikaika o ka hao kekahi me iloko ona, e like me kou ike ana k ka hao i huipuia ai me ka palolo.
42. E like me ua mau manamana wawae la he hao kekahi a he palolo kekahi, pela keia aupuni, he ikaika kekahi a he nawaliwali kekahi.
43. A me kou ike ana i ka hao i huipuia me ka palolo, pela lakou i hipuia ai me ka hua o kanaka; aole nae e pili pono kekahi i kekahi, e like me ka hao, aole pili pono i ka palolo.
44. Ma na la o keia poe alii, e kukulu mai ai ke Akua o ka lani i aupuni mau loa, aole hoi e hoohioloia ia aupuni; aole nae ia e lilo no ka lahuikanaka e, aka, iaia no e weluwelu liilii auanei a okaoka loa keia mau aupuni a pau, a e mau loa aku ana no ia.
45. A i kou ike ana i ua pohaku la i kalai lima ole ia ai mailoko mai o ka mauna, i weluwelu liilii ai ka hao, a me ke keleawe, a me ka palolo, a me ke kala, a me ke gula; oia ko ke Akua kiekie hoike ana mai i ke alii i na mea e hiki mai ana mahope; ua oiaio ka moe, a o kona hoike ua paa loa ia.
46. Alaila, moe iho la o Nebakaneza ke alii ilalo ka maka, a hoomana aku la ia Daniela: a kauoha aku la oia e mohai aku lakou iaia i ka mohai a me na mea ala.
47. Olelo mai la ke alii ia Daniela, i mai la, Ho oiaio no o ko oukou Akua, he Akua ia o na akua, a he Haku o na’lii, oia hoi ka mea e hoakaka mai i na mea i ike ole ia, no ka mea, ia oe no e hiki ai ke hoakaka mai i keia mea i ike ole ia.
48. Alaila, hoolilo ae la ke alii ia Daniela i kanaka nui, haawi hoi iaia i na makana he nui wale, a hoolilo iaia i kiaaina o na aina a pau ma Babulona, a i luna hoi maluna o ka poe naauao a pau o Babulona.
49. A noi aku la o Daniela i ke alii, a hoonoho iho la oia ia Saderaka, a me Mesaka, a me Abedenego, maluna o ka oihana e pili ana i ka aina Babulona: aka, o Dniela ua noho oia ma ka ipula o ke alii.
Pauku Gula. – Hebera 4:13, Ua akaka loa na mea a pau i ka maka o ka mea iaia kakou e hoi aku ai.
Mauno Nui,- E manao nui i ke Akua nona ka ike palena ole.
Olelo Hoakaka
Ua hoopoina o Nebakaneza i kekahi moeuhane, a ua nui kona pihoihoi. Ua ninau aku oia i kona poe kilokilo, aole nae he hiki ia lakou ke hoike mai. Ua huhu loa oia a kauoha e pepe@lia lakou. Ia wa ua noi aku o Daniela i ka ilamuku e kali iki a loaa aiai ka moe a ka moi i hoopoina ai. Ua pule aku ola ia Iehova a loaa mai la iaia ka ike. Ua hoike aku o Daniela i ka moi i na mea ana i ike ai ma ka moeuhane, a wehewehe no hoi i ke ano o na mea i hoailona ia e pili ana i kona aupuni a me na aupuni nui e ae ekolu.
37. Alii o na’lii, - nona na aupuni e no ma ke ano he panalaau. 38. Poo gula, - ola no ke aupuni o Babulona , Isaia 14:4. Aka nae, ua lawwe pio o Kuro ia kulanakauhale la i ka makahiki 538, a pau ae la ke aupuni o Babulona. 39. Aupuni e, - o na Mekia a me Peresia i mau ai a hiki i na kaua lanakila a Alekanedero ka Nui, makahiki 333, Kolu, - oia no ke aupuni o Makedonia (Helene paha), ua mau a hiki i ka lanakila ana o ke aupuni o Roma i ka makahiki 66. 40. Ha, - oia no ke aupuni o Roma i mau ai a hiki i ka lanakila ana o na kanaka Vanedala, makahiki 476. Mai ia wa mai, ua ikaika a nawaliwali no hoi na aupuni o Europa, no ka okoa o na lahui i hoohuila, e like me ka hoohui ana i ka hao me ka palolo. 44. Aupuni mau lo9a, - oia no ke aupuni o Iesu Kristo, Halelu 2:9; Isaia 60:12; 1 Korineto 15:24, 25; 45. Pohaku, - no ke Akua mai keia aupuni, e mahuahua mau ana me ka ikaika. He aupuni ia maluna o ka manao o na kanaka, aole ma kekahi ano e ae. Lima ole, - aole ma ke akamai o na kanaka. 46. Hoomana, - me he mea ia he Akua o Daniela. 49. Ipuka, - kahi e hookalokalo ia ai na poe o ka hikina.
He mau Niele.
Na aupuni o ka honua, pp. 36-43. Owai ka inoa hanohano a Daniela i haawi aku ai ia Nebukaneza? He aha na haawina a Nebukaneza mai ke Akua mai? Heaha ka apena o ke kii i oleloia @ hoailona aku ana ia Nebukaneza? Owai ka inoa o kona aupuni? Owai na aupuni e ae hanahope ona? Pehea ke ano o keia mau aupuni a pau, Ikaika paha a nwaliwali paha? Nehea mai keia moeuhane a Nebukaneza? Heaha na kumu o kona hoopoina ana? Mai hea mai ko Daniela naauao? Hiki anei ke mau loa kekahi aupuni? Ua kupono anei i ke Akua ka haawi ana I keia moeuhane i kekahi moi hoomanmana? Ua kupono anei ka haawi ana ia Daniela i ka mana wehewehe moe? Heaha na hoailona o keia mau aupuni? Daniela 7:3-6, Owai ka mea ike palena ole?
Ke aupuni o ka lani, pp. 44, 45. Owai ka mea nana e kukulu ka lima o ke aupuni? Pehea kona ano? Heaha kona hoailona, he kii hou paha, he pohaku paha? Pehea e mahuahua ai keia pohaku? He alii anei o Iesu, he kahuna wale no paha? Ua hoomalu anei o Iesu I na aupuni a pau loa? Heaha ka mea ano nui ma na olelo wanana o ka Baibala? Pehea e lanakila ai ke aupuni o Iesu Kristo? Zekaria 4:6; Roma 12:21; 1 Korineto 1:18-28. Heaha ka hoailona o keia aupuni? Daniela 7:9-14. E hoomalu ana anei i ko ke ao nei a pau? Halelu 72:8; Isaia 9:7; Mataio 13:33; Luka 1:33.
III. Ke alii o na alii pp. 46-49. Heaha ka hana a Nebukaneka i hana aku ai ia Daniela mahope o kona wehewehe and i ka moeuhane? Ua hoomana aku anei oia ia Daniela ma ke ano keiki akua? Heaha ka Nebukaneka olelo hoike? Heaha kana hana e hoohanohano ai ia Daniela? Owai na makamaka a Daniela i hooikeike pu ai? Owai ka mea nana i hana ai ia Daniela, he kanaka naauao akahai hanohano? He hooikaika anei keia moolelo i ko kakou manaoio, o Iehova oia no ke Akua hookahi wale no? Hiki anei i keia aupuni Hawaii ke mau loa ke ole ko Iesu hoomalu ana i ka lahui? E noho alii ana anei o Iesu ma ka honua? Hoikeana 11: 15-17. Heaha ka oiaio i hoailonaia ma ke poo gula, ka umauma dala, ka uha keleawe, na wawae hao, na kapuai palolo?
1. Ua kupono anei ka hookiekie ana ia kakou iho?
2. Heaha ke aupuni mau loa no kela me keia kanaka?
3. Owai ka mea e hoomalu ana ia kakou?
4. Ua pili anei au i ke aupuni o Iesu?
5. Ua kokua anei au i ke aupuni o ka Haku?
Ka hana Weliweli a ka Pupule Ino.
Madaraida, Apr, 16.-Ua hana ia kekahi pepehi kanaka weliweli i ka la inehinei maloko o ka luakini o Anglesola. E malama ana o Rev. Makua Fruncisco Martin he anaina hoomana ia Poalima Maikai, a lana e kukuli ana i mua o ke kuahu, ua ku ne la kekahi kanaka i hoolako iaia iho me ka pupanapana a me ka pahikaua maiwaena ae o ke anaina, hele aku la oia i kahi a ke kahuna kukuli la , hili aku la i ke kahuna pule a kokoke e moku ke poo mai ke kino mai, a ooki ae la a moku ka lima. Hina aku la ke kahuna pule a make loa me ke kahe makawalu aku o ke koko ilalo o na anuu o ke kuahu. Alaila huli mai la ua limakoko la i mua o ke anaina, huki ae ia i kana pupanapana a hoomaka mai la i ke kipu iwaena o ke anaina ma ka akau a ma ka hema. Ua puhee aku na kanaka me ka eehia. Ua ku mai kekahi wahine i ka poka a hioa aku la i mua make loa. Ua alala ae na wahine iloko o ka makau a he lehulehu i maule aku. He lehulehu no ka poe i pa aku i na poke a i hoeha ia. E make aku ana paha kekahi poe o lakou.
I ka pau ana o na poka oloko o kana pu, ua komo mai la oia iloko o ka huikau kanaka, e hili anan i kana pahikaua hilihili koko i ka akua a me ka hema me ka hoeha aku i ka poe e pa ana. A i ka hiki ana o keia limakoko i mua o kea anaina, huki ae la i kana pupanapana a hoomaka mai la i ke kipu iwaena o ke anaina ma ka akau a ma ka hema. Ua alala ae na wahine iloko o ka makau a he lehulehu i maule aku. He lehulehu no ka poe in pa aku in na poka a i hoeha ia. E make aku ana paha kekahi poe o lakou.
I ka pau ana o na poka oloko o kana pu, ua komo mai la oia iloko o ka huikau kanaka, e hili ana i kana pahikaua hilihili koko i ka akua a me ka hema me ka hoeha aku i ka poe e pa ana. A i ka hiki ana o keia limakoko i ke alanui, ua holo aku la oia me ka mama a nalowale. Ua hoao la na mea a pau e loaa ai oia, aka aole nae i loaa. Ua manao ia ua kaawe aku la oia iaia iho. Aohe mea kanalua no kona pupule ole a ua manao no hoi kekahi poe, he koa oia i pau ka noho koa ana.
Ua kakau mai o Messrs. Cage & Sherman o Alexander, Tesaka ia makou, no ka mea i pili i ke ola ana o ka ma’i rumatica, penei: “Ua kaa mau ia ka bela moe e ka wahine a Mr. Wm. Pruitt, ko onei Lunaleta, o ka ma’i rumatica no @ makahiki loihi. Aohe mea i loaa iki iaia e hoola iki ae ai. Ua kuai aku makou iaia i ka omole o ka Chamberlain Laau Hoola Eha (Chamberlain’s me Pain Balm), a ua hoola loa ia kona eha e keia omole hookahi. Ke kuhikuhi aku nei makou i na mea a pau e ninau aku iaia no kona hooiaio mai i keia hoike.” He 50 keneta o ka omole hookahi, a e loaa i na mea kuai laau a pau. O BENSON SMITH & Co., Na Agena ma Honolulu.
Ahahui Euanelio o ka Mokupuni o
Oahu ma Kaumakapili
[Hoomauia mai keia pule mai.]
La Hana 2. Poaha, Aperila 7.
Halawai hou ka Aha i ka manawa i hoopanee ia. Lunahoomalu ma ka noho. Malamaia ka hapalua hora haipule. Heluhelu ia ka moolelo o ka halawai i hala a aponoia.
Noi o S. Kapu e hapai hou ka noonoo ana no ka papa hoonohonho hana a ke Komite Poni ia Mose Kuikahi, a e hookomia ka inoa o Rev. H. H. Paleka ma kahi o ka mea nana e malama ka haiolelo, a o S. Kapu ke alakai himeni. Apono ia ke noi me ka hoololi.
Hapaiia ka noonoo ana i ke koena o na hoike kihapai. Na H. H. Paleka me J. Waiamau i ka laua mau hoike. Mr. Moolehua (elele), i ko Kalihi me Moanalua, a ua waihoia nae a hiki i ka wa e hapai ai ka aha i ke kumuhana 12. Na L. P. Puuweuweu i ko Waikane.
Hoike mai o C. M. Hyde, ke komite o keia aha, ua loaa ka buke moolelo o ka aha no ke $1.75, a o ke koena dala e haawiia na ke Kakauolelo no na lilo o kana oihana. Aponoia.
Kumuhana 12 – na Ekalesia kahu ole a me hoike komite. Hoike mai o J. Waiamau, aole aie o ka Ekalesia o Kalihi me Moanalua. Aponoia ka hoike. Noi mai o C.M. Hai, e kapae na rula no ka manawa, no ka hoolohe ana i ka hoike a ka elele o ka Ekalesia o Kaukeano. Aeia. A na Kauka Emekona i hoike mai, o ke aloha a nui o na pau o ka Ahahui Euanelio.
Koho ka aha ia E.S. Timoteo a me S. Kapu i mau komite hoeueu, a o J.M. Ezera i komite nana e malama ka ahaaina a ka Haku no Kalihi me Moanalua.
Na S. Kapu he hoike no na Ekalesia kahu ole o Waikane me Kaneohe, a ke nee mua la o Waikone, a ke makaukau la hoi o Kaneohe e apo mai i ko lakou haiolelo i kahu.
Hapai hou ia ka noonoo ana i ke kumuhana 5-oihana kuwaho. Heluhelu mai o Hai he leta na J. Kekel, e hoike ana i ka holomua o na hana a ka Haku ma Nuuhiwa. Koho ka aha i ka Lunahoomalu i mea nana e pane aku.
Kumuhana 6-oihana kuloko. Ua hoike mai ke Kakauleta o ka Papa Hawaii i ka pilikia o ka aina i ke dala ole.
Ma ke noi a C.M. Hai, ua kapae ia na rula no ka manawa, no ka manawa, no ka hoolohe ana i ka hoike a ke komite hooponopono kumukanawai, penei:
(1) E kapaia ka inoa o keia aha, ka Ahahui Euanelio o Oahu. (2) O na lala o keia aha, oia no na makua misionari, na kahunapule euanelio e lawelawe ana i ka oihana kahunapule ma kekahi Ekalesia Euanelio o Oahu nei, na poe haiolelo, na kahunapule i aeia ma keia aha e noho ana ma Oahu nei a me na elele pakahi i hoounaia mai e na Ekalesia o Oahu nei. (3) O na luna o kela aha, oia no ka Lunahoomalu me ke Kakauolelo i kohoia ma kekahi halawai ana o ka aha ma o lima ana; e noh laua a kohoia na luna hou. (4) O ka hana a keia aha oia no ka imi ana i na mea e ulu ai ka pono, ka maluhia a me ke kuikahi iwaena o na Ekalesia o Oahu nei; ka hookumu a me ka hookaawale ana i kekahi mau ekalesia, na ekalesia hou, ka haawi a me ka hoopau ana i na palapala haiolelo, ka hookolokolo, ka hookuu a me ka hooonoho ana i na kahu ekalesia, me ka hooholo pu ana i ka la o keia hana maikai no ka pono uhane. (5) Elua halawai ana o keiaaha i ka makahiki, iloko o ka malama o Aperila a me Okatoba, a na ka Lunahoomalu, a i ole, na ke Kakauolelo e hoolaha mai ma na nupepa Hawaii he elua pule mamua aw o ka malama e halawai ai. (6) E hiki no ke hoololi ia keia kumukanawai ke ae na hapakolu elua ma kekahi halawai ana o keia aha ke hoike e ia mai ka hoololi i ka halawai ana o keia aha mamua ae.
Na Pauku o ke kanawai hoomalu. (1) Ua hiki no i ka aha ke koho i mau kanaka hoopono e ae ma ke ano he poe hoa kuka, koe na halawai hookolokolo. (2) E hoomakaia na hana i ka auina la me ka himeni a me ka pule, a e hookumuia na halawai a pau me ka pule. (3) E kahea ke kakauolelo i ka inoa o na lala ma ka hoomaka ana o na hana i keia a me keia la, a ina e hiki ole mai kekahi mea e hoopaaia ma ka moolelo o keia halawai.. (4) E koho ka lunahoomalu i mau komite kumau he eha lala, oia hoi ke Komite Imihana, Komite Halawai Haipule ma ke ahiahi, Komite Imi Haawina Heluhelu, a me ke Komite Pa’i Moolelo. A nana no hoi e koho ke Komite Wae. (5) E hiki no i na luna o keia aha ke kahea i halawai kuikawa ina e noi ia mai e kekahi mau kahu ekalesia elua, ua hiki no hoi ia laua no na kumu kupono, ke hoololi i ka wa a me kahi e halawai ai. (6) E malama keia aha i na rula o ka Ahahui Euanelio o ka Pae Aina mamuli o ka buke lawe lima, a e hooholoia na hana mamuli o na kanawai pili laula e ae. (7) I ka hoomaka ana o na hana o ka la mua, e hoike mai ke Kakauolelo i na hana i koe o ke kau i hala. (8) Aole e ae ia na lala e kamailio palua e pili ana i na mamao o kekahi olelo hooholo, ina e makemake ana kekahi lala e kamailio, aole hoi e kamailio pakolu ke ae ole ka Lunahoomalu. (9) Ina e makemake ana kekahi lala e kaawal mai ka halawai aku, e noi mua oia i ka Lunahoomalu. (10) Ina na waihoia kekahi olelo hooholo imua o ka aha, aole e lawelawe ia kekahi hana e ae, koe nae ka hooponopono ana, ka hoopanee ana, ka waiho ana ma ka papa a me ka haawi ana na kekahi komite e noonoo, a me ke kapae loa ana; mamuli o keia papa alakaui e waiho aku ai ka lunahoomalu i na noi imua o ka aha, a ina e hooholo ka aha e hoopau i ke kamailio ana, e waihoia mai ka ninau ano. (11)
E hiki no i ka aha ke kapae no ka manaw i kekahi rula hoomalu ke apono ka aha holookoa; e hiki no hoi ke hooponopono, hoololi a pakui i keia mau rula hoomalu ma ke koho ana o na hapakolu elua o na lala i hiki mai ma kekahi halawai ana.
Noi mai o S. Kapu, e waiho i ka hoike a ke komite a noonoo pakahi ka aha i na pauku. Aponoia.
Hoopanee ka aha a noho hou i ka hora 9 a.m. apopo.
Pule o Rev. S. Kamakahiki.
La Hana 3, Poalima, Aperila 8.
Halawai hou ka aha. Lunahoomalu ma ka noho. Hapalua hora haipule. Heluheluia ka mooleo a aponoia.
Hapai ia ka noonoo pakahi ana i na pauku o ke kumukanawai a apono loa ia me na rula. Hooholo ia e waiho ma ka lima o ke Komite Pa’i, a e kokua na ekalesia i na lilo o ke pa’i ana.
Ma ke noi a C.M. Hai, ua waiho mai ke Komite Imi Haawina i ka lakou hoike penei:
O ka hooluu ana oia no ke ano Babetizo i kauohaia. – Rev. C.M. Hai. O ke kapipi oia no ke ano Babetizo kupono. – Rev. S. Kapu. Heaha la ka hana kupono ia kakou e hoohuli ai i na kanaka i ka pono.
-Rev. E.S. Timoteo.
Heluheluia mai he leta ano nui mai is S. Kauwealoha a ia Bikanele, a ua kauohaia ke kakauolelo e pane aku i keia leta.
Kumuhana 7 – na keiki a ka Aha me ke Kula Kahunapule. Hoakaka pokole mai o C.M. Hai, H.H. Paleka me O.P. Emekona no keia kumuhana, no ke kulana a me ke ao ia ana o na haumana.
Ma ke noi a Emekona ua hoopanee ka aha a noho hou i ka hora 1 auina la. Pule o Kahele.
Halawai hou ka aha. Pule ka Lunahoomalu.
Noonoo hou ia ka hapa hope o ke kumuhana 9. Mahope o na kamailio loihi ana, ua waiho mai la o S. Kapu he olelo hooholo penei: “Hooholoia—Ke paipai ia aku nei na kahu me na elele e hoi aku a e kukulu a e paipai hoi, e kukuluia na Ahahui Opiopio a puni na kihapai o keia mokupuni, a e kohoia ona komite hoeueu.” Noi o C.M. Hai e waihoia ka olelo hooholo ma ka lima o ke Komite Nui o ka Pae Aina. Hooholoia.
Kumuhan 10- na Luakini, Halehalawai me hale Kahu. Hoike mai o Timoteo, ma kekahi mau ekalesia ua lako, ke hoomaemae hou nei kekahi a ua nele kekahi. Hoomau ia oia i komite no ia hana.
Kumuhana 8- Kula Hanai. Na O.P. Emekona i hoike mai no na mea e pili ana i ke kula o Kohala, E.S. Timoteo i ke kula o Kawaiahao, a na C.M. Hai i ko ke kula o Kamehameha. Noi mai o C.M. Hai e haawi aku ka aha i na hoomaikai ia W.B. Olesan, a na ke Kakauolelo e pane aku. Aponoia.
Kumuhana 11- ke ola Kahu. Na E.S. Timoteo i hoike mai aole he mau hoohalahala i hoea aku imua ona e pili ana i ke ola kahu. Apono ia ka hoike a hoomauia no oia ma ia hana.
Kumuhana 13- na hana mahi ekalesia. Hoike mai o E.S. Timoteo i ka nui o kona hoohihiu ia, a ua palekana nae.
Waiho mai o C.M. Hai he olelo hooholo penei: Hooholoia – Ke haawi aku nei keia Ahahui i ka mahalo nui i na manao haipule a me na manao imi pono o ka Moiwahine a ke hoohiki loa nei makou e kokua a hooikaika e kakoo i ko ka Moiwahine mau hana pono no ka pomaikai o kona lahuikanaka.
Na S. Kapu he olelo hooholo: E hoi aku na kahu me na elele a me na haipule a pau e mahi i na kihapai elkalesia a e kue i na hana hoomanamana.
Kumuhana 14- oihana mare. Ua paipai ka aha e lawelawe na kahu i loaa ka laikini mare me ka makaala loa.
Kumuhana 15- na kahunapule kihapai ole. Ua kamailio nui na lala maluna o keia kumuhana, a na C.M. Hai i heluhelu mai he olelo hooholo: E pono i na kahunapule e noho ana ma keia mokupuni me ka hihia ole, me ke kihapai ole, ke komo i keia ahahui mamuli o ke kumukananwai hou o keia aha, a i ole e noi aku i mau palapala hookuu oihana. Hooholoia.
Kumuhana 20- koho ana i elele no ka ahahui nui iloko o Iune. Na ka Lunahoomalu i waiho mai na inoa o G. M. Keone me J. W. M. Naukana no na Kona; Kahele me A Kaulia no na Koolau.
Noi mai o S. Kapu e kapaeia na rula a e kohoia ona komite hoeueu no na Ahahui Opiopio, oia hoi o E.S. Timoteo no na Kona a o S. Kapu no na Koolau. Hooholoia.
Noi mai o E.S. timoteo e hoomana ia ke Kakauolelo e pane aku i ka Moiwahine.
Kumuhana 21- kahi a me ka manawa e noho hou ai keia aha. Noi mai o A. Kaulia, ma Kaneohe e noho hou ai i ka malama o Okatoba, ma ka Paokolu mua. Aponoia.
Heluheluia ka moolelo a aponoia. A hookuuia na habna me na hoomaikai a nui i ka Ekalesia o Kaumakapili, a me ka pule a ka Lunahoomalu. J. M. Ekela, Kakauolelo.
A keia pule ae e puka aku ai ke kanikau o Kalama liiliii i make.
Malie keia la ma ka hoike a ko makou mau Poropeka. Pela!
NA LETA
[Aole o makou makemake e lawe i ke koikoi o na hala no na manao i hoopuka ia malalo o keia poo e ko makou poe mea kakau.]
N
A MEA HOU O HILO.
E ka Nupepa KUOKOA – Aloha oe: Eia wau ke pahee aku nei i na mea ai hou no kou papaaina kakahiaka Poaono, e nuu iho ai kou poe ai a lawa.
KAULIKE OLE- Ma ka la 21 o Aperila, ua hai aku la o J. Maka, i ka Lunahoomalu o ka Papa Alanui o Hilo, apopo pau ka’u hana i ka uwapo o Papaikou a me Pahoehoe e pono oe e hele ae e nana i ka pau a me ka ole. Ae, wahi a ka haole. Ma ka la 22, hele ua haole nei e halo, kiei, a luli ke poo, aohe pane, holo no Hilo Paliku, hoi mai hoi loa. Ahiahi, kauoha iho la o J. Maka i kona mau keiki hana. A Poaono ohi ko oukou luhi ma ke taona o Hilo, aole i moe pono kekahi o ko’u mau hoa ia po, e ake o ke ao ae, i ke ao ana ae hui makou ma kahi i kauoha ia. I ka hoea ana mai o ka lunahoomalu o ka papam hai mai la e hoouna ana au i ekolu komite e nana i ka paa a me ka ole. Hiki no, wahi a J. Maka, eia ka like ole, elua komite, o laua ponoi no kai hele aku a mua o kekahi lala o ka papa, olelo aku, mahope iho o ka lili ana o ka hana ia J. Maka, e haawi mai ka hana na’u, aole e hiki ia J. Maka kela hana, aole e hiki no ka mea, ekolu makou a ua hooholo makou na ka mea koho haahaa ehana i ka hana. Ko ole ka makemake o ua luna hana nei, hele maoli no a olelo ia J. Maka, eia ua $25 nau, ae lilo kela mau uwapo na’u e hana, no ka mea ua pula loa oe. Aole wau e ae, o hana no wau. O ka olelo hooholo a keia poe komite, aole e pau pono ka hana i na hookahi la i koe alaila pau, aole i huhu ia aku, ua ae ia aku me ka maikai. Me ka pane hope a keia kanaka, ina he ake keia papa e hooemi i na lilo o ka lehu7lehu, alaila e waiho na ka mea koho haahaa e hana ka uwapo o Honolii. E lilo ana i ke kanaka Haaii ke poo nana e hoohana. O ka nui o na dala i hoolilo ia i keia mau komite, he $15. A na ka lehulehu e auamo, a o ka uwapo o Wailoa aohe i komite ia, na ka haole i hana, o keia hana kaulike ole ia.
Hookahi haole e hana nei he $6 o kona la, a he hopu iho $3.50 o kona la, he hamopuna ia uku. Aka, i ka hana nae o ka la he elua, nolaila e nana mai oukou e ka lehulehu a me ka poe koho o ka apana o Hilo i keia mau puka nui o ke dala e helele nei, ko’u loh a me ko’u ike, na ka 1/3 wale no o ka papa keia hoolilo mahuahua, he au ko ka manawa.
PAINA LA HANAU. – Ma ka la 23, ua hoomanao ae la o J.K. Apolo me kana lede he papaina hoomanao piha makahiki o ka laua hiapo, aua nui no ka poe i nee ae malaila, ua hoonuu a lawa na lede a me na keonimana o ua wahi aina haiki nei, o ka’u mahalo i ka ohuohu pono i ka lehua o ko laila uka, i wili ia me ka pukamole, nana aku ia he paoa wale no ia ke maalo ae.
EHA MAINOINO. – Ma Honolii Aperila 23, ua hina mai la kekahi kua e hana ia ana ma ka uwapo o Honolii, maluna o J.M. Kauhi, a hookaawale ia ae la ka alualu mai ka hapalua o ka lae me ka Ihu a hiki i ka waha, he manaonao ke nana aku ua ahuwale na iwi e pili ana ma kahi eha, a e ia oia malalo o ka lawelawe ana a Dr. Williams. Ua loaa keia poino malalo o ka ike ole o ke poo hana i na wahi o ka pilikia ke hana.
HOOMANAO LA HANAU. – Aperila 28. Ua wehe ae la o D.I. Wailaui o na pali Mahoe, he papaaina e hiki hke hoolawe i na kanaka elima hanri a oi aku, i hele a luuluu pono, e hiki ole ai i ka puu ke oni ae, auhea ka ono i koe. Ua piha ka makahiki o ka laua milimili.
He mau la malie keia o Hilo nei.
JOHN HANAPUUAUA
Hilo Waena, May, 2 1892.
Hale Hana Kopa o Honolulu.
Ua paa aenei ka Hale Hana Sopa Mahu Hou o ka poe no lakou na inoa malalo iho a ua makaukau lakou e hoolawa aku i ka poe piepiele i na
Kopa Maikai Loa Maoli
I hookomo ia iloko o na Pahu 100 paona mai ke 42 a 56 auka Kopa pakahi.
Ke hooia nei makou i ka oi o la MAIKAI o ka makou KOPA mamua o na Kopa o waho mai.
Ua kuni ia mawaho o ko makou mau Pahu me ka hoailona “HONOLULU SOAP CO.,” a e
Kuai ia e na Halekaui Liilii a Pau.
HUI HANA KOPA O HONOLULU
M.W. McChesney & Sons, Na Egena. @
Hoolaha Kumau.
PAPA! PAPA!
AIA MA KAHI O
Lewers & Cooke
(LUI MA),
Ma ke kahua hema o Alanui Papu me Moi.
E LOAA NO NA
PAPA NOUAIKI
O kela a me keia ano,
Na pani Puka, na Puka Aniani, na Olepelepe, na Pou, na O’a, na Papa Hele, na Papu Kuku, me na Papa Moe he nui loa.
NA PILI HALE O NA ANO A PAU
A me na
WAI HOOHINUHINU NANI
O na ano a pau loa.
Na Balaki o na Ano he Nui Wale
Ke hai ia aku nei oukou e na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana no ka
Uku Haahaa Loa,
E like me ka mea e holo ana mawaena o Laua a me ka Mea Kuai.
Hele Mai e Wae no Oukou iho.
2356-q
Ka Waiwai o ka Hilinai
Saseparila Ayer
AYER, Laau Saseparila kai kaulana i hilinai nui ia no ka hoomaemae koko ma na wahi a pau o ka honua, he aneane 40 makahiki i hala ae nei, a na lawelawe nui ia hoi iwaena o na oihana lapaau O keia
LAAU SASEPARILA, no loko ne ia o ke aa Saseparila Honed@ra maoli; ua loaa ka mana hoomaemae ma o ka hui pu ia ana me kekahi mau aa laau e @e, a me kekahi mau mea no loko o ka honua a me ka hao.
HE KOKO inoino a nawaliwali anei kou? Ua a wili pu anei me na ano ma’i ikaika? A ua huipu anei me na wai awaawa hoopehu? Na keia
LAAU e hoomaemae ia mau mea ino a pau a maikai. O na kauka lapaau a pau o Amerika i ike i ke ano o jka Ayer Saseparila ua olelo lakou, aole he mea maikai o ae no ka hoomaemae koko anan mai na ma’i i awili pu ia, aka o keia wale no. No ka
HOOMAEMAE ana i ke koko, a me ka hookahua pono ana i na mea a pau ma kekahi mau ano ma’i i ike ia, o ka Ayer Saseparila wale no ka laau nana e hoomaemae ae me ka hakalia ole ma2ua ae o kekahi ano laau e ae. O ke ano
KOKO INO hakukaku a nawaliwali hoi kona holopono ana ma ke kin, e hoomaemae ia ana a e a hooikaika pu ia no hoi ma o ka ai ana i keia Laau Saseparila a Ayer. He maalahi a he
MAIKAI loa hoi keia laau, aole no ka hoomaemae wale ana ono i ke koko, aka, no ka hookaawale pu ana kekahi i na ma’i, hoomomona hou ana i ke koko ino, a me ka hooikaika pu anan i ka holopono ana ma na aa. He lehulehu wale na hooia ana mai na wahi a pau o ke ao nei i hoohana mai i keia laau mamua o kekahi mau laau e ae
Ayer Laau Sasaparil
I HOOMAKAUKAUIA E
Kauka J.C. Ayer & Co., Lowell Mass.
HOLLISTER & CO.
Na
Agena ma ka Paeaina Hawaii.
2357-q
Hoolaha @mauu
KAKELA
ME
KUKE
KA HALEKUAI @
O NA
WAIWAI LIKE O@
NA MEA HANA
KAMANA A PA@
PAHI, UPA, PULUPULU @
NA PENA
KAA – PALAL@
IPUKUKU
A ME
KA AILA
PALAU
A me na mea Mahiai.
NA PAKEKE PO@
ipuhao, Iliwai.
\
Makau me Aho Lawai
Mikini Humuhumu
MIKINI A WILCOX ME GIBBS
Na Mikini a Remington.
Kakela me Kuke
2371q