Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 16, 16 ʻApelila 1892 — HOIKEIKE NUI O KE AO NEI MA KIKAKO! [ARTICLE+ILLUSTRATION]
HOIKEIKE NUI O KE AO NEI MA KIKAKO!
OKEIA KII MALUNA AE, ke hoike mai nei la i ka nanaina o waena *o ka lokowai papau, o ko kahua hoikeiko lahui nui ma Kikako o 1893 aenei, me ka Hale Hoohana Uwila ma ka akau, ka Hale Lako Mekini ma ke alo, a me ka Hale Oihana Mahiai ma ka hema. O ka hale kahi e hookelakela ia aku ai na mea hoikeike a ke .aupuni o Amerika lluipuia, e kukulu ;ia aku ana ma kahi kokoke ika Hale Lako Meklni. Oia kekahi o na mea hoikeike kupaianaha ma ona iho. E hoike ia aku ana na loaa o ka aina a e wehewehe ia aku ana kona moolelo mai ka wa mai i loaa ai ia Kolona (Columbus). Eia kela a me keia lala oihana ke kohokoho mai nei i na kahua hale a me na dala e lawa ai, no ka hookelakela ana i na mea hoikeike. Ua hookaawale aenei ke aupuni i ka huina o $1,500,000.
E hoomaka ana na hookelakela o Ke aupuni ma o ka hookahakaha paikau mokukaua la e malamaia ana ma ke awa o Nu loka i Aperila, 1893. E poloai ia aku ana na lahui a pau e hoouna mai i ko lakou mau mokakaua ma ko kakou mau kai, a e komo pu iloko o ka paikau ana. Ke manaoia aku nei, eae ia mai ana ka poloai e na lahui i kono ia aku, a e lilo ana ka heluna a me na ano o na mokukaua a me na lahui e komo ana iloko o keia paikau moana, o kekahi o na hookahakaha oi loa o keia au. E like me ko na mokukaua komo ana mai, pela no e hoolala ia aku al ma Alanui Hampton. Maiiaila aku e holo ai lakou no ke kulanakauhale o Nu loka.
E hoo]>apau nui ana ka Oihana o ko na aina e o America Huipuia i kona maioawa ma ka mea piii moolelo. O ka makemake ka wehewehe maopopo la me na kii o na mea kauiana o ka loaa mua ana o America a me ke kulana o ka aina ia wa. Oia houluuiu ana, e komo pu na kii o Koiona (Columbus) a me na kanaka i komopa ekokaa iaia ma kona mau huli aina ana, me ke kii oka halo i hanau ai oia, ke kii o ke aloalii o Fetdlnand a me Isa» bela, me nn kli nunul i kaha pu ia ko lakou nsau aahu, na kii a me na palapala anpani e pili ana i kana huakai maii i America a me na mea ano nui o kona ola ana mahope mai, xae ke kii o ka moka i holo ai o Kolooa a me »a luina Genoese, me ko lakoa aahu o ia manawa, ke kii hoohalike o ka hoopaiekana ana ia Inia Komohaoa a me na kapakai akaa o Ameriea Hema, me ka hoike pa Ina ala imoana lehulehu i holo ia ai e Kolona a me na poe imi .aina e ae, me na wehewehe moolelo, na kii, na meft kahiko, a peia aku o Amerigo, Vesptteei, Alonza Q}eda Nakea de Bilaboa a me kekahi poe e aku.
Ma ka n»» oiaio, I na mea ano mii' no a pun o ka inoolelo o ko Amerka loaa maa ana, me na moolelo o ka nee aua imua.
Na ka Oihana Kaua ka hookahakaha ana mai ina aaliu koa oko Amerika mau koa mai ka wa mai e noho panalaau ana a hiki loa m\i i keia wa, na hoolako wahi hoomoana ame kiai, na hae aupuni, na lako manele o na koa poino, na ka;i kaua, a pela aku, a na ka Huro o na pu kaua e hookupu mai i na pukuniahi mama, na pu panapana a me na pahikaua, me ka hoikeike pu i ka nee ana imua o keia lima iawelawe iloko o na hanauna i haia. Na ka Oihana Waiwai ka hoikeike mai i na kahua hoopakele ola i kukulu ia no ka hoopakele ana i na oia ona olulo moku nahaha. Na ka Papa Haie īpnknkiii mai na ktl o na hale ipukukui, na mouo o keia ame keia ano, na hoailona ika wa e paa ai i ka noe a me na mea like. Na ka Buro Paipalapala a me kahakii keleawe mai ka hoolako i na kii o na Peresidena o Amerika Iluipuia mai a Wasinetona a hiki i ka 1893, me na kii ona kanaka kaulana e ae o Amerika. Na ke Komisina I f a mai ka hoolako ina ike piii ina i'a, ma ka hoike ana mai i na moolelo o ka i'a, a pela aku. A pela aku a nni waie na mea e ae i pili i kekahi mau mea lehulehu e aku.
KA NANAINA O KA LOKOWAI PAPAU'