Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 43, 24 ʻOkakopa 1891 — Page 4
| This text was transcribed by: | Pam Sinclair |
| This work is dedicated to: | Rolanda Reese |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Ko Hawaii Peaina i Huiia
No ka Makahiki $2.00
No Eano Mahina $1.00
Kuike ka Kula
@
Hawaiian Gazette Co.
H. M. Whitney. Luna Nui.
@Kawainui.L. Hispanic pono @
Na Hawaii Ma Nuuhiwa! Ua Kanikoo a Palup lu! Na Anoai o ka Aina Malihini! Hikih@liu. 1 11. .11. 11/11 11.@ 1-.1 -1. Rev. J. Biknell. aloha @ N. @ Mr. Cullen o@ ana @ ku @m@ ma ke ala@ mai @ kipalihiku, ma ku kipa @ ini ma Honolulu, @
Ke Kamaaina America.
@ America, ma noho @ mokupuni, maluhie, apou, i iiia Hokatu i Kahuna i hukihi iniu makahiki, u mahupopo @ noho mi Hanamake, Hawaii, hehani pulupulu a @waipu. mah@ kapili pia i maka uulu a pii, lilo aku i ke kuai @ Lekahi i@tole Farani; he 14 paha la nui o@ mau iona; a e @ All iok@pulo i Kaliponi e hu i kuni mai 11.1.1 @ me ka ui kuaaha. Ua ike maopopo oia in a mea ipu @ aina nei. E olual i ana paha @ e hal nui aku ia oe a ia J. F. Brown a ia Thomas Dickson, in a me@ hoohattoli a me na mea hoouluhua mai ko k.11 inau mokupuni.
Ke Onawaliwali u Kuu Wahine
He onawaliwali mau ka’u wahine @pili mau ma ka eha mal.@ mea kukua mau @ . @ ka pule, hoonua@ haeha o ke kino. He eili mau na wawae, aka a ka manuokuna i ka Haku, malaila mau oia e hoopuno uku a ii ka Kaku. “O kou makemake ke hooko ia mai maluna o’u. He nani u maluhia kou poe haipule.” Paipai kekahi poe haole @a e hoi Oahu e mai a ii ka oluolu. Paiie mai oia, “E noho no au a make ina na wawae o Jesu. E ake ana au e make i ka make ana o le’u, a maaila ma e maha ai. O Jesu pu me a’u a mau loa me ia.”
He ano onawaliwali na ko’u, ui pau ka holo nui ana i o a i anei.
Ka Hooponopono Aupuni.
Ua mu@ @ hooponopono aupuni aua a @ Farani. Ua @ ma , ma @ ka hope Residena, a ma @, @, Heteani, Puamau @ Hawaiini ua hoopoho ia he hoomalu mahii pakahi. Lawe ka lahou mau kawehala i Atuona. Ua @he hoohahi @ pahalu ma Hune Vahuna, Hattheu a @ @ kalu hoho o ka Resdena a me ka @ hekahi makai. @ ke Pailala Kimi awa, Kauka Kani@ela. @ lawe mau ana ko keli mau wahi maluna au mau lawehala i ka Innikanawai ina Taiohue. He maluhini maikai na makuu u noho nei me na kamaaina aohe kaua aku kaua mai e like me na la a kakua i @ mai ai ma Fatuhiva nei. He Manawa ia aole i @hui iuai na maka o na luna aupuni. Ua kau la na kahauii au@ kino, hula, alanui a me iho, na kahawai karalina, @ a me na kanawai no no hihialulu.
Ka @ Ka Aina.
I kekahi mau mahuluke, na hana ia @ (Wal@) i mea e oila ai; a piha mai ka aina in a luna aupuni, lunipau lakou i ka hana ana la mea ino. A ua haliu na haole in a wai ikaiha o na aina e mai, hui i’u aku la me na kamaain me na haole, a liko lakou i ka ona, aole one humoe na makai no ka poe hainai kanawai. O ua waiona main a uloa e mai, ola ka mea @ e hooaloni nei kekahi poe. Ua haalele @ no, a no ke kokoke mai o na umole a me na kiahu @, o ka hupa no la u inu.
Ka Mana o ka Opiuma.
Ma ka noho ana inai nei o na pake hana pulupulu ma Kaipi, ua ulu ae malaila kai ai opiuma, o ka @pli wikiwiki ae nei la luau men @ua.. na laau huauno o ai. E like me kekahi laau uuku i @ kahi lei@ nia u i ka wai. Hikiwawu kona ulu ana a hohola koke ae la kona mau lala, na ia a nme na lau, a heaha na hua e ohi mai ai’ Ua hoili ia na pahu opiumu i Papaete a ua malama ia e kekihi kauka Farani, nana i haiui i ke aupuni i $15,000. Na kela kauka e hopuna i kela wahi keia wahi i ui kilu opiumu e like ka nui me na kauoha mai na aina e ma ni leta. Lawe ia mai la i Taiop@he 34 kilu i kela a me keia hiki ana mai o na moku lawe leta mai Tahiti mai, a mai Talokae aku lawe ia i Uapou, Uahune, Hivaoa, @ a me Fatuhiva e piepiele @. Puhi iho la na kane, na wahine a ai pun a keiki i ka opiuma a lakou i kuai mai ai. Heaha la na hua i loaa mai? 1. Ke hina wale iho la na kane a me na wahine kaukau opiumi, e like me na luau liilii malalu au o ka laau i nui kona malumalu aole la o kau mai maluna o ni laau liilii malalo ae o ka laau i nui kona malumalu aole la o kau mai ni@luna o na laau liilii malalo ae o ka laau noha ka malumalu e uhi ana maluni iho. 2. O ka poe ni opiuma, he hohopo ke kino, na aahu, ka hale he wiwi mai ku kino e like me ko na pake a palupalu hoi e like me na wahine. 3. Ke hooinaka mai la ka lilo aku o na apaha aina, na lie, na pipi, na puaa, na pulupulu a pela aku, no i hapa 1 u o ke garama no ka opiuma. 4. Hiamae ma ka la aole hana, lilo lakou i ka ona o ka opiuma, aole hana i mea e loaa mai ai ka ai, na aainu nona iho a me ka wahine a me na keiki Hoko e na kula hanai. 5. Ke kaahele nei lakou ma keia wahi keia wahi o ka ainu e hau hele ai, e noi ana a e aihue ana in a waiwai o ka poe e i mea e kuai aku ai a loaa nui ka opiuma. He poe aihue, aea-haukae, hiamoe wale aole hana.
Papaa la ka Aina
He nui ka la i keia mau mahina eono aole ua, maloo loa ka aina, aole hua o na kumu ulu a me na niu, a ke hoomaka nein a kanaka e a ii ka laiki, a pela na kula hanai, na hale lepera, he ai haole ke iona loaa nei. O ka “ma,” ua pau mailoko mai o na lua, a o na laau ulu aole hua nui mai. I na makahiki ekolu i hala, he wa hua nui ia o ka ulu, aka na lilo na kanaka i ka hiamoe tonini a ka opiuma.
Na Mai Luku ma Nuuhiwa.
O ka pono a me ka lepera na mai e luku nei i kekahi hapa o na kanaka. Ola ke kumu i pau ai o na kanaka o Oomoa a me Atuona ma I’ahuna a me na wahi e ae. He mau mai ino ka paoo a me ka lepera. Ke emi nein a kanaka o na aina nei, a he kakaikahi na wahine hanau. Na ka opiuma i hoonele mai, ua piha na opu i ka wai awaawa o ka opiuma. O oonua ke kaluawai i emi ino loa, lie kauaha wale no poe i loe iho i heia niuu la, Pela o Hivaoa, Tahuata, I’ahuna, Nauhiwa a me I’apon. Ke emi nei a kakakahi na kanaka e ola nei. A o na malihini, aole i lehulehu mai e like me ko Hawaii, aole he nui o na haini limu.
Na waiwai hooulu ma Nuuhiva.
O na mea waiwai e kuui aku a ii na haole, oia ke eopara, ma ka 31 mau keneia no ke kilo, ahe ehiku, ewalu, aumi kenela no ka paona pulupulu Ki ailana, a he 1@ kenela o ka paona pepeino laau. Ola wale no na mea ulu waiwai maanei.
Na Halekuai maanei.
He elua halekuai nui a kuai liilii ma Taiohae no A. Crowford & Co. a no ku hui o J. Hart & Co. He ekolu halekuni rama ma Talohae. He lunakanawai no hoi malaila, laia ka hana ma ke kunawai aohe loio.
Na Kihapai Ekalesia
E ike paha oe in a hoahauau e noho nei ma ka papa hoike a J. Kekela. U’a ole ma Hanahi ma Puamau, he poe hoahanau maikai malaila. Ma Hanaparoa, aia he halepule malaila, he hale papa, he poe hoahanau maikai malaila. He ekolu mau ekalesia malalo o J. Kekela.
Ma Hakataua me Hanaiapa, Hanaui, Hanameme, Ka-aoa, Atuona, Kahautu me Tahuota la Z. Hapuku, malalo o kana kaapuni ana. Eia uo o Honiae me Kahumano me Patehe ma Atuona e noho maikai ana lakou me Z. Hapuku ko lakou kiai, ua ano palupalu n@ o Honiae. Ken oho pumehana nei no lakou me ko lakou kiai.
Ia S. Kauweiluha o Uahuna, Nuuhiva a me Uopoa. Ma ka 1865, ua malama la ka oihana kula me na halawai Sabail ma ke awawa o o Hooumi a eiua mau hoahanau malaila. Malaila au e holo ai ma na Sabati hope o na wahloa a pau. Malaila in oho ai o David Tolbe a me kana wahine, na J. Kekela nae i ho’onoho ta laua maiaila e malama in a keiki kula a me na halawai Sabati, u i ka 1865, lilu aku la o Hooumi me Nalia i ka Hui Mahi Pulupulu a William Stuart o Atimaono o Tahiti, haole la mai la ka noho mea o makou ma ka apuna aina i kuai ia ai a lilo la makou e kokoke la i kahakai. He umi dala a’u i kuai ai me Taniao no ka apana, a i ka lilo ana o Hooami la W. Stuart, hoihoi mai la ke kiaoloa i ko’u mau daia. Hoi aku la o Toihe me kana wahine a noho ma Hokatu, o hui pu me Laioha ma.
I ka Manawa i hiki mai ai o T. Coan, B. W. Paleka a me H. Binainu, ua kukulu laka ekalesia a me na kamaaina. Aohe i liuliu mahope iho, haalele mai o Laioha ia Hokatu no ka make ana e kaua wahine, nolaila waiho la keia poe hoahanau na’u e malama, hiki aku no au malaila i ko’u mau la ikaika, a holo mai no kekahi poe o lakou i Uapou nei. I kela wa, he kakaikahi na kamaaina malaila. Eia no o Hou o Hanahi ken oho nei ma Hokatu, e noho maikai ana lakou.
Ma Taiohae au a me J. Kekela e launa pu ai me na wahine haole haipule. Haipule pu me na hoahanau o na moku o Tahiti, Huahine, Raiatea, Vaetutai, Managia, Rorotonaga, Samoa a me ko Aroral poe.
O wau ka mea halawai pinepine me lakou; eia kekahi poe o lakou ken oho nei, a ua hoi hou aku kekahi i ko lakou mau aina i hele mai ai. Pela no na haole, ua pau na hana maanei, a hele aku kekahi poe ma kahi e loaa au ka hana.
He nui ka iini o ka naau e moakaka mai ka leo America iloko o ko’u poo, e loaa nui mai ka leo haole a me ka leo Farani, olai oia mau olelo na mea hana nui ma keia mau Aina. O kahi ike uuku au i ao mai ai la maua o Kekela, oia no kahi mea nana e wehe ma i na maka.
No S. Kapaha, ua hoonoho ia oia ma Hanawawe mahope iho o ka hoi ana aku o L. Kuihelani a me A. Kaukau, a no ke kaua pinepine, ua haalele oia ia wahi a ua hoi ma ii Nuuhiwa a noho ma Hakatea. Malaila oia i malama ai he kula keikikane a me na halawai Sabati. Hoomau oia i kea o ana, a mahope ohiia aku na keikikane no Hatihau, e ao i ka olelo Farani. Nele iho la oia i ka hana. Malama no oia in a halawai Sabati a me na hana lima a mahope kue ke alii ia S. Kapaha no kon ao i ka hoomana Hoolepope, oiai he poe Katoliko Roma na mea a pau malaila. Ua hele oia a ma kuhawai o Vaii, o poho maikai ana me ka ohana, aole i lohe ia kona inu rama. He mau no kona malama i ka Baibala Hawaii, he ohana kona, hui aku au me la ma na hana ma Hokatea; holo no au e kokua no na kula me na halawai Sabati. He mahalo ko’u ia Samuela Kapaha. Aole oia i haalele i ka pono i loaa kila ma Hawaii e like me kekahi poe e ae i hoi ma i ka aina nei. He poe Hawaii no kekahi e noho nei, a ke hoopili aku ni ma ka aoao pope.
O na kanaka o na mokupuni o lalo aku nei, he poe kapaa lakou ma ka aoao hoomana a lakou in oho inoa ai. He poe Katolika ka nui o Nuuhiwa.
O Uapou no kekahi aina i pau loa i ke Katolika a kakaikahi ka poe i koe iho, mamua o kuu hiki ana aku i ka 1862 ma ka la 15 o Mei me ka makua Rev. D. Balauwina, e ona ana kekahi poe, e uwe kumakena ana no ku make ana ana o kekahihoa o lakou, a he pule pope ka kekahi poe. A i ke Sabati mua o ka hoomaka ana o ka hana a makou, kani nap u ewalu, a lele ne la ka oili o kekahi poe. Eiu ka o ke Alii o Keikitaupato me kona poe e hele mai ana i ka pule. Ma ka hora 6 kakahiaka, akoakoa ae la na kanaka maluna o na paepae pohaku a hoomaka no e ao ma na palapala, a pela ma i ka nee ana o na hano ahiki i ka 1863-4, hoea mai la ka mai lepera a luku iho la in a kanaka he nui. Ua hele no ma kela kahawai keia kahawai, a ma Nuuhiwa, Uahuna, Hivaoa a me Tahuata Fatuhiwa. A pela mau au e hana nei, a no ka palupalu mai o ko’u kino, ua emi mai ka holo ana i o i o.
E ahonui mai ka Haku ia kaua e komo i keia wahi maemae a luhi ole ma ka lani.
E holo aku ana keia haole o McCullen i Honolulu, e noho iki malaila, a mailaila ae i Kaleponi a hoi hou ma i Hivaoa nei.
O Epikopo Hukatio, ua make; o Johnson o Uahuna, ua make; o L. Chase i nalo i ke kai, ua make; o Neegel H, ua make.
Ke hoouna aku nei ka’u wahine ia oe a me ka ohana o ka hale a me ka Papa Hawaii a me na hoahanau a pau i ke aloha.
Owau, o kou hoa oiaio no Jesu,
S. Kauwealoha.
Ua hanu main a ka wahine a Mr. Samuel Mahelona ma Kulaokahua i ka po Sabati’aku nei, Okatoba 18, he keikikane.
KULA SABATI.
Novemapa IV.-6. Ka hawa a k@ Uhane Hemolele. Ioane 16:1-15.
Ua olelo aku au i keia mau mo ia oukou, o hina auanei oukou.
2. E hookuke lakou ia oukou iwaho o na halehalawai a e hiki mai no ka manawa e manaoia ka mea pepehi ia oukou, ua hoomaikai aku ia i ke Akua.
3. A e hana lakou i keia mau mea, no ka mea, aole lakou i ike i ka Makua, aole hoi ia’a.
4. Aka, o eia mau mea ka’u i olelo aku ai ia oukou, aia hiki mai ka Manawa. Alaila o manao oukou ia mau mea, no ka mea ua hai aku au ia oukou. Aole nae au i hai aku ia mau mea ia oukou i kinohou, no ka mea ua noho pu au me oukou.
5. Ano ke hei aku nei au i ka ea nana au i hoouna mai; aole nae kekahi o oukou e ninau mai ia’u. E hele ana oe ihea?
6. Aka, no ka’u olelo ana’ku ia oukou ia mau mea ua piha ko oukou naau i ka ehaeha.
7. He oiaio po nae ka’u e olelo aku nei ia oukou: He pono no oukou e hele aku au: no ka mea i ole au e hele aku, aole e hiki mai ke Kokua io oukou nei: aka, i hele aku au, na’u no ia e hoouna mai ia oukou.
8. Aia hiki mai la, naua e hoakaka ma ii ko kea o nei i ka hewa a i ka pono, a me ka hoahewa ana:
9. I ka hewa, no ka mea aole lakou e manaoio mai ia’u:
10. I ka pono, no ka mea e hele aku au i ko’u Makua, aole oukou e ike hou ia’u:
11. I ka hoahewa ana, no ka mea, ua hoahewa ia ke alii o keia no.
12. He nui ka’u mau mea i koe e olelo uku ia oukou, aka, aole e hiki ia oukou ke hoomaopopo i keia manawa.
13. Ala hiki mai keia, o ka Uhane oiaio, naua oukou e ao ma ii ka oiaio a pau: no ka mea, aole naua kaua olelo ana; aka, o na mea ana i lohe ai, oia kaua e olelo ai, a e hoike no ola la oukou in a mea e hiki mai nua.
14. E hoonani mai ia’u: no ka mea, e lawe no ia i ka’u a e hoike aku ia oukou.
15. O na mea a pau a ka Makua, na’u no ia; nolaila au i olelo ai, E lawe no ia i ka’u a e hoike aku ia oukou.
PAUKU GULA.
Naua oukou e no ma ii ka oiaio a pau. Ioane 16:13.
OLELO HAKAKA
He hapa keia o ka Jesu hafolelo hope loa i kaua poe haumana. O ke kumuhana oia no ka oihana a ka Uhane Hemolele e lawelawe ai. Oia no ka panai mai ke Akua mai ia Jesu i kaawale ai. Ua kamailio o Jesu e pili ana i kona make ana, kona pepehila ana no kea no oiaio o kaua hoike e pili ana ia ia iho a me kona Makua. Ua no uku o Jesu i kaua mau haumana e pili ana i ko lakou mau poino. Ua hoooluolu no hoi ia lakou ma keia mau olelo ao e pili ana i kekahi kokua no lakou. Oia no ka Uhane Hemolele, nona ka oihana e hoike a piha kui in a oiaio ano hou e pili ana i ko Jesu oihana hoola, me ka hooikaika ana ia lakou e lanakila ma ka manaoio maluna o na ino o keia wa ola. Mahope o keia mau olelo pehea i hiki a ii ko Jesu mau haumana e okupe maluna o na hoowalewale i olelo ia? 1. Hina oia hoihaule i ka hewa, oiai ua nana lakou io ia nei ma ko lakou huli ana i ke ola. 4. Noho pu, me kona kino kanaka. 5. Ninau, aka na’e ua uwe wale no lakou. Ua ike lakou i ka mea kaawale, nole i ke kokua hou e pili ne’i. 7. Kokua, oia hoi ka Uhane Hemolele, 14: 1617. 8. Hoakaka, i mea e hooikaika hou ni. 9. Hewa, ano hookahi, lua ole, ola no ka hole ana i ka Jesu oihana hoolaulea. 10. Pono, ma ka paulele aua ia Jesu, ka nohai kalahala. 11. Hoahewa, mamuli o ka pono wale no, e hookaawale ana aku in a mea paakiki ma ka launa ole aua me ke Akua Hemolele. Alii, oia hoi o Satana, ka mea alakai i ka poe hookuli. Hoahewala, hoka me ke kipakuia ana, Heb. 2:14; 1 Ioane 3:8. 12. Hoomaopopo a hookipa no hoi, ma ko ano he mau mea alakai olaio. 13. Ka oialo, e pili ana la Jesu Karisto, kona ano akua kona noho alii ana kona oihana hookolokolo. 14. Hoonaui, ma ka hoomoukaka ana i kona alii mau ana kona hooponopono ana in a mea a pau no ka pomaikai maoli o ka poe manaoia, kona lawelawe ana i ko lakou pono.
HE MAU NIELE.
1. Ka olelo mua e pili ana i ka Uhane Hemolele, pp. 1-7. Heaha ka mea a Jesu i ao aku a ii kona mau haumana. Mai hea main a ino o keia ao? Ua piil anei na ino i ke ano hemahema o na kanaka mai ke Akua mai, i ke ano holo aua imua e like me ka manao hooponopono o ke Akua? Ua lokomaikai anei ke Akua ma koua ae ana’ku i ka hoowalewale ana, ka hoohenehene ana, ke alakai hewa ana i ka poe imi pono? No keaha la ko Jesu kamailio ole ana i keia mau mea ino i keia Manawa keia Manawa? Heaha na kumu kupono no ko Jesu hualele loa aua i kona mau haumana? Pehea i hoikeia ke ano kupono o keia pauai hou, ke kokua? Pehea ko Paulo manao he mea lawelawe oia no Jesu oiai ua hoonaauao oia i ka poe manaoio i ka Mesia? Hiki anei in a haumana a Jesu ke hoohuli i ka poe kue, ke ole ka hana a ka Uhane Hemolele? Heaha na kumu no ka olelo o Jesu ina paha aole e hala aku ana ola, aole e hiki mai ana ka Uhane Hemolele?
II. Ka oihaua o ka Uhane Hemolele pp. 8-11. Heaha ka haawina hana mua o ka Uhane Hemolele a Jesu i olelo ai? Pehea kea no o keia hoakaka ana? I aha keia hana?
Heaha ka hewa ano nui o na kanaka.? I’ehea i awakaka ai ka pono a ke Akua i hoolako ai.? No keaha la ko ka Uhane Hemolele hoahewa ana la kakou? Nowai ke aloha oi aku ka nui. Ka mea ae wale. Ka mea ao pono? Owai ka poe a ka Uhane Hemolele e ao aku ai? Heaha ua kuniu no ka olelo ana i ka manaoio ia luau oia no ka hewa ano nui loa? Hiki anei in a kauaka ko huii a loaa ka pono mamuli o ko lakou makemake wale no? Pehea i pili ai ko Jesu haia ana aku me ka pono? Ua hoahewa anei ua kanaka ia lakou iho? Ua pili auei kea no hewa in a kanaka a pau loa? Owai ke kokua no ka Jesu poe haumana? Mahea kona kokua ana, ma ka lani paha, ma ka honua paha? Owai ko kakou kokua imua o ko ke Akua nohoalii? No keaha la ka olelo aina ia Satani ke alii o keia ao? He alii maoli anei oia?
III. Ka heoluelu ana o ka Uhane Hemolele, pp. 12-16. No keaha ko Jesu aua ana in a olelo ao e ae? Heaha kekahi hana ano nui a ka Uhane Hemolele no ka pono o ka poe manaoio? Heaha ua mea a Jesu a ka Uhane Hemolele i hoike mai ai? Pehea i hoonani ai pela ia Jesu? He mau palena anei no na hana kokua o ka Uhane Hemolele? Ua hoonani anei ka poe manaoio i ka Uhane Hemolele ma na auaina haipule o keia mau la? Ehia la mawaena o ko Jesu kamailio aua a me ka iho ana mai ka Uhane Hemolele? Pehea kona noho mau ana me ka Jesu mau haumana a hiki i keia wa? Ua noho mau anei oia ma na Ekaleaia? Ua hoike mai anei oia i ka oiaio piha keia i keia me keia hoahanau?
MANAO PILI.
1. O ka mau ana o ke kino o Jesu, o ka noho mau ana o ka Uhane Hemolele, heaha ka mea oi aku ka pomaikai?
2. Ua hoakaka anei ka Uhane Hemolele in a kanaka a pau loa i ko lakou ano hewa?
3. Pehea e hemolele ai ua mea manaoio?
4. Ua loaa anei ia kakou i keia wa ka oiaio piha kui?
5. Owai ka mea nele e pono ai ke imi i ka Uhane Hemolele i keia wa?
Kuu Lei Rose ua Hala.
E ka Nupepa Kuokoa i Huiia, Aloha oe:
E oluolu kou Lunahooponopono e hookomo iho ma kahi kaawale o kou mau kolamu i keia mau hua e kau ae la maluna, a ola iho kela:
Ma Napoopoo, Kona Hema, Hawaii, ua haalele ma ii keia ola ana o Mrs. Maraa Kualau. I ke ahiahi Sabati, Augate 9, 1891. ma ka hora 6 me 30 minute, a hoi aku la me ka mea nana i hana, a waiho i ke ino lepo i ka lua kuo.u o ka honua kahi o na mea a pau.
Ua hanau ia oia ma Keei, Kona Hema, Hawaii, main a puhaka mai o Mr. a me Mrs. Hakao, i ka la 7 o Mei, 1864.
A i ka hiki ana o kona mau makahiki i ka 21 a oi. Ua hoohui ia maua ma ka berita maemae o ka mare e Rev. S. L. Deshu, ma ka hale Kahu ma Napoopoo, Kona Hema, i Marake 19, 1886.
Ua noho maua me ka maluhia malalo o ka berita maeniae o ka mare a hiki wale i kona kaawale ana aku la ma ka aoao mau o ka honua. Nolaila, ua piha ia mana na makahiki 5, 4 mahina, 11 la, 6 hora a me 30 minute. A iloko o keia mau makahiki, hookahi a maua keiki, he keikikane.
Ke elua wale no pule o ka hoomailo ana a ka mai a make aku la. O ka uui o kona mau makahiki, he 27, 2 mahina me 21 la. He wahine hoopono ma na ano a pau, he wahine heahea in a makamaka, he aloha makua oia.
He kunai kula na ua pokii wahine o ke Kula Sabati o Kealakekua, a he wahine oia i aloha nui ia. He wahine aloha kane, aloha keiki a aloha ohana, a he hookipa in a mea a pau e kipa mai ana ma ko maua home. He wahine hookiaika i ka pono o ka Haku.
Ua haelele iho oia mahope nei ia’u ke kane a me ka lei aloha a maua he keiki, he ohana a me na hoa’loha e paiauma aku non ma keia aoao o ka muliwai eleele o ka make.
Nolaila, e hoonanlia ke Akua, no ka mea, Nana no i haawi nui, a Nana no i lawe aku.
Me ka Lunahooponopono ko’u aloha, a me na keiki oniu hua metala ko’u welina pu ana.
H. P. KUALAU OPIO.
@ , Aug. 17, 1891.
Hale Hana Kopa o Honolulu.
Ua pau @ ka ilale Haua Sopa @abo Hou o ka poe io lakou na 1942 malalo iho a ua makaukau lakou e houlawa aku i ka poe piepiele i na
Kopa Maikai Loa Maoli.
I hookomo ia iloko o ka Pahu 100 paona, mai ko 43 a 56 auka Kupa pakahi.
Ka hooia uei makkou i ka oi o la MAIKAI o ka makou kopa maunoa o na Kopa o waho mai.
Ua kuni ia inawaho o ko wakoa pono Pahu me ka honilona “HONOLULU SOAP CO.” a e
Kuai ia e na Halekaui Liilii a Pau.
HUI HANA KOPA O HONOLULU
M.W. McChesney & Sons, Na Ekena. 2340 1.yr.
Hoolaha @umau.
PAPA! PAPA!
AIA MA KAHI O Lewers & Cooke ANA MAI
Ma ke kahua hema o Alanui Papu me Moi.
F @ NO NA
PAPA NOUAKI O keia a na leia aue.
Na Pani Puka, na Puka Aulani. Na Olepelepe, na Pou, na O’a, na Papa Hele, na Papu Ku, me na Papa Moe he nui loa.
NA PILI HALE O NA ANO A PAU A me na
WAI HOOHINUHINU NANI O na aho a pau ina.
Na Balaki o na Ano he Nui Wale
Ke hai ia aku noi oukou e ka makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma no mea a pau e pili ana ma ka laua oihana no ka
Uku Haahaa Loa, E Like me ka mea e holo ena @w@ppi o Laua a me ka Mei hau@.
Hele Mai e Wae no Oukou iho @
Ka Waiwai o ka Hilinai
Saseparila Ayer
AYER, Laau Saseparila kai kauhana i hilinai nuiia no ka hoomaemae koko ma na wahi a pau o ka honua, he aueanu ao makahiki i hala ae nei, a ua lawelawe nui la hoi iwaena o na oihana iapaau. O keia
LAAU SASAPARILA, no loko ae ia o ke au Sasaparila Honeilura maoli; ua loaa ka mana hoomaemae ma o ka hui puia ana me kekahi mau aa laau e ao, a me kekahi mau mea no loko o ka honua a me ka hao.
HE koko inoino a nawaliwali a nei kou? Ua awili pu anei me na ano mai ikaiku? A ua hui pu anei me na wai awaawa hoopehu. Na keia.
LAAU e hoomaemae ia mau mea ino a pau a maikai. O na kauka lapaau a pau o Amerika i ike i kea no o ka Ayer Sasaparila ua olelo lakou, aole he mea maikai e au no ka hoomaemae koko ana main a ma ii awili puia, aka o keia wale no. Na ka
HOOMEAMAE ANA I KE KOKO, ana i ke koko, a me ka hookahua pono ana in a mea a pau ma kekahi mau ano ma ii ikeia, o ka Ayer Sasaparila wale no ka laau nana e hoomaemae me ka hakalia ole mamua ae o kekahi ano aau e ae. O ke
KOKO ino hakuhaku a nawaliwali hoi kona holopono ana ma ke kino, e hoomaemae la ana a e hooikaika pu ia no hoi ma o ka ai ana i kaia Laau Sasaparela a Ayer. He maaiahi a he
MAIKAI loa hoi keia Laau, aole no ka hoomaemae wale ana no i ke koko, aka, no ka hookaawale pu ana kekahi in a ma’i, hoomomona hou ana i ke koko ino, a me ka hooikaika pu i kona holo pono aua ma na aa. He lehulehu wale na hooia ana main a wahi a pau o kea o nei i hoohana ma ii keia laau mamua o kahi mau laau e ae
A HILINAIIA no ka ikaiku kupono o ke ola kino, ma ka maemae ana o ke koko, hoomake pu ia na ma’i, a peia aku. He nui na laau hoomaemae koko i hoolaha wahahee wale la malalo o na inoa he lhulehu, aka, o na hilinai a me na hoola wale no a kea o holookoa, maluna o ka
Ayer Laau Sasaparila, Hoomanaulauia@
Kauka J. C. Ayer & Co., Lowell Mass.
HOLLISTER & CO. Na Agena ma ka Paoaina Hawaii. 2031-1v.
Hoolaha Homau
KAKELA ME KUKE KA. HALEKUAI NUI WAIWAI LIKE OLE.
NA LAKO @AMANA!
E@ Pa@ H@ H@ @ Raia, Apapu, K@ H. @
Pohaku Hauka, Kepa I@I @ Paki, Upa. Pa@ Honolulu, Hawaii@ k@
Koulo Opu
PALAU!
Oa, He, Kopa’a, Pe, Kupalua H@ He, a @Koi Hilo@ Kauiahau @ I w@ Keleiew. HAO PILI PU I aia i’aiaia. Ipu Hao, Ipu @
Makau me Aho Lawaia
Hawaii @ Pipi Holei, Kopi Alu Kaula hualoa, Hu’ukai, Ehi Wau@ Hulu I’ena, Kopah@ Pepa Wah. Kuu@ Ano @ Piha @ Hoo@ V@
Pena Hoomaloo
A ME @
@
NA PAKEKE POI ANO HOU LOA!
Na Mea Piula! Mikini Humuhumu
MIKINI A WILCOX ME SILIS, Na Mikini a Raming@
He nui loan a mea @ e ao o na ano a pau, aoie ii hi hula pu aku, bewa i ka wai ea maka keiki
LAAU LAPAAU KAULANA LOA A DR. JAYNE Laau Hoomaemae Koko Laau Hoopau Nani, Laau Kono, Veni@ Hoaele, Paahai Laau Hoopaa H
Na – Laau – Hamo,
A PELA @ KAKELA & KUKE @844-1E