Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 31, 1 August 1891 — HOU HAWAII. [ARTICLE]
HOU HAWAII.
1 '>4 kenfta ke kumukaai i« k-.paa ma ka 1000 hope ihi e i'iu ai I ka 1110 o na |u «ti mf4 ka Hale Al Hau i * < iu!u nie Hawail na moho fc ■ kfia I'oeono, Augate ,h i i i < k « la hanau oka Fmeti*i. t o krt 22 hol o kona ru ti o H««v. J. M. »Silver o k«i n:t Panalaau mnl mn I in.\i nei he kaa mahu kilou no ka Puall Kinal Ahi Honoluiu nel. k * 1)i wahi Ilanakarupe li • •> M. H. l)e a e hoo* konu innu aie I ka U 5 o niiii ka mokuahi "AlnI ohua kapena a mo 84 )ti no na aina mamao. :tku ka inokuahi M MariAukitiuui t Nukllanl, I ka la II mai llonolulu aku nel. til>< n* knhuna o ka huakal La holo ana aku nel I Hana En»)io i:\ i Honoiuiu nel. — k »hu i;i o Mr. O. P. Kai Lun i Hoolalo Palapala > Kohahi Hawaii. ninia aku ka Ilale L*»ta ma r;ii»a M oka Poaiua nel, he >:»n i«>ta a me 2,009 mau f ' «l.i kahiki nui ke hoikeh. i iioouiu a ohl la ma h- 'in ko knumaha he umi oi. \ 'iiua hanai holohoiona o ►o ma Valalua Ouhu ma ka t) * k<* kuai aku I ka poe kr e hanal holoholona. r i.-i m:ti, ua puka ae he B-<>h* maloko o kekahl I Kul.iokahua, a ua hoike la.U le i ka Papa Ola. k.ikahUka nul Babati e ni Mi kH Wniia I ka Molwahlmd:t hunkai I holo aka nel tt huiu ma mii Hikina. > h H>maha aku ana ka Lar.u lUx>malu no America i tnalama ka loihl, a • pani ion* wahl o la manawa e a L. Hopklna.
kolohe U ka hale noho Jnck!*oo tna aianui t> i k.t |h> Babnti nei, a ua p loko o ka hale I ka huli a n.i|>ina ka mea I lilo aku. iaii olel* hoalohalaha ka na o na Ahahul Manawaleaa < 'piopio Imipono Karbtlano o>tnana Maremona o Kila» s KiK «o »•*• *"* ° i.Mne. la wa I mart ai oMr. E. Bi*i»op» ke kelkl honhanaa a . R. Bishop • hele makalkal | ka wahine, ua lke la puiioia o ke Alll lloko o auuio, e ha.«wl ana 1100 ma>ko oka Hul oC. Brewer no 11 h. U - i o Iul&l, ma KapalakiUepoal, ua kll mai la ka maIm. C. Armatroo(, ka wahl* Urv. FL Llmalkalka 1 hala ka make a makaahine hoi o C. Umaikaika, I ke 80 o uhiki oke ola ana. Ataha nakoahine o ka pooo,
Kla ke kapill nei ka Hoi Hoonolo Mokuahl o ka Paklplka, he Hua mA« mokuahi 4 t ooo mau tona pakahi, no ke aiuala i ka uka ko kua a ke aopuni, a no ka Uina me Kina. Ua hnohiklhiki mai ka moku "(\ D. Bryaol no keia makeke i ka Poaha nei, ia 330 mao poaa America, a ua pae mai lakoa me ke ola, he 19 waie no paha i make aku ma ka moana. 1 ka hora 2 auwina la Poalua nei, i haaiele aka ai ka mokoahi «< Zeatandia ia Kapalaklko • holo mal la no Honolulu nei y tne ka »n»naA e hoohiki mai I keia awa ma keia Poalua iho, Augate 4. Uapauika hamu la e ke ahl i ka la 21 o luial, ke Keena oihana me ka hale waiho lako mea ai o ka mahiko o Hoiaula ma Kohala. Ua manao la he hana keia oa ka manao Ino a me ke kolohe. Ina aole he mau ku la alaila e kau aka ana ka Moiwahine maluna o ka mokuahi Keool Kamaki I keia Poalua aku. a holo no Waimanalo, Koolaupoko. Oia hoi ka hoomaka ana e hele kaapuni ae U Oaha nei.
K huli hoi mal ana kela wahlne Paranl hana keaka kauUna Hara Hanahada I Honolulu nei mal na Panaiaau mai o ka Heina maluna mal o ka MaHpo** o Augate 26 aeoel, a malia o hana keaka io maanei.
Ua puhl kolohe ia i ke ahi kekahl halekuai o ka pake ma Niulli ma Kohala, Hawail, a pau loa ma ka la 14 aku nei o lulal, me ka loaa ole o ka mea nana I hana i keU ino, a aole no hoi I panihakahaka iki la.
Ua pau i klpaku ia mai he 15 o ko ka Molwahlne Lillu mau makaalnana mai 8«moa mai, mamuli o ka wlkani o keU kanawal hookae Hawall a Mulietoa. E akahele oe e Samua o mahelehele la ou mau poke iwl.
Ua holo aku ka Alameda no Kapalaklko 1 ke kakahiaka Poaha nei me 4 inau ohua kapena, 1634 mau eke kopoa, he 235 mau eke laikl a loe 49 mau pahu hua ai no lakou a pau ke kumukuai 1 koho U he $9,489.
Ua hoolaha mal nel ka Ahahui Kapiolnni Pitka i na koho a ka poe e makemake ana e hana i ke aianui e poal ai ia Lae Ahi ma kona kumu a puni i ioaa ai ona alanui e hoohual al o ka poe makemake e hooluolu ma na wa I anoiia.
Inehloel ka la hoihol ea, a malalo o ka malu kohal o ka ululaau o Mana* na ka ahaalna nul hoomanao no ka U I manawalea wale la mal I ka poe holo kaa ahi lealea no ka hookahl wale no poohlna pau loa na mea a pau I ka loaa a mo ka lako.
O ka mea oplopio loa o na ilihune I ae ia e komo I Lunalilo Home, he 25 makahlkl aua makapo hoi. O ka mea palalauhaia loa a haumakaioie, he 117 makahlki, aka oka averiga o na makahlkl oka poe palupalu e hol nel I ka home, aia ma ke 67.
Pehea Iho nei U ka ahaaina nul o ka la 23 o Novemaba I hooholhol makuahonowai ia ae ai mamua aku oel, he mau )ianeri daU I hookupu ia ? Kmoe loa aoa paha ? loa aole hlkl, ua makaukau makou e hooUwaaku a hololea!
Ua ku I ka poka a make I<m kekahl lalna Hawall olana o ka moleaahi Iwalanl I ka la 30 nel o Iul«U t iala e kaalo ae ana mawaho o Olowalu, MauU Ua maoao lftnal uka mal o k* aina keia poka oka lele ana mal a ku keia kanaka. Pehea kvla haoa naaupo ?
Ua hoonanl la na aoao o ka napepa namu puka malama «*ParedaUo o ka Paklpika" e na kll o ka mnkaa alii Ake 8. Clefhoni, Hoo. J. B. Athertoo, H. F. Ulade a me T. H. oavlM> • Ukoo a paa he poe haoie kamaaina koonoooo waie nae no a paa oo Kawall nel*
Ua ku mai ka mokuahl *<Alameda** ma Honolala nel I ka hora 1:15 aulaa la o luUI 29 mal na Pn* nalaaa mal okm Hema, ola hol, he llmaala, 17 maa hora anw W oaaa mlnaee mal Aakalana, Nakllanl mai, me 8 ohua haole a me 15 maa Hawail mal Bamoa mal no Honolalu nei ame 150 mau ohna holo lon I AmoHen ame Kuiopa. 1 ka hora 10 o lalal 30, IMo k* akaal olano Knpalakiko.
Ua hok> aku no I»ko Paakai, Uta, Amenea Hai ma ka mokaahi ••Aaitraila* f o ka Poalua nei t o Nihea (k) f Kaluna (w> a me I keikL 0 lakoa a paa, oo ka ekaleaia o na la hope wale o* He okoa ke aJeio o Ailaeoe Baki 1 ka Aha Hoomala, a he okoa i maa o ka Aha Kiare ma ka hlhia | laihila o HuoUman. He hookahi I oo waha, aka he makeaa wale alela Nawal oo la i I mai f he hikl ke hoeloli i oa klko o ka leopadi. I ka aaioa la BabaU oei, aa ooho lbo na hoahaoaa kaoe a me wahioe o Kawaiahao he 30 paha oo ka ooonoo aaa e hooiilo I ka ekaleaU makua malalo o ka PaUpaU Hoohol a e ooi ako i ke aupuni oo la mea. NoUiU ua koho U he komite he ehika laU e hooUU i oa mea a paa, a e hoike hoa mai i ka ekaleeU no ka apooo ana. Mamuli o ke ooi, aa ae U ako o Mra. AbigaUa Kaaihelaol Campbeil e hana I punee nooa maloko o ka laakinl makoa o Kawaiahao. Ua maUa ooeaa ia Iho oel ua panee la maUlo o oa illo poooi oo o aa "Eaea la o Lahaina" a oa paa me ka nani. Ika la Sabati iho oel, ua hoaa ae ka ona oooa oa paaee oei ma kooa hiki kioo ana ae. I ka hora 7:30 oke ahiahi Poaooo aka oei, ma Waikiki, oa kii mai U ka Makoa lani I ka hana ola o Kamaka, wahine mare aC. Kanuha Paealli a lawe aku la i ka poll pumehana ma ke an maluna ae me ke aloha nui ia a mahope o ke kaa mai pokole ana. He wahlne 1 aloha nul ia eka poe i launa me U, ahe heahea hoi. Aloha Ino ola.
I ke ahlahi Poaono i haia hora 7:30 lulal 25, ua hoohul U e Bev. Paaluhl ma ka berita maemae o ka mare o Mr. Apakl Manuwai me Miss Rose Kealaiki, a mahope o ka pau ana oka mare ana, ua haawi ae na paa mare i kekahi papaalna i luluu ī na mea ai, a ua al a lawa na hoaloha a me na makamaka i hiki ae. He mea malkai ka mare no na mea a pau.
Mai ka wa mal a ka lUmuku hou 1 pepa al 1 na nupepa aoie e hoolaha I ka nul o na lawehala ī hopu ia e na makai i kela a me keia la ahikl I keia wa, ua mahui mai makou aa eml na lawehala hopu la aua nele hoi ka aha i ka hihla ole i kahi wa. Ua kupono io no ka lele e ana o ka hauli i klnohi, no ka mea mai ahuwale maoli ka palaualelo o ka oihana mukai.
I ke kakahiaka Poakahl nei, ua haawl ae ke Alil ka Moiwahine i paina kaknhiaka maloko o Halealii lolaai no ka hanohano o Mr. a me Mrs. P. C. Jones, mamua o ko laua kaawale ana aku me ka maopopo 010 o ko laua manawa e hoi hou mai ai, no ka alna nui o America Huipu ia. Ma U papaaina pu o Hon. ame Mr& J. O. Carter, Hon. a me Mrs. W. P. Allen ame ka Puuku oka Halealll.
I ka Poakolu nel ka noho ana o ka hihia lalhila o D. L. Huntsman imua o ke kiure haole, aoL A. Kakina wale no ka holke oui o ke aupuni, ka mea i holke mai, ua kipa aku o Mr. Huntsman i kona keena a olelo ua kakau oia i kela manao ma ka hookekena a Ailuene. I ka ninau U ana o Mr. Huntsman, ua hoole ola aole nana i kakaa I keU manao. Ua komo ke kiure ike keena a puka mai I ka hora 9, he 8 kue U4. Hoihoi hou ia iloko o ke keeoa a hora 11 paka mai no oia mau na Ua hookuu ia keU poe kiure.
Ua lohe mal makou, ua kaaoha hmoll ia o Kaie Mahope e ka m*na malaam *e ona» e klpaka aka I nm ku paa nanul a maa lio palpal o K*ie Akl nuU ks hana aoa malalo o m hooanauna aaa a ka poe hana alanal, a I hana hol he mau la. Ua kanaloa makoa I ka olalo ole o kela lohe, aka ke maaamaaa mal nel no nae na 1000 e hoaleale mal ana no I oa lono maa. NoUUa kt make make la nel na lono olalo do kela mea.