Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 23, 6 June 1891 — KE HOOKELE IA NEI ANEI KE AUPUNI MALUNA O KE KUMUKANAWAI, A I OLE MA KA MANA EMEPERA PAHA O RUSIA. [ARTICLE]

KE HOOKELE IA NEI ANEI KE AUPUNI MALUNA O KE KUMUKANAWAI, A I OLE MA KA MANA EMEPERA PAHA O RUSIA.

He ninau auo nui keia, a he ni~ oau kupono loa no hol keia no na loea kaiaiaina a me oa kuhikuhi puuone kaulana o keia aina ke paoe, a e loaa oo auaoei he haloa ku* pooo.

1 kela manawa, heHuiwahioe ko kakou e ooho «el ma ka noho alli, a i kooa maoawa I lawe ai ia kuUoa Ihlihl a ka lahui I haawi manawiha aku ai laia, ua hoolilo ia iho la UI malama a i hoopooopono i ke aopeiii malalo o ke kumukaoawai ke kuaukAoawai hoi a kona Haku kiUumoe i kakala al I kumukana»

wmi no keU aaponi roa ka li 7 o luU) i 4 *7, a i ip'W l »k*hiU hoi e ka Lihui e liko u»e oa hoike mooielo 00 i« iwa e w.iiho oei ma ke Keeoa KaUUīoa. A oUi m Uwe »e U oU U kuUnA hoopooopono aoponi, ua Uoopaa U oU e •£ o k* Übui kā idpa oiM noi mt ka hookeie toaineki hooponopono anm 1 ke aapani r ao ka Moiwahine hoi e ooho oU m ke tno he noho aiii wiie 00, a m ki Uhui mi o ka £ha, oielo iāimeu kahioa e kuhikuhi a • aUkai Uia i ke ano o ka hoopooopooo aupaoi maikai ana. Xo ka mea v o ka Moiwahio# mainali o ka mana o ke kamukanawai, ka aelike paa hoi i ae iokahiU e ka lahui, ua hoohanohano kiekie loa ia oU, aole he mau hoahewa ana nj.e kanawai laU, a oia hookahi wale no malana o ke kanawai, aole hiki ke hoopii ia, a peU aku. A noUila e ulu ae ai ka ninau maiana owai ke kaumaha i iia ha* na kaumaha ake Alil ina he mau hooponopono aupuni hemahema a hawawa kana e hana ai, a i ole e komo mai paha a keakea, a e hoo» nohoooho oihana i kekahi o kana maa punahele o keU wa? Aia no maluna o na kuhina, a o na kuhina,

aole ia he mau kauwa na kā Molwahine, aka, he mau kauwa lakou na ka lahui, a e hana ana lakou no ka lahui, no ka mea, aolo e hiki i ka lahui holookoa mai Hawaii a Niihau ke hoi a lawelawe i na haua aupunl ma ke ano he kuhina, o ulu mai auanei na pilikia. Ao ka niana kipaku i na kuhina o ka lahui no iloko oka ahaolelo, mamuli o ka hooholo lokahi ana i kekahi olelo hoohoio hilinai oie ia iakou.

Nolaila ua maopopo loa o ka lahui ka mea mana nui ma ke Aupuni o Hawaii nei i keia wa, ma ka hooponopono ana a me ka hookele ana i ka moku aupuni—Aohe o kaMoiwahine, aka, me keia maopopo no aohe kuieana oke Alii ka Moiwa. hine ma ke ano o ka hooponopono aupuni ana, ke lohe ia nei ka ieo a puni ka aina, aia na kuhina, ko ka lahui mau kauwa lawelawe, ke ku-

iou nei na poo i ka Moiwahine me ka hoopili-meaai, a e ae wale ana i kana mau mea a pau e kauoha mai ai. Aole hoi ona kuhina wale no, o na luna aupuni no hoi kekahi malalo iho e ku|ou hoopilUmeaai wale nei, me ka ike no o ka aha kuhina aohe mana o ka Moiwahine e kipa* ku ia lakou i keia a me keia wa ana e makemake ai, hoopili-meaai wale akn nei no, a ma na lono maopopo i hai ia mai ia makou:——

Na ka Moiwahine ponol noi kauoha i keia Aha Kuhina e hoopau i ka Luna Leta mua iho nei, ke kanaka i mahalo nui ia e ka lehulehu no ka hoopono ma ka oihana. Na ka Moiwahine ponoi no i uoi aku i ka 1a)\o Kuhina i pau, e ae mai oe e hoopau ia Kale Hapakini mai ka noho Ilamuku.ae, a e hookomo aku ia Chas. B/ Wilaon malaila, alaila o oe no ka Loio Kuhina, a ua hoole mai oia ia mea.

A i na he oiaio keia mau lono, ulail«, ua maopopo lcy\, ke komo ki--110 mai nei ke Aiii ka Moiwahiue iloko o »a hoonohonoho oihana ana, u me he mea la, o ka mea i koe, o ke komo kino mai e hooikaika ba!ota. A oia ka makou e minamina nui nei no keia mau ouli hooponopono aupuni iloko o na la makamua o kona pii ana ae i ka Noho Alii, a oia iho la no ke ane o ka hooponopono aupuni ana o Rusia f o ka ka Cmepera mea e olelo al, a e kauoha ui paha, o ka hoeko wale aku no ka kona poe luna aupuni. A iua pela ke ano a me na keehina o ke kuiana hookele aapuni a ka Moiwahine e inakemake nui ftei, alaila, ua maopopo loa, ua kapae ia ae ke kauawai kahua ke kumukanawai o ka uina e ku nei i keia wa, a eia kakou ke heie nei maluna o ke alanui «>lowi o ka hookeie aupuni hoehaa ana t me he mea la o ka hopena maoli no ma keia mua aku, e kono mai ana ke Aiii i na mea a pau e | hoolohe i kona ieo ma na ano a pau, a o kana e olelo ai he kanawai iho ia ia, aiaila, ua iike no ia me ka haina kupono oka ninau e kau ae la maiuna, oia hoi, aoie ko kakou waa aupuni i hookeia pooo ia maiuna oke kumukanawa! ,* aka, eia do ia maluna o ke kahua iima kakauha e like me ka Emepera o Huaia e hookeie nei i kona aupani.

A ina iho la pela ke ano o keu wa 9 alaila, o ka makou wale oo e noooi nei me ka ma ka aoou» o ka iahui i ka Hoiwahloe Liiiuokalani, he mea pono laia ke noho maiie, a e hoohaiike aku hoi e iike uae ka Hoiwihloe o Beritania nui

Vitom. l'a nuiho <>i* oa kon* hal e a e hookele I ke aupuni, aoln k<»aa Uhui e b*na'i oo k« pono oka nliui, be hoolohe wale ik» kao». Ao ka lua l ike l*, ua nui ka mahaloU o koo* ino«,

noi ka maiUni U o kona inoa e kooa Uhui ponoi, a ua komo pu aku na iahui eoke ao nei i ka mahalo lala no ke &o« o koo* hookele aupuni ana, a aa lilo ka Inoa o ka Moiwahine VitorU i na kanaka BeritanU i mea Uahia loa, a ke lohe ke kanaka Peiekane i kekahi olelo ino a kekahi kanaka no ka inoa o Vitoria, e ku koke no oia a e paio me ka makau ole no ka hanohano o ka inoao ka Molwahine.