Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 16, 18 April 1891 — NUHOU KUWAIIO. OEHU NA AUPUNI ELUA! Italia me Amerika Hui! Na Holo Palapala Wikani! Haalele ke Kuhina Italia! Ka Powa ma Nu Olina ke Kumu! [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

NUHOU KUWAIIO.

OEHU NA AUPUNI ELUA!

Italia me Amerika Hui!

Na Holo Palapala Wikani!

Haalele ke Kuhina Italia!

Ka Powa ma Nu Olina ke Kumu!

O ka mea hou ano kolkoi loa mawaena o na lono a ka inokuahi *«Maripo» M i iawe mai al i ka Poalima i hala mai Kapalakiko mai, oia no na holo palapala piii aupuni miiwaena o ke aupuni o | Itaiia ma o kona Kuhina la ma ! Wasinetona a me Amerika Huipuia ma o kona Kuhina nui la, a na na palapala malalo iho e hoike i na kahoa kahi a ko laua mau wawae e ku nei. Palapaia a kk Kl'hina Itama i ke Ki hixa sn o Amehika. Keena Oihana Alil o Italia, Wasinetona, Mar. 31, 1891. £ Mm. Kuiiina Ni;i : Ma o ka'u mau palapala la o na la I.'» a me 18 i hala, ua loaa ia'u ka hanohaoo o ka hoopuka ana aku ia oe e ka Mea Mahalola no na hoomaewaewa kukouukonu I ulia ai ma Nu Olina 1 ka la 14 I hala, a malaila I haule make al he eha mao makaaiuana o ka Moi o Itnlia I hoopaala iloko o ka halepaahao o ua kulanakauhale la a lukuia e kekahl poulu kanaka malalo o ke alakal ana a na kaoaka Amerika «lna. Mahope o ke kue mua ana akn 1 ka hana pono ole • na h»im •uponi kuloko, oa poe hoi I mahoka mal ka lawoUwe ana i ka Ukou kaaa pooo ma ia wa, ua hoo-

! koe «u m* ke aupnni o ka Moi i ka P»>ih» «* ke koi ;iku i ii» inen e lnw.» hī kn pinī e Uk*- nw ke • kupono. Mah<>j* nui nt*i o kela j oIU, ua ulu ae he kahua e kukulu ai ao ka wawahiU o na hooko im o ke kaikahi e uoho mana oei mawaena o na aina elua, oia hoi ko ! Ameiika HuipnU hoopaa ana e | i ka palekana o na makaI italU a pau e noho ana ma | Ameiika HoipnU e iike me ka | palekana e hoomomoaU ami no ke I Vr«»m*lrM poooi o Amerika HnipnU, a i pahoU U aku i na makaainana I o Ameiika liuipuU e noho ana raa ka aina o Ilalia.

** O na huikaU wale no e noiU nei e ke aupuni o ka Moi, e iike U ine ka hanohano i loaa U'u oka hoike ana aku Uoe ma na kukakuka kamnilio ana a kaua i hoohala ai ina U aku nei i hala, oia keia mau noi malalo iho: Akahi, i hooU pili oihana na ke aupuni o AmeHka Huipuia e laweia mai na poe hewa a hoopaiia; alua, o ka ae mai i ke kahua kumu oka uku poho ana i na pilikana o na poe i make. " Ua oluolu i Kou Mea Mahaloia ke kukala ana mai ia f u, oiai aole manao o ke Aupuni Makua e lawe i keia mau nanaina oka hihia, ua hoole nae i na koi ana mamua ae nei e noonoo ia. 3(alalo o keia mau kumu, ke manao nei ke aupuni o ka Moi, ua hololea ole na Uwelawe pili aupuni ana a ke Kuhina o ka Moi ina \Vasinetona, a ua kauoha mai nei e haalele au. No ka hoolohe ana i keia kauoha, ua loaa iu'u ka hanohano o ka hoike ana aku ia oe e haalele ana au ia Wa>inetona e like me ka hikiwawe e lomi ana ia'u, me ka waiho i ka hana o keia Keena ia Makuisa Imeperiali, ko ka Moi Kakauolelo o ke Keena, iaia k»lawelawe no na mea e hoea inai ana o keia Keena Oiliana Alii."

KmiNA Nui o Ameiuka Ht:i ia Kanikela Itai<ia Impeuialli. " Ke hoiko aku nei au ia oe i ko ke aupuni o Atuerika Huipuia minamina kuhohonu maoli i ka loaa ana inai uei o ka lohe no ko ka liiirona Fava hoi awiwi inai ke kulanakauhule nei aku. Oiai ua hoike mai oia i keia mea 110 ka manawa i oi aku mamua o ka hookahi, ua hiki oie nae i ke aupuni o AnieHka Huiouia ke ike i ka pono o na kumu no ia keehioa. O ko ka }*arona hookauwa ana maanei no ni\ makahiki he umi i pau, ua mahalo ia oia, e kupaa ana ma na manawa a pau ma na oluolu ana me ka mana houko o keia aupuni. O ka minamina no kona haaiele ana niai, ua hoonuiia, oiai ka Peresiciena e manaoio ana, ua kaheaia mai oia e hoi nml ilo o ka hoike kuhihewa ia ana o na kumu i ke aupuni o Itaiia. " O ke kumu o kona hookaawale ana mai i k<>na iauna oihana ana me keia aupuni, ua hoikeia mai ma kana palapala penei: Ona huikala wale no e noiia nei e ke aupuui oka Moi, e like la me ka hanohano i loaa ia'u o ka hoike ana uku ia oe raa na kukakuka kaniaiiio ana a kaua i hoohala ai i na la aku nei i hala, oia keia mau noi malalo iho: Akahi, i hooia pili oihaoa na ke aupuni o Amerika lluipuia e iawe ia mai na poe hewa a hoopaiia; alua, o ka ae mai i ke kahua kumu o ka uku poho ana i na piiikana o na poe i m.ikp.

" O ke noi mua i hoikeia niai e Barona Fava, ua hoaui ikiia hg mai na mamala olelo inua mui i hoohana ia ai e ia ma na noi kumailio waha lehulehu i kukuiuia ma ona waeaolelo la uiai ka Makuisa Rudini mai a waiho mai ia'u. Ua kukaia mai o Makuisa Rudini, o ka pono o.ko Itaiia aoao ke noi a me ka ae ia mai o ka hoopaiia o na poe pepehi kanaka a me ke koi poho no na poe i mnke, he inea kanalua ole keia. Me he mea la, i ko Barona Fav& hoololi ana i na mamala olelo, ua manao oia nohe hoololi ana no ke noi. Ua hoao au e hookomo aku iioko ona, mn na kukakuka pilikino lehulehu uaa i hoohanohano mai ai oia ia'u, n» hiki oie ioa i ke aupuni o Amerika Hnipuia ke haawi aku i na hooia a ka MakuUa Rudini i noi mai al. loa no he mana piha ko ke Aupuni Makua maluna o kela mau pepehi kanaka, aole no e hiki ke hooia ia aku i kekahi aupuui kuwahoe hoopaiia lakou. Ua hiki oie i ka Peresidena ke ike pehea la e hiki &i i kekahi aupuoi ke apono ia ma ka hooia e ana aku I kinohi no ka hookolokolo a me ka olelo hoahewa 1 o la honua.

" Ma ke Kumukanawai o Amerikft Halpola, oa ulelola, 4 ma na na hihia kanlioa a pau, he mea pono e laaa i ka mea i hopaia ka pono o ka hookolokolo akea ia ana e ke kiure hooholo paewaewa ole ma ka mokoaioa a ma ka apana I hanaia ai ka hemu' Ao(e he maa wehewehe e ae e hooia hon

itku a* 'n • v ■' > *»isU »» krl#i nol€ £ hiki i iun- I. t 1 paowai'wa manioa o k* huokolokUo U ana o k* mni I hopuia e lx»no *i i ka Pen»idenH o Auienka Huipuia ke haawi e aku i im hooia i kekihi aupuni o ko 03 aina e. "M* ke Kumukaonwai o ka loomiu o Loiumho* kahi noiui kA mina i UweUiwe i« ai ke kii&im*, oa like lon no ina ke ano nui; noUila i hiki ole ni i ke kiaaina o ia mokuaioa ke haawi mai i kona hooia i kinohi ioa i kn oielo hoahewa a ka aha hookolokolo malalo o ke kanawai o ka mokuaina, e like loa Ume ka hiki ole i ka Pere-i--dena ke hookolokolo i na alakai o ka punlu hoohaunaele malalo n ke kanawni o Amerika Huipuiu.

<« Ma ka Baroiui Fuva kuiuu elua, ua noi m.ii oia maUln ona kahua kumu, e lo;ia n;i uku pnhn i na pilikana ona \*oe i uiake. l T a nmkolukolu lou kona kuhihewa uia kona kukala ana ua hoole ke nupuni o Amerika Huipuia i ka noonoo ana no keia noi, a ke minamina loa nei au ina ua palapaia aku nei oia i kona hooholo ana pela i konn aupuni. Oiai ke aupuni o Amerika Huipuia, e ku mamao loa ann mai ka hoole ana aku, ua ike no ke aupuni i ke kahua o ke koi poho no kela mau makaainana iUlia i na pono i hoopaaia no lakou malolo o ke kuikahi o Feberuari 26, 1871. Ua pinepine ko'u hooia ana aku ia Baron& Fav.t, malalo o ke kuhikuhl a ktt Pere3i<lena e huli pono ia na kumu ame na olelo ike i pili i kela pepehi kanaka i oluolu ole ia o Nu Olina ma ka la 14 aku nei o Maraki i hala, ua hooko ia a ke imi ia nei. Ua hoike pu aku au ia Barona Fava, ma na hana koikoi o keia ano, aole e pupuahulu ana ke aupunl o Amerika Huipuia, ao!e hoi e |>ane aku ana no kekahi koi a hiki i ka wu e pau pono loa ai na mea a pau i ka loaa malalo o ka mana kanawai. Malia paha e uluhua ana na poe i hoehaehaia, aka o ko lakou pulale ana, aole auanei e loaa na kumu oiaio a pau e paa ai." f,OAA NA KI'MU. HOOPII I N'A ITALIA NO KE KIPI. Nu Oiina, Apr. 2.—Ua loaa i ke Kiure Nui he mau kumu hoopii i kekahi poe Italia o Nu Olina, oia he elua mau kumu kue ia Seligman a me Borsen, no ke kipe, a he ekolu kumu kue ia o'Malley no ka ohumu e kipe. O Seligmnn, aia i Cineinnati, o Borsen eia maanei, a o o'Malley aia i Christina Lake Shore, maloko mai o haneri mile mai Nu Olina aku nei, i poai ia a puni e na kiai e maiama nei iai;<, mai ka wa mai mahope Iho o ka pepehi iti ana ona paahao Itaiia maioko o ka hale paahao o ke aupuni. Ma ka hoomaopopo loa ana i ka moolelo o ka poo i pe{>ehi ia ai e na kanaka iehulehu, ua ikeia mailoko mai o umikumamakahi i make, he poe koho balota nae wale no lakou, a koe he eha, ma ka I.anau paha a ma ka hookupa kamaaina paha. O na poe eae eha, ka pf»e ake Kani&ela Italia e koi nei nm ka poloai e malama ia ko lakou palekana e ke aupuni o Italia, oia o Trahina, Bagnetto, Monasterlo a me Comisez.

O ka mea nona ka inoa mua, ua ioaa aku kona inoa niawaena oka poe kupono i ke koho bulota ma ka mahele o Sana Kale. He )K>wn oia no Ilalia mainua. O Bagnetto, he pepehi kanuka kuewa oia mai Palemo mai, a he lala hoi oia no ka Puali Powa £xposito. O Monaaterio, he papai kualena oia no ka Puali Koa Garibaladi, aka, ua mahuka mai nae mai Palemo, oiai e hoopii ia ana oia no ka pepehi ana i kekahi wahine. O Comltez, aohe mea i ike i kona moolelo. Oia a me MonaMteris, ua kanu pu ia iloko o ka ilina kupapau hookahi. Ke imi nei ke Kanikela Itali« (yorte i na kuiuu o keia hewa ma na ano a pau e loaa ai iaia, me kekahi liina kokua ole mai o ke Kiaaina a me ka Meia. LILI KA MOIWAHINE I KO KA EMEPEKA WILIAMA KAI LANA I<OA. Ladana, Mar. 81.—Ua aua mai nei ka Moiwahine Vietoha i ka haawi ana aku I kona ae e wehe kino i ka paikau hookahakaha aumoku kaua e malama ia ana ma ka la 2 o Mei ae nei, a he lehulehu na kumu i hookaulana ia ae no kela hana aka Moiwahine. Mawaena o ia mau kuma, oia ko ka Moiwa hine lili ma o ko ka Emepera Wiliama makemake ioa e hiki kino ma ia wa, a nolaila oia i anoninoni al i ka hele paiahalaha loa o ko ka Emepera kauiaioi ma Eneiaul, oiai hoi ioa oia ponoi Iho wale no ke alliaimoku, alaila, oooa no ia hoohanohana no ka Moiwahine. Ua 1110 keia manao o ka Moiwahine i mea kamailio hoonauki ia mawaena ooa a me ke Keikiaiii Wale, ka mea hoopokapuka he manao kama111 Ina la.