Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXX, Number 11, 14 March 1891 — KELA ME KEIA [ARTICLE]

KELA ME KEIA

He kaa'.i.alo mai nei ma ko kakou Hatkui na m >ku (*:pehi kohola me pu o kekahi mau k-;ho!a i* hiki mai na lapana pi3h;tna ho< hanen a 01 na kane n e tkolt H|ri a < i na w.ihine. ■e ho'ini.i',] u nei na lauahe.i o ke ■ tr.,»u wki |> y'> oihana 1 U h<>pt■i.< hupuh.i una o ka makahiki. H< K . ho wale iho no paha. ■e ninau. -Owai ana U na ki.<»ma ■k.iin rn.«u mokiipuiw e ae o kakou ;hu u aku ana ? O Keoni Ka■i ko O.ihu nei la. ■ papa ahaaina ka Va ahahui oNn ■ki ()ivsi o ka Ainu i keia Poalua ae ■ka hanohano o ka la hanau o ke *lii ■niehanieha 111. |A 1 makemake 0c e ike 1 kekahi m.n< p.i piii inorcrnon.i, heluhelu iho » k.> llapaU a Nakalo mai Laie n ai e puka lu n» 1. b makemake oe e ike IVv kaikamam: o 15 'hennu ? M.u 'toopoina hoi K)<' 1 keu ahiahi ea? Kiae no hi i ■ ■l.ne Mele Hou. ■ m.iu.- -Pono anei e hoohoihoi *ku ■upuni a o kekahi mau poai pah.n, i ■ookomo mai i na limahana mai na ■ e 1 poe kane wale no ka hopanui? Bin.tu. Heaha na mea ulu Hawaii ■r>ihoi ana ke lawe la i Kaleponi ■ e hooulu la ai? o ke kuawa 1 , ■.iiuaaina la no ka inehana ■ keia l'oalua iho ka la nokeia ■m.i, oia ka la hanau o Kameha ■a 111. K, malama ia ana i la kulaia Hni, me na lealea hooikaika kino Be hoohaili wale ia inai nei e hooH.i hou 1.1 aku ana ona mau haawiHal i uku no na kiaaina ma keia kau ■lelo iho. Pela paha, aole paha. ■a la no hoi lakou pela maoli ka hoi oe e kehi ■he me ke kukuluaeo i ke ahiahi o Vo.iltia nei ma Kauluwtla ae nei, a ■ke ioa no kou kiekie me ka pauHiialakeke. hoike mai nei ka hale makeke ■o ke aupuni ma Kuloloia 1 ke kuaiwa loa aku a uhi kona panio hoou'iu'i, pipili mau kahi ilaila e hoomakaleho ai. ■ nana ae e na mnkamaka o Kalihi ■ h olaha hookapu a Aho pake mai ■omo wale ia ana o kana mala maia ■ioki i na Uu, pela hoi ka lu wale Hi na hua manako a pela aku. Mai ■kuli o nanahu ke kanawai. ■lalnwai hope iho la makou me Ga■ela l.enoa e opeope ana i kena wa■ono kaahele oka naauauwa. Hele ■01 ha, i ko uiuilani; me ka pili k«- ■ o ka Madimosele. j

Ile paulele la aku nei ka maluhia o Imau wahi piliwaiwai akea maluna I man;t hoomalu a hooko kanawai o llamuku hou. Ua hooi>aopopo ia | ka holomoku o na kanaka malaila. \ k.i hoopuukahua a kekahi nupepa Khini no ka uwea telegaxapa Hawaii, lahai aku ia i ka hopena o ka pepeI ana mai nei oka hoololi bila kam noi kokua, kee ka bila holookna. la haule ia iho kekahi luina o ka lukaua An>er>ka Mohikana e ka i-a m* konā poo a make loa; ua puka no hoi kona aoao a hu ma ko ioko ho me ka manaonaa ,'a hamu iho la ke ahi o ka maao Poalua nei i ka hale noho o ka on. A. R<*a, a koe wahi malumalu t. Aia o Rosa i Kauai ika wa oka nno, oka ohana wale no koe. Ua anao wale ia he ahi keia na k* «ult i anao ina He $ 500 makana aka amuku i ka mea nana e hoike noai ke olohe.

Hoonanea i* ko Honolulu mau poai pun» mele i keia mau ahiahi e ka Huī Me 1 e ()pera oNu Ioka; ok* met ehaeha loa e lue me loba iloko o ka eha a miu maihehe, ua hoonanea U» u a huiLoe; humoe *h?ko o k* lealea.

O kela opio nane ma ka inoa o fa*. Keau, i noho roa ka Halemai Moiwahine no ka na«ali«ali. oa make loa mai r.ei rr>a ka H i'C<nai i ka Poaha tfy> nei. a ma ia 'a no ua raoe kau a moe hooilo aku la no Makiki

Hc inoa uoiw.i anei o J. W. Ikemaka |no kmo kanaka ma Lahaioa, Mjui. oana kela palapala 1 hoolaha b aku no ki piiiwaiwai o kekahi poe pa ke me kekah: poe bar.ohano a me kela kauka o ke aupuni malaila? Ke ho :puuuu wale ia mai nei e kuku'.u u aku «na kekahi hui no ka kaoa ana 1 alanui pu iluna o kela kiekiena o Kiiobara, me ke ki.kulu ana i mau hale hooluolu mala'la no ka pomaikai o j<a p,e 1 kela huii koolau o Oahu neu Nani kela. j Ma Kunawai, 1 kekahi mau la i hala aku nei, ua noke iho la kekahi hoaka* naka i ka pa ulu-a i kana wahine-kui a iiau na aiina o ka inaina. Eka maka* maka, mai ku'i palu hoi paha oe ika u neke r>ohue ine ka hala ole, o naha e auanei [mu ka pono. L pili ani no keia kanawai ho«pau (lule k< p.«a a Makinale i hoopii ia ibo nei ka maneiie o ko kakou mau poai o ki<lepa wamai, ua aponoia mai nei he kanawai e k?upale ana i na aweawe lumilumi a ouiilo la o ko Hawaii kuikahi e ua kanawai hoopau dute ia.

He h ilawai ka ka Papa Ola 0 keia m?u la iho nei no ka mea e pili ana i ka hof.«ne» nee hou ia o na hale mai ke kahua hoomalu lepera mua o Kakaako ai ke kahua hou ma Kalihi. E hoihoi la ae ana paha na kaikuahine o ke aloha malaila. Ivieu mai, Mr. Papa Ola.

I na la makaipua i noho ai ke kau aha< le<o o 1890 ka hoea ana ae o kela ponalo ano hou iluni o na kumulaau ohai, a ke wanana hou la mai nei i ka hoea ae o kekahi ponalo ano hou i nei kiu ahr.ol« I) iho o 1892; he ponalo ka 0 ke ano like rre ka moo ka pakaawili o ka huelo.

Ke lioo nanao la makou i kekahi mau olelo hoohaahaa i pane ia i ka makahiki 1 hala no ka hooilina alii hou i kuah.iua ia mai i ka Poakahi nei, a 0 ua mea la nana i pane ia mau houh&ahaa, ke kanalua nei makou i kona ao kanaka mai i keia mau la. Oka makou e kalokalo ae nona, e ola oia 1 na aumakua hooluhiluhi.

He powa kai aumeume ia e Mr. J. F. Halaunu o ka oihana ana aina o ke aupuni, maloko o kona hale i kekahi po aku nei me ka'manao e paa, eia nae ua ooki la inai ta kona linia i ka pahi e ka 1 owa a mo'<u, a un nalowale koke ke kalohe. E makaala na makamaka no keia mau kupuino e maau hele mai nei o ka po.

Ua hoikeia mai ia makou e na makamaka o koa-uka aku nei, o kela au wai e moe la ma ke awawa o Kamanaiki e kokoke la hoi i kauhale o na kamaaina ma Mokauea a m« Kuwalapoo, Kalihi-wuena, aohe malaina iki ia o ka maemae; o na holoholona make a me na mea ino e ae, ua waiho wale ia aku no pela e kuhinu ai, oiai o ko lakou wai einu n > ia. E nulama pono ena inakamaka 1 ka pono o kei 1 p e e inu aku la i ka wai i kapuluia.

Ke honhoihoi mai nei kekahi poe i ka oih-na pai buke i keia mau la; o na bake muolelo nae ka hapanui, he mau wahi hoopomaikai uuku loa ko lakou i ka lehnlehu heluhelu, pela hoi i ka hanauna hou e hoea ae nei. No keaha e hana ole a» keia poe i mau buke hoonaauao e like me ka Buke O'a Kino a Gib:sona a me ka Kauwahi a me ka J. M. Poepoe? No ke aha la i hoomahuahua ole at ko kakou Papa Hoonaauao i keia hana o ka hoolaha buke ma ka olelo Hawai» ?

Hc Paa Mare, —Ma ka Poaono, Maraki 7, 1891 ma ka home noho o S. W. Keamo, ma Honokaa kai, ua hoo* hui ia ma ka mare o Mokoau Lehuanui me Miss Kaaihue Keamo, e ka Rev. CM. Kamakawiwoole. Mahope iho o ka mare ana, ua noho iho na mea » pau eai i na mea t hoomakaukau la. E hoomanaoia na reea mare e ke Akua Mana Loa,—C ApeU.

Paani lealea na kamalii —Mahea ia mau kamalii paani lealea au e mea nei—-auwe, ae, ona kamalii ka hoi o koa-uka aku nei. Ke hoinama n.au nei ko Mokauea nei mau boy i na mele olioli; a 1 ka nana aku, he nuu lae uU nae no a pau. Ua oluolu mai inkou e hookani i kehi o na mele me k*ag|teAi mao lako mea kani, aneku k> noi ka heno £ makaukau nui ana ka no ka la e uniki aku ai; oia, nokea ka olu i wali, ke kani hoi i kamumumu o ke aheahe malie ina pahu kani hoolohe. E huki pu ae i k« Porofcsa o na mea kani ina iho no la i ka moonauna o

Madame Aj Honua.—O na hoike hope mai no ke kupua ai hooua o ka moku o Keawe, he 01 aku ke oehoeho i keia mau la aka aei No ke ana ole i ka ai «ne ka oome, i ke oali rot ka nao, ua hoonaue okoa ae la i ka hooua i makilī aku peha kaawahi kaukemio oo kooa papaaioa ahi. loa ota hoooaue a pau kauhale kokoke i ka lu ia ilalo, kokulo ae paha ka hui laapele hou e hoolala mai nei i ko lakou mau hale kookipa iluna ika leva. Alia bot kakoa e li'a e, aia no ke anu i Waimea.

Pili-hali Pipa.—Eia ma kekahi hale ma Hoio«keahole, Hooolulu, roa ka aoao e huli aoa i ke alaoui Moiwahioe, ke uhi ia oei kooa kaupoku me ke pili aoo bou. He pili keia i kapaia he Pepa Manila, o ke aoo nae ke oaoa aka he kohu kapa aila hele ua. Ua olelo ia oo hoi, he pili pale ahi keia ameka wai. Aole e lalapa ia e ke ahi aole boi e komo īa e ka waL Ina e holopono io keia ano pili hale pepa, he hoomaa aku koe o kauhale me ianu-paikinL

Hana lo.—Ua hoea ae nei ka Ilamuku hou i keia mau la me na makana dala kiekie no ka poe e alakai ana i kahi e bopu ia ai aa kolohe o keia mau la tho nei. He 500 dala makana ke loaa ke kolohe nui nana i pupuhi ka hale noho o A. Rosa i ke ahi. He $250 makana ke loaa na kolohe limaa-pa a P"Wa hohe wale 1 holapu hele iho nei ma kekahi aiau hale noho o Walkiki me na wahi kokoke iloko o ekolu pule i hala ae nei He 100 dala makana ke loaa ka p.ko ai ia e ka iole nana i lawe aihue kekahi mau moa kane milimili a kekahi kamaaina o alanui Kula. Ea, awaawa paha la. Kahaha he awaawa kaanei he hana io.

Hk Wiwo Ole mai Hawaii.—Ua hoike ae o Rev. J. M Silvera, kahu o kaekalesia Bibopa o Kohala, i kona wiwo ole ma ka hoopakele ana i ke ola 0 kekahi poe, penei: Ika huakai mua aku nei a ka mokuahi Mariposa i Kikane, he ohua o Rev. J. M. Silver roaluna ona e holo ana INu Kilani. Aia he waapa piha ika poe makaikai ke hoolele ana i ka huakai makaikai mai kekahi mokuahi aku, no kekahi mokupuni 1 kapaia o Mttutapu. Ua kahuli ia iho la nae ka waapa a au ana na mea pau īloko oke kai. Ua holo koke mai la 0 Mr. Silvcr iloko o ke kai a hoopakele ae la i kekahi wahme opio a me kekahi keonimana e hoao pu ana i kona ikaika hoopakele i ka wahine opio. Me ke kokua ana no hoi a kekahi mau waapa, ua pakele na mea a pau a koe hookahi i piholo—he leaikainahine opiopio.

Ka Lahui Hawaii.—Ke hoomaopopoia aku nei ka ulu hou ana o ka lahui Hawaii. He oiaio ua emi awiwi loa lakou iloko o na makahiki lehulehu i hale, aole nae mamuli o ka manao ana no na huaolelo o ka palapala hemolele niai ke kumu, a pela wale aku, aka, no ka loii ana o ke au o ka nohona mai ko ke au kahiko 1 maa ia iloko-o ke olohelohe o ke kino a me ka ai kamaaina, a i ke au hou me ka uhi ia 0 na kino i na aahu a me ka ai ana i na mea ai malihmi. I ka noho ana oka lahui a maa, ua hoohapa la mai ko lakou holomoku ana e nalowale, ua kaohi hope ia, a eia ke ulu hou aku nei. Pela na haawina like e loaa i na haole ke lawe lakou i ka nohona kahiko o na Hawaii, e olohelohe wale no me ka hoomaona ana la lakou me na ai malihim i ko lakou mau opu.

Makk 1 Alohaia. —Ua make o Na lani k M ma Kahoahuna, Hilo Akau, i ka hora 9 o ka po Poaono, la 28 o Fe beruari, 1891. O kanaolelo hope mamua 0 ka lele loa ana ae o kona aho, e kahea ae ana i kana mau keiki, na moopuna kuakahi a me kualua, e akoakoa mai imna ona, a hai mai la, e hai pule kakou; pule mua, ia B. Naaikauna; pule elua, ia Kaohu; pule hope, iala no; a ia wa no kauoha mai la e huli aku oukou e ai, e hana oukou 1 ko ke

kino oiai ua pau ko ka uhane, a noi mai la oia, e hookuu ana kakou, a o kona hiamoe aku Ia no īa. He kanaka oia iloko o na hana pono, a he luna ekalesia kahiko loa oia mai 1836 mai, ma ka apana o Kaohaoha o ka ekalesia 0 Laupahoehoe. Aoie no oia i poina 1 ka haiwi 1 kona wahi loaa hua mua i waiwai hapauoii nona i ke aupuni o ke Akua a hiki wale 1 ka pau ana o kona ola ma keia neho ana. Ua hanau ia oia ma Kaohaoha, Hilo-akau, ma ka makahiki 1809, ao ka huina o kona mau makahiki, he 82. —B. Naaikauna.

Ka Maharaja o Inia.—O ka inoa Maharaja t oia no ka inoa alii ma In:a; oia hoi he alii opio 00 ole ko Inia i ke ia wa nona na makah ki be umi-kuma~ maono, eia nae he elua haneri paooa kona kaumaha. Ke hoomaiu a hoopo nopooo ia oei ke aupuni panalaau nui o Inia maluna ae o keia keikialii, e ke kuhioa nui a luna alakai o ua hooponopono aupuni ana i hooeohoia e ke aupuni o Berttania malaila. He halealii nani ko keia keikulii, a malaila na nani he khulehu e hoolako ia ai e na kupa o ka aina Ua hoopalauia ke keiki alii i ka wahine a ke kuhina nui i wae poooi ai nana, a mailoko hoi 0 kekahi

ohana hanohana Ke ooho Uoa mea i boopa!iuu rae ka ike oie ako o kekah» i kekahi, i ka piha ana o oa enakahi ki be umi lumamawalu e hoohui ta*ku laua ma ka mare, a mahope o ki mare ana e holo ae ai Laua i Ladaoa e ike i ka Eooepcresa o Inia oia boi ka tnvi*ahioe Victorta.

No Ixia Mamao —E hoike aoa kekahi kaaheie honua i kaoa mau mea i ike ai ma loia oooa hoi ka lahui Hinedu; eu kaoa: 4Ua kipa ao maloko 0 kekahi aoaioa hooluaoa nui o oa ka oaka IoU; o ka huU haa ko Ukou haoa hauoli loa, me ke aUkai ana a oa ieomele me na aaea kani aoo e. Ua iawa ole u'u e hoike i ka naoea me ka hauoli o kuti uhane no keu mau hoike aoa o oa leo oele i ka mea i kamaaina oie ia i ka lohe e k«'u mau pepeiao, e like no hoi me ko Ukou hoowahawaha 1 ka u ano mele ke hoike aku au; o ka mea nae oana i hookahaha mai 1 keia makaikai ana o'u, oia ka hoikeia ana mai a»a he mau haoeri o ka poe baku i oa mele e kaahele aoa mai ke kakahiaka a po mao a maaoei o na kulaoakauhale, e mele aoa i oa mele 1 hakuu oo ka poe kiekie a waiwai o ka aina, pela hoi me ko oa 'liL loa he mau tausaoi ka heluoa o keia poe waiwai, alaila he mau tausani oo oa mele i hakuia aku e keia poe haku meie no lakou; iloko o keia mau mele, aole hookahi o Ukou i hoopaa ia a kakauu me oa huamele; o ka paaoaau, ka wale waha, me ka īkaika o ko lakou hoomanao me ka poina ole, oia iho la no ka lakou mau huamele. No ke kanaka waiwai hookahi, he mau baneri na mele like ole i haku ia nona e kela a me keia mea haku raele, a no oa 'lii paha, he mau tausani o oa mele. ' O ka lakou mau mea kani kai oleloia he makua a he kumu kahi i i hoea mai ai ka pila g : ta ame ka vaiolina, a na ka lahui o Sepania i hoano hou ae.

Ka Hinedu me ke Karisetiano. — Ua oleloia he lahui hoihiihi a malama maluhia ka poe Hinedu, e pili ana i ka laahia o ko lakou hoomana kumu ane kona mau loina o ka laweiawe ana aku i kekahi poe malihini; wahi a ko lakou mau loina, he kapu loa ka hoolauna a kamailio ana me ka poe maiihim, o ka hoopa ana aku i kauwahi lihi o ke kino 0 na poe a lakou i kapa ai he karisetiano, ina raa ka lulu lima aloha ana me na ano e ae paha, ua olelo iho la lakou he haumia loa ia hoopa ana, a nolaila i mea e maemae ai, ua auau koke lakou 1 ka wai a holoi aku ī ka haumia o la hoopa ana ike karisetiano. Ua malama poioiei ioa ia keia ihiihi o ko lakou mau oihana kahiko, a ua i ia no hoi ma ka moolelo a kekahi mea kaahele iloko o Inia, i ka wa i komo aku ai na hoomalamalama karistiano malaila, a hoala ia ke kulanui o Rajputram, aole i aa ke kumu nui o ke kula e komo aku ma ke keena kula kahi e noho ana na hau-

mana me na kamaa ma kona mau wawae, a e hookokoke aku ia lakou ma kahi he elua a ekolu kapuai ka mamao. He loina paa ia lakou ka wehe ana aku i na kamaa a waiho mawaho o ka puka komo oka hal*». Ua hele hke mai ia ano hana ma na aina o Peresia, Tureke, Helene, me kekahi mau wahi e ae o Asia ine £uropa. Oka malamalama karistiano i hoolahaia malaila no kekahi raau makahiki lehulehu loa i hala ae nei, me he 1a ua kahuli nui keia loina kahiko o la lahui.

HeOiaio Anei?—Ekolu makahiki a oi i haia ae nei, ua konoia makou no kekahi anaina mare maluhia o kekahi mau opiopio Hawaii ma ke kulanakauhale nei; he anaina uuku o na makamaka o na aoao elua kai akoakoa ae, a I ua hookoia ka hoopaa mare me na olelo pokole; e ku ana ke kane opiopio o ke kulana kuoo ma kona iho a pau, ua hoopale aku i na hoowehiwehi a pau o ka mare hanohano ana, a fce wahine o ke kulana like me kona kana i hoopili mai i iwiaoao nona. Holo ae la na hawanawana henehene a hooiloilo no ke olohelohe o ke kane me ke ahuwale no 0 ka ih ulaula o na lima aohe wabi uhi e hoonalo iho ai; ma keia ano, he kahoaka o ke ano wanana kai'puana ia'e me keia mau huaolelo <( Aobe laua la e liuliu a kaawale; e oana atu no paha kakou la, makaukau pono ka wahine, o ke kane hoi olohelohe; aohe wahi miki lima, aohe wahi ano hiehie e ae, aohe wahi aha la, ke ! makehewa." Ke nioau nei makon, he oiaio anei ia, a ua hoeiaio la anei malena o kela paa mare opiopio ? Ke hoike hou aku nei makon aohe oiaio; he ekolu makahiki a 01 1 hala ae nei, he moolelo maemae a be moa aala ka laua i hoolaha ae, a ua nana aku la ka poe wanana hooiloilo me ke pahaohao. Ile home ko laua, he ohana ahe mau keiki ekolu A puni ka makahiki me ka makahiki, aia malo* ko o ia mau home hooiloilo ke kakalaioa me na laau leuku o ka honua; nuku, hoohilahila, hoolapuwale, hakaka, olel* ino, kipaku ia me ka auwana.

U* hoto «e kekahi paahio e mahuka mai kahi hana mai, ma kekahi o keia mau la iho nei, a oiai e hoao ana e palamimo, ua hei e ae la i ka opena kou aka lawaia, lawe !oa ia ae ika Haiewai.

| Komolima Hao o BislMaka..—Ua oieloia, au he komolima hao ko B si maka e paa mau ia 1 kooa manamanaImoa me ka huaole!j "Nitsche*o" t kakau la maluoa; be olelo Rukiot keiaa o kooa aoo, "aoie pilikia.'* Ua hoike ae o Btsimaka i ka mooklo o ua koeno iima U peoei: Ika mikĀhiki tS6i. ua hiki aku la wa ma ke kuUoakauhale 0 Sana Petercboro, Rusia t mi ke kulioa he elele mai ke aioalii aku o Bere lioa; mahope o ka holopooo ana o ka oa apaoa haoa, kooou mai ia oia e hui po aku me ka huakai pii kuahiwi a ka Einepeni; ma kekahi ulia, ua hau e oīa 1 ka wa pooo e hui pu ai me ka huakai, a au ioo iho U ou t kaa oooa e ukali aku ai mahope. Loaa ke kaa a kaueha ae U i ke kahu kaa e hiki e laua i ke ka bua hoomaha o ka huakai ahi; o ka paoe wale oo a ke kahu kaa 'Nitsche*a' Me kekahi paoe bou aoa mai ooa pela, wili ae U oia i kaoa uwepa a hahau iho U i na lio me ka ikaika; na keia hahau aoa i haawi ae ai na lio i kek«hi holooui ikaika loa, lele ae U ke kaa liuna a huli pu aku U; ua kiola ia aku o B si maka me kahi kahukaa ilalo a kaamoi ana oa alo iluoa; huhu loi o Bisimaka a makemake e haoa eha i kabi kahukaa kolohe, ua pioe mai la nae *oiischewo\ oia hoi 'aole pihkia.' Ua kau heu ae U laua, holo aku U a hiki i kahi e hoomaha ana ka huakai alii t ka wa pooo, eia nae, aole i poina o Bisimaka i ka malama aoa i ke kauwahi apana hao o ke kaa i haki oiai ma keia huli pu ana o laua. Mai ktia apana hao i hanaia'i kela komolima hao o B.sio>aka me kela huaolelo "Nitschcwo", he hoomanao o kela huakai akelekele ona ma Rusia.

Na Sepania-Kaleponi.—E haohao ana paha na makaoakn o keia pepa no ka inoa Sepania-Kale|*jni; eia ke ano: o ka poe Sepania a p«-u c noho ana ma Kaleponi, a kupd, * kamaama, a hoolilo ia wahi i home paa mau no iakou, oia kai kapaia Sepaoia-Kaleponi. Kia kauwahi hoike no lakou: Ma ka lawelawe ana i ka oihana raare īwaena iho o lakou, ua oleloia he kupanaha. Ina e liuliu ia ka hooko ana i ka mare aiaila, o ke kane me kona ohana a me na hoa launa pu ke kii aku i ka wahine maluna ona lio maikai a haaheo. Ike kau ana o ka wahine me kona ohana maluna o na lio, alaila o ka hooholo lio ana ka mua e haawi ia no ka paa e mare ia aku ana. He mau mile e hooko ia ai keia hololio ana a no ka hapaha hora paha, a ma ia manawa e hoike ia ai ka lehia o ka poe kane hololio, ma ka aiu ana ilalo e hopu 1 na kaula, ka pili ana paha ma ka aouo o na lio, ka leie ana īlalo ā kau hou ae i ka wa h«lonui o ka lio, me na ano hana e ae he nui i kula lima la e Ukou ma ka hokua o na lio, a he poe kaulana no hoi na Sepania ma ka hololio. Ika pau ana o keia, komo ma ka haiepule no ka mare ia; mahope 0 ia kau hou ma na lio me ke kuapo lio ana o ka paa mare—ko ke kane no ka wahine a o ko ka wahine hoi no ke kane —alaila, huli hoi no ka home me na manao hauoli. Eia kekahi; ika wa e kukuli ai ka paa mare ma ke kuahu, hoopaaii ko laua mau kania i me hoo* kahi iipine silika, he hoike ana ia i ke kau lua la a paa i hookahi ma na ano a pau o ka noho ana maemae he kane a he wahine. O kekahi hana e lawelaweia ma ka aoao o ke kane mamua o ka puihu ia ana, oia ka hana a humu ponoi ana o ke kane i kamaa mare no ka wahine mailoko mai o na ili dia paiupalu a mau mea e ae paha i kupono no keia mare ana; na ke kane ponoi no hoi ua paa kamaa mare la e lawe aku a haawi Ika wahine iko laua la e mare ai. N T o ka hx)launa like ana ia laua mamua o ke kuahu, na na ohana o na aoao elua e alakai mai ia laua a huipu oiai e kuaw«le ana laua me kekahikowa mawaena mamua o ka hooaiaka ana mai o ke kahunapule i kana apana hana.

Ke Kanaka Kamahao—Ua hoike ia ae ma na nupepa Kaleponi ka make ana o Herr Mofata, he kanaka hana i na hana akamai o ka limahei, a iaia e hoikeike ana i kona akamai ma ke ale ana i ka pahikaua, moku ae la kekahi aa koko o kona kania-i a make iho 'a. Ma kekahiano, he kanaka ikekamahao loa oia o ka oihana kilukilo, a ua pinepme kona hoike ana i na mea huna nalo loa me na ouli o ke kino kanaka me na hana. Ua noho laua roe kona makuahine ponoi, e lawelawe hana ana no ko laua ola; i kona wa kaawaie, noho mehameha oia iloko o kekahi keena a lawelawe i na hana hoomanamana Ma kekahi la, lohe ka makuahine i ka hehe 0 kona aka, (oiai oia be 7 uiakahiki) a ninau ka makuahine heaha la ka mea i hoohauoli loa mai ia a; pane aku la oia ua ike i kona makuikane e alualu anā 1 kekahi ipulepo wiseke e kakaa ana lialo o ka puu, laia e paa hemahema ana a pahemo mai ka lima aku. Eia nae kona makuakane i kahi e, ma kona hiki ana i ka hale a lohe i ka moolelo, ua hooiaio mai oia i na mea a pau me ke kamahao loa o na enea a pau. Elua makahiki ma ia hope mai, lohe aku nei kekah» keonimana no Piladelepia i ke akamai kilokilo o keia keiki, a ua hiki kino mai imua ooa a waiho aku i oa ninau lehulehu loa me ka pane pu ia mai o na haina poloWi e ke keiki; a liuliu Ua, kooo hou aku U ke keooima-

oa e ho;krūe r>at i na mea e pu aaa i kona ho?u< 'na P.udulcf>ii uie na inea e hira n ana nu!iii >. L*a hoike a<u ke ktiki i *c arv> oki ki pa, oa nei o »cko T ka ioknwai ika ia ka vai a auloo mimua o ke alo o ka haie, ka nui a n:e ke ano o ka |>oe o ka hale, a kt ike ia oia ia uianawa he kane 11dc ka «rah;ne ke ooho ana mi ka lanai. t*a hooia aiu ke i ka hoike e pi'u ana i ka haie a tue ka (v&, a no ka poe e noho ana i!uka ua hov>iato oia i kona hūi hou ana tua FtUdelepia.

Ua kamahao ioa na haawina i loaa iaia i kanaka nukua ae at; ke kono u aku oia e hu>.ke mat i kekahi mau inea ano nui a kupanaha t oko okona ike ia wa, kuiou mua k ni ivo ialo a loihi, ine he !a e heluhelu ana ou i kekahi buke; laia e ei ae a>, ho;ke mai !a i na

rnca ku|>anan<i. k» i fca makau ame ka wehwei:, a ku no h .» 1 ka haueli kahi. 1 kekani wa, e ike ho >iahi ta aku no oia i. a na kula inehiineha, e noho ana

ma'una o na' apahu laau a e u*e ana me he I- a:a oia iloko o ka ehaeha nui. Ika «ra e nmuu ta aku ai ke ku nu o kona uwe »na, pane mai la ua ike aku la oia i na koa he lehulehu e hakaka tna, e kaua ana. e pcj>ehi ana t a e iuku ana kekahi i ke<ahr. lioike niat ia ota i na huna hookuhe toko o na kahua kaua aina, na kaua moana, ka puahkoa a pela aku, me he la he mea oia e makaikai ana i ke kaua. £u nae, aohe oia i ike īki 1 na kahua kaua aina a me moana a me na \ ualikoa. laia i ka 24 o na ntakahikt, ua lawe he'e »a ae ota e hoikeike e kekahi keo* nimana hou mai Pi!adelei>ta, a ua nui ka poe i unkaikai aku 1 kana mau hana kaii.ahao laii ma Sana Louisa iwaena hoi 0 kekihi aluka kanaka e makaikai ana i kana mau hana, ku aku la kekahi kanaka imua o kona alo a niiiau aku la: " Heaha kau hana me keU pahi pelu ?" me ka hoike pu ana mai o ua kanaka la i kona mau he'eheiena e hiki ai ke hoonnopopo ia aku ua aibue keia i ka pahi; oia ka ke keiki i pane aku ai: 0 E mna wale ae ana no au i ka pahi. Ooe nae ua kanaka la nana i aihue !" iaia i pane puoho ae ai. I I ka huli la ana :kuo ke kino oua kanaka la, loaa aku la he mau hanui dala, a ia wa no i hoea mai ai ka inea na |na keia mau han» ri dala e hult hele [ raai ana me na makai i ka aihue iwae na 0 ke aluka kanaka.—Chronic'.e.