Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 38, 20 September 1890 — ROMIANAO; Naita Hapakeko O NA PALI EIWA. Haku-alii Korila o na luahuna, A I OLE Ke Keikialii Kamehai loa ma Italia. [ARTICLE]

ROMIANAO;

Naita Hapakeko O NA PALI EIWA.

Haku-alii Korila o na luahuna, A I OLE Ke Keikialii Kamehai loa ma Italia.

MOKUNA \. kOMUNO KE KUHI*UHIPUUOXI —NA PALI SIWA IMUA O t.UROPA. Ae e ka mea heluhelu, ua lawa a piha o Komiano me na haawina o ka ika ika, a no kaua iho he mea hewa ole ke olelo ae — "Hoohalahala ole ka ua A ka Waahila." Oiai ua unu ia mai ia la e ka ike a me ka loea o ua hapakeko !a a eli ka lua no ke kanaka e hoao ana e komo iloko o na palena i noho mana i? e ua Romiano 'a. A he mea oiaio e kuu makamaka heluhelu ua ko ka mea a ua keikialii Romiano la i olelo ai, oiai mai kela la ana i hookumu hou ai i kor.a aupuni a hiki i ka piha ana o kona mau makahiki i ke 35 akahi no a hthi ia ke kapu o ua mau pali la eiwa e ka ui Rusinia, ka hololio kaulana o na Hilana o Wale, ka mea nana i hoohei i ua hapakeko la a na-na kona kano a-i i ke kipuka ili a ua kaikamahine la.

Oiai, o ka naila Apala ka alihikaua kaulana o na pualikaua o Italia, ua maka'u a hopohopo oia no ua hapakeko la, a mai kela wa a ua hapakeko la i hookahua ai i na pali eiwa a hiki i ka hopupio ia ana o Romiauo aole loa oia i komo iki iloko, oiai oia a me kona mau koa e hoauhee mau ia mai ana

e na koa o Romiano. Nolaila, e ka mea heinhelu, i ka wa a ua Komiano la 1 ike ai aohe mea i koe nona e hopohopo ai, alaila huki ae la oia i kona hae alii me ka hoailona, "Ka Haku Powa o Eumpa," a hookuu aku la i ua ha» la e welo kapalih ana

imua o na eheu makani. A wahi a ua Romiano la, i ktia la e ike mai ai na aupuni a pau o Europa eia na pali eiwa imua o lakou ua makaukau nona iho, a o ka lakou pane no keia mea heaha la la, a heaha 'a ka iakou e olelo mai ai imua o Romiano ? Ha ! Ha ! ! Ke ole au e kuhihewa, e haalulu lakou a pau i ka maka'u i e pihoihoi hoi me ka hohe wale, no ki mea, e noohewahewa ana ka pahikaua a Romiano ii lakou, a o kina mau oniu pahi ana, e haalulu auanei koni

mau enemi. Me keia roau olelo a ua alii opio la, puhi ae ia oia i kana o-le no ekolu manawa, a i ka hoomaha ana iho, aia iluna o ke kahua hoomoana imua ponoi ho> o na maka o ua alii opio la kona mau koa kihi i ku ai me ka makaukau nul E na koa, wahi aua alii opio la, e nana aku i kela hae e welo haaheo mii U a hoomanao iho o na pali eiwa nei ia aia imua o £uropa kahi i ku ai ua makaukau nona iho.

Aka e na koa, aole kakou i hiki mai i ka manawa, nolaila, e hookuu aku ana au ia oukau e hoi e hoomaha, a e hoomanao keU a me keia oo ka o-le hoailona a kahea p*ha mai a'u aku, alaila la wa anaoei oukou e helu a> na manea oka inaina a hoikeike aku u Eoropa o na pali eiwa keia ua oiakaukaa e hui bc alo a heilo me kekabi aupani o Europa.

MOKUNA VI. $A HIINA AIIU O PAU f|WA—KA lUPAKKKO O KA PAHI POXUKA.

O ka U a Komuno i haaheo mua \om ae aī roa ka huki aoa i kooa hae alii maiuaa o ka lepo o oa pali eiwa oU ao ka piha ana o kona man makahiki i ka 19- AUila, e hoomanao »ho kaua e ka mea heiuhelo he kanaka ovto wile no ka o Komuno e oehu aei i oa hana hookaUkupoa, o ka ikaika a me ke koa. Ae e ka makamaka, he kanaka op*o «ale no o Roaiaoo, aka oa ka ikaeka aaeke oolea o koaa mau UU a me ke konekooea o koaa mau olona i hui puiine ka poipoi pepeekue o kooa oiwi kwo, «a ia aaaa i hooi k* aka i

ki uilani «» r.a ii.anii-o ua h2i;akcko 'a a kaua e ike iho ai ma keu tr»' i, koke iho o ka kaua mou'elo. a ou wa i bi o na hana ikaika a oolea a ua oj io ] ia oia ka kaui e mikatkai aku at. Nulaila, i ka kaia ana ae o kekahi raau U mahope īho o ko Konuano hookuu hepe ana aku i kona mau koa no ka hoomaha ana. aia hoi, ma kekahi kakahiaka maiie a maikai, a e ko mai ana hoi na ohuihui kehau mai na [>iko kuahiwi mai o na mauna Apenine, ua ; hooholo iho la ua Komiano la he la kupono ioa ia nona a me kona niau koa e hoohala ai ī kekahi mau hora maioko o na ululaau. Nolaila, nuhi ae la oia i kana ole no ke kahea ana aku i kona i uali e akoakoa koke mai me ko lakou aahu hele kuahiwi me na luhiehu o ka oihana. E like me ka leo kahea oka o le, pela na koa i hooko mai ai nie ko lakou mau kahiko i kauoha ia aku ai, a iloko o ua minute pokole aia lakou e liki ana ine Nuuanu iluna o ke kahua hoomoana. ta lilo keia leo o-le, ka mea hoi i maa ole i ua poe koa la mai kinohi inai, i mea hoopahaohao ia lakou, a pakele nui mai alualu i ka ua aka Waahila, a oia ka ua poe koa la i ninau iho ai ia lakou iho, heaha la ke ano o keia mau hana a ke alii opio, a e lawe ia ana la kakou ihea e hoonoho ia ai ? Aka e ka mea heluhelu, o keia mau ninau a ua poe koa la he mau ninau waiwai ole ia, oiai owai iwaena o lakou iho e hiki ke hoike mai i ke kumu a me ke ano o keia ole kahea, a me he la o oe pu paha kekahi e ka mea heluhelu īloko o keia pohihihi.

Ae, ua pohihihi io oe e kuu makamaka, aka na ke au o ka kaua moolelo e hoopau mai ia mau pohihihi ou, a nolaila e hoomau aku ko kaua kamailio ana ma ke kuamoo pololei o ko kaua moolelo. 1 kela wa a na koa i akoakoa ae ai iluna o ke kahua hoomoana, ia wa i hoea mai ai ke keikialii Komiano, a ma ke aloha oi o na medala kila i haawi aku ai oia i kona aloha i kona mau koa, alaila, luai aku la oia i keia mau olelo e hoonaue ia ai ka puuwai o kona mau koa: E na koa, e aui ae ko oukou mau maka a leha aku maloko o kela mau pouliuh ululaau e ulu paapu mai la, a iloko o kona mau hihip.a e mohai aku ai au ia oukou a pau imua o ka waha o na holoholona hihiu ma ke ano he raau hiena ahiu oukou no na pali eiwa nei. Ae, ena koa. ne mau niena ahiu oukou a'u e hookuu aku ai e hoohana i ka ikaika o ko oukou mau lala me na holoholona hihiu, a na ka ikaika o kela a me keia e haaheo i ke kahua o ka hakoko. Ano ena koa, o ka'u kauoha ho[>e imua o oukou, e koa me ka wiwo ole a e kupai me ka ikaiki, a o ko ou* kou alii opio nei kek ihi īloko o a mau haawina o ka weliwt li, no ka mea, o kela kahua kahi a kakou e hoea aku ai he kahua ia be make wiie no kona

mau aoao a pau, a o kona mau palena ua piha ia me na haawina o ka weli* weli. Me keia mau olelo a ua Komiano la, haawi ae la oia i ke kauoha i kona mau koa e lawe ae i ko lakou kulana iloko o ka laina, a e hoolehe no ka leo hoailona oka o-le. Ua panai ia mai keia mau olelo a Rcmiano e ka leo ha oho ahiu o kona mau kanaka, a iioko o kekahi mau sekona aia ua poe koa ia e ku ana me ka makaukau e hooko i ke kauoha i ka vi e haawi ia aku ai.

Oiai na koa iloko o ko Ukou kuUna a he mau sekona i hala ae, poha aku U ka leo o ko Ukoo haku ahi me ka huaolelo: Imua—Maki ! F. l:kc me ka leo kauoha peU na koa 1 maki 'aku ai maUio o na aUkai ana a ko Ukou alu opio, a 00 kekahi mau hora o keia makt ana hoea aku U Ukou maluna o kekahi pooaha nona ke akea o elua mile, a malaiU i hoomaha iho ai na koa o oa Komiano U malalo o kaoa mau kauoha Mahope iho o ka maha aoa ona koa mai na mahihiluhi maī o keU bua kai maki me ka hooamha ole, haawi hoo ae U oa alii op»o U 1 ke kaooha 1 na koa e makaukau iloko o ka Uina. AUiU, haawi aku U oa alii hapakeko op«o U i keia m; o oiefc> hooUna i kooa mao koa: Eaa koa, e hoolohe no ka kooka ale hoailooa, a e oukaaia 00 ookoa iho 00 ka haLiwai aaa aku me ka eaemi. Ano—e hoolohe '