Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 26, 28 Iune 1890 — HAIOLELO A KE Kuhina Kalaiaina, [ARTICLE]
HAIOLELO A KE Kuhina Kalaiaina,
Ma ka Poalima* /uw 6, iBqo. [koena MAI KELA PUt£.] Oleio oia. "ke ike nei au be makehe«a ka neho ana maanei, e boi hoo Ina ao ma lialu a komo iloko o ka o haoa kmua maUila, 1 bele pu aku me na poalikoa lulia ma kahi e kaoa nei me na
Arabu, a maiia. o ioeu ia u na hookie kie ia maiaiia." Ua nunao ka Aha Kuhma, mahope o ka nooooo poao aoa, ua oi aku ia o ka pooo, a ua hanaia leu peia; aole i heopii la kekahi poe. aole 00 hoi 1 hooUiha ia keia mea, a ua «eia 0 Mr. Wilikoki e hele aku me ka hoopilikia ole ia. N'olaiia, ua hele aku oia a ua noho iho ka aina me ka maluhia, aole i ulu ae he mau mea kue i ka maluhia, aole no hoi he mau iono o u ano, a ua nee iku ua aea a pau imua me ka maikai, ua hana keia me keu 1 kana hana me ka hoomaopopo iho aoie e hoao ia ana e hoala i kekahi haunaele. Ua.mau no keia in<j maiuhia maluna o ka aina a hiki 1 ko Wiiikoki hoi hou ana mai iioko oka hapa inua oka 1889 Aole no 1 iiuliu kona noho ana iho, ua hoomaka hou au a ine kekahi nuu iaia e ae 0 ka Aha Kuhina e Iphe, eia no oia ke hoao nei e hooala hou i ka mea no ana i hoao mua ai e hana, a pela ka nee ana o ka manawa me ka iohe la 0 kekahi inau mea a hiki 1 ka mahina o luiai i hala, he makehewa ia'u ka hoike ana iku i na mea i hana ia ma ia wa, no ka mea, ua pau loa ia i ka hoike ia imua ona Aha Hookoiokoio. Me ka nana ole i na mea a pau 1 hanaia iloko oJca malama o T)ekemaba 1887 a me lanuari, 1888, me ka nana ole i kona ikeia ana a me ke ahuwale o na hana a pau ana i hoao mua ai a,me ka haule wale ana, a nie ka nana ole i kona ae maoli ana u« hana no a me kona olelo mai ua minamina loa oia no kona hana ana pela, a me kona olelo aole oia e hana hou ana, ke ike nei kakou iaia ua hoi mai a hana hou no ia raea hookahi no, | a i keu la, aia maluna o kona poo ke j koko o na kanaka ehiku i make mamuli o kana alakai ana. | No ka hopena o keia mau hana, ua 1 ike oukou ua hookolokolo u oia a ua hookuu ia e kekahi poe he umiknma* maiua 0 kona mau hoa lahui ponoi. Ua ike no oukou i ke ano 0 kana hana mahope mai o ia manawa, ua hele aku oia ma kela a ma keia wahi 0 ka aina, a ma kahi o ka hoike ana i na manao mihi no kana niea 1 hana ai, ua haaheo oia a haanui aku no kana 1 hana ai, ua hele oia nui kekahi kihi a hiki i kahi kihi o ka aioa, e paiiani ana iaia iho he kanaka aloha aina no kona hooko ana 1 kela mau hana. Aole oia i hoike aku 1 ke kaumaha a me ka minamina no ia roau hana, aka, ui kukaia akea aku oia ina e loaa hou ana he manawa kupon<>, e hana hou no oia pela. Ua mau kana hana pela a kokoke i ka manawa koho balota, alaila, ua iohe la na olelo ma ke aianui, a ua loaa ia'u na hoike pololei ana, eia no o Wilikoki ke kamailio nei 1 na manao hoolala no ka hoohiolo ana i ke Aupuni, a iwaena o na mea e ae i manao mua ia e hana, oia ka lawe ae i ka Halewai ma kona mana; a ua kamailio pu oia me Mr. V. V. Akepoka no ia mea, a nie ko Ake poka hoike ana ua hoolala oia i na mea e hiki ai ke hwko ia.
Ua hoike aku o Wilikoki i kekahi poe iwaena o kona mau hoaloha no ke ano nui o kana mau kuka me Mr. Akepoka, a he elua o ia poe ana 1 hai aku ai, ua haawi mai i ka laua mau olelo ike i kakauia, a he mau kanaka no Uua | i kue ia'u ma na mea pili i ka hoopo* nopono aupuni ana ia manawa, a ma ia hope mai, a pela no i keia manawa. He makehewa ia'u ka hoike ana aku oui ua hoike no oia pela maluna ae o kona inoa ponoi, o kekahi o ia mau ka|naka o Mr. Anlone Rosa no ia. Ua lohe poiolei wau, aole mai ka lUmuku mai, ua oleloia na olelo o u ano u Mr. Rosa a ua hele pololei aku au a olelo aku iaia, H fia, e Mr. Rosa, aia kaua ma na aoao hooponopono aopuni a elua e kue ana kekahi me kekahi, a aole no a'u olelo i makemake ai e kamailio me oe no ia mea, aka, hookahi mea i mao popo pono ia kaua oia keia, ina e ulu hou ae na hoohaunaele iloko o keia aina aole mea hookahi e ae nana e hoohikiwawe i ka ia ana o keia aupuni i kona kuokoa mamua o kela; ina h« mea hiki u'u e hana i kekahi mea e pale aku ai i ka hiki ana mai o ia mea, ke manao nei au e hana aku, a ke manao nei au, o kau hana kupono, e hoi-1 ke mai oe ia'u ina ua ike oe i kekahi mea e pili ana i keia hana.
Olelo mai oia ua manao oia he mea pooo no iaia ke hii mai, a e hana no ia i na mea a pau i hiki iaia ma ka imi ana ia mea ina be oiaio» a e kokua i ke Auponi ma ka hana ana pela, a ua ha aa no oia pela. Ke maoao nei au e ka Petesidena, ua kupono loa e haawi ia aa mahalo kiekie ana o ka lehulehu a oe keia Hale ia Mr. Rota, oiai no aia oia ma ka aoao. kue nia na mea i pili i ka hooponopooo aupuni ua loaa nae iaia ka manao hoopono a kuokoa e waiho ae i kooa mau manao Uke dle me ke aupom ma kahi e a haaa Uke me
mikoa mi ki pAle ana ika ik« bik> tiu uuu o kj mea e poioo a pilikia like ai kaaiiu holookoa mai oia Aoo e oee ako kakoa inma ou ka botke ana i oa mea i hanaia mai «a mai.
AoU» i liuiiu, lohe aku la o Mr. Ake poka 1 na mea e kamaiiiou ana ma kela a ma keia vabi ua oklo o Wiiikoki oa hoike aku oia i kekahi mau manao iaia a nolaiU ua kauoha oia ia Wiiikoki e heie aku iioua ooj. a oa nioau ooai taia loa aa olelo io oia pehL Olek> 0 koki aoie ou. 1 otek> pela, a olelo aku o Akepoka, e aa ana oo anei oe e kakau iho pela ? A pane aka o U'iiikoki; ae 00 au, a oa kakau iho o Akepoka ma kona mau huaolelo ponoi, be mau olelo e hooie ana aoie laua i kamailio ma | ia ano, a oa kakau aku o Wilikoki ma lalo i kona iooa, a eia no 1ā palapala i keia la. Alaila, hele aku o Wilikoki e huho u Rosa no kona hai ana ua ka mailio oia peia. Olelo aku o Mr. Rosa laia 4, A01e ka oe t oiele mai la'u peia?" 44 Ae, ua olelo no au uoe pela, aka f ua bai aku ao ia oe ma ke ano malu, aole ao 1 olelo aku ia oe e hele e hai i kekahi poe e ae." Alaila, ua nee no ka manawa imua, no ka mea, ua noho malie ibo o Wilikoki no kekahi mau ia pokole. Alaila, hoomaka hou no au e lohe i kekahi mau mea, a auie ia he mau mea nane »a)e no raa na alanui, aka, o na mea a'u e hoike aku ai i keia manawa, mai na hoa ponoi mai no ia o Wilikoki j a he poe hoi ana i hiiinai ai a ua hoike | aku oia i kona ma'i manao ia iakou.
Ua nui ka hauoii o Wihkoki a me na hoaldha ponoi ona mahope o ke koho baiota ana. Ua kukaia pinepine aku o Wilikoki e iilo ana oia i kuhina, a ma muii o kona mau hooikaika ponoi ana i kohoia ai ka poe ma kona aoao i mau hoa no k* Hale Ahaelelo, a he kuleana kona e liio ai i aiakai no iakou maioko oka Ahaolela PeU ka noho ana aua hiki ole i ka poe ano koikoi iwaena o iakou ke hoomanawanui malalo o keia mau manao ana i hoolaha akea ai, a ua hoike ae lakou i ko lakou mau manao me na huaolelo moakaka e kue ana no kona hana ana pela. Alaila oleio aku o Wiiikoki i kekahi poe o kona mau hoa, ua hoomaka oia e hoohuoi 1 na manao maikai o na haolemakona aoao a aole oia i manaoio e kokua ana lakou iaia a lilo oia i kuhina a 1 alakai no lakou, a e imi ana oia i kona pono iho.
Nolaila, hoomaka aku la oia e kuka pu me kekahi poe' i komo pu me ia ma na hana o ka la 30 o lulai, ua haiia mai no keia e ka poe no a'u i hoikeike mua iho nei, a ua noi aku ia lakou ina pah i he ae lakou e hana pu me ia ina e ulu ae he hana 1 auo like me ka hana mua i hooko ole ia. Ua ae aku kekahi poe, a o kekahi poe hoi ua kanalua, a 0 kekahi poe hoi oieio iakou ua lawa i keia hana mua ana. Aua hoomaka ia mai ia manawa mai a ua hoopapa u'ku kekahi poe, a ua niuau ia kekahi poe, pehea la ina e kii u ana ka Halewai e Uwe Diu, e ae una anei lakou e kokua a e hookahuh 1 ke Aupuni ina e hiki mai ka manawa kupono. A ua loaa ia'u ka ike pololei loa mi keia mea hookahi mai kekahi keonimana, i loaa ole he hookahi mea maloko o keia hale e hilinai ole ana iaia. Hai mai oia ia'u oiai ka «»ia e ku ana ma ke aio iho o ka ! Hale Leta, ua ht!e ia aku no oia e ninau e kekahi o na hoaloha o Wilikoki e komo pu me ia iloko o ia hana ina e ae ana oia e kokua ma ka hele ana aku e lawe pio i ka Halewai, e halawai ana lakou ma ia po e kuka no ia mea. Ua hoole aku oia a ua hele mai ia'u. A i mea e maopopo ai, e ka Peresidena, aole i hana u aku u ma ke ano kue ia Wilikoki ma ke ano hooponopono aupuni; o kekahi o na kanaka 1 hele mai e hai u'u he mau kanaka no ia ma u manawa a peU no i keia waj ma ka aoao kue ike Aupum. O kekahi o u poe ua hoike ae oia i kona manao iioko 0 ka manawa koho balcta ua kue oia i ke Aupuni no kona nukemake maoli no e hoopau 1 keia Aha Kuhina. Nolaila, ma keia mau mea i haiia ae U ua hiki mai o Wihkoki, e ka Peresidena, i ka la 17 o AperiU, oia hoi ka U a ka Loio Kuhina i koho ai ua oi loa aku na hana hewa ana a ka Aha Kuhina.
O ka lua o ka'u asau mea e kamailio w aku ai i keia wa, oia no na mea me na kumu i kanalua ai ka Aha Kuhma ia Mr. V. V. Akepoka a i manaoia ai eia oit ke boao nei e hoala i ka haunaele. Aole au e hoi aku i hope ma ka moolela mahope aku o ka la 30 o lulai i hala e pili ana ia Mr Akepoka, oiai hoi hc nui na mea e h.ki ia'u e hoike aku, ua ike no ka lehulehu- i kekahi o ia mau mea, a ua ike o)e i k,ckabi, aole nae ia i pili loa i ka ninau e noOnoo ia nel Mahope iki mai o ka o ka la 30 o lu!aj, e iike no me ka mea i ike ia e ka lehulehu, ua hoemaka mii la na nune a me na kamailio ana īwiena oka iehulehu, oiai 00 o Mr. Akepoka ke aliikoa maluoa o na )>uaHko« e kue ana ia Wilikoki ma ia la, ua hanah nae he manao like mawmena o laua—ua ike no oia i kela hana a i oi aku mamua o ka mea pooo, a aole i komo pono oia me ka hoihoi iloko o kana nAiu hana ma ia la. I kinohi, e Mr. Peres'.dena, aole au i lawe mat a hoomanpnpo he oiam keia mau olelo, he kamaili i no na o Hoaoiuiu oei e like no me na wihi e
ae o ka hooua oei. He o»ea mikehewa ia'u ka lawe ana ouu i na hoike ana no ia mea. E hke me ka nee ana o ka manawa imoa, a ua mau ka loaa ana ta'u o na k>be i ano maooopo kekahu e hoikeiie mai ana be mau B>ea niaio kekahi mahope aku o keā mau lohe, ua manao au he mea kupono īa'u e oioau a e imi aku i ka oiaio o ia mea, a he -mea hoi i maopopo aoie e hiki u'u ke kuka po me ka Loio Kuhioa oo keia mea, oiai 0 ke keonimana i hoohuoiia, o kona hoahaoao poooi no ia. "Ua oi aku ka uaua o ke koko mamua o ka wjl" Eia nae e ka Peresukoa, e hoikeaku oo au ma ia manawa, ua hilinai piha no au i ka Loio Kuhioa. Mamuli o kuu imi ana ua loaa ia'u na olelo ike a kekahi 1 mau kanaka i manao maikai i ke Aupuni, he poe kekahi i manao kue, a be poe no hoi kekahi t noho ma ke ano he kuikawa. Ma kekahi poe t ua kakauia e a'u ka lakou mao olelo ike, a aia no ia'u ia fpau olelo ike i kakauia. Ke olelo nei au me ke kanalua ole, ua ko kua aku, ua a'oa'o aku, a ua olelo aku he mea pono e hana ia kela hoohauna- i -le e Akepoka a ua hoouna oia i na; oleio kauoha ia WilikokL | Ua loaa mai la'u na oleio ike o na | elele ana i hoouoa aku ai e olelo aku ana e hele aku imua, ua kue ka Moi a me ka Aha Kuhina ma kekahi ninau a j ua poina au heaha la i keia manawa, a he manawa kupono keia e hana ai. Ua { ano emi mai a lohe ole la kela mau j mea mahope mai o ka la 30 o lulai no oa mea e r»li ana 1 kana mau hana, koe wale iho keia ua hoomau aku o V. V. Akepoka mamua aku a mahope mai i ka hoopuka ana 1 na olelo hoinoino loa i ka Aha Kuhina, a me kekahi mau lala o ka Aha Kuhina a ua hoomau aku i ka hana ana pela, a hiki 1 ka manawa 1 hele mai ai kekahi ona Luna N T ui o kekahi aina e i ka Aha Kuhina a olelo
mai oiai aia no ia mea mawah<7 aku o kana hana, a aole oia i hele mai ma ke ano o kana oihana, ua manao nae oia he mea pono īaia e hoike mai i ka Aha Kuhina, aole pono e hilinai aku i Vela kanaka e hele ana e kamailio kue ia lakou e like me keia kanaka i hana ai. 0 ka mea a'u i hoike mua aku nei e pili ana ia Mr. Wilikoki me kona kuka pu ana me ia, a me ko Wilikoki hoike ana aku ia mea > kona mau hoaloha ua pau mua iho nei ia'u i ka heikeia. Pela ka hele anao m h<*na imua ua 01 loa mai la ke ino o ka Mr. Akepoka mau hoino ana i ke Aupuni, a ua liio oia i mea kakau manao pinepine loa iloko o kekahi nupepa kue i ke Aupuni e hoinomo loa ana i ka Aha Kuhina;he pinepine loa na manawa i huli la aku ai e a'u a loaa pololei loa ka ike, nana no kekahi mau olelo e pili ana i na hana a ka Aha Kuhina, me kona hoike ana i ka manao ua loaa u;.i ia mau ike mai kona hoahanau mai, eia nae ua loaa īa'u he mau kumu e manaoio ai aole loa pela ka oiaio. I mea wale no e hoike aku ai i ke ano o kekahi o na olelo i niaa īaia i ka olelo, ua hai mai kekahi Pala o keia hale ia'u i keia mau la koke iho nu no, iloko ka o ia manawa, ua hai aku oia iaia no kā nui loa o kona makemake & hoopau la keia Aha Kuhina, ua 01 aku kona makemake e hoi hou ae na mea a pau e like m« mamua i ka manawa o ka hooponopono kahiko, mamua o ka mau ana aku e like me keia, a mamua o ka ike ana e mau ana penēi, ua oi kona makemake e ike i ka pau ana o ka aina i ke ahi a koe iho ka lehu.
Ua mau ke kulana o na hana e like me keia a biki i ka manawa he elua a he ekolu paha pule mamua iho o ka manawa koho balota, ua poi ia au i ka la o ka mahina, alaila ua ano akaka oie ke kulana o na aoao elu«, ua manao no na aoao eiua e lanakila ana, aole nae i akaka loa, a no kekahi kumu, ua kuee iho la o Mr. Akepoka me kona mau hoaloha pili hooponopono aupuni iwaena o ka poe e holo balota ana ma ka aoao kue i ke aupuni, ua hana oia me ka ikaika toa ko lakou aoao mamua 'ku me ka nana ole ae, oia ke Aliikoa nui maluna o na pualikoa pualu a pau o ke Aupuni. a oia ka mea i hil.naua ma ke kamailio ana me ke aupum no na mea pili i ka malama an* i ka maluhia.
£ like me ka'u i olelo mua iho nei, ui kue oia a me kona mau hoaloha a ua hele mai oia a noi mai e haawi aku au i manawa.e kamailio ai no ka hoopau 1 na manao kue mawaena ona me Ua haawi aku au i manawa nona, ua poina au 1 ke kuiuu i bui ole ai maua ma ka manawa 1 •ieloia, a ua noi mai oia i manawa hou ma o kekahi hoaloha. Ua haiia ka manawa a ua haule hou no ka malama ole o ke. kahi o na aoao elua, a i ke ' olu o kona noi ana mai ua ae la aku, a ua halawai au me la keu keena ae, imua o kekahi hoaloha o maua like, a ua hai oiai oia i keia mau olek> ia'u. Olelo mai oia, he makemake kona e kamailio pololei mai ia'u, ua kue no oia i ke aupum, ua lawelawe i na hana kue ia lakoo, a > ka manawa i hoopukaia ae ai kekahi mau olelo t pili ana i ka Nuptya Eiele, ua ae mai 00 oia nana no i Laoa i ka hapa mahuahua o ka hoopuka ana o »a nupepa, a ua oIe!g mfti oia ua hoowahawaha loa oia i kona poe hoa ma kela aoao, he poe lapuwale loa lakoo, a ua make znake lii e hookaawak mai ia lakou*
Ui like paha me ka iupuiua bora * ot keia kimailio stu o maoa, a no ke aoo oui o oa otck> oii keia: 0!do oia ma ke mea hiki e hooponopooo maua, ! aUiia. e neho no ota ma kona wihi, a I hooikaika a e haoa mahi ou ma ka aoiao kokua i ko makou aoao i ka mana- ; wa koho balota, a i ole ia, ina au e maaao be mea pono, e «aiho no ota t ka oihina K.ooeia no na LatpeU a hele e hooikaika ma ke ano akea oo makoo. Aka, wihi ana, he oo kumo i manao ai ao e haoa i keia, o ke komo a'u i kue loa ai ia oe iloko o na mana* wa i hala ae, a h ina raa ka aoao kue ia oukoo, oia no kou jpanao ana ua hui oeimena iala e ae o ka Aha Kuhina, ma ka manao ana e hookaavale aku i kuu hoahan»u ia C. W. Akepoka (Loio Kuhina) mai loko aku o ka Aha Kuhi na ina oe e ae mat ia'u ina au e hana i keia, e kokui no oe iaij i keia Kau Ahaolelo ae t alaila e hana no au i keia hina, oia ko'u nnnaa Hoolohe au i kana mau olelo a pau t i aku au iaia: E Mr Akepoka, eia kakou i oko o ka hooikaika boop»jncf>ono aupuni ana, a o kt kakou aiea makemake oui !oa, oia no na balota; o na balvta ka mea helu, ina makemake oe e hele mai a koho oo makou, ao ( e o'u kue i kela ahe oluolu loa i na n ea kokua a pau a me ke koho aoa a tne na mana koho e loaa ai ia oe. Ano ka haawi mua ana aku la
oe i ko'u ae mamua ae o ka manaww, ua ku mau au mahope ou uiai kuu lilo ana he hoa ilnkooka AhaKuhinamana mea a pau au iae ai e hina. Ui kokua au mahope ou me ka pololei, a ua manao au he mea pono ia'u e hana i>ela. Ua manao au he ano aie ko'u ia rc, a o ka mea wale no i ikeia, oia no kou hoino ana mai ia'u ma ko'u ano ponoi a me ke ano oihana, a ua paa kuu mar.a« ana ua aie au ia oe, a aole au i manao e haawi aku i ko'u ae ana ia oe no kekahi mea a hana paha i aeiike me oe. No na mea e pili ana i na hana o ka Aha Kuhina e pili ana hoi no kou hoahanau, a pela no me ko'u iauna pu ana me ia, he mea ole kau mea e hana ai ina e kue ana oe a i o)e ia e kokua ana paha la makou, ua like no a like ia mau mea a elua. Ua kokua o Mr. C. W. Akepoka ia'u mai ka h<7omaka ana mai ake manao nei au e kokua mahope ona, a ina mamuli o kuu kokua laia e hauie ai paha au, alaila, e haule like nO maua. Oia ka pau ana oka maua kamailio ana a ua hoi aku o Mr. Akepoka. Aole oia i kokua ia makou ma ke koho ba!ota ana.
Mahope iki mai o ke koho balota ana, e kokoke ana paha iwaena oka mahina o Pepeluali, ua hiki mai ka wa koho ike Konela o na Puali Koa Pualu. Oiai aole o Mr. C W. Akepaka ma ka aina nei la manawa aoh i hana ka Aha Kuhina i kekahi mea e pili ana, aole i hoao e alakai i ke koho ia ana o kekahi Konela, eia nae he mea hiki no ia lakou e hana pela ina pela ka manao. Ua ku kaawale loa lakou mai keia koho ana, ma ke koho ana nae ua koho ia o Mr. V. V. | Akepoka. Ua hoike ia ae keia koho ana i ka Aha Kuhina e like me ke Ka nawai a ua lilo ia ma ia manawa i mea na makou e noonoo ai, e hookuu aku paha makou i keia mea pela ma ke ano na na alii koa o na puali laifela i koho a i ole ia e lawelawe paha makou ika mana i haawi ia ia makou ma ke Kanawai a hoole aku ike kakauinoa ana i kona palapala hookohu ; ake hai aku nei au ia oe e Mr. Peresidena, he ninau nui a koikoi keia, a ua noonoo a kamailio makou i kela ninau ma na ano a pau, a aia wale no a mahope iho oka noonoo akahele loa ia ana ona mea a pau loa a'u i hai mua aku nei ia oe ame na mea eae e kokua ana i keia mau mea, i hooholo ai makou o ka mea kupono wile no ia makou e hana'i no ka pono oka lehuiehu, a e kue ana makou i ka pono o ka lehulehu a me ko makou mau hoohiki oihana ina makou e ae ana i kela kanaka e komo ma ia oihana me ko makou ike no i na mea i hai ia mai e pili ana iaia roa kona ano he luna koa nui a he poo hoi no ka oihana koa. Aole wau e olelo ana e Mr. Peresidena, ua loaa ia makou na olelo ike e kupono ai ia mako<i e hoopuka ai i p Japaia hopu nona a hookolokolo iaia. Ua ike no oe ina mea a pau e pili ana i keia ia manawa, ke ano o ka noho ana Iwaena o ka lehulehu, ame ka hopena i ike ia ma
na hoopii i hana ia e p>li ana i kela hana tna ka |a 30 o lulaL Ao!e makou i manao ua kupono e hana mAou pela, aka ua manao no makou he mea peno ia makeu e olelo aole oia ke kanaka i h»ki ia makou ke hilioai aku ma ke ano he mea i hiimai ia t ina e ulu hou ae kekahi mau hana e like me ko ka la 30 o lulai, nolaib, ua hoole ka Aha Kuhina ika waiho ana aku i kona inoa imua o ka Moi a ua hoihoi hou ia aku ka hana, e like me ka mea i hoakakaia ma ke Kanawai» na Puali Raifcla e koho hou. Ua hle mai ke Konela, ke kamailio nei au iaia be KooeU, a ninau 1 kekahi o na Kuhina, heaba la na kumu i hoole uai kona hoo kohu, a ua hai ia aku Uii, aohe makemake o ke Kuhioa e hai vaha aku i na kumu; e ninau mawma ka palapala, a e toaa aku 00 iaia he pane ma ka palapala me ka p hihihi ole. I Jfē9MāUUt āku