Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 22, 31 May 1890 — HE KAAO No HAPAIKALA- Hapaikamahina KA HUA OHIA NANI I LoAA MA KA Piko Mauna o Farani Ka Ui nana i Kakele ke Aupuni o ka Lihilihi o na Manu. Kokua ia e HULUPAINA kona Pokii. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

HE KAAO No HAPAIKALAHapaikamahina

KA HUA OHIA NANI I LoAA MA KA Piko Mauna o Farani

Ka Ui nana i Kakele ke Aupuni o ka Lihilihi o na Manu.

Kokua ia e HULUPAINA kona Pokii.

Unuhi ia e Afoss Afa'u *2\'o keia mea, ua hoomak.uikau ac la lakou no ka hoi ana. I ka holopono ana o na mea a pau, ua haawi ac la na aloha lululima mawa ena o lakou a me ka Ui o ka I,cwa, a hoohuh ae la ko lakou alahele no ke aupuni o Karani. A ia lakou e lele ana i ka hapalua like o ka lewa. aia hoi, ua ike ia aku la na kuahiwi o Farani i ka uhi paa la e ka ohu, a o ko lakou nei wa n6 hoi ia i kuupau aku ai i ko Lkou mama lele a noho ana ma ko lalou nei home kuahiwi a ke ala waianuhea o na pua o ke kiiahiwi e luhiehu ana. No na la elima keia noho ana iho a lakou nei, a i ke ouo o ka la, ua hoomakaukau ae la ke koa opio no ka ih(; ana i kai o ke kulakauhale e ike ai i na makaainana a nie na ohanaalu a pau o \a aina. Oiai ke koi opio e naue ana maluna o kona lio ma ke ala pololei e hiki ai i ka halealii, ua hoopuiwa ia keia i kona ike ana aku i kekahi kahoaka i ke kau ana mai mamua pono ona, i kau ia me keia mau huaolelo : "Ma keia mua aku, e lilo ai ka ikaika a Hua Ohia Hemolele i mea ole imua o na kupua a pau o ke ao holookoa," a la wa no hoi i nalo hikiwawe aku ai ua kahoaka la. No ia mea, ua noonoo nui iho la ke koa opio iloko ona, heaha la hoi ke ano o keia mea a'u e ike nei, a no kekahi manawa loihi keia noonoo ana ona, ua ninaa iho la oia i kona lio pe nei : Ia oe e Kapuaikeleawe, kuu alanui malaelae hoi ma na wahi a pau a u e makemake ai e hele, heana la ke ano nui o keia mea a'u i ike iho nei. I ka pau ana no o keia mau huaoie lo a ke koa opio, ia wa no 1 pane ae ai kona lio, i ka i ana ae : *0 kela mau kahoaka a pau au i īke aku la, he mau hoailona no ia no ka pilikia e ili mai ana maluna ou ma ke ia mua aku, a nolaib, o ka pau ae )a keia o na hoike i loaa i kau kauwa haa haa ntL" I ka pau ana o ka Ho mau olelo ana imua o ke koa opio, pane mai la ke koa epio, ina pela e hele kaua no ke aupuni o Koma. . No kekahi mau minuke mahope ku mai la ka lio imua o ke koj opio me kona mau pono i hele a aiakaukau no ka mea huoholo lia I ka ike ana o ke koa opio ua ma kiukau kona lio mai luna a lalo, aohe wahi hemahema a ka maka e wae ae ai, no ia m<.*a, ua kau koke ae la ou, a pane iho la, e lawe aku i kou haku do ke kulanakauhale alii o Koma. I ka pau ana no o keia mau huaole 10. ua hoomaka aku la ua Ho nei e niau palanehe ik>ko o na ao o ka lewa, a no kekahi mau sekona pukole wale oo

h!ki !a !av:a r.oj nv.; r.a «.i h-. •' Lo K\:'.\rixi..\ūhtx o Ro.ua, .1 nvi ii «,ii;; i h.'.il-,. iht> .u ke k>u wio i ko na 1: » o ka h >tu..i a h-«o!r.aka uku U e hi'i.-» m.io)i e li'*o me r;a lw» e -U' a kuki'ii e ike 'Ui. N > ki-kahi nuiuw.i ioihi kei.i hv>!o jn.i ,iku a iaua, hiki aku ia Jaf«a uuwa h > .» ka j»i alii a kikoke akii la nu».v no -» ka puka \k\. Uwai ko waho, wahi a ke ,ku> |>tika i niai ai. Owau no keia o ka HuiOhia Hemo lele mai luna a lalo, wahi a ke koa opio i pane aku ai. I.i manawa koke no, me he imo ana la na ka maka, ua hamamaae la na pani p ika, a komo aku la ke koa opio me kona iio iloko. la iaua nei i komo aku ai iloko, ia manawa i ike aku ai ke anaina alu i ke koa opio i ke komo ana nku, a ua holo like mai ia lakou a haawi mai U ī ko lakou aloha ma ka lulu linia pakahi ana me ke koa opio. Lele iho la ke koa opio iialo a hni. hoi ae la i kona lio ma kona wahi mau a huli ae h oia a hoi aku la nie ke ana ina alii no loko o ka halealii; a ua maLiua ia kekahi anaina ike alii ma ia mnnawa. Ia manawa no hoi, ua kauoha koke ae ia ka puuku nui o ke aloalii i ka uu n huki hae, e huki ;a kekahi mau h.K hoailona e hai aku ana i ke kulanakavthale holookoa o ke aupuni o Roma ua hiki mai ka hoola a me ke ki nana i uwehe na pani puka o ke aupuni o Ko ma nei a noho kuikahi me ke aupuni o larani. Ia wa, ua hooko koke aku ia ka mea huki hae i ke kauoha a emoole, ua weio haaheo iike ae la na hae like oie i ka welelau makani. I ka pii ana ae o na hae, ua ike ko ke ia mai la ia e ko ke kulanakauhaie a puni. A no ka hapalua hora mahope iho, ua piha kui mai la ka pa alii i na ma kaainana, no ko lakou ake nui hoi e ike hou i na helehelena o ke ahi o na pali o Karani, a o ua koa nei hoi ak& kou aia no oia ke milikaa mai ia me na alii iloko o ka run»i ike aiii, a i ka pau ana o ka lakou ike ana, ua noi aku la ke koa opio ia lakou e hookuu mai iaia no ka hele ana aku e ike i na tna kaainana o ke aupun*. I ka pau ana o keia mau olelo noi a ke koa opio, ua ae koke ia mai la ia noi e ka ohana'lii. No ia inea, ua ku ae la ka kakou koa opio a haawi aku la i kona hoomaikai imua o ke anaina a huli ae ia oia a hele aku ia no kahi a na makaainana e kuku mai ana. 1 ka hiki ana aku o ke koa opio me ka ohanalii ma ka lanai o ka halealii, iia haawi ia mai la e na makaainana he inau leo huro, a mahope o ia ua mele a mai la ke mele lahui o Roma, a he ku maoii no hoi i ka eehia na mele i umeni ia mai ai. {AoU i p<tu)