Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 17, 26 ʻApelila 1890 — MANAO AKEA. [ARTICLE]

MANAO AKEA.

[Kakao m crai ] O Keooi C Buki ax»et kc Kabfaint a me ke alakai o ta 1-a* ai Hawaii o keia mao b? A i o'e ia oke ilahi anei o ka !iii mi 'iwelawela i na ma* kua oka pooo i bi i ka lepo aloha o H.waii? Ai gic ia, ◦ ka op j ino i na haole mni i imi a fcoo : koonoono i ka Up*j aiv>ha ou e Hairaii?

N\»o e L. W. P. Kanealu ka c!ua e na Mea Han->hin~> o \Vtiluku, hoekah. no halau i ao ia ai kakou i ka ike, a ma na nup«pa o k»kou, ua paa kou inoa roa ka aoao hoomaemae lahui. K ka Mea Hanohano I~ W. P. Kaneaiii, he kanaka oiaio oe ma na ano a pau i like lna me kou hoa hanohano ae U, aka r

o kou oi aku mamua o laua, ua apono ia oe e ka aha lunakahiko o Maui i mea haiolelo, nolaila, he inisionari maooopo oe ma na wahi a pau e hoouna ia ai oe. Oka aoao hoomaemae lahui, oia ka aoao a Keoni E. Buki ma e kupaka mai nei, a e hoino mai nei 1 na makua o ka pono nana i hoonaauao mai, a me kakou a pau na mamo a lakou. Eku iki iho oe eka Mea Ha nohano, a nana i keia au e hooponopono ia nei, ua manaoia e ka poe hoino he hooponopono aupuni keia a na mi sionari a me ka lakou mau mamo, Aole anei e hiki i kou noonoo maikai ke pane iho he hoopunipuni loa keia. Penei e hiki ai ia kakou ke hoomaopope iho i ka lalau o keia mau manao. Elua mau keiki ma ka noho lunakanawai Kiekie, elua mau keiki ma ka oi hana Kuhina, hookahi makai nui a hook:.hi lunakanawai kaapum ma ka mokupuni o Hawaii, hookahi makai nni no Kiuai, a hookahi hope makai no Makawao. A, auhea hou aku? Alaila, o ke koena aku o na lunakana* wai Kiekie, a me ke koena o na Ku-

hina, a me na oihana poo e ae a pau o ke aupuni, he mau mamo wale no anei lakou a pau na na misionuri? E ka Mea Hanohano L. W. P. Kanealii, ua puiwa ioa ia au i ko'u ike ana iho ma ka nupepa puka la Ko Hawaii Paeaina o ka la 29 o Maraki, no kau leta Ika Mea Hanohano o Kau, e kakoo aku ana ika aoao o Keoni E. Buki e pailehelehe nei, a īna pela, alaila, o oe kekahi e hoino pu nei i na makua o ka pono, nana i hoopiha i kou waihona ike, a loaa ai ia oe he Mea Hanohano no ka apana o Wailuku o na kau ekolu, ke ole au e paanaau hewa. Alaila, ua maopopo ae la paha ia or, elua no kauna a na mamo a na misionari naa ka oihana aupuni, a o ke koena aku no na aupuni lehulehu a me na kupa Hawaii, alaila, aole anei oe e uianao īho e ka Mea Hanohano, he hoopunipuni niaoli i hui pu ia me ka manaoino o ka lili maka eleele i na makua o ka pono, a me oe pu kekahi mamo misionari a Alekanekero makua, Pogue, a pela aku. Ina he poe keiki wale no a na misionari ma ka oihana aupum, mai ka oihana iiuna a ka oihana haahaa, alaila, owau kahi e hui pu aku me oe eka Mea hanohano, a kakoo aku ia Keom E Buki. Aka, ke nana pu īho kaua 1 ke kahua Kalaiaina a Keoni E. Buki, ke laukua mai nei kela i na makua o ka pono a pau, a me na mamo a pau a lakou, he poe \pofli dala, a lemu dala" aole nae he alawa iki iho raa kona kua, a ike iho o kona noho hanohano ana i na makahiki i kaa hope ae, no ke ki | kala a lemu dala o ka pili aoao, palolo ka waha 1 ke kulolo, mea ae no ka niu, 1 mea iho no ka pala. Olelo ka Haku i ka poe ludaio na lakou i lawe mai ka wahine moekolohe, "na ka mea hala ole 0 oukou e pehi aku iaia e hke me ke ke kanawai a Mose." Aka, aole e hiki 1 kekahi o lakou ke hailuku aku i ka pohaku, oiai he poe hana hewa lakou a •nr, aka, aole pela o Keoni E, Buki, me ka hawahawa no o kona iima i ke dala o ka lahui aupuni, kanu wale mai nei no i ka iepo i na maka o ka poe j hana pono me ka maemae, au hoi e ka | Mea Hanohano e huli pu aku nei a kanu pu mai i na huna ahi o ka lokono maluna o na makua o kakou. Aka, aole au e hooiaio loa i ka mea a ka pepa Paeaina puka la e hoike nei, aia a noho mai ke Kau Ahaolelo, alaila, ike pono au i ka oiaio o ka aoao au e koho al Ua kakahele loa aku nei ka'u kamailio arfa iluna o na hoa hanohaoo ekolu, no kuu manao, hookahi o makou punana i hoom< e ia ai, a loaa like ta makou ka manao, a wahi a ka olelo, " o na manu hulu like, lele like no lakou." A ilaila auanei e ko ai ka olelo a kekahi hoa hanohano o kakou i olelo ai, **na ka Lahainaluna auanei e rula aku i ke Aupuni Hawaii ma keia mua aku," aole hoi na Keoni E. Buki me WiUkoki, ea hapahaole io oniooi nana e kumakaia nei ika lahui Hawail E oa hoa hanohano o'u i kau ae la iiuna oka hano haweo o ke kau Kanawai, aole au i oiakemake e haule kela inoa Lahainaluna malalo o na kapuai wawae o keia mau hapahaole ike ole i ka boo-1 ponopono aupuni, e like me ke kiekie ae o Lahainaluna iluna o na puu, pela oukoa e paa ai kela inoa kaulana, ka mea i olelo ia e ko kakou kaikuaana aloha i hala ma kela aoao: "Mai hoowahawaha i ka Apeia Lahainaluna"—e haalele ana au i i oukou e na hoa hanoh"»no, a e kohooukoo ma ke alanui po- • loleL I [E Mmmamiā *k* m)