Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 16, 19 April 1890 — Page 2
| This text was transcribed by: | Katy Darlington |
| This work is dedicated to: | For my mothergrand Annie 'Honey' Ka`uhane Kauka Trevenen |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
MA KE KAUOHA
Hoolaha Keena Kalaiaina
KUAHAUA.
O Makou, o Ka@ka, ma ka loko maikai o ke Akua, o ko Hawaii Paeaina, Mo@ Ke kukala aku nei:
I kulike ai me na kuhikuhi o na Pauku 28 a me 45 o ke Kumukanawai, ua loaa i ko Makou oluolu o ka Ahaolelo o ko Makou Aupuni, e akoakoa ae lakou iloko o ke Kau Mau o ka Ahaolelo no ke kuka ana i na hana o ka lehulehu, ma Aliiolani Hale, ma ko Makou Kulanakauhale Alii o Honolulu, i ka hora 12 awakea oka
POAKOLU, La Iwakaluakumamakahi o Mei, A. D. 1890.
Haawi ia malalo o ko Makou Hoailona Alii, ma ko Makou Halealii o Iolani, ma ke Kulanakauhale o Honolulu, i keia la Umikumamahiku o Aperila, A. D. 1890, a o ka Umikumahiku Makahiki o ko Makou Nohoalii ana.
KALAKAUA REX
Na ka Moi:
L. A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina.
2281 5t
------------
Ua hookohu ia aku ma keia la, o Mr. Sam’l Hanaia, Jr., o Keauhou, Kona, Hawaii, i Agena Hooiaio Palapala no ka Apana Hookolokolo Kaapuni Ekolu o ke Aupuni.
L. A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Apr. 5, 1890.
2281 3t
------------
Ua hookohu ia aku i keia la, o Mr. @ @ @ @ @ Aupuni o Kalaoa, Kona Akau, Hawaii, ma kahi o Geo. D Hueu i waiho mai.
L. A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Apr. 17, 1890.
2281 3t
------------
Ke hoolaha ia aku nei ma keia, ua hoonee ia aku ka Pa Aupuni mai Keauhou aku a i Kahaluu, ma ka apana o Kona Akau, Hawaii.
L. A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Aperila 8, 1890.
2280 3t
------------
Ua hookohu ia aku i keia la o Mr. T. P. Harr s, i Agena Hooiaio Palapala Kepa no ka apana o Kau, mokupuni o Hawaii.
L. A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina
Keena Kalaiaina, Aperila 5, 1800.
2280 3t
------------
Ua hookohu ia aku i keia la o Mr. J. K. Nahale o Kailua, i hoa no ka Papa Alanui o ka apana o Kona Akau, Hawaii, ma kahi o J. H. Waipuilani i waiho mai.
Eia na hoa o ka Papa:
J. Kaelemakule, Lunahoomalu.
S B. Kaalawamaka.
J. K. Nahale.
L. A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Apr. 5, 1890.
2280 3t
------------
Ua hookohu ia aku i keia la o Mr. Kuula Kainuwai o Kalawao, i Agena Haawi Palapala Ae Mare no Kalawao me Kalaupapa, mokupuni o Molokai.
L. A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina.
Keeina Kalaiaina, Maraki 31, 1890.
2279 3t
------------
MAHIKO O HILEA.
---
Keena Kalaiaina, Honolulu, Feb. 28, 1890.
No ka mea, o ka Hui Mahiko o Hilea i hooia ia e like me ke kanawai, ua waiho ia mai he palapala noa i ka mea nona ka inoa malalo nei, no ka hoopau ana i ka hui e ku nei, me kekahi palapala i hoohui pu ia e like me ka ke kanawai i ae ai.
Nolaila, ma keia, ke hoolaha ia aku nei na mea a pau i kuleana iloko o keia hui, o na poe kue i keia palapala noi, e waiho mai lakou i ka mea nona ka inoa malalo iho, mamua ae o ka la 7 o Mei, 1890, a o na poe a pau e makemake e hiki ae ma kona keena, oia no ka ua e noho ai no ka hoolohe ana i ua noi la a me na mea kue ke hoike ia, ma ka hora 11 o ua kakahiaka la, a malaila na poe i ku @a e hoike mai ai, no keaha la ke kumu e ae ole ia ai ua noi la.
L. A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina.
2275 9t
------------
NUPEPA – KUOKOA
------------
NO KA MAKAHIKI ----------- $@00
NO EONO MAHINA -------- 1.00
KUIKE KA RULA
---
Poaono, Aperila 19, 1890
------------
KELA LIKE OLE O KA AHA KUHINA
---
No kekahi mau la i hala ae nei aia he nune nui o ka like ole iloko o na hoa o ka Aha Kuhina, ma na mea e pili ana i ke apono aku i ka hookohu lunakoa o Konela V. V. Akepoka. Ua waiho aku ka hapanui o na Kuhina imua o ka Moi no ka hookohu ana aku ia Mekia H. F. Hebbard no ia kulana a ua hoole mai ka Moi. Ua waiho loa ia aku keia ninau ana imua o na Lunakanawai o ka Aha Kiekie, ma ke aha la e hiki ai ke hooholo ia ka lakou lawelawe ana i ka hana no ke ao aku i ka Moi, i lilo ai ka hilinai ia a me na ahewa ana maluna o ka hokua ponoi o ka Aha Kuhina, aole mluna o hookahi wale iho no kanaka.
Ma ka noho ana o na Lunakanawai i noonoo i keia ninau ano nui o ka manawa, ua puka mai ka lakou olelo hooholo e haawi ana i ke koikoi o na hana a pau maluna o ka hapanui o na @oa o ka Aha Kuhina, a malalo o ka makou ao ana e hooko mai ai ka Moi. O keia manao alakai a ko kakou Aha Kiekie e like me ke Kumukanawai, ke @oole nei ka Moi mamuli o ke ao kue ana a ka Loio Kuhina.
Ma keia e ike ia ai ko kakou kulana i keia wa, ua kue ia ke Kanawai hoomalu o ka aina, a ua kapae ia hoi ke kaulike o na pono o ka lehulehu imua o ka Aha Hookolokolo Kiekie o ke aupuni. Ma na lahui malamalama e ae o ke ao nei, i ka wa e u@u mai ai he mokuahana iloko o kona hookele aupuni ia ana, a oia ka makou e kau leo aku nei, e noonoo mai kakou me ke akahele, a e huli aku a nana ia Samoa i kona kulana hooponopono i keia la, mai hoohalike kakou e like pu me ia.
---
O keia ke kulana like ole o ka Mana Hooko ma ka lakou hana no ka hooholomua ana i na hana o ke aupuni, a o ko lakou like ole ma kekahi o ka lakou mau hana, oia ka waiho aku i ka oihana e like me G. Baraunu i kona wa e noho Kuhina ana no ko na Aina E, mamuli o ka like ole o kona manao me na hoa e ae.
Ua noi ia aku ka Loio Kuhina no ka waiho mai i ka oihana mamuli o ka hiki ole ia lakou ke lokahi a ao aku i ka Moi, aka, ua hoole loa mai ka Loio Kuhina, aole oia e waiho mai i kona hookohu ma ke noi a kona mau hoa e ae o ka Mana Hooko, a e kue mau no oia i na apono a me na hookohu a kona mau hoa no kela kulana aliikoa Konela o na puali kuwaho ina e haawi ia i kekahi kanaka okoa mawaho ae o kona kaikuaana V. V. Akepoka me ke kahi kumu ana i ike ai a i hoomaopopo ai hoi he kupono.
------------
MA KA halawai ana a ka Aha Kuhina me ka Moi ma halealii Iolani i ka Poaha nei, ua hooholo ia, e wehe ia ka Ahaolelo o 1890, i ka Poakolu, oia ka la 21 o Mei ae nei.
------------
O NA lono pihoihoi o keia mau la i hala ae nei, e lawe hele ia ana ia e na poe puni kamailio, e mea ae ana, a e mea iho ana, a pela wale aku. O ka makou e kau leo aku nei i na makamaka, e noho malie mai kakou a e malama i ka maluhia, a oia wale no ke alahele e hilinai ia ai kakou, a e mau ai ke kuokoa o ko kakou aina aloha.
------------
HE MEA minamina ia makou ka ike aku i na hana i hoikeamaka ia ae i ke akea, a maloko hoi o kekahi mau kolamu o na nupepa e pai mau ia nei ma keia kulanakauhale, aia he mahae iloko o na hoa o ka Mana Hooko. O ka aoao uuku, e lilo ana ia i mana nui; a o ka aoao nui, ua opa pu ia aku ia e ka mana o ka mea hookahi; a o na wehewehe kanawai ana o ka Aha Kiekie, me ko lakou hoike maopopo mai i ka io maoli o ka makemake o ke kanawai, ua kapae ia.
Ua minamina pu makou i ka hoolohe ana o ke Alii ka Moi i ka olelo ao a ka Loio Kuhina mahope o ka loaa ana mai o ka olelo hooholo a na Lunakanawai, oiai, o ko ka lehulehu puuhonua hookah wale no ia o ka Mana Hookolokolo, a ma ia aha e wehewehe pono ia ai na pohihihi o ke kanawai me ka kaulike no na kanaka a pau e hoomalu ia ana e ke Kumukanawai a me na Kanawai. E lilo ana keia mau hana hoohaahaa i kela Mana Kukaawale Ekolu o ka lehulehu, he mea i ike ole ia mamua iloko o ko Hawaii nei au o ka noho hooponopono aupuni kuokoa ana.
---
KA HALAWAI HUI MA KAWAIAHAO I KE SABATI NEI.
---
Ua pomaikai ka poe i hele ae iloko o ke anaina hui o Kawaiaho i ka po Sabati nei i ka lohe ana i na mea hou a Mr. J S Emerson i hoike mai ai no kana huakai i ko na aina e. Elima mahina o kona kaawale ana mai keia pae aina aku. 1 Springfield, ma ka mokuaina o Ilinoe, kona wahi mua i hoohiki aku ai a noho no kekahi mau la. Ua ike oia i kahi noho o ka Peresidena na i aloha nui ia Aberahama Linekona. Ua hele e ike i kona keena loio iloko o ia kulanakauhale, kahi a Linekona i lawelawe ai ma ka oihana loio no kekahi mau makahiki loihi, a hiki i kona koho ia ana i Peresidena. O ke kumu o ko Emekona hele ana i kela wahi, no kona makemake e ike i ka poe Pukiki i noho iho ma ia aina, iloko paha o ka makahihi 1851. Ua hoomaau nui ia lakou e ka ekalesia Roma, a nolaila, ua holo nui e imi i ka maluhia ma Amerika Huipuia, a ua loaa ma ia aina ka mea i makemakeia. Ua mahuahua no lakou e noho la.
Mai Amerika aku, holo oia no kela aoao o ka honua, a ike ia Ladana, Parisa, a me Roma ma Italia, wahi a Emekona. Nani no hoi o Parisa.
Ma Roma, ua ike oia i kela hale nui loa a kaulana, oia ke Coliseum, ua lawa na noho iloko o ia hale no 78,000 kanaka. Iloko olaila na hana hookuku ikaika mawaena o ke kanaka a me ke kanaka; a mawaena hoi o ke kanaka me ka holoholona, i ka wa kahiko. Ilaila no hoi kahi i hanau mai ai o na hana hoomainoino he nui wale o na au kahiko i hala.
Iloko o ke kulanakauhale o Roma i halawai ai oia me kekahi poe koa Italia e huli ana i ka Baibala iloko o kekahi keena kula i hookaawale ia no ia hana. Malaila oia i launa oluolu ai me na koa, he poe kanaka opio a me ka maikai, a ua ohohia loa lakou no na mea i loaa ia lakou maloko o ka Palapala Hemolele. I ka hookaawale ana me lakou, ua haawi mai lakou a pau i Emesona, a i hoi aku oe i kou aina i Hawaii, e haawi aku i ko makou aloha nui i ko Hawaii a pau.”
A he nui aku na mea hou e ae i hoike ia mai iloko o ia anaina. I ka wa i makaukau ai ke anaina e hookuu, ua ku mai kekahi a hoike i kona manao, e hooholo ia anaina holookoa i ko la kou manao, e hoike aku a Emekona ma kana leta i ke aloha o ko Hawaii nei i kela poe koa opiopio Italia, e like hoi me ko lakou aloha maikai i haawi mai ai, pela hoi e aloha aku ai. Ua kokua ia kela manao o Mr. Kekukahiko, a me kekahi poe e ae he lehulehu ua hooholo loa ia.
Ua hookuu ia ke anaina, a huli hoi aku la na mea a pau me ka piha manao o ka hauoli.
---
MAI MAIKONISIA MAI.
---
Hoku Ao, Ponape, Feb. 10, 1890. Rev. C. M. Hyde---
Aloha nui oe a me kou ohana a me na haumana o ka N. P. M. I., a me na hoa paahana a pau iloko o ka Haku. Eia ka Hoku Ao maanei ma ka Poaono nei, auwina la, mai Ruk a me Morthok mai. Ua pau na hana malaila. Eia o Mr. Worth mai Ruk mai, e kii ana i mou kuna ma Amerika no ka hana misionari ma keia pae moku. E holo ana apopo no ka mokupuni o Pinilepa me Mokil. He umi paha la hoi hou mai ma Ponape nei. E holo pu ana o Rev. E. T. Doane no Pinelapa. Ua elemakule, ua poohina, a he wahi palupalu no, ikaika no nae kana hana no ke aupuni o ka Haku.
Aia ma Kus@ie kahi i noho ai o Rev. M. Lutera me Mrs. S. H. Lutera, a me Rev. Z. S. K. Paaluhi me Mrs. E. Paaluhi, no ka nawaliwali o na wahine i ka nui o na wahi a Hoku Ao e holo ai.
Ma ka la 20 paha huli hoi aku no Kosaie, mai laila aku a ka Paeaina o Makala, a mailaila aku a i Honolulu. Ma keia Poaha aku, (Feb. 13) paha, kau aku o Rev. H. W. Almy e holo ana no Kaleponi. Mai poho nae o Rev. H. C. Walkup ma ka moku H. W. Almy, e holo ana no Kaleponi. Mai poho nae o Mr. Walkup ma ka moana ma kekahi mokupuni o ka Paeaina o Mortlok. Ma Nameruka i holo iuka o ka aina me Rev. Mr. Snelling, a hoi mai a pili ma ka moku a huli ia ka waapa a poholo, e ole he kanaka no Ruk mai, nana i paa a hiki aku ka waapa elua a pakele.
Eia no au a me ka’u wahi keiki, he maikai no ko maua ola. He wahi pilikia no nae ko’u o kuu wahi lima lolo no. I pakika au ma ka oneki o lalo nei o ka moku, a haule ino iho la ko’u wahi lima a eha a pehu, a ua loaa no nae ka oluolu: aka, he hui no iloko.
Maikai no ke ola o kekahi mau kumu haole, a o kekahi he omaimai no. Ua hala o Rev. J. J. Forbes i ka make a ua pau koke kana hana. Ua kahea koke mai ka Haku iaia. Ua mai oia no na pule ekolu, a make, Oct. 29, no ka mai hi koko. O kona kokoelua ana no ma Kusaie. Aia au a hoi aku e kamailio nui aku au i na mea a pau ke ae mai ka Haku. He nui na mea e ae e hauoli ai a he mau mea no hoi e kaumaha ai.
Owau no,
J. H. Mahoe
-------------
Hoolaha Hou.
-------------
Ahahookolokolo Kaapuni Apana Eha o ko Hawaii Paeaina, ma ka hooponopono waiwai.
Ma ke keena, Imua o ka Lunakanawai Kaapuni.
Ma ka hana o ka waiwai o James Luka, no Koloa, Kauai, i make.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a me ka papa hoike o A W Maioho, Lunahooponopono o ka waiwai o Jas Luka, no Koloa, i make, e noi ana e apono ia na hoolilo he $516.32, a e hoike ana o na mea i loaa mai iaia he $1042.30, a e noi ana, e nana a aponoia kela mau mea, a e kauohaia e mahele i na waiwai e waiho ana ma kona lima i na mea i kuleana malaila, a e hookuu ana iaia me kona mau hope mai ko lakou noho ana ma ia ano
Ua kauoha ia, o ka
Poaha, Mei 15, 1890,
ma ka hora 10 o kakahiaka, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena, ma ka Hale Hookolokolo ma Koloa, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua Noi la, a me ka Papa Hoike i oleloia, a o ka poe a pau i pili malaila, e hele mai a e hoike i ke kumu, ina he kumu io ko lakou e ae aole ia ai ua noi la; a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i oleloia. A o keia kauoha ma ka olelo Hawaii, e pai ia maloko o ke Kuokoa, he nupepa i pai a hoolaha ia ma Honolulu, i ekolu pule, mamua ae o ka manawa i oleloia no ka hoolohe ana.
Kakauia ma Koloa, Ko Hawaii Pae Aina, i keia la 7 o Aperila, M. H. 1890.
JACOB HARDY,
Lunakanawai Kaapuni Apana Eha.
2281 4t
------------
AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI Apana Elua, o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai.
Ma ke Keena.
Ma ka hana o ka waiwai o Kekai w, a me Kailianu k, no Aapueo, Makawao, Maui i make kauoha ole.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka Palapala Noi a Kaniho Wagner w, a me John Wagner, no Makawao, Maui, e hoike ana ua make kauoha ole o Kekai w, a me Kailianu Jr no Aapueo Makawao ma Makapala Hookohu Luna Hooponopono Waiwai ia laua.
Nolaila, ua kauoha ia, o ka
Poakahi, Mei 19, 1890,
i ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la@@ o ua Lunakanawai la, ma ke Keena Hookookolo o keia Aha, ma Wailuku, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua Noi la.
Kekauia ma Wailuku, ko Hawaii Pae Aina, Aperila 14, 1890.
GEO. E. RICHARDSON
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua.
2281-3t
------------
MA KE KEENA o ka Lunakanawai Kaapuni, Apana Ekoulu o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o Keliikelekahi (@) no Pueopaku, Hilo, Hawaii i make.
Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka Palapala Noi a Kalama w, me Kenao Kauhi k. e noi ana e hooponopono ia ka waiwai o Keliikelekahi k. no Pueopaku, Hilo, Hawai, i make, a e hoonoho aku ia laua i mau luna hooponopono no ia waiwai, malalo o ia Kauoha hope. Nolaila, ua kauoha ia na mea a pau i pili, o ka
Poakolu, Aperila 30, 1890,
ma ka hora 1 o ka auwina la ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe aku i ua noi la a me na mea kue ke hoike ia.
F. S. LYMAN
Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, H. P. A.
Hilo, Hawaii, Aperila 1, 1890
2280-3t
------------
MA KE KEENA o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o Kahaleiwi (k), no Kamaee, Hilo, Hawaii, i make.
Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi a Keliikuewa k, me Pa@ k, e noi ana e hoopau aku i ka hana a ka lunahooponopono no ia waiwai, oia o Moi k, no ka mea, ua make aku nei oia; a e hoomaopopo ia na hooilina no ia Waiwai, a e hooholoia ka waiwai i na hooilina. Nolaila, ua kauoha ia na mea a pau i pili, o ka
Poakahi, Mei 5, 1890
i ka hora 10 kakahiaka, ma ka hale hookolokolo o Hilo, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la a me na mea kue ke hoike ia.
F. S. LYMAN,
Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, H. P. A.
Hilo, Hawaii, Aperila 1, 1890.
2280-3t
------------
OLELO HOOLAHA.
---
Mamuli o ko’u hookohu kupono ia ana mai i Agena no ka Moiwahine, ke kauoha ia aku nei na mea a pau e noho hoolimalima ana maluna o na aina ma na Pa Hale, a i hiki mai ka wa kupono e hookaa ai i ko lakou aku hoolimalima e loaa no au ma ka Hale Akala ma Pa Alii.
H. C. ULUKOU,
Agena no ka Moiwahine Kapiolani.
2265-tf
Hoolaha Aha Kiekie
------------
AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai.
Ma ka hana o ka waiwai o G. Barenaba, no Heeia, Koolaupoko, Oahu, i make kauoha ole.
Ma ka heluhelu a me ka waihoia ana mai o ka palapala noi a J H Barenaba o Honolulu, Oahu, e hai ana, ua make kauoha ole o G. Barenaba o Heeia ma Heeia, i ka la 5 o Ianuari, 1890, a e noi ana e hoopuka ia ka palapala lunahooponopono iaia.
Ua kauoha ia o ka
Poalima, Mei 9, 1890,
ma ka hora 10 a.m., imua o ua Lunakanawaila, ma ke Keena, ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, a malaila hoi e hele mai ai na poe a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu io ko lakou e ae ole ia ai ua Noi la.
Hanaia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina i keia la 10 o Aperila, A. D. 1890.
Na ka Aha: J. H. REIST,
Hope Kakauolelo.
2281-3t
------------
AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE o ko Hawaii Paeaina. Ma ka hooponopono Waiwai.
Ma ka hana o ka waiwai o MANUEL PAIKO, o Honolulu, Oahu, i make.
Olelo kauoha i manawa e hooiaio ia ai ka Palapala Kauoha a no ka hoolaha ana.
O ka Palapala Kauoha h@pe loa a Manuel Paiko, o Honolulu, i make, ma ka la 8 o Aperila, A. D. 1890, ua waiho ia mai imua o keia Aha e noi ana e hoopukaia ka Palapala Luna Hooko ia Alexander J. Cartwright, i waiho ia mai e ia.
Nolaila, ua kauoha ia, o ka
Poakolu, Mei 9, 1890,
ma ka hora 10 kakahiaka o ia la, ma ke Keena Hookolokolo o ia Aha, ma Aliiolani Hale ma Honolulu, oia kahi a me ka manawa e hoolohe ia ai na noi ana mai no ua Palapala Kauoha la, a oia no hoi kahi a me ka manawa e hele mai ai na poe i pili a hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ka lakou e ae ole ia ai ua noi la a me ka hoopuka ia ana o ka Palapala Luna Hooko.
Hanaia ma Honolulu, H. I., Apr. 8, 1890.
Na ka Aha: ALFRED W. CARTER
Hope Kakauolelo Elua.
2280-3t
-----------
Aha Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai.
Maka hana o ka waiwai o Pelii (k), o Honolulu, Oahu, i make kauoha ole. Ma ke Keena.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka Palapala Noi a Keokiama (w) a me Peter Bolobola o Honoluluy, e hoike ana ua make kauoha ole o Pelii o Honolulu ma Honolulu i oleloia ma ka la 23 o Iulai A. D. 1884, a e noi ana e hoopuka ia ka Palapala Hookohu Lunahooponopono Waiwai ia Peter Bolabola.
Ua Kauohaia, o ka
Poailima, Aperila 25, 1890,
oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua Noi la imua o ua Lunakanawai la, ma ke K@@ H@@ @ @ @ @ Honolulu a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili a hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la.
Hanaia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Maraki 31, A. D. 1890.
Na ka Aha: J. H. REIST
Hope Kakauolelo.
2279-3t
------------
Aha Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai.
Ma ka hana o ka waiwai o John M. Kapena o Honolulu, Oahu, i make kauoha ole. Ma ke Keena imua o Lunakanawai Bickerton.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka Palapala Noi a me na Papa Hoike a Charles T. Gulick, Lunahooponopono Waiwai o ka waiwai o John M. Kapena o Honolulu, Oahu i make, e noi ana e apono ia na hoolilo he $1417.08, a e hoike ana o na mea i loaa mai iaia he 1724.00, a e noi ana e nana a apono ia kela mau mea, a e kauoha ia e mahele i na waiwai e waiho ana ma kona lima i na mea i kuleana malaila, a e hookuu ana iaia a me kona mau hope mai ko lakou noho ana ma ke ano Lunahooponopono Waiwai.
Ua kauoha ia, o ka
Poaono, Mei 10, 1890,
ma ka hora 10 kakahiaka, imua o ua Lunakanawai la, ma Aliiolani Hale, Honolulu, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua Noi la a me na Papa Hoike i oleloia, a o na poe a pau i kulieana e hele mai a e hoike i ke kumu, ina he kumu oi io ko lakou e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i oleloia.
Hanaia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, i keia la 2 o Aperila A. D. 1890.
Na ka Aha: J. H. REIST,
Hope Kakauolelo
2279-3t
------------
Olelo Hoolaha
E IKE AUANEI na kanaka a pau, owau o S. AH MI & CO. o ka Hui Aina o Kamaole ma Kula, Maui, ke papa a ke ho kapu loa aku nei au i na kanaka a pau loa, aole loa e hele wale maluna o na aina o ka Hui o Kamaole ma Kula, Maui, a lawe wale i kekahi mea maluna o ua aina la, a aole loa hoi e hopuhopu i na holoholona e hele ana maluna o ua aina la; a o na holoholona hele wale hoi, e like me ka puaa, bipi, hipa, lio, kao, a me na manu e ae e holo ana ma ua wahi la, ua kapu loa me kuu ae ole aku. A ua kapu pu no hoi me na Kai Lawaia o ka Hui o Kamaole, aole e hele wale kanaka e lawaia me kuu ae o e aku. O ka mea e kue ana i keia, e hoouku ia no e like me ke Kanawai; a e lilo keia i rula paa no ka Hui o Kamaole. MA KE KAUOHA a ka HUI O KAMAOLE.
Kahului, Maui, Feb. 22, 1890
2276-2ms
------------
Hale Hoolimalima
He Hale Maikai
No ka noho ana a me ke akea, 1 rumi nui me a rumi liilii, he lanai a me ka rumi auau, rumi ai a halekuke e pili ana.
Aia ma ke alanui Kekaulike, ma kela aoao mai o alanui Hotele.
810 no ka Mahina.
E ninau i ka hui
HAWAIIAN BUSINESS AGENCY
Kihi alanui Papa me Kalepa.
2257 3m
HE HOOLAHA
NO KA
No ka Lawe ana i na Aina
---
I ka Poe a pau e Nana ana i keia:
MAMULI o ka mana i haawiia no ka Hui Kaa Ahi a me Aina o Oahu ma kona Palapala Hoohui a ma o kekahi Kanawai hoi i apo oia i ka la 11 o Sepatemaba, 1888, nona ke poo. “He Kauawai e haawi ana i ka Mana no ke kukulu a Hoomoe ana i Alahao Kaamahu ma ka Mokupuni o Oahu,” a me kekahi mau mana e ae no ka lawe ana ae a hooko aku no ka hoomoe ana i ke Alahao me na hana e pili ana, e hooko ia aku ana ka mana o ka lawe ana mai i na apana aina e like me ka hoakaka malalo iho:
E hoomaka ana ma ke kahua hoolulu 1x55 ke kikowaena o ka Hui Alahao ma Palama a me ka akau o ke kuleana alanui o ke Alahao: alaila holo ma ka lalani pahu-ku hoailona a hiki i ke Kuleana 8179, Palapala Sila nui 5556 ia Halulu e paa ia nei e na Kahu Malama Waiwai malalo o ka hooilina o Mrs. Bernice Pauahi Bihopa, i hoolimalimaia e Wong Tuck Wai Co., Akau 0 deg. 53 min. Kom. 60 kapuai, e komo pu a@a me 40 kapuai laula, he 20 kapuai ma kela me keia aoao o ua laina kikowaena la, nona ka ili o 5-100 eka; alaila holo aku mawaena o ke Kuleana 275 B. Apana 3 ia H. Zupplien i onaia e Alapai, a ua hoolimalimaia e Ah you Akau 0 deg. 53 min. Kom. 125 kapuai; alaila moe-kee ae ma ka akau ma ka radius 359 kapuai, 160 kapuai; e hui pu ana ia 20 kapuai laula, he 10 kapuai ma kela me keia aoao o ka laina kikowaena, nona ka ili he 1-10 eka; alaila holo aku maloko o ke Kuleana 7714 B, ia Kekuaiwa, e paa ia nei e na Kahu Malama Waiwai malalo o ka Hooilina a Mrs. Bernice Pauahi Bihopa, hoolimalima ia e Wong Tuck Wai Co., e moe kee ana i ka akau ma ka radius 359 kapuai, 115 kapuai: alaila moe-kee ma ka akau ma ka radius 2865 kapuai, 235 kapuai; alaila Akau 57 deg. 25 min. Hikina ae moe ana maluna aku o ke alanui aupuni he 70 kapuai; alaila moe-kee ma ka hema ma ka radius 1146 kapuai 448 kapuai; alaila 35 deg. 25 min. Hik. 230 kapuai, e komo pu ana me 40 kapuai laula, he 10 kapuai ma ka aoao Komohana akau me 30 kapuai ma ka aoao Hikina-hema, o ka laina kikowaena nona ka ili he 1 11-100 eka; alaila Akau 35 deg. 25 min. Hikina 75 kapuai alaila moe-kee ma ka akau ma ka radius 359, 150 kapuai; alaila malolo aku o na ai a Kuleana 732 Apana 2 ia Kainui, ma o kekahi palapala a V. Kamamalu ia Hana, me ke Kuleana 8800 ia Kaluiki, onaia e W. McCandless Akau 59 deg. 25 min. Hikina 109 Kapuai; alaila moe-kee ma ka hema ma ka radius o 574 kapuai, 205 kapuai; alaila Akau 38 deg.55 min. Hik. 111 kapuai, e hui pu anan me 40 kapuai laula, he 20 kapuai ma kela me keia aoao o ka laina kikowaena; alai’a holo maloko aku o ke Kuleana 7714 B., Kuleana 7713, Palapala Sila nui 4475 ia Kamamalu, Kuleana 1819 Apana 3, Palapala Sila nui 1810 ia Keawemuku, a me ke Kuleana 1808, Palapala Sila nui 3925 ia Peahi, e paa ia nei kekahi hapa e ke Kanu Malama Waiwai malalo o ka Hooilina a Mrs. Bernice Pauahi Bihopa, i kuleana ia kekahi hapa e Makalii, a o kekeahi hapa ua hoolimalimaia e Wong Tuck Wai Co Akau 38 deg. 55 min. Hik. 450 kapuai e hui pu ana ia 30 kapuai laula, he 15 kapuai ma kela aoao o ka laina kikowaena i oleloia.
O na wahi i hoakakaia maluna ae ua manao ia no na hali ukana wale no, aole no na ka@hali ohua e like me ka mau.
Hui Alahao me Aina Oahu.
Ma o kona Peresidena J. H. Paty a me Kakauolelo W. G Ashley.
Honolulu, Apr. 5, 1890. 2280-4t
------------
Hoolaha Hooko Moraki.
---
Mamuli o kekahi mana kuai i ihoike ia ma loko o kekahi palapala moraki i hana ia maweana o Barenaba Beniamina, no Hilo, Mokupuni o Hawaii, a me John T. Baker, ka Assignee o Makaleka Robinson, oia wahi no ka aoao elua, ma ka 1 o Novemaba 1884, i kakau kope ia ma ka Buke o ke Aupuni Helu 91, aoao 313 a me 314, oia hoi kona kuleana a pau iloko o ka waiwai i hoike ia, (he hookahi hapalua i mahele ole ia o kela aina.)
A mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi ka hookaa ole ana i ke kumupaa a me ka ukupanee pu i oleloia, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia i kela mana kuai.
A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina a me na waiwai i hoike ia ma kela moraki no ke kudala ana ma ka Paka o ka Hale Hookolokolo ma Hilo, ma ka HORA 12 o ka LA 3 o MEI, 1890.
Ina e makemake, e ninau ia Hitchcock & Hitchcock, ma Hilo.
Hanaia i keia la 27 o Maraki A.D. 1890.
(Signed) J. T. BAKER,
Assignee of Makaleka Robinson
---
O ka aina, ke waiho nei ma Kukua 2, ma ke kaona o Hilo, nona na eka he 2 a me 1 ruda, me ka hale e ku ana maluna o ua aina la.
A me ka hale pahupahu e ku nei makai o Front St., kaona o Hilo, a me ka pakaukau pahupahu (Billiard table) a me na pono o ia pakaukau. 2279-4t
------------
HOOLAHA HOOKO MORAKI.
---
Ke hoike ia aku nei ka lohe, i kulike ai me ka mana kuai maloko o kekahi palapala moraki e hoike ana ma ka la 10 o Nov 1886, i hanaia e Napahoa a me Wailele, kana kane mare, o Honolulu, Oahu, ia Daneil Kuai o Honolulu, Oahu, H. I. i oleloia, a i kope ia ma ke Keena Kakau Kope ma Honolulu, ma ka buke 101, aoao 297 a me 298, a no ka uhai ia ana o na olelo o ua moraki la, oia hoi ka uku ole ia ana o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa e uku ia ai, a ke manao nei ka mea nona ka inoa malalo iho nei e pani i ua moraki la, a o na aina a me na waiwai a pau i hoikeia ma ua moraki la, a mahope iho o ka manawa i kau palena ia e ke kanawai, e kuai ia aku ana ma ke kudala akea no ka uhai ia ana o na olelo e like me ia i hoike mua ia.
CHAS. CREIGHTON,
Loio no ka mea paa moraki.
Hanaia ma Honolulu.
---
O na waiwai i hoike ia ma ua moraki la, penei:
O kela apana aina a pau loa e waiho la ma Kailua, Oahu, oia ka apana aina i hoike ia ma ka Palapala Sila Nui --- a Kuleana Helu --- ma ka inoa o Kahaipuna, he 2 180-100 eka ka ili. E hoomaka ma ke kihi Hikina e hele ana Ak 54 Kom i 5.70 kh ma ka palena no Hapaimama, malaila aku Hem 43 ½ Kom i 520 kh ma ko Konohiki, malaila aku Hem 49 Hik i 380 kh ma kahahawai, malaila aku Ak 43 Hik i 147 kh ma kahawai, malaila aku Ak 46 ½ kom i 248 kh ma ka palena koe’e, malaila aku Ak 31 Hik 090 kh, malaila aku Hema 54 Hik i 280 kh ma ka palena koele, malaila aku Hem 87 Hik i 280 kh ma kahawai, malaila aku Ak 26 Hik i 090 kh ma kahawai a hiki i ka hoomaka ana. He a eka me 1-80-100 kh huinaha.
Kakela a me Kuke
---
Ka Halekuai Nui
--- O NA ---
Waiwai Like Ole
E @ @a pa@olo, koi hole,
hamale, koi nui a me liilii, kila,
wili puaa, rula, apuapu, kui o na a@
a @au, ka’k@a, hao hoopaa @ a
pohako hoana, kepa lei ilio, kaula
hao ilio, pahi, upa, pahi umiumi,
kalapu, kope hulu, pulupulu, pepa k@
lakala lina hao, ami, keehi, a me
--- KAULA OPU ---
---
PALAU
O na ano he nui wale.
Oo, ho, kopala, pe, kipi
kua, hao kope, au ho a p@la
aku, kua bipi, lei bipi,
kaula hao bipi, uwea
pa, uwea keleawe, hao p@
piula, kaa palala, ipuhao, ipu ti
pa-palai.
Makau me Aho Lawaia.
Ili wai, papa holoi, kopa ala, kaula
@uaina, hu’akai, ehi wawae,
hulu pena, opa holoi,
a pela aku.
Pena wali, kini nui a me liilii o na
ano a pau, me ka pepa kuhi
kuhi, pena keokeo, aila
pena, aila hoomaloo,
vaniki kaa, a me
vaniki moe,
PENA HOOMALOO
--- a me aniani hale ---
AILA MAHO, AILA MIKINI, AILA HAMO ILI
AILA KAA, INIKA KAMAA
PAUDA. KUKAEPELE KIANA
PAUDA. UIKI IPUKUKUI O NA
ANO HE NUI A LEHULEHU
---
Na Pakeke Poi
--- O KE ---
Ano Hou Loa
---
NA MEA PIULA
Mikini Humuhumu
---
MIKINI A WIILOX ME GIBBS
NA MIKINI A
--- REMINGTON ---
He nui loa na mea hao me na ukana ae o na ano a pau, aole hiki ke hai pau ia aku, hewa i ka wai na maka ke ike
---
Laau Lapaau Kaulana Loa
A DR. JAYNE.
LAAU HOOMAEMAE KOKO
LAAU HOOPAU NAIO, LAAO
KUNU, PENIKILA HUAALE
PAAKAI, LAAU HOOPAA HI,
No na Laau Hamo a Pala ‘ku.
Ano, e kipa mai oukou e na makamaka a ike no oukou iho.
KAKELA & KUKE
2266-1y