Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 12, 22 Malaki 1890 — LUAHINE KAHIKO LOA I OLA LOIHI I KA WA O NA MOI EWALU. [ARTICLE]

LUAHINE KAHIKO LOA I OLA LOIHI I KA WA O NA MOI EWALU.

Ma ka la 19 u I*Vbcru.»n i lula, o keia uiakai.iki, ir.a W.iiman.ile, Knolaui oko, ua make aku la u Kahemole le w., he Hiahine kiihika loa, ua lv,iiu ka la o ki -na c»!a ana, a ua hanau u o.a he eha makahiki iiMiiiiia o ke kaaa i Nuuanu. O ka manawa o ke kaua ) N'uuanu ma ka p:.i>a kuhikuhi a Z l'oli ikn uiakahiki 1791. (K nnjia m:» ki KIOKOA o tc 19, 1865, IV. Ilelu 3j ) A rna ka hoike 1S M Kan>akau, aohe kaiu rna N uanu 1 ka ma kahiki 1 7 e > 1. (K nan.i ina ke Al' Ok«v\ 0 Okatoba 16, jB<>s, I>ukc I, Melu 26) a ma kana hoikt\ :«i.i ki mannua (. ke kaua 1 Nuuanu i ka n»aian»ao l\;bcruari a me Maraki o ka makahiki itS;6, <a e nana hou ma ke Kuokoa o M.iraki 1868, Buke VII. Htlj 11.) a n:a Ke»a hoike e he!u ia ai na la o ke « .a ana o KahemoU le f ua ola oia ina makahiki he io.S, a ua ola hoi i'oko 0 ka manawa ona MOl ewalu. Ina īa Kahekili o Oahu noi mamua oke kiua i Nuuanu, aka, ma ke kaua i I.v> i k?pa ia o Kauanp*li, aole i kaua aku o Kanekiu ia Kamehameha, o Kalaikupele ka mei i kuua aku. iiio u Mau» ia Kamehameha, lioio o Kahikupele i Oahu" nei. Kaua o Kamehameha ia Kalaikupele ke keiki a Kahekili, oia kē kaua 1 Nuuanu, a ina pela, alaila, \ia ola o Kahemolele iloko oka manawa 0 na Moi eiwa. Ma ka ninau ana i kona nui i kawa i hiki mai ai ke kaua 1 Nuuanu, ua hele no kona makuakane i kela kaua a pakele n > nae, a noho no oia me kona mak iahine. I ka hoea

ana mai oka mnkimua o ka poe i pa kele, hai ia mai la ua auhee kakou. () ka hului flt* ia no ia o na mea a pau a pinana aku la i na pa!>, a ua hiki no i ua Kahemolele nei ke holo, a no ka makau ua haawe ae la no kona makuahine laia, a he hoomaopopo no oia ke papa iho ka makuahine aole e uwe o lohe ia mai, a he nui ka poe i haaleie i ka lakou poe keiki no ka uwe, a he mea hi i u e hee kolo la mai ai e ka mea lauakiia a loaa, o ka make no ia. Noho no lakuu ina pa l i a hiki i ke kalakaihonua ana o ke kaua, oia hr i ke kahea ana ika pi-e p ; o, e kahea wa'e |aku ai no i ni pio s e ka poe pio e, t | hoi ua pau ka mako, he kalaka?honua, ua kau ke kanawai he Mamalahoa. Ht loihi no ka manawa oka ninaninau ia ana a me ka huli pono ana i ka manawa iloko oka huikau o na nu;>c{ta i mea e |>ono ai t a e hke n»e ka hiwmao popo ia ana o kona ano mamua o ke kaua i Nuuanu, pe)a i kt>hoia aku ai he eha a elima ona makahiki ia wa, ke hoo'naopopo ia hoi, ina he mea hiki i ka mea iaia na makahiki eha, ke lawe pu mai i ka noonoo iloko o 108 makahiki o kona ola an.n, a i oie {xia, alaila, ua oi aku no paha aiamua, aka, o ka'u koho keu iu īa wa, o Puniwaimakalam ka inoa o kona makuahine, o I ka inoa o kona makuakane. Me ka mahala Keoni Kimo.

Ke hoi inai nei ka oialie ia kakou i keia mau la. He leo i>an»ai joa poe lawe pepa a pau t mai ke Kookoa a ka Paeaina—Ke kauohaia aku nei oukou e na makamaka a pau, e hookaa mai i ko oukou mau uku pepa. oiai, ke ka?i nei au o ko oukoa hookaa mai, no ka u.ea, ua ba!a ka manawa a ke nee aku nei hoi imua ka uunawa, nohila, mai poma i ka hookaa ana ae ma ka lima o ka oukou Luna Lawe Pepa l) 'v,kxkheaka o Kalihi uka, o nele auanei kakou i ka pepa o(e