Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 4, 25 January 1890 — Page 2
This text was transcribed by: | Yolanda |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
MA KE KAUOHA.
KUKALA
@
KOHO BALOTA
I kulike ai me ke Kanawai Koho Balota o ke Aupuni, ke hoolaha ia aku nei ma keia, e malama ia ana ke kau Koho Balota no na Alu a me na Luna-makaainana a puni ke Aupuni, mawa ena o na @ 8 kakahiaka a 5 ahiahi o ka
POAKOLU, FEBERUARI 5, 1890.
O na Mahele Koho, na Apana, kahi e Koho ai, a m@ na Luna Nana o ke Koho Balota, oia keia malalo nei:
MOKUPUNI O HAWAII.
Mahele Ekahi--Hilo Hema.
O Puna a me kela wahi a pau o Hilo Hema a ke awawa o Pukihai.
Apana Ekahi, O kela wahi o Puna mai Kau mai a hiki i K@h@na.
Wahi koho, haiekula o Kehena.
Luna Nana: J M Kauila, S H Haaheo, J Kahoomana.
Apana Elua. O kela wahi o Pana mai Kehena a hiki i ka palena o Hilo, a koe o Keaau me Olaa.
Wahi koho, hale hookolokolo o Pohoiki.
Luna Nana: J E Eldarts, W H Shipman, J N Kamoku.
Apana Ekolu. O na anina o Keaau a me Olaa ma Puna, a me kela wahi o Hilo mai ka palena mai o Puna a hiki i ke awawa o I'ukihai.
Wahi koho, hale hookolokolo o Hilo.
Luna Nana: F S Lyman, C C Kennedy, A B Loebenstein.
Mahele Elua--Hilo Waena.
Oia no kela wahi o Hilo mai ke awawa o Pukiha a ke awawa o Hakalau.
Apana Ekahi. Mai ke awawa o Pukihai a ke awawa o Honolii.
Wahi koho, halekula o Haaheo.
Luna Nana: ----------
Apana Elua. Mai ke awawa o Honolii a Kawainui.
Wahi koho, halekula o Papaikou.
Luna Nana: Geo Weight, D. Kamai.
Apana Ekolu. Mai Kawainui a hiki i Hakalau.
Wahi koho, halekula o Honomu.
Luna Nana: Jas A Low, B H Scholtzy, J Palau.
Mahele Ekolu--Hilo Akau.
Oia no kela wahi o Hilo me Hamakua, mai ke awawa o Hakalau a ke awawa o Kalapahapuu ma Hamakua, me ke komo pu ana o Kukaiau.
Apana Ekahi. Mai ke awawa Hakalau a ke awawa o Laupahoehoe ma kela aoao mai o Hamakua.
Wahi koho, hale hookolokolo o Laupahoehoe.
Luna Nana: E W Barnard, D K Makuakane, J Lightfoot.
Apana Elua. Mai ke awawa Laupahoehoe a ke awawa Kalapahapuu.
Wahi koho, halekula o Kukaiau.
Luna Nana: Geo F Renton, R Horner, S Bolabola.
Mahele Eha--Hamakua
Oia no kela mau wahi i koe iho o Hamakua me Kohala Hema.
Apana Ekahi. Mai ke awawa Kalapahapuu a ke awawa Kuaikahia.
Wahi koho, hale hookolokolo o Honokaa.
Luna Nana: R A Lyman, Nakipi.
Apana Elua. Mai ke awawa Kuaikahia a ka palena o Kohala.
Wahi koho, halekula o Kukuihaele.
Luna Nana: C Williams, W Horner, W A Mio.
Apana Ekolu. Ka Mahele o Kohala Hema
Wahi koho, hale hookolokolo o Waimea.
Luna Nana: Paul Jarrett, Z P@kiki, W Fredenburg.
Mahele Eilma--Kohala.
Oia no kela wahi o Kohala Akaa.
Wahi koho, hale hookolokolo o Kohala.
Luna Nana: E C Bond, John Hink, J W Keolewa.
Mahele Eono--Kona
Oia no o Kona Akau me Kona Hema.
Apana Ekahi. Mai ka pal@@a o Kohala Hema a hiki i na aina o Kealakehe.
Wahi Koho, halekula o Kalaua.
Luna Nana: J W H Isaac Kihe, J W Kaihemakawalu, S W Kaamuloa.
Apana Elua. Mai Kealakehe a hiki i Kapalaalaea.
Wahi koho, halepule o Holualoa.
Luna Nana: Jacob Co@per, Manuel Gouveia, E Kahulanui.
Apana Ekolu. Mai Kapalaalaea, Kona Akau, a Keei, Kona Hema.
Wahi koho, halekula o Popopiia, Ko@waena.
Luna NanaL H N Mack, M D., W W Johnson, Chas Kaiaiki.
Apana Eha. Mai Keei a Honokua.
Wahi koho, hale hookolokolo o Hookena.
Luna Nana: G Waiau, S M Kekoe, T K Robert Amal@.
Apana Elima. Mai Honokua a ka palena o Kau.
Wahi koho, halepale ma Papa.
Luna Nana: J W Kuaimoku, Joseph Holi, John R. Smith, Jr.
Mahele Ehiku--Kau.
Oia ka apana o Kau.
Apana Ekahi. Mai ka palena mai o Puna a hiki i ka aina oNinnole.
Wahi koho, haleka'a o Pahala.
Luna Nana: R Ziegier, Geo T Ti@@@, S Picke.
Apana Elua. Ke koena o ka apana hoiookoa o Kau.
Wahi koho, hale hookolokolo o Wai@@@.
Luna Nana: J H S Mar@a, L R Macomber, @ @ Searle.
MOKUPUNI O MAUI, MOLOKAI, LANAI A ME KAHOOLAWE.
Maheie Ekahi--Molokai
Oia no ka Mokupuni o Molokai.
Apana Ekahi. O kela wahi o Molokai ma@ Kalawao a Kalaupapa.
Wahi koho, hal@kuai o Kalaupapa.
Luna Nana: T E Evans, J Kahaulelio, J Kopena.
Apana Elua. O ke koena o ka Mokupuni o Molokai.
Wahi koho, hale hookolokolo o Pukoo.
Luna Nana: R W Meyer, D Kailua, W A Kuhamana.
Mahele Elua--Lahaina.
Oia no o Lahaina, Kaanapali a me ka mokupuni o Lani.
Apana Ekahi. Lahiana.
Wahi koho, hale holokolokolo o Lahaina.
Luna Nana: H Dickinson, D Kahaulelio, Wm Y Horner, Jr.
Apana Elua. Kaanapali.
Wahi koho, halepuie o Honokohau.
Luna Nana: D H Kaialiilii, K Wahinehookae, G Kauhi.
Apana Ekolu. Mokupuni o Lanai.
Wahi koho, halekula o Kaohai.
Luna Nana: S Kahoohalahala, Michael Macfariane, MKealakaa.
Mahele Ekolu--Wailuku Akau.
O kela mau wahi a pau o Wailuku e waiho ana ma ka aoao akau mai ke awawa mai o Iao (ma ka aoao hema o ke kahawai) a hiki i na puu one, alaila holo ma ke kualapa o na puu one a hiki i ka nuku o ka muliwai o Wailuku.
Wahi koho, hale holo hau.
Luna Nana: Albert Barnes, A N Kepoikai, R W Gill.
Mahele Eha--Wailuku Hema.
O kela mau wahi a pau o Wailuku e waiho la ma ka hema o ka Mahele Akau o Wailuku me ke komo pu ana mai o Kahoolawe, a koe o Honuaula.
Apana Ekahi. O kela mau wahi i oieloia e waiho la mawaena o na puu one a me ke kuahiwi a me ka mokupuni o Kahoolawe.
Wahi koho, hale hookolokolo o Wailuku.
Luna Nana: H G Treadway, E Bal, Geo Richardson.
Apana Elua. O ke koena iho o kela mau wahi o Wailuku hema i oleloia.
Wahi koho, hale dute, ma Kahului,
Luna Nana: W F Mossman, G P Wilder, Geo Ross.
Mahele Elima--Makawao.
Oia no kela mau wahi a pau o Makawao e waiho la ma ka hema a me ke komohana o ke awawa o Halehaku a me Kula.
Apana Ekahi. O kela mau wahi a pau o ka Mahele i oleloia, oia hoi o Kula a me kela mau wahi o Hamakuapoko e waiho la ma ka hema a me ke komohana o ke awawa o Maliko a me ka aoao mauka o ka laina e moe ana mawaenakonu o ke alanui a holo ma ka laina like mai Kaluanui a hiki i ka halepaahao o Makawao.
Wahi kono, hale hookolokolo o Makawao.
Luna Nana: E H Bailey, F W Hardy, Charles Copp.
Apana Elua. O ke koena o ka Mahele o Makawao.
Wahi kono, halekula o Hamakuapoko.
Luna Nana: C H Dickey, Peter Noa, J F Noble.
Mahele E@no--Hana.
Oia ke koena iho o na wahi koho o ka mokupuni o Maui, mai Honoaula a hiki i ke awawa o Halehaku.
Apana Ekahi. Mai Honuaula a hiki i Kahikinui
Wahi koho, hale hookolokolo o Honuaula.
Luna Nana: M Kealoha, Charles A Buchanan, John Brown.
Apana Elua. Mai Kahikinui a hiki i Kipahulu.
Wahi koho, halekula o Kipahulu.
Luna Nana: Moke Manu, C Lake, P H Kauimakaole, Jr.
Apana Ekolu. Mai Kipahulu a hiki i Keanae.
Wahi koho, hale hookolokolo o Hana.
Luna Nana: F Wittrock, John E Lyons, Benj Kahoopai.
Apana Eha. Mai Keanae a hiki i Halehaku.
Wahi koho, Keena o ka mahiko o Huelo.
Luna Nana: John A Palmer, D Namaka, Charles Betts.
MOKUPUNI O OAHU
Mahele Ekahi--Honolulu.
O keia wahi o Honolulu e waiho la ma ka Hikina Hema o ka laina e holo pololei ana mai ka piko mai o ke kuahiwi o Konahuanui, a ma ha lapa mauna mai e hookaawale ana i na awawa a Manoa me Makiki, mai Nuuanu a me ke awawa o Panoa a hiki i ka pahuhae kipu o Puowaina, holo aku a hiki i ka hookui o na alanui Kinau a me Alapai, mai laila aku a ke alanui Moi, mai laila aku a ke alanui Hema, a mai laila aku a hoea i ke kai.
Apana Ekahi. O kela mau wahi a pau o ka Mahele i oleloia e waiho ka ma ka hiki@a o alanui Punahou ma kekahi laina e holo ana mauka a me makai.
Wahi koho, pa mea kanu o ke Aupuni, ma ka hookui o na alanui Moi me Waikiki.
Luna Nana: E G Schuman, J Lucas, J M Camara.
Apana Elua. O kela mau wahi a pau o ka mahele i olehia e waiho la ma ke komohana mai kekahi laina e holo pololei la i ke alanui o Punahou.
Wahi koho, ma ka halekala o Alanui Beretania.
Luna Nana: Albert Lucas, G K Wilder, J A Magoo@.
Mahele Elua--Honolulu.
O kela mau wahi a pau o Honolulu ma ka akae o ka Mahele Ekahi a maloko o ka laina mai ka p@ ki pu mai o Poowaina a hiki i ka @@@@@ o na alanui Kula me E@@@, mai ke alanui Kula aka a hiki i ke alanui Papu, mai ke alanai Papa aku a hiki i ke alanui Beritania, holo pololei a hiki i ka awapo a Kamika, a mai laila aku holo pololei ma ke kahawai o Nuuanu a hi i i @@ alanui Kula, a mai laila aka a ke alanei Liliha, a mai laila aku a ke alanui Kauka, a mai laila aku a hiki i ka la@ ma@@@ ma ka aoao akau-komohana o ke awawa o Nuuanu, a mai laika aku a hiki i ka piko mauna i kapaia o Lanihuli.
Apana Ekahi. O keia mau wahi a pau o ka mahele i oleloia e waiho la ma ka aoao mauka o alanui Kula a me Kauka a me ka aoao hikina o ke alanui Nuuanu.
Wahi koho, ma ka halekuai ma ke kihi o na alanui Nuuanu me Pauoa.
Luna Nana: A W Carter, H Von Holt, M Keliiaa.
Apana Elua. O kela mau wahi a pau o ka mahele i oleloia e waiho la ma ka mao makai o na alanui Ka uka a me Kula a ma ke komo hana o na alanui Nuuanu me Papu.
Wahi koho, ma ka hale elua ma ka aoao ma Ewa makai o ka awapo o ke alanui Kula.
Luna Nana: Jona Shaw, T H Hobron, J P Iwa
Mahele Ekolu--Honolulu.
O kela mau wahi o Honolulu e pili la me na mahele ekahi a me elua, o na alanui Alapai a me Hema ma ka aoao ma Waikiki, o ke alanui Kula mauka, o ke alanui Papu ma ka aoao ma Ewa mai ke alanui Kula a hiki i ke alanui Beritania, mai laila aku a hiki i ke alanui Rikeke, a mai laila aku a hiki i ke kai.
Apana Ekahi. O kela mau wahi a pau o ka mahele i oleloia e waiho la mauka o ke alanui Beritania.
Wahi koho, ma ka Halekula Alii.
Luna Nana: F W Wunderburg, Jno M Wiva@, J Mahiai Kaneakua.
Apana Elua. O kela mau wahi a pau o ka mahele i oleleia e waiho la makai o ke ala nui Beritania.
Waki koho, Kapuaiwa Hale.
Luna Nana: Henry Smith, Barney Ordenstein, J A M Osorio.
Mahele Eha--Honolulu.
O kela mau wahi a puu o Honolulu, e waiho komohana nei ma ka Mahele Elua me Ekolu, nona keia mau palena: E hoomaka ana mai ke kai mai a pii ma alanui Rikeke, mai laila aku a alanui Beritania, a hiki i ka uwapo a Kamika, pii ma ka muliwai i Nuuanu a hiki i alanui Kula, a hiki i alanui Liliha, holo i kai i alanui Moi, mai laila aku a hiki ka uwapo o ka mu iwai Nuuanu, a he kai mai makai.
Apana Ekahi. O kela wahi a pau e waiho la ma ke komohana o alanui Nuuanu.
Wahi koho, Hale Kaawai Pake.
Luna Nana: F B McStocker, Saml Mahelona, C W Macfarlane.
Apana Elua. O kela mau wahi a pau e waiho la ma ka aoao hikina o alanui Nuuanu.
Wahi koho, Hale Kaawai Helu 2.
Luna Nana: C T Rodgers, H W Auld, Porter.
Mahele Elima--Honolulu.
O kela mau wahi o Honolulu e waiho la ma ka aoao Akau me Komohana o na Mahele Elua me Eha.
Apana Ekahi. O kela wahi o ka Mahele e waiho Hikina nei ma ke alanui o ke awawa o Kalihi, a makai o alanui Moi.
Wahi koho, ------
Luna Nana: Fred Turril, Marcus Colburn, J A Diaz.
Apana Elua. O kela wahi o ka Mahele e waiho nei ma ke Komohana o ke alanui o ke awawa o Kalihi, a ma ka aoao makai o alanui Moi.
Wahi koho halekula Hoopololei.
Luna Nana, W L Wilcox, T A Lloyd, A Fernandez.
Mahele Eono--Koolau.
Oia ka apana o Koolaupoko.
Wahi koho, hale hookolokolo o Kaneohe.
Luna Nana: M Rose, A Kaulia, James Olds.
Mahele Ehiku--Waialua.
Oia na apana o Koolauloa me Waialua.
Apana Ekahi. Waialua.
Wahi koho, hale hookolokolo o Waialua.
Luna Nana: Frank Halstead, E S Timoteo.
Apana Elua. Koolauloa.
Wahi koho, hale hookolokolo o Koolauloa
Luna Nana: Jas Donnelly, John Kaluhi, Jas Aylett.
Mahele Ewalu--Ewa.
Oia o Ewa me Waianae.
Apana Ekahi. Ewa
Wahi koho, hale hookolokolo o Ewa.
Luna Nana: Alex J Campbell, Victor Kapule, L K Halualani.
Apana Elua. Waianae.
Wahi koho, hale hookolokolo o Waianae.
Luna Nana: John F Scott, J Kekahuna, Samuel Andrew.
MOKUPUNI O KAUAI ME NIIHAU.
Mahele Ekahi--Waimea.
Mak ka lae Puanaaiea me Kalaheo a i ka mokupuni o Niihau.
Apana Ekahi. Mai Kalaheo a hiki i Hanapepe.
Wahi koho, halekula o Eleele.
Luna Nana: Alex McBride, H C Norton, J Kaluna.
Apana Elua. O na wahi o kela Mahele i hoike mua ia, mai Hanapepe a kekahi laina e holo pololei ana i ke kuahiwi mai ke kai mai, a he @oo iwilei ma ke komohana o ka ahiko o Waimea, oia ke awawa o ka muliwa o Waimea me kona mau apana.
Wahi koho, hale hookolokolo o Waimea.
Luna Nana: David Kua, E Kopke, C Borchgrevink.
Apana Ekolu. O kela wahi o ka mahele i hoike ia, mai ka apana ekahi mai a i ka lae o Puanaaiea.
Wahi koho, halekula o Kekaha.
Luna Nana: T H Gibson, J Kamaleuui, C B Ho@guard.
Apana Eha. Mokupuni o Niihau.
Wahi koho, halekula.
Luna Nana: Geo S Gay, J B Kaomea, M W Keale.
Mahele Elua--Lihue.
E hoomaka ama mai Kalaeheo o hiki i Hanamaulu.
Apana Ekahi. O Lihue.
Wahi koho, hale hookolokolo o Lihue.
Luna Nana, S W Wilcox, R W T Pervis, J Kala.
Apana Eha. O Kolo@ mai ka palena o Lihue, a komo na aiea o Lawa@.
Wahi koho, hale hookolokolo o Kolo@.
Luna Nana: J K Barkett, J K Farley, A K Mika.
Mahele Ekolu--Hanalei.
O kela wahi mai Waialoa mai a ka lae o P@.
Apana Ekahi. O kela wahi mawaena o Waimea me ka @@@@ o Kalihiwai.
Wahi koho, hale hookolokolo @ o Waioli.
Luna Nana: C Koelling, J Kakina, J C Long.
Apana Elua. O keia wahi e hoomaka ana mai ka muliwai o Ka@@@wai a hiki i ka iana o Papua.
Wahi koho, halekula o Kilauea.
Luna Nana, H H Ga@@n, W B Starkey, J B Alexander.
Apana Ekolu. O kela wahi mai Papaa mai a hiki i Wailua.
Wahi koho, hale hookolokolo o Kapaa.
Luna Nana: R C Spalding, S Kai.
LORRIN A. THURSTON,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina,
Ianuari 1890.
Hoolaha Keena Kalaiaina
Ua hookohu ia aku i keia ia o Mr. M. Makalua i Agena Hooiaio Palapela Kepa no ka Apana o Lahaina, Maui, a he N@t@ri n@ ka lehulehu no ka Aha Hookolokolo Kaapuni Elua ke Aupuni. L.A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Ian. 2, 1980. 2267-3t
Ua h@okohu ia aku i keia la o H.G. Treadway i Lunahoomalu no ka Papa Nana Alanui o Wailuku ma kahi o W. H. C@r@we@ i waiho mai.
Eia na h@a o ka Papa i k@@a wa:
H.G. Treadway Esq, Lanahoomalu.
H. Morrison Esq.
L.A. Thurston, K hina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Dec. 30, 1889. 2267-3t.
HOOLAHA MAKANA
I kulike ai me ka mana i loaa ia'u ma o ke kanawai, ma keia ke haawi aku nei he Kanalima Dala makana ($50), e uku ia i kekahi mea e haawi ana i na hooia e hiki ai ke hoopii ia kekahi mea e kue ana i kekahi o na hoakaka a me ka n@anao o ke Kanawai Koho Balota ma ka hana ana i kekahi mea i kapaia ma ua Kanawai 'la he hana "ino a kolohe," a i ole ua "ku ole i ke Kanawai." L.A. Thurston, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Ian. 6, 1890. 2267 4t
Ua hookohu ia aku i keia la o Mr. William T. Mansarrat V.S. i Luna Nana Holoholona no ka Mokupuni o Oahu a i Kauka Lio no ke Aupuni ma kahi o A. W. Rowatt i waiho mai.
Eia na hoa o ka Papa i keia wa:
Win. T. Monsarrat, Luna Nana Nui.
JOhn H. Brown
Paul Isenburg Jr.
L.A. Thurston, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Ian. 1, 1890. 2267-e3t
E leaa no na Kope o na Kanawai Koho Balota o 1888 ke ninau ma ke Keen Kalaiaina, ma ka olelo Hawaii, a i ole, mak a olelo Beritania.
Kumakuai: He 25 k@net@
L.A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Dec. 9, 1889. 2267-4t
HOOLAHA I KA POE KOHO.
Ua hoololiia e ka Ahaolelo i pau iho nei na palena o kekahi mau Apana Koho, i kulike ai me ka loli ma o na kanaka.
Ua hoololi ia iho nei na Apana i hoike ia malalo iho nei, a nolaila, e hele aku ka poe koho a pau e noho ana maloko o ia mau Apana i hoololi ia e kekau inoa imua o na Luna Nana Koho o ko lakou mau Mahele iho, i hiki ai ke kolo i keia kau koho balota ae, penei :
Mokupuni o Oahu
Na Apana Koho Elima o Honolulu.
Mokupuni o Maui
Ka Apana o Wailuku.
Ka Apana o Wailuku Akau.
Ka Apana o Hana.
Ka Mahele Elua, Apana o Makawao.
Mokupuni o Hawaii
Ka Apana o Hilo Hema.
Ka Apana o Hilo Waena.
Ka Apana o Hilo Akau.
Na Mahele Ekahi a me Elua o ka Apana o Hamakua.
Ka Apana o Kona.
Ma na Apana e ae a pau, o ka Papa Inoa o ka poe i koho ma ke Kau Koho Balota o 1887, e lawe ia o ia i kahua no ka Papa Inoa o 1890, koe wale no ma na wahi e hooponopono a e pakui ia ai e like me ke kauoha a ke kanawai.
He mea pono i kela a me keia mea i kupono i ke koho, e nana pono i ka Papa Inoa o ka Mahele o kahi ana e noho ana, i maopopo ai iaia ina na paa kona inoa mala@a, una no ua makemake ia e hoopaa i inoa hou a me ka ole, o@ai, malia paha o haule mamuli o kekahi ulia.
L.A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Ian. 6, 1890. 2267-4t.
Ua hookohuia o Po@p M @@@ i keia la i hoa no ka Papa Alanui o Wailuku ma kahi o H. M@mson i waiho wai Penei ke ku ana o ka Papa:
H.G. Tee@@@@@, Lunahoomalu
W.F. Moss@@@.
Philip Mon@@
L.A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Ian. 14, 1890. 2268-3t.
Ua hookohu ia aku i keia la o Mr. R. A Lyman o Paa@, Hamakua, Hawaii i Notari no ka lehulehu no ka Aha Hookolokolo Kaapuni Ekolu o ke Aupuni. L.A. THURSTON, Kuhina Kalaiana. Jeena Kalaiaina, Ian. 21, 1890. 2269-3t
Ua hookohu ia aku i keia la o Mr. E. M. Walsh i Lunahoomalu no ka Papa Alanui o Waimea, Kauai, ma ka hi o Earnest Kopke i waiho mai.
Eia na hoa o ka Papa i keia wa:
E.M. Walsh, Lunahoomalu.
W.D. Schmidt.
F.W. Giade.
L.A. THURSTON. Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Ian. 18, 1890. 2269 3t
Ua hookohu ia aku i keia la o Capt. David Taylor o Lahaina, Maui, i Ka kauolelo no ka Makeke o Lahaina, ma kahi o T. E. Evans i waiho mai. L.A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina. Ian 1, 1890.
NUPEPA KUOKOA
NO KA MAKAHIKI----@.200
NO EONO MAHINA----1.00
KUIKE KA ROLA
Poaono, Ianuari 25, 1890.
KE KAU KOHO BALOTA.
Ua hoike aku keia pepa i ka Poaono i hala no ke kulana o na aoao a elua o na moho e waiho nei imua o ka lehulehu, a e manao ana e holo balota no ka Ahaolelo, aole ma ka helehelena a ma ka moa hoi o ke kanaka kahi a ka lehulehu e nana nui ai no ka wae ana i ka poe kupono. Aka, aia ma na kumuhana a me ke alanui kahi a lakou e alakai a@ aia malaila kahi e kaupaona ia ai na moho holo balota, a ma ia mea e maopopo ai ke kupono a kupono ole paha.
I ka makahiki 1887 i puka mai ai ko kakou paeaina nei mailoko mai o kekahi hihia nui. Ua hele na hana o ke aupuni a pono ole, a ma ia ano pono ole ka hele ana a aneane komo ka aina iloko o ka popilikia. Ua oluolu ole na manao o kekahi mau aupuni nui no na hana a ko kakou luna aupuni ma Samoa, oia o Ailuene Buki, mamuli o kona alakai ano e ana, wahi a lakou, i ke laila Moi. Ua hoouna no hei ke Aupuni Hawaii i kona mokukaua "Ka@@loa" ilaila, aka, aole i loaa mai kaowahi pono iki mamuli o ia hana, o ka hoohenehene a me ka hoino ia wale ne. Maloko nei no hoi o ka aina aole i lan @ maikai na @anao o ka lehulehu iloko o ia mau la. Ua lu wale ia na dala auhau o ka lahui no na hana e waiwai ole ai ka lehulehu. He nui wale na hana lapuwale i hana ia ma ka inoa o ke aupuni, a o ke kipe $70,000 kekahi o na mea kaulana iloko o na la @ope o ia au, i lawe ia e kekahi luna aupuni no ka op@@ma. Aole i poina i ka lehulehu na hana o ia mau manawa, a me ka poe na lakou i hookele ke aupuni iawa. Mailoko ae o ke ano e o na hooponopono ana o ia wa i ulu mai ai ka manao oluolu ole o ka lehulehu, a ua nui ka hoonioni ana o na manao me ka imi ana i wahi e pono ai. Ua lohe wale ia iloko o ia mau la, ua makemake kekahi poe e hookahuli loa i ke aupuni, aka, o ka poe i aloha i ka la nui Hawaii a me ka nohoalii o ke aupuni, ua minamina lakou no ke kulana o ke aupuni Hawaii mai konohi mai. He ake nui ko lakou e hoomau ia ke kulapa kuokoa o ke aupuni a me kona mau alii Hawaii, a ua hoala ia ka manao e hoomaemae hou i ka aina. Pela ka mea i lohe ia iloko o ia mau la. A o ka mea a kakou i ikemaka ai, oia ka "Aoao Hoomaemae" i ala mai iloko o ia mau la, a na lakou i lawe mai i ka aina mailoko mau o ka noho'na kupiliku o ia mau la me ka haole ole o ka nohoalii a me ka lilo ole o ka hae Hawaii. Ua holo nui na hana kuloko o ka aina e pono ai ka lehulehu. He o@@@o no, aole i hemolele a kina ole na hana a pau i hana ia i keia wa, aka ua oi pakela loa aku ka pono o keia i ko kela noho'na mamua o ka 1887; a he mea hiki ole loa no hoi ke hoopololei koke ia na hana kekee i waiho ia a loihi iloko o na makahiki elua, ekolu a eha paha
O ko Ailuene Buki manao a me ko R. W. Wilikoki, kekahi mau alakai o keia mau la, oia no ka hoihoi aku i ka aina ihope e like me kona kulana mua malalo o ke au o Kipikona. No ia au no laua, a ua makaukau i ka lawelawe ana ma na ano hana o ia wa.
Aole laua i noonoo a hoomaopopo i ka hopena o ka laua mau hana moa. Mai aupuni kuokoa o'e kakou i keia la mamua o ke ano o ka laua alakai ano e an@ me K@p@kona ma. Mai kaua ia m@ ka @@@@@@@@ Hawaii "Kai@@loa" e na manuwa o ko oa aina e ma na kai o Samoa, pela kalohe. He mea hoomakeaki@@hakeia i nei wa, @, ua hala ia manawa. A@a, @@ku o ia mau la, ua @@@ paha ko kakou @@@ me ka mea i pakele ma ka apua. A ke ala@ai nei h@i laua nei e @ hou @ @ ka noho'na pono ole i haalele ia.
O ka p@3 e ao ana i ka lehu ehu ma ka nupepa e hele aku a e pepeh@ namea a lakou i @ue ai, o@a ane@ ka poe e maluhia ai o ka aina? Aoie po paha e nele ka noonoo pono a me ke kaupaona akahele o ka lehulehu i keia mau inoa a pau. A e ho @ ana kela a me keia #na iho e like me ka haawina o ka manao i @ mai i na mea a pau. E ho@ hou @ kakou ihope, a i ole, e heie anei imua?
O keia papa inoa malalo @, u@ lawe mai makou no ka hoomaikeke aku imua o ka lehulehu i ke ano a mo ke kulana o na moho a na aoao elua @ hakoko nei no keia kau koho balota ao a na oukou ia e mana a wae i ko lakou waiwai ie ma ka hana a me ke kahua o ko lakou mana@ io ana, ua hoohumahe ma ia ke kulana hooponopono Aupuni o Hawaii nei no na makahiki elua i hala hope ai nei.
E lawe mai ana @@@@ no na mehe o keia apana, a oia keia @.
NA ALII
Aoao Hoomaemae
W @ Wilder,
M @ @@@@son,
W @ Smith,
J @ Dowsett, Sr.,
R Lishman,
R J Greene,
S M Kaaukai,
E S Cunhe,
B F Dilingham,
Aoao L@hui
J A C@mmins,
H A Weidemann,
J S Walker,
D W Pua,
E Mallet,
E C Macfarlane,
J Phillips,
H G Crabbe,
C McCarthy,
LUNAMAK@AINANA
1- C Brown,
2-S K Kane,
3- M A Gonsalves,
4- J F Morgan,
5- W @ Achi.
1- J E Bush,
2- W H Cummings
3- A Marques,
4- T R Lucas,
5- R W Wilcox
O keia ae la maluna ke k@ o pa poe e holo nei no ke Kau Ahaolelo o 1890, a ma ua makemake kak@@ e hoomau aku i ke kulana holomua o Hawaii a e hooponopono ia ke aup@@a @oko o ka poholima o ka lahui a e ho@ko ia na hana malalo o ke ku@@@kanawai, alaila, e koho kakou i ka paa balota ka Ao ao Hoomaemae. Aka h@i, ina he ma kemake ko kakou e hoi hou i@ope, a e kuwo hou na leo mai Hawaii a Kauai no ka hana ole ia o na alanui, ka nana ole ia o ka lakoa mau pono, a me ka hoonoho ia o na kanaka kupono ole ma na oihana nia ke ano he mau punahele, alaia, e koho oukou i ka paa balota o ka aoao k@e aupuni.
HALAWAI NUI A KA AOAO HOOMAEMAE
Ua mala@ ia ka halawai makaaina na nui o ka Aoao Hoomaemae i ka hora 7:30 o ka Poakahi nei, maloko o ka hale paikau ma Manamana, no ka hoolaa a hoolohe ana i na moho h@@ alii o ia aoao, a ua nui a lehulehu ka poe hele ae i ka halawai.
Ma ka m@l@ma @a ana o ka halawai, ua ku ae o Mr. H von Holt a noi aku lo ia A S Hartwell e n@ho mai i luna hoomalu, no ka halawai.
Ua ku mai la o Mr. Hattwell a kamailio mai la : Ua akoakoa mai nei kakou maanei no ka hoolohe ana aole wale no ke kukalaia ana o na kumuhana o ka Aoao Hoomaemae, aka, no na kahua pu o ka lakou mau moho, a in a e ae mai ke anaina ke ole e waiho ia mai he hana e ae, e wae aku ana ka lunahoomalu i kakauolelo no ka manawa, a e koho ana oia ia Mr von Holt ina oia e oluolu ana e lawe a e noi pu aku ana no hoi oia i ka oluolu o W L Wilcox a me J M Vivas e anuhi ma na olelo Hawaii a me Pukiki. Ke noi pu aku nei no hoi au i na moho i hiki mai e hele mai lakou e noho maluna o na noho i hoomakaukau ia ma keia wahi.
A i ka wa a na moho alii W C Wilder, M P Robinson, W O Smith, R Lishmana, S M Kaaukai, E S Cuoha a me R J Green i pu aku ai a hono, ua hoohanohano mai la ke anaina ma ka hehihehi ana.
Ma ke kauoha a ka lunahoomalu, ua heluhelu ia mai la na kumuhana a ka Aoao Hoomaemae ma na olelo Enelani Hawaii a me Pukiki.
I ka pau ana, ua ku mai la ka lunahoomalu a haiolelo pokole mai la.
E na Keonimana : Ke waiho aku nei au imua o ko oukou hoopii ana i na kumuhana a ka Aoao Hoomaemae a oukou i lohe iho nei i ka heluhelu ia ana, ua akea a ikaika like no na ano kanaka a pau e paa ai a puili maluna o lakou. He mau kumuhana i komo ole ia e kekahi ponalo e kue ana i kekahi @@no kanaka a poe@, a he maikai wale no na poe a pau. Ke ike aku nei au imua o keia a@aina nui i na keonimana no lakou na manao ponoi a'u i ike ai he mau makahiki. Ua ike au i ko lakou mau nalu ana ma o na mea pilikino la i keia la e like la me ko'u ike i ko'u manao ponoi iho, a ua ike no hoi ao e like me ke kaana ana a na n@ a@ keia kanaka a @ keia hana a no k@ hana @ @ aina, ua h@ @ @ @ @ @ @ lokahi ma ka @ @ @ @ na a hiki @ @ @ @ @ @ @ Hoomaemae.
Mahope iho o keia mau olelo @ @ @ a ka @ @ @ @ @ na m@ a@ a @ @ @ o ke k@ a ka Aoao @ e ka ak@ @ e hakoko @ @ @ kau @oho @ ae.
Pia m@ iho @ poe koho @ hoopaa i ko @akou mau inoa ma @ mahele eelua, apana oha, ma ka P@, @ @ @ na Hawaii, @ @ @ @ @ na @ @ ma Hawaii nei @ @ @ @ @ na Beritania @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @ @.
@M@@ O KA @@@@ EKAHI HONOLULU
I @ @ @ @ @ @ [part of column unreadable]
Hoolaha Hooko Morak@
@[part of column unreadable]
17 o Feberuari, 1890,
hora 12 o ia la.
Aia ma @ W R @ ka no heia @.
Hana@ keia @ @ @ @ AUGUSTUS VERNON, Mea @
@
@
@
kahi wale no o Kek@ a ka mea @ ke @ na i oleloia, i ha@ ma @ la @ @ a i kope ia ma ka @ 74 @ 335. 2269 4t
HOOLAHA HOOKO MORAKI
Mamuli o kekahi mana kuai i @ @ loko o kekahi palapala moraki i hana @ waena o Kumakaikona o Kailua, Oahu. @ma Kalihi. Oahu i heia wa@ o @ a me W. R Castle, Kahu, o Honolulu, @ o ka aoao elua, ma ka la 25 o lanu @ kakau kope ia ma ka @ 68, @ mamuli o ka uhai ia ana o na k@ keia moraki, oia hoi, no ka ho@ ukupance, nolaila, ke hoolaha ia aku @ mea nona ka aoao @ o ua moraki @ ko ana oia ia mana huai.
A ke hoolaha hou ia aku nei, @ia @ aku o na pule ekolu mai keia la aku, @ hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma @ ki no ke kuelala ana, ma ke kee@ @ @ F. Morgan, a@ Honolulu, @ ha @.
17 o Feberuari. 1890,
hora 12 o ia la.
Aia ma kahi o W. K. Kakela na olelo kaka no keia mea.
Hanaia i keia la 21 o Ianuari 1890. W.R. CASTLE, Kah@ Mea Moraki @
Penei na aina a moraki ia:
O kela mau wahi a pau e waiho @a @ lua, i hoike ia maloko o k@ Palapa'a @ 2318, L.C.A. 2575 ia Hekona, a ma @ hoolilo ia aku ia Kumakaikona i oleloia @ palapala i kope ia ma ka buke 34, @ noua ka ili o a a me 29 100 eka, oi ak @ mai paha.
Hoolaha Hooko Marki
Mamuli o kekahi man kuai i ho@ @ loko o kekahu palapala moraki i hana @ waena o P. Kahuhu, O heeia, @ mokupuni o Oahu, o ka @ mua @ N. Castle, Kahu, o Honolulu, o ka @ ma ka la 4 0 Sepatemaba 1884, @ ia ma ka buke 89, aoao 344, a @ uhai ia ana o na kumu aolike o keia @ oia hui, no ka hookaa ole ia @ ka @ nolaila, k ehoolaha ia a aku nei e ka @ ka aoao elua o ua moraki nei, e hoo@ @ ia mana k@ai.
A ke hoolaha hou ia aku nei, a @ @ aku o na pule ekolu mai keia la aku, @ hoolaha ia ako na aina i hoike ia ma @ ki no ke kudala ana, ma ke keena @ Jas. F. Morgan. ma Honolulu, ma ka @
17 o Feberuari, 1890,
hora 12 o ia la.
Aia ma kahi o W. R. Kakela na @ kaka no keia mea.
Hanaia i keia ia 21 o Ianuari 1890. H. N. CASTLE, Kah@ Mea Moraki @.
Pehei na aina i moraki ia :
O kela mau wahi a pau e waiho la ma Heia, Koolaupoko, a i hoike piha la maloko Palapala Sila Nui 3629, Kul. 3571, mainoa o Kalehuna, nona ka ili o 9 10 @ a i hoolio ia aku ua mau waiwai la @ moraki i olelola ma ka palapa la a ka mea @ na ke kuleana i oleloia, a i kpe ia @ buke 42, aoao 294. 2269-4t.