Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 1, 4 January 1890 — HE MOOLELO NO KE KEIKI [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KE KEIKI

I 01 MA K* HAIKAI MAMUA O NA HOOLItO A PAir I LOHK Al, P£LA KA HOIKI A KEKAHI lOI<V O Mr Aledena oia kekahi haku kalepe nona kekahi halekua* nui ma ke kulanakauhale o Pīkde»cpia, ma Amerika Huipoia, aeiaka mookk>anai hoike aa: W H« iminaopK» ka poe i pUw p»ahana wm makou, t ao am?i ka Kana, a eia hoi kahi inea a oukou e kahaha ai, aok e lawe makou i na kuaaina, ke ole iooho iaiou o*a ke kuianakanhak ae

kekah» hoa pi!ikino 1 nsca kupono ma ka hookipa a me ka malama ana ia !akou ma ka hale i ka p-->ana 0 ka li; no ka mea, i ka wa e htlc roai ai ke keiki mai kahi kuaaina mai, ua nuhou na mea a pau aua paa kona rr»au maka maluna o na rata nani a piu ana i ike ai ona ano a pau lua. O ke keiki i luaa i keia mau mea t aole oia i mara » malaiia, a ina he makuahine pono kona alaiia e !csa ana ke keiki ma ka haie, ama kona moe ika wa kupono. Hc akahele 1< a makou me ko ma*ou n akeiki, no!uil.i, mamua o ka *e ana f komo pu lakou me makou, o ka ninaii raua keia. he keiki anei oia na na ena kua hoopooo a malama manawa ? Oi ke keiki o: loa ma ka maikai, eia oia| me makou, a he lala oia o ko makou i hui kalepa. Oia ka mea hookahi a makou iae o!e ai e hele. He 13 ona makahiki i ka wa i komo mai ai o>a e ao me makou, a he 11 ona mau makahiki i noho ai ma ke ano kupakako, i ka wa i komo mai y oia me makon, ua hoike ia aku iai* no ka uku haahaa loa oia kona U»aa no ka wa loihi, al>»la, ina e ike ia he keiki pono, e hookiekie «a no kona uku paa o ka makahiki. Mau kona hooikaika ana, hiki mau mai oia i kakahiakanui, ina ua hoopaa ia ma ka hana ma ke ahiahi mahope o ka manawa, aoie uia e ohumu iki, a mahope ua ike ia i kahi e waiho ai na mea » pau o ka hui, a ma e ninau kekahi no ka mea nalowale, e ninau aku koke iaia a loaa no, o na hale a pau a me na wahi a pau o ia hui, ua like ia me ka palapala aina iloko o k6na poo, ua helu pono ia la mau mea a pau.

Ua ike pono oia i ka inoa o kela me keia naea, i hele mai i ka halekuai, a i kona wahi e noho ai I aku la wau iaia i na manawa he nui, e Jonts, ua oi ka waiwai o kou qiana hoomua o ka lua eli gula, Pehea la i hiki ai ia oe e hoomanao peia ? w O ka'u hana no hoi ia," wahi ana i pane mai ai. 4i Ua ike au i kei<i, ina e hiki au e hoomanao i ke kanaka, a i kapa aku iaia ma koni inoa, i kona komo ana i ka halekuai, a e ninau aku iaia no na mea hou ma kahi ana i noho ai, alaila, e lilo ana paha oia i n,ea kuai mau, he oia ioualilo na meakuaihemau makamaka nona, r.a like kona aloha ia lakou me kona a!oha i ka halekuai. A pela oia i hooikaika mau ai nolba makahiki he ii, alaila, ua hooholo ia iwaena o makou e hooliio ia oia 1 hoahana me makou. tJa ak*ka la makou keia, he opio īa i uhauha ole i ka wM*a», aole ia i lawe i ka boka, ka bia, aole oia i hele i kt keaka, mai kinohi mai kona tkii i ka makuahine i elua dala o ka pule no kona ai, a ua mau ke ano maemne o kona aahu i na la a pau.

I ko makou koho wale ana, ua malama paha ia i hookahi a elua j)aha taasam dala. Nolaila, i ka wa a makou i h(ike aku ai i ko maknu manao iuuia ons, e lilo oia i hoa ma ko nv>kou hana, mt ka i ana aku imua ona, e hookomo pu oia i kekahi mau kala 110 loko o ka hui a oia kan.« i pane n»ai ai : 4, lna he kupono i uini tausnni dala, hiki no au no ioko mai o ka uku maka ihiki o'u, ua malama wau he 9 400 <Ma a ua ae mai kuu kaikuahine ia'u, i 600 ilala. Hai aku au ia oukou, ua nui kuu haohao a me ke kahaha i ka lohe ana ia mea, eia ka, ua hiki oia e hookom<s i umi tausani dala, a o ka hapanui nona ponoi no. Aole oia i lawe 1 Hookahi dala paha, i hapaha paha r»o na mea lapuwale, owau he kana 1 hi'inii i ka Baibala a ua hoopaa au i mau palapala hoolaha ma na paia o,ka halekuai. "O ka mea i malama pono i ka mea uuku, aia ka malama pono i ka mea nui" a eia hou *'Ua ike anei oe i ke kanaka miki ma kana hana ? e ku no oia imua o na alii, aole oia e ku imua o k%poe naaupa" O a ka puka pono ana o Frank Jones ka hooko ana o keia mau kuma maoao eiua, ua malama pono oīa i na mea uuku, a ua malama i na mea nui, ua miki oia ma ka hana, e ko mau ana ke keiki o ia ano, wahi a Mr. Aldcn.

E ku kokoke ana be pokii nona na makahikl he umi, oa lohe pololei ia i na olelo me ea maka iioi, me na pepe* lao hoolohe a pane mai la: m . Aole he mau alii ma keia aina e ku imua." **Alii no 7 wahi a Mr. Alden me ka akaaka; ua oi ka nui o na alii o keia aina, mamua o na aina e o ka honua, na alii dala, alii aina, alii hana, alii kaa ahi. alii kalepa, alii hoopuka palapala, a he a?na keh i piha ia me na lii.