Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 51, 21 December 1889 — KA MOOLELO O KA AHAHUI LUNAKAHIKO O MAUI. [ARTICLE]
KA MOOLELO O KA AHAHUI LUNAKAHIKO O MAUI.
M Hana 1, Nov. 5. i S<o. Nohoka aha tna ka luakini o Wainee, I.ahaina; 0 Kev H Manase ka iunahoomaiu Hoomio{<>|>oia na hoa o ka Na Kahu Ekaloia— Inaina. Nawahine. Hihio, Pali. Kamakahiki. Manase, Kaalauwahi. Na hoa mau — KroesonsL Na Haioielo — Kanealii, Kolobat>eia, Akeia. Na Lunakahiko — Namaka, Wahamana, Keanu, Kaioi, K|»elaima, Kapela, R H Makekau, Kauihoo» At>erahama, Kane. Komite hoonoho hana—Pali, Hihio, Ab«rahama. Komiie Imi Haawina—Kamakahiki, Kane, KaalauahL Malama ia ka wa haipule. Hoike a ke Komite hoonohonoho hana 1 Hapalua hora haipu'e; 2. Hoike kihapai, 3. Helu haawina; 4. Na palapala hoopii; 5. Ka hoike a na ko mite; 6. Na keiki a ka aha; 7. Ke ola o na kahu; <S. Na ekalesia kahu ole; 9. Oihana kuloko: 10. Oihana kuwaho: 11 I koraite hoeueu; 12. Kula kahunapule; 13. () ka lapaau ana me ka pule wale no, aoie ar»ei ia i pili i ke ano hoomanamana? 14. I kahunai>ule kaahele; 15. Heberloma haipule ma lanuari ame ka Poaha hope no na kula; 16. I la hookeai pili 1 na maile{>era; 17. Na kokua no Kaumakapili; 18. Kahi a me ka manawa e noho hou ai keia aha. Hoopanee ka aha a apopo hora 9, me ka pule a I> Kapoi.
La hana 2 —Noho ka aha, malamaia kana haipule, heluhelu ia ka moolelo o ka la hana i ha a a aponoia. Kumuhana 2 Na Akela hoike kihapai 0 KiI>ahulu. A'o ka aha mai hoopiha ina mea opala. Na ke kakauolelo no Kaupo. Na Pali nc> Lahaina. Na Kamakahiki, Manast*, Kaalau*ahi, Kolobabela, Inaina, Hihio, no ko lakou mau kihapai. Na ke kakauolelo no iSi!oama. Kumuhana 3 Na Kanealii i heluhelu nvai i kana haawina. He oiaio anei he mai ola ole ka mai lepera? Aole anei e hiki ana no ke hoola ia? A pehea la e hana ai a ola? Ua hooho'o ia e hookomo iloko o ka nupepa "Ki.okoa." Kumuhana 4 Heluhelu ia ka palapala kahea a Kipahulu ia Ake!a, a me ka palapala kahea a Pelekunu a nie Wuilau ia Kolopapela, e noi mai ana i keia aha e hookaluina ia laua no lakou. Waiho ia ma ka lima o ke komite; Hihio, Kmesona ame Kamakahiki. Ua waiho pu ia mai ka palapala Kahea n ka ekalesia o Wailuku ia Kev J P Kuia i kahu 110 lakou. Waiho ia i ke komiie. Ua noonoo ka aha ika palapala kahea a ka ekalesia o Si!oama la Kev S Waiwaiole i kahu no lakou, a ua houholo ka aha pela, A ua apono pu no hoi ka aha e lilo o Rtv S Waiwaiole i hoa mau no keia aha mamuli o ka hookuu ana mai o ka Aha Euane lio o Oahu.
Kumuhana 5--lioīke a ke komite Manase. hookahuna ia o Kaalauwahi i kahu no Halawa, Molokai. Hoike a ke komile hoeueu—Ma ka la 19 0 lulai, ua hooko ke komite i ka hana aka aha. 1. Ua hookuu ia o Rev I) Puhi mai kona noho kanu ana no Kipahulu, mamuli o ka palupalu a ua elemakule iloko o ka hana a ka Haku. 2 Ma ka la 21 ae, ua lilo o Akela i haiolelo ma kahi o Puhi. 3. Ua hooholo ia kona uku mahina he $12 50. Ma ia la no, ma Kaupo ke komite, a ua hloo 1) M Piliola i haiolelo no laila no 3 mahina, ahe $15 oka mahina. A ina ka la 7 o lulai, ua hui pu ke konaite me na lunakahiko o na eka!esia o Wailuku a me Waihee, no ka noonoo ana 1 ka pono o na ekal;sia e noho kahu la e ka mea hookahi. a me ka uku makahiki no ke kahu. Ua hooholo ia 1 hookahi kahu no ia mau ekalesia, a ua hooholo ia i $500 no ka makahiki. Ua hana pu ia ka haoa hookaa tie o ka ekalesia o Waihee no ke ola kahu, aua holopono ia hana. A Pali ame O Nawahine, komite.
| Kumuhana 6—Hookahi keiki a ka aha, o loela, he Samoa. Waiho ia na kekahi komite e ninau, ma ka la apopo. Heike a ke komiie o na palapala kahea kahu—l. Ua apono ko oukou koroite i na palapala o Kipahulu, Pelekunu a me Wailau, he |>ono i keia aha e hooko. 2. Ua kanalua ko oukou komtte i ka palapala kahea o Wailuku, no keia mau kumu : 1. He 87 inoa i ike ia, aka, he 46 wile no i hooia la >. He nui na inoa, eia nae hookahi no ano lima kakaa. 3. Aohe lunahooma lu nana i hooia ma kekahi haU wai. E Hihio a me K komitc Koho ii o ) K losepa, Emesona, Nawahme, Pali a me Manase i komue ninau ia Koiopa pela a me Akela i ka makaukau ina ka oihana kahunapule. La hana 3 —Noho ka aha e hke oae ka hoopanee aoa; malama la ka bora haipale, heluhelu ia ka mooleto 1 hala a aponoia. Ninau ia o loeU i keikl na ka aha, a ua hooholo la ua pooo ia keiki, a na ke kakauoielo e* pane aku
u T>r Hvde. Ninau la na haieielo o Kir-ahu''i a Tte WaīUu. la lo*epa ka h«x»ujo la fcmcs -na ta roooiek> efcale»UL la Nawahme ke ano Akua. Ia Manase ka hooponopooo ekalesia, aia Paii ke ano haipi?!e. Ua apono ka āha e lilo iaua 1 mau kahu eulesu O A Pa'i. Mioim, KaaLauwahi. ke koroite e hookahena ia Kolopape!a;a o I j*epa, Hihin, Kamakahm, Inaiaa. ke komitc e hookahuna ia Akela. Na W B Keanu i hoike mai no ke kihapai o W«iiuku, Noi ia mai e nomoo pu la keia ho.ke rne ka hoike ake korr.ite hoeueu. Waiho ma' o Nawahine he o!e!o hajbo!o e pili ana 1 ka palapaia kahea kahu o Wailuku. Oielo Hooholo, heoholoia : Ke kauoha aku uel keia aha ia W B Keanu, e hoi aku a hui pu me na lunakahiko a me na hoahanau o Wailuku, e hana i palapala kahea kahu no lakou; a ma e loaa ana. me ka hooiaio ia e kekahi kahunapule, alaila. e waiho ae ia palapala kahea ma ka lima oke kakauolelo 0 keia aha, a nana boi e kahea i ka aha lunakahiko kuikawa, ma kahi a nie ka manawa e noho ai. Na Wahamana i hoike mai no Keanae. Na Nawahine no na ekaitsia hui ia. Lawe ka aha a noonoo i ka hapa hope o ia hoike, oii hoi, " e noi ana e hookuu loa aku ka aha i ko Nawahine noho kahu ana no na etolcsia huL - ' Ua hooholo loa ka aha e hoeinau aku i kona noho kahu ana maluna o ia mau ekalesia a hiki i ka wa e loaa ai ke kahu o Wailuku. Na loscpa iko Hana. Heluhelu mai o Kamakahiki 1 kana kumumanao. Hoopanee ka aha a apopo, hora 9, n e ka puie a R H Makekau. La Hana 4 —Noho ka Aha. Malama īa ka hapa hora haipule. Heluhelu ia ka moolelo a aponoia. Na Mana se i heluhelu i kona kumumanao, ma loha 2:5. Kuniuhana ehiku. waihoia ma ka lima o\e komite hoeueu. Kumuhana n, kohoia o Pali a me Nawahine i mau komite hoeueu. Kumuhana 8, na Akela e malama ia Kaupo, na Kamakahiki ia Keanae me Nahiku a me Lanai. Kuinuhana 9a me io, na ke kakauolelo 1 hoaka*a nui mai i ka oihana kuloko a rne kuwaho. Na na. Kahu a ine na Lunakahiko e koho i ko lakou haawiua no keia hapa makahiki e i»au ana i Mei 1890. 1 N\> Paia $ 10.00 2 " Haiku 10.00 3 " Huelo 10.00 4 " Keanae ame Nahiku.. 5.00 5 " Hana 30.00 6 " Kipahulu 1000 7 " Kaupo 5.00 8 " Honuaula 15.00 9 " Waiiuku 50.00 10 " Honokohau 12.00 11 " Waihee 5000 12 " Kaanapali * 10.00 13 " Lahaina 50.00 14 " Olowalu 12.0c 15 " Kaluaaha 50.00 16 " Halawa 30.00 17 " Pe!ekunu 2 5*°o Kumuhana 12 13 ame 14, hoopanee loa ia. Kumuhana 15, oka hebedoma mua o lanuari, no na ekalesiai a ma ka Poaha hope no na kula. Kumuhana 16, ina ka Poakolu elua 0 lanuari, e hookeai ai na Lunakahiko no na mai lepepera. Hoike mai ke komite ona haawina heluhelu : I—Pe1 —Pe hea la e maopopo ai he mea okoa ka Uhane Hemolele, a i ole he mana paha oke Akua ? Manase. 2 —Ko ke Akua lokomaikai i ka poe hewa, he ano mao li anei ia o ke Akua? Kanealii. 3 —Ko ke Akua pono, kona ano pololei, kona oiaio, heaha ia ? Kamakahiki. 4 —£ wehewehe ia I.uk. 1:3. Inaina s—Heaha5 —Heaha ka hanau hou ia e ka Uhane He molele ? Kamakahiki. 6—He hoapono no anei ke Akua i na hoahaoau no ho auwana ma na ekalesia ? Icscpa. 7—E wehewehe ia 1 Na'lii 18:44. Kaholokai. S--0 ka pule nui ike Akua he mea anei ia e ola ai ka mai, a i ole o ka laau lapaau paha, a i ole, o ia mau mea elua paha ? Kuia. 9 —E wehewehe ia Ksetera 4:14 Nawahine. 10 — O ka aie oka Ekalesia ike kahu, he hewa make anei ke hookaa ole in ? Hihio. 11—E wehewehe ia Hebera 13:7. Pali. 12 —Heaha ka bapetizo ia e ka Uhane Hemolele a me ke ahi ? KaalauahL 13—E wehewehe ia Mat • 6:33. Kolopapela. 14—E wehewehe ia Oih. 9:25. Azela S K Kamahiki j J Kaalauahi - Komite. M Kane ' Kumuhana 17, ua kaa ka mahele o ka aha no Kaumakapili he $21.00. Noi hou ia mai e haawi hou i palapala haiolelo ia Kanealii no hookahi makahiki, a ua pono e lilo oia i haiolelo no kahi ekalesia ke manao e kahem iaia. Kumuhana 18, kahi a me ka manawa e noho ai keia aha, hooholoia e noho ma Kaluaaha, Molokai, ma ka Poalua mua 0 Mei, 1890, hora 10. Olelo hoohola Ke hoike aku nei na hoa o ka Aha Limakahiko o Maui ame Molokai, 1 ko Ukou 111« h lo i oa makamika o Lahaina, 0; «wjl.i, Kaanapali, ina lakou 1 noha oluolu ai me ka hookipa maikai ma ko lakou mau home. Heluheluia k* mooielo aua apono loa ia. Noi ia oui e hookomo i ka moolelo iloko o ka nupep® Kuokoa, hooholo ia Ho opanee Li ka aha a hui hou ma Kaluaahi, Molokai, me ka pule hookuu a Rev oO P Emesona. O Nawahine Kakauolelo o ka Aha Lunakahiko Waihee, Dekemuba 13, 1869.