Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 44, 2 Nowemapa 1889 — HE KAAO NO HAPAIKALA-Hapaikamahina KA HUA OHIA NANI I LOAA MA KA Piko Mauna o Farani Ka Ui nana i Kakele ke Aupuni o ka Lihilihi o na Manu. I Kokua ia e HULUPAINA kona Pokii. [ARTICLE]

HE KAAO NO HAPAIKALAHapaikamahina

KA HUA OHIA NANI I LOAA MA KA Piko Mauna o Farani

Ka Ui nana i Kakele ke Aupuni o ka Lihilihi o na Manu.

I Kokua ia e HULUPAINA kona Pokii.

Unuhi ia e. Moss Ma'u I ka lohe ana o kana moopuna i na olelo a kona kupunakane ua pane aku la oia: K kuu kupunakane palupalu, ka makua hoi o kou lahui ponoi, ke olelo aku nei ia oe me ka oiaio loa, mai makau oe no kekahi mea e hoopoino mai ana i kou aupuni a me oe, oiai, o na poino a pau loa e hiki mai ana ma kou aupuni nei, ua hiki ia'u ke ike a ua hiki īa'u ke kokua ia oe a me ke au puni, oiai owau ke kakoo ma kon aoao a hiki ika wa e lawe ia aku ai kou hanu ola e ke akua mana loa, a nolaila, mai kanalua a hopohopo nou īho, oiai, owau pu me oe i na wa a pau.

I ka pau ana ae o na olelo a ke koa opio, ua ku mai la ka olomana a pane mai la i kana moopuna, o ka wa hea la kou wa e haalele mai ai ia'u a me ko kaua aununi ?

Ua pane aku l;a ko koa opio, he elua o'u mahma i koe alaila o ko'u wa la e haalele mai ai ia oe a me ke alo alii a me ke aupuni, a ia wa pu no hoi i hoo kuu ia ae ai ka walea ann oke aloalii, a hoi aku la ke koa opio no kona home kakela.

A i ke kokoke ana mai o ka manawa a ke koa opio e haalele mai ai i na aekai o Perusia, a ia wa i hoomakaukau mai ai na aumoku kaua no ka ukali ana aku hoi i ka huakaī aumoana a huakai huli hoi a ko iakou haku ahi no kona one hanau, a ua malama du ia ae no hoi he maa papaama hoohanohano no ka ike hope ana i ke koa opio. | A i ka hiki ana mai i ka' la e huli hoi ke koa opio, be la piha lealea ia no ke aupuni holookoa o Perusia f a ua hikt pu oe la hoi ke kaa alii ma kahi o ke koa opio i ukali pu ia e na pualikoa mahope, I ka pau Dono ana o na kahiko o ke koa opio i ke komo, ua hele aku la oia a kau iluna o ke kaa alii a naue aku la ka huakai no kai o ka uwmpo kahi a na aumoku kaua e ku ana. A i ka wa i hiki pono aku ai ke kaa alii i ka uwapo» ua haawi ia mai la he m«u leo huro mai na makaainana mai, a oia hoi ka kc koa opio i wehe ai kona papale a kunou aku la imua o na makaainana. Ia wm i lele iho ai ke koa opio ilalo mai luna iho o kc kaa alii a oia no ho i pii pu ae ai iu hae iluna o ka huini o na kia nioku, a e weto haaheo ana i ka ilikai ko lakou mau waihooluu like ole a pau. Uoko o ia w» i naue aku ai ke koa opio a kau iluna o kona moku i ukali ia e kooa kupunakane a me na lit A i ka pau u» o b ike alii aoa, ua huli hoi aku la oa lii no ka uwapo a haawi mai U i ko lakou aloba no ke koa opia . 1 ka holopewio ana o na mea a pan, ua haehae ia ite la ka lewa e ka teo o na pukuniahi e hai aku aoa i ko lakou aloha i ka aina, a ia wa no hoi i oaue palanehh aku ai ka haielana o ua koa opio ael e oki ana hoi ka ihu o na mo*

ku i na ale ah:u o ka moir.1 a hc uuu p t )ini::s ;;okoI< wale no mah*=pe ih'." ca nalo aku la ka haie'ana o ua koa opio nei iwaena o ke ehu o kc ka: Oiai na aunioku o ke koi opio e nee ana imua a oia hoi ka ehiku 0 ka la, a 1 ke kakahiaka nui ponipom o ka ewahi o ka la, ua ike ia aku la na kuahiwi o harani. A i ka hookokoke ana aku o na au moku ma na aekai o Farani, ua ike ta mai la lakou e ke kulanakauhale holookoa 1 ka hiki pono ana aku o na aumo ku iloko o ke awa ia wa no i nakolokolo ae ai ka leo o na pnkuniahi 110 ka haawi ana aku i ke aloha ia uka o ka aina a na panai tnai no hoi ka leo o ko uka mau pu i ko lakdli aloha. Me ka maopopo ole 1 ko uka poe heahu la ke ano o keia mau aumoku

kaua nui hewahewa e komo aku nei ilo ko o ko lakou awa, e kii aku ana paha e kaua, aua nui ke pihoihoi o na alii a me na makaainana. A i ke kaalo pono ana ae o ka moku o ke koa opio mamua pono o ka pa pu ia wa no i ike lea ia mai ai ka hae o ke koa opio. No ka ike pono ia ana mai o ka hae 0 ke koa opio, no'aila uu hoohakui hou ia mai la ka leo o na pukuniahi, a i ka ka hookuu ana iho 0 ka leo o na pu kuniahi ua lohe pu la aku la ka leo o na mea kani e uwe ana i ke kulu aumoe, me he la e i ae ana, o ka haku opio o kakou ua hiki mai. Ua hoio ioa aku (a ka lohe a imua o ka moi ke aikane hoi a ke koa opio, a ua kauoha ae la oia 1 kona alihikaua e hoomakaukau la ke kaa ahi a holo aku no kai o ka uwapo, a e hoomakau pu boi roe na puahkoa no ke kii aku i ke koa opio. Emoole ua makaukau ae la lakou a pau a naue aku la no kai o ka uwapo kahi a ke koa opio e kah mai la i kana āikane. I ka hiki ana aku o ke kaa alii 1 kai, ia wa i leie iho ai ka moi ilalo a pii aku la oia iluna oka moku ma kahi a ke k a opio e ku mai la. Oiai ua moi nei i hiki ai iluna ua haawi ae la na aloha lulu Uma 0 kamaaina a me ka malihini aukai. I ka pau ana oka ike ana o na alii ua iho aku fa laua ilalo, a i ka ike qna mai o na makaainana ua haawi mai la lakou he mau leo huro, a ua haawl pu aku no hoi ke koa opio i kona mau ma kaainana a kau ia no luna o ke kaaalii mc kana aikane a hao aku la ka ihu o na lio no ka paalii ka pahu hopu. Ua malama ia ae he anaina ike alii i ka hiki ana aku o ke koa opio, a ua hala he mau hora o ka hoonanea ana

no ka hai ana aku o ke koa opio i ke ano o kana huakai a me kona huli hoi ana mai. I ka pau ana o na kamailio ana a ke koa opio, ia i ku mai ai ka nioi a pane mai ia. Ia oukou e na makaainana, a ka la apopo alaila oukou ike 1 ke alu o 011kou. No ia mea, ua huli hoi aku la na makaainana no ko lakou home. I ke koa opio t hoonanea wale ana 00 ua hu ae la kona aloha no kona mau makua. Mahope iho o keia kani mai Ia ka bele aina a naue aku la ni mea a pau maloko o ka rumi aina a haupa iho !a 1 na mea a pau i hoomakaukau ia e na kuene. A i ka piha ana o ka lua o ka inaina ua hui aku la lakou maloko o ka mmi hookipa a nanea ibo la a hiki i na hora o ke aumoe. Ua hookuu ia ae la ka nanea ana a hoi aku la kela a roe keia ma ko lakou raau rumi iho a pela no hoi ke koa opio i hoi aku ai ma kona nimi a hiolani aku U me Kiolopua. A i ke koa opio e hiolani aua, ia wa no i ike aku ai ou i kekahi mau makani eiua e paio ana i ka lewa a ia wa no hoi i puiwa ae ai oia no keia hana kupanaha i loaa ma kona wa e moe mn3L . .. No keU mea kupanaha, ua kn aku U ke koa opio i kana pahu daimana, a wehe ae U a UUu ibo U i kabi puke iloko oua wahi pahu nei kahi e waiho o kooa mau kokua, a pane ibo Uou peoei: E ka ilio kupua BulionabapcU, ua makemake au la oe e puka mai i keU manawa.