Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 38, 21 September 1889 — HALAWAI MAKAAINANA. [ARTICLE]
HALAWAI MAKA AINANA .
Ma ka ha! * h<>l- hm o i M' i wahine i ke ahiahi P »..h» nei. ua nia lama ia kek-hi la' »wai m.ikaainam nui no m k inaka Hd»vtii a nie m h-H'-le, ao J. W. Kilua o Wail.ik'i, oi »ka naiolelo nui ru na i we .t *e'.e ui ii ke kahua o ka i : a», oi.« ka h<'ohaiki aki i V* ini'pipa ana mai 0 na Pake ma na uihana hana iin.a a Uie k'» lakf)U ki-mo hou ana mai iLko nei o ka u.ia. Wahi aMr Kalua i pane maj ai, ua kono ia aku o;a e ni p. e paahana e hoi*e mai i kona miu m r.ao n;a ke'a ninnu ano nui e juii anj i in P«ke. Ai-le keia lie nmau h* u, ar.o ilu la no, aka, he ninau kahik , i hap::i mua ia i ka a o ko'u wa kamal'i no ia. Iloko o ia mau la, o ko'u mau manao no ia a hiki i keii 1», a u.* l»ool ha ia kela manao maloko o ka nupepa Ke Auokoa. I kela makahiki aku nei, ua kahea au i kekahi halawai ir.akaa:nana ma Wailuku inaluna o keia ninau hookahi no, a ke ike nei au i na poe i ala like mai na manao ma ia haiawai, eia imua o'u 1 keia po. Eia il( ko o ko kakou aina i keia manawa, aia niawnena o ka iS,ooo a me 20,000 Pake, he heluna nui i hiki mai 1 na makahiki pokole i hala ae nti. Ma keia nee awiwi ana o na Pake imua, a ina e ku wale no kakou me ka lawelawe ole 0 na lima, heaha na mea e loaa ana i keia ama ? E li o ana 1 aina no na Pake. Ua hiki mai lakon 1 keia aina me na lole alualu a me na lai uho loloa, a o ka inanawa mua )ua ana i hui ai m; ke kanaka Hawaii, ua kapa mai lakou ii oe he aikane, a (>ela aku.
I ko lakuu wji iiuko nei o ka ua a-u ae ko lukou mau niaka ma o a m.iai.ei no kekaU hanu e hiki jj u lakou ke Lweiawe. Heaha ka iuk-.u i |koho ai ? O na hana anei akek.n u.i Hawaii i laweLiwe ole ai mam ,* ? A .t! Ua lawe lakou i na hana o kv» kAuu au k-h.ko i k-jh pe aKu iu. L.i Uwi. aku lakou mui ko kak< u mau iima aku i ka mam 1 ka ioi kak«, Ka tu,na a • me ka lawali. Eta Lkuu .U k<> u ktU U ke komo ue» na «awae i o ko kakou mau kam.ia but,. | } 1 keia manawa e o'u uuu hoa n*aka-' ainaoa, ua hookaakaa la k<> kaikOu «nau , maka i ka ike -ku i k j kak< u pono hope !oa ua Lwe u aku oui ko k«kou u:au liiua, a peht a U e h.ki -i ke hoihoi hou u mai keu niau pouo la kakou ? Aohe mea kupono e ae n .) ka hana, koe wa!e īho no, o keu ka raa- ( oawa no kakou e paio aku ai no keia. mnau hoohaiki IPake. I Ua kono ia nui pjihi oukou e komo| aku i ka hui poi a na kanaka Hawaii e hoaia nei ? He hana maikai la, ak»,' na'u eukou e hai t>okole aku i ke poho »na o ke'-uh* hui poi he mau makahiki' pokole i hala ae nei" ī Ua hoaia ia m.i Wailuku kekahi hui poi a na kanaka Hawaii, n>c aa manao mua e opa pu aku ia eono hur. uoi Pake; e ku ana ma kela wahi kulanakauhale uuku. Ma kahi o ko m«kou kubi ako i na Pike mai keia hsna aku t o iu Pake ka i kulai niai ia makou, a eia ke
ku n«i i ke:i :a, he U htn» pei o -a l'uke nu Wailuku. No ke aha Ve . j.,v: hiki c4e ia kakeu ke LnakiU ma;jra o iakou? A «ia ke kumu. Ao:« e h;ti ii kakou ke neho roa k«ii ola « ;ik< me '<A>ra- Ua 'ske ko lakou noho ana me ni h-. loholooa o ke kula ma k. h; ::e'a;A:'.a .ea.