Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 24, 15 June 1889 — Kale Auwana KA Lima Puupuu Hao-kila o Vireginia; A O KE KIU A SERIDANA MA KE Awawa Malu-make o ke Senedoa. [ARTICLE]

Kale Auwana KA Lima Puupuu Hao-kila o Vireginia; A O KE KIU A SERIDANA MA KE Awawa Malu-make o ke Senedoa.

Ht A/ t v/c7t> »m> k( Kiiutt Kuloko oke .4Aiīu me ka Hema.

1 MOKIWA IX KV Al.l Al l IA ANA. I ki wa a Kale Auwana e kuupau nei i ka holo o kona lio, ua hoomaopo\K> iho oia. hc helu ekahi ka mama o ua iio I.i e hoio nei mi ke kahua heihei no ke oia a me ka make. Ua hoolele ia ae U na ahikao ma o a nuanei o ke kahua hoomaha. e hai ,i:ia, aia he kiu Amerika ke hoohalua nei iloko o ko la\t»u mau iaina kaua i keia po. l'a hiki i ke kiu ke lohe aku i na leo e uwauwa mai ana mahope ona, a oia kona wa e kuupau K>a ana i k? holo o kona lto. F. loaa anei oia ia lakou ke hoomau ia keia ahalu ana? He ninau pohihihi ia i ke leiu ke hoohoio koke iho i kona manao i kela wa, ke nle oia e halawai aku me keka* hi puali koa e niaki mai apl ma ke alaheie He hopu pio ia mai kona ke hoo v iu la holo ana ihope o ke kahua hoo* maha. He mau hana akamai no koe ana ao)e i pau loa i ka hoikeike ia i kela POt'a hooholo koke iho ke kiu, o keia ka manawa kupoao e lawelawe ai t kela hana. Ua hoohanle aku la oia iaia iho mai

:na ak\: o ka !:o, waiawala aku ia a *i;ho 3 r „i ; ko oka naheiehele. l'a puiwa ae la ka iio a holo aku la me ka p-uahi nui. a me ke kanaka o!e maiuna. He manawa oie, ua kaalo ae ia na ahikoa e uhai nei, a e hoopuka ana iakou i na oielo weliweli no ka hut>u aku i ke kiu. L'a holo aku ia keia maioko 0 ka njheicheie,a he hapaluaminuie wale no ko ia nei hoio ana, ua iohe aku la keia i ke kam ana mai o na pu he iehuiehu wale a kekahi mau mahele koa. He oiaio, ua ki la mai ka lio a make e kekahi puali koa e uii mai ana, a i ka hiki ana mai o na aiiikoa, ua ike ia iho ia ka iio, aole ke leiu Amerika maluna ona. "L'a pakele oia ibko o ka nahelehele 1 keia manawa, a he mea [>ono e hoopum ia keia kahua maioko mai o ka hapaiua miie a hiki i ke ao ana o keia po," wahi a ka ukali o Kenela F,la i pane ae ai. I ka wa e hoopuni ia ana keia kahua, oia ka manawa a ka puali holookoa e nee nei no ke kahua hoouka aku 1 ke kaua i na laina koa o Seridana ma kela aoao o ke awawa nui akea. Ua holo aku o Kale Auwana ma kela aoao o ke kahua hoomaha, a mawaho o kekahi wahi hale o kona maalo ana ae, e ku ana kekahi lio nawaho o ka ipukapa no kekahi aliikoa e makaukau ana e hele aku no ke kaua. Aohe wa kupono e ae no ka loaa o ko ia nei lio e like me keia manawa, oia kana i kokolo aku ai a loaa ka lio, kau ae la maluna a holo aku la raa ke alanui mua nna i hoio niai ai. Ke kokoke aku nei i ka wehewehe kaiao, oia ka wa a ka puali holokoa e nee nku nei no ka hoouka aku i nakoa Anu'nka iloko o ko lakou nanea nui, a oia ka Kale Auwana i makeinake nui ai e hiki koke aku i ko lakou mau laina a haawi i ka lono o ka nee ana o na puali Hema.

He mau niinute ka ia nei holo ana aku, ua loaa aku kekahi maheie koa e maki, ana oia ka ke aliikoa i ninau mai ai ī ke kumu o kona holo awiwi anaimua, oia ka ke kiu i pane aku ai, — "Heaha ! Eia au maialo o ke kauoha a Kenela Ela e iawe ana i ka puali 0 mua." Aohe leo i pane hou ia mai, no ka mea, ua manaoio ioa iho la keia aliikoa e holo ana keia kanaka e hooko i keia ! ;auoha. Ua hoomau aku la ke kiu ma kona aia e ake ana e puka koke aku no keia aoao, a i keia wa i hui hou aku ai keia me kekahi maheie koa e pii ana mamua ona. Me ka moeuhane oie o ke kiu, o Keneia £)a a me kona mau ukali keka--1 hi e pii pu nei me keia puaii, ua maalo ae ia mamua o iakou, oia ka wa a ktkahi aiiikoa ukaii i pane mai ai,— "Owai oe e kela kanaka ma-o ?" Huli koke ae la o Kale Auwana i ke aliikoa a pane aku la— "Auhea la o Kenela o keia puaii ?" "Owau no ia/' wahi a ua aliikoa la i pane mai ai. "A heaha kou makemakf» iaia ?" wahi a ke aliikoa mua i pane hou mai ai i ke kiu. "Ma ke kauoha a Kenela Ela i haawi mai nei ia u, e kali iki ka nee ana o kou puali a loaa hou mai ke kauoha, oiai au e holo ae ana me ka awiwi nui ia Kapena Hawika a hai aku i keia kauoha." I ka lohe ana o Kenela Ela i kela mau olelo, ua hoohakui ia kona puuwai i ka olelo a keia kanaka i maopopo ole kona inoa a me kona ino, oia kana i june koke mai ai— "Aole o Kenela Ela i haawi i kekahi kauoha ia oe e like me keia ke ano, oiai. owau no o Kenela EUI Heaha la oe ? Ha kanaka pupulu paha, a i ole, he kiu i hoomahua ibo oei i keia po i ko makou laina no ka nee ana. E pane mai i ka'u ninau, owai oe e keia kanaka hoopunipuni ? KA PAA PIO ANA O KE KIU. O ka leaa pono ana o Kale Auwana, ua hiki mai oia i kahi o ka paa pio aku i keia mau minute. O ka make a me ke ola, ua like wale

no Ī3 mau mea elua i ke kiu ke iawe oia i kana hana maa mau o ka hui me na pilikia o na ano a {>au, oia kana i hooholo koke ai i kela manawa e holo no kona pakele. Ua uj>a ae oia i kona lio no ka hoio aku imua, a pane iho ia me keia niau oielo, — "E aloha auanei ee e Keneia Ela. eia au ke hoi nei n& ka laina o na koa Amerika ma kela aoao." Ua hookuu uau aku la ke kiu i ka holo o kona lio, a oia ka wa a na aiiikoa i alualu mai a\ mahope, me ko lakou mau leo o ka inaina e kahea ana, —he kanaka kiu e ! I keia manawa e wawalo nei o na leo, e pii mai ana o Ka{>ena Hawika mai ke kahua mai o. mua, a ike mai ia i keia kanaka e holo nui aku ana, a me na leo wawalo e ukali mai ia mahope ona, ua lele koke ae la oia ma kapa aianui, a ki mai la i ke kanaka kau iio e holo nei. He okupe ana na ka lio, ua loaa |X)no mai la ka puuwai i kela [>oka, hauie aku la i ka honua a make loa. O ka wawae o Kale Auwana, ua paa loa iho la ia malalo, a oia ka wa a kela kanaka i lele mai ai mai loko mai o ka nahelehele a paa i ka pu-ai o ke kiu, oia ka laua i hakaka ai me ka hili ana mai o Hawika i ke kumu o kana pu, a pohole iho la ka lae o ke kiu me ka ehaeha nui. "Akahi no oe a loaa ia'u e ka ilio Amerika," wahi • a Kapena Hawika i pane iho ai. Nana pono ae la ke kiu i na helehelena o keia kanaka e puliki nei i kona pu-ai, a hoomaopopo iho la oia, o Kapena Hawika no keia o ke kahua hoomaha mua, ke kanaka ana i kolohe ai i na hora mua o kr .ihiahi nei. Aohe o ia nei hoopakele, ina o Hawika ka lunakanawai nana e hookolokolo aku ana i kona hihia, oiai, ua hooholo mua oia i kona manao e pepehi ia Kale Auwana.

lloku o kela manawa koke no i hiki mai ai na aliikoa a ike mai la ia Kapena Hawika e paa ana i ke kiu, ua pane mai la kekahi o lakou— "Ua waiwai kau poka i ki iho nei e ke Kapena, a paa kena kanaka hoopunipuni la kakou." | "O keia kanaka ? Ua oi aku ko ia | nei ino mamuao ke diabolo, ina elohe oukou i kona moolelo," wahi a Hawika i pane aku ai. "Owai keia kanaka?" wahi hou a aliikoa. <4 0 Kale Auwana keia, ke kiu a Kenela Seridana." I keia wa i hiki mai la o Kenela Kla a lohe Dono mai la i ke ano o keia kanaka he kiu, oia kana i pane mai ai me ka pihoihoi,— "Heaha ? O Kale Auwana anei keia kanaka ?" "Ae," wahi a ka pane. "Alaila, be hana kaulana loa ia au e Kapena Hawika e hoomanao mau ia ai e makou." Hapai ia ae la ka lio malee, a kaawale ae la ke kiu. Kulou iho la o Kenela Ela iialo i na helehelena o ke kiu a pane mai la 1 keia mau olelo— '•O oe anei o Kale Auwana

Aoie i pane aku ke kiu i ka ninau a liuliu, pane hou mai la o Kenela Eia me ka hoonui ana ae i kona ieo— "Ina aoie oe e pane mai, alaila, e uwipa no au ia oe a hiki i kou wa e kamaiiio mai al" "Aole i makemake ia ka uwepa no keia manawa, 1 ' wahi ake kiiL "Alaiia, ua ae oe, o kou inoa ia . y ' 41 0 Kale Auwana ko'u inoa." 4, Ke kiu a Sendana?" wahi hou a Ela. "Pela kekahi poe e kapa mai nei ia'u." Ua nana poiolei aku la o Keneia Ela i na roakat> ke kju no ka hapaloa minute, a pane hou mai la, — "He kanaka maaka oe ma kau mau kamailio, a he wiwo oie kou komo kn no ana iloko o ko makou kahua. hoomaha nel E hoonianao oe, —aoie e poina o Kenela Ela i ka uku ana i kona mau aie a pau me kou koka" (Aila fa*.)