Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 17, 27 ʻApelila 1889 — Kale Auwana KA Lima Puupuu Hao-kila o Vireginia; A O KE KIU A SERIDANA NA KE Awawa Malu-make o ke Senedoa. [ARTICLE]

Kale Auwana KA Lima Puupuu Hao-kila o Vireginia; A O KE KIU A SERIDANA NA KE Awawa Malu-make o ke Senedoa.

He Moohlo no ke Kaim Kuloko o ka Akau ka Hema.

MOKUNA 11. lI.OKO O K.A EHUEHU O KA HOOP1 NI lA. 1 ka wa a Kapena Hawika e nana ana ma ka ipuka-ki o kela rumi, ua pane mai la ke kiu Jackson, — "He mea kanalua ole ke komo o kekahi iole kanaka elua wawae ma keia ipuka. Ua manao au, ua komo 10 iho nei no paha ma keia wahi e like me ke ano mau o na iole—aohe iua poopoo p«.e ole." Pela no ko'u wahi a Hawika i pane ae ai, huli ae la i na kamaaina a me na koa a haawi i kana kauoha huli— "E huli ia na poopoo a pau o keia hale ma kahi hiki i kekahi iole ke komo a noho." Ua wehe ia aku la ka puka, a komo mai la na koa iloko me ka lakou mau pu a me na pahikaua e kuhi pololei ana īmua. O na iniha a pau o ka hale, ua nana a huli ia me ke akahele ioa na rumi a pau, a oia ka na poe o ka haie i manaoio ai, ina ua komo aku kela kiu Amerika iloko o ko lakou mau ukana a me na pahulole, he mea kanaiua ole kona ioaa pono aku i na koa o Hawika e noke nei i ka huli. Ma keia wahi e na poe heluhelu, akahi no kakou a hiki mai i kahi o ka mea nona ka moolelo, a o ka ninau a kakou e ui ae ai, aia la oia mahea i keia manawa. E like me ke kanaka i hoomaopopo mua no kana hana e hui aku ai, pela no oia ī ike muaaku ai i na pilikia mamua o kona alahele. Ua ike mai o Kale Auwana i kela emi hope ana a Hawika iioko o ka hale, a ua haupu koke ae oia, he hana nui kana o ka emi honua a naiowaie i kela wa. O keia kiu paele Jackson oka aoao Hema, aole oia i kamaaina iaia mamua a hiki i ua po la, akahi no oia a hoomanao ae, ua ike iihi 'oia iaia he mau la mamua aku iloko o ka iaina kaua o Keneia Seridana. Oiai oia e ku ana ma ke kihi o ke)a hale me ka manao e emi hope aku no kekahi kuiana hou, ua hoopuiwa nui ia o Kaie Auwana ī ka ike ana aku i na koa iio e hoio mai ana me ka mama a hoopuni ia kahi hale. O ka mea hiki iaia ke hana i kela wa, oia ke komo aku iioko o ka hale me ka ike ole mai o na kamaaina iaia, nolaila, ua hoohoio iho la oia i kona manao e komo iloko o ka lanal He aianui pii ke moe ana iiuna, ua pu aku la keta a hapalua like, noho iho ia maiaila a nana i ke komo ana aku o Hawikame oakoa. 0 na olelo a ke Kapena i pane aku ai i na poe e noho ana iioko, ua lohe pono aku U o Kale Auwana i ke kumu 0 ka iakou liuakai o ka hiki ana mai i keia ahiahi, e huli ana iaia a hopu pio aku. He eiima minuee kooa hooholo ana 1 kona manao, a pii ioa aku la oia no ka haie o luna. O na lima me na wawae a me ka

Iho makeke ole. hiki ana keia iluna, a |ik ko oke Kale Auwana kahaha nui, | ua ike jho ia keia, o na kua wale no ka i hoomoe ia aohe papahele, a ua kapih j ia ka aaho maiaio a hamo pu ia me ka puna. Ina keia e hehi aku ana mawaena o ke kowa ona kaola kua, he mea maopopo e heieiei iiiiii ana ka paie-puna a haule pahu aku i ka hale o iaio, kahi a Hawika a me kona mau koa e noke nei i ka huii Ua wehe ae o Kale Auwana i kana ipukukui heie po a hooieie aku ia i ka malamalama la loko o ka hale, a ike ponoaku la oia, aohe ona wahi e hiki ai ke pee iho, ina e huii ia ana ka hale o luna. Iloko o keia manawa i lohe ia aku ai ka leo o Hawika i ke kauoha ana ae i na koa e oii e huli i ka hale o iuna i keia wa. Ke pii mai nei o Hawika me na koa a oia ko Kale Auwana wa i apo aku ai he elua poke iaau a kokolo aku la maluna o na kaola kua o na lima me na wawae. Ma kekahi aoao o ka rumi, ua kikepa ae la oia i na poke laau elua, a komo iho ia kona kino mawaena o na kaola, me kona mau iima a me na wawae e puliki paa ana i na poke iaau. He manawa ole, ua hiki mai la o Kapena Hawika ma a poha ana ka malamalama o ke kukui maloko o na paia o ua rurai nui la, oia ka Hawika i pane ae ai— "He hale papahele oie ka hoi keia ?" Ua pane pu ae ia ke kiu jackson i keia mau olelo — "Aohe o'u manaoio, e hiki i kela lole kanaka 0 elua haneri paona ke kaumaha e paa i na aaho pale puna o keia papahele, ke ole e nahaha iiiiii a haule pahu aku īialo." "PeU no ko'u manao like," wahi a kekahi koa i pane ae ai. Mahope o ko Hawika nana pono ana ia loko o ua rumi la, ua ike aku la oia i kekahi alanui pii kamana e ku ana ma kekahi aoao o ka rumi, a he puka ko luna loa [e hiki aku ai i kaupoku. Ua hoouna ae la o Hawika i kekahi koa e pii ma ua alapii la, a e huii i na poopoo a pau o kaupoku. Ua hooiohe ia ke kauoha i keia wa, a oia ka ke koa i hele hehiku ae ai ma na kaola kua a hiki ma kahi a ke aiapii e ku ana. Me ka hookaulua oie ua pinana aku laoia iluna a hapalua like, ua kapeke ae ia kekahi wawae o ke aiapii, a nolaiia, ua haule mai la ua koa nei me ka walawala ana a pa pono kona kua i ke kaola. He halulu a me na uwala liilii ana o na aaho a me ka puna, haule pahu aku la ke koa no ka papahele o lalo iloko o ka ehaeha nui. 0 kahi a Kale Auwana e paa nei, ua kokoke loa i kahi a ke koa 1 haule aku la, ano kona kaumaha a me ka hemo ana o kekahi poo o na aaho, ua haluiu hou a uwaia liilii ae la ia aoao, a haule aku ia ke kiu Amenka iluna o kekahi hela moe i ka haie o ialo, me ka ike pu ana mai a Hawika i keia kino kanaka eiua i walawaia aku ia. "Aia ke kiu Amenka i haule aku ia iiaio," wahi a Hawika a pau mai la lakou ika naholo no ka haie o iaio me ka awiwi nui. Mamua o ka hiki ana ia laua ke kamaiiio i hookahi huaolelo, ua lele kokeaku la o Kale Auwana maiuna o ke koa a paa kona a-i, a me ka ikaika o kona mau lima, onou la oia i ke poo maUiio o ka moe iloko o keia eha hou ona. Ke iho mai nei o Kapena Hawika ma uie na koa no ka haie o lalo, oia ka manawa a Kaie Auwana i leie aku ai mawaho o ka pukaaniani a hoolohe i ka lakou mea e hana ai. Ua hiki mai U o Hawika ma a maialo o kela wahi i nahaha, ua hoani ae ia iakou i ke kukui me na maka e ha-io ana ma na wahi a pau e ua rumi nei, a iioko o ka pihoiphoi nui, ua lohe ia ka 2eo nunulu o kekahi kanaka malalo o ka moe. 1 a nana koke iho la o Hawika ma lalo o ka moe a ike i keia kanaka e moe nei, oia kana i pane ae ai— "Eia ja kiu nei maiaio oka moe kahi i pee al Homai ke kukul" {AoU i p<tu.)