Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 5, 2 Pepeluali 1889 — Page 2
| This text was transcribed by: | Deborah Takahashi-brady |
| This work is dedicated to: | Grampa Henry Hollinger |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
MA KE KAUOHA.
HOOLAHA KEENA KALAIAINA
Ke ho@ ia aku nei @a keia @la pa@ hooma@ ia ma ka inoa, @a Pa H@ Holoh@l@na @, ma Ma@, Ma@ ma ka aoao @ hoi o ke aia @ Aup@n@ @ hookaawale @ @ahi i keia @ @ahi hoopaa a a@ na ho@ @ a o M@ Ka@a @ h@ @Pa A@p@ni n@ a pa @.
L.A. THORNTON. K@ K@.
Keena Ka@a@a.
@ 18, 18@8 2215-@
NUPEPA KUOKOA
NO KA MAKAHIKI $2.00
NO EONO MAHINA 1.00
KUIKE KA RULA
Pooono Feberuari 2, 18@9.
I MAU ALANUI HOU.
O ka h@ ma@ae ana i ka uwapo@ W. @ ma alanui @ @a no K@a@ ma@ @ @h@a @aia ae nei, ua @nea@ ak@ @ e paa k@a i keia manawa. O ke@ n@ kekahi hapa o na mea i hoala ia @ k@au hooponopono aupuni i haa n@ ka wehe ana i keia mao alanui, a aole @ hoomau loa ia aku na lawelawe ana @ he i kekahi mau alanui e ae, no k@ p@maikai @ na poe e noho nei ma k@ aoao o ke alanui Liliha.
He kokua nui l@a keia alanui K@ no kela poe ohana e noho nei ma ke@ mau w@hi, a oia ka @akou e oi@o a@, o ka hana pono a ke aupuni e lawelawe ai i keia manawa, oia ka hoomau aku @ ka hana ma ka wehe ana i mau ali lehulehu a maalahi ka hele ana aku me ka hoi ana ai ma keia aoao o ke ku @akauhale.
Ua ike k@kou i ka wa i pani ia ihi nei o ka uwapo o Waikahalulu, ua ka@ wale loa na alanui kaa a me li@ e h@i a@ ma ke alanui M@i a me Kauka n@ kela mau wal@ o ke alanui Liliha, ma muli o ka hiki ole ke oki aku ma ke kahi wahi o ke alanui Nuuanu, in a @ loaa ana kek@hi mau ulia ma ka uwap@ o W@kahalulu. Eia ma ka uwapo @ Peleula kekahi alanui @ manao ia e o@ aku o @oea 1 ke alanui Liliha, a hiki mai nae i keia la, ua kok@ke l@a e poi na na ho@mauao ana no ka hooholo mua aku i ka hana no ka pomaikai @ na ohana e noho ana ma kela mai wahi. A@ie no lakou wale ia powai k@ e loaa ana aka, no ka l@h@l@hu p@ kekaki ma na h@ holo hoohala manawa ana ma ia mau wahi.
He lana ko makou manao, e ha@ana na mana aupuni i k@ @akou manawa ma na noonoo ak@h@le ana, e lawelawe koke ia keia mau wahi ma @ hoomaka ana 1 ka hana e hoomahuahua i na alanui hele ma kela a@a hema o ke kulanakauhale iloko o k@wa kupono.
KA HOME LUNALILO.
Ma ka Poaha n@i, ua malama ia @ ka Home Lunalilo, he anaina ike ho@ laulea a hookipa i kekahi mau poe @ kono ia, no ka hoomanao i ka mea nana 1 kukulu i kela Home no k@ p@ i@hune o ka lahui Hawaii. Ua hana@ ia ke Alii ka Moi Lunalilo i ka la 3@ @ Ianuari, 1835, make Feberuari 3, 1874. Mamua o kona make ana, ua hoolala m@a oia ma kana palapala kauoha hope loa malalo o ke alakai ana a ka Lunakanawai Kiekie Kauka, e kukul@ ia i Home no ka P@e ilihune, a ua koho ia ma ke kanawai o Hon. W.C. Parke, Hon. W.O. Smith a me Miss Mary Green, o lakou na Kahu Malama Waiwai o ke Alii 1 make, no ka hook@ 1 ka hana e hoomau ia nei e like me ke kauoha a hiki i keia manawa.
Ua wehe mua loa ia ka Home Lunalilo no ka hookomo ana mai i ka p@e ilihune ma ka la 31 o Maraki 1883, me ka lawa pono no na poe he kanaiima aka, he kanakelukuinamaiwa wale n@ mau poe e noho nei i keia manawa, he umikumamaha wahine a me @kainakumalima kane. O ka huina makahiki o ke kanaka kahiko loa e noho nei h@ kanaiwa-kumamawalu, a o ka opiopio he kanakolu-kumainaono makahiki.
Ua hiki Kino aku ke Alii ka Moi a me ka Moiwahine, ka Mea Kiekie Liliuokalani, na Kuhina, na Lunakanawai a me kekahi poe koikoi e ae o ke kulanakauhale nei, ua hookipa pumehana ia aku lakou e ka Luna Nui o ka Home, Mr. W.E.H. Deverill, a ua haawi ia ka manawa no ka hoomakaikai ana i ke kulana maiau a me ka maemae o ka noho ana o ka poe ilihune ma ka Home, a ua ike ia ka hooko pono ia o na kauoha a me ka mikiala no na mea e pale aku ai i na poino ma na mea pili i ka maemae ole, a k@kou hoi a pau e haawi aku ai i na Kahu o ka Home me na leo mahalo no ka hooko pono i ka olelo kauoha a keia Alii puuwai hamama, i hookaawale i kona mau waiwai a pau no ke kukulu ana i kekahi Home no kona mau makaainana i ihune a pau e loaa ai ia lakou kahi o ka pono a me ka @aha.
Ua hoohaia ia he manawa loihi ma @a makaikai ana, a mahope o ia, ua @ @a ia mai imua o na poe i kono ia, @e papaaina i luuluu i na mea ai no ka noomanao ana i ua la 31 o Ianuari, @a ka la hanau o ka Moi Lunalilo, ka nea nana 1 k@ kulu 1 kona @iah@oma n@o mau loa il@ko o ka puuwai @ ka @ Hawaii - aia he Home no na @ ok@ o na pi@ia, a e loaa no kahi e ho l@lu ai me ka maemae a me ia @a.
Ua malamala he mau hana hoomanao @o ka hanohan o ka ia, iwaena o na @ wehiwehi 1 kahiko @ ai ka home, o na pua a me na have, a me na leo mele @e@ane o ka puaii @ h@ o ke a@ @. A ma ka pan@ o na hana, u@ a@a na ki@o ka hale no ka hoo@na @oa @ i ka hoik@2 nui ma Parisim a @a @ ke an@na iloko o ka hauoii, ke @hia a me na ma@ao ulumahiehie a p@ no ka la hanau.
KA AHA KIEKIE.
Ma ka P@aono 1 hala, i noho ai ka @ia kue a na Kahu Waiwai o Mrs. Pauahi Bih@pa ia K@a, no kekahi apa @a aina e wai@o i@ Ka@a@k@, a i noh@ @ini ia e ka mea i hoopii ia no aneane kanako@ makahiki.
He mea hiki ke hoomaopopo ia, na @e m@popo mai ka aoao i hoopii ia i @a aoao nona ke kuleana a on a o ka aina, e like me ka hooiaio ana a na Luna Hooko Kuleana ia Kamamalu a me Kekuanaoa, a mai ia manawa mai i hiki i ka makahiki 1861, ua loaa iho @a na Palapala Kila ma ke ano he kope o ka hooiaio ana i ke kauoha a na Luna Hooko Kuleana e like me na kuhikuhi ana a ke Kanawai e hoakaka ana ia mau la. A@he he mau ninau ana no ka mea i ku@ano, k@e wale iho @o ke k@le@n@ o ka aoao i hoopii ia e @ke me ko kakou kanawai e ku nei i keia manawa, ua oi aku ia mamua o ka palena a ke kanawai i ae ai he iwaka@ua makahiki, a i hoopapaa ole ia, e @lo loa kela aina a mau aina paha i kekahi kanaka i noho loihi maluna o ia @ina no kela k@wa i ae ia e ke Kanawai a i hoike p@ ia ae la maluna.
Ma ka noho ana o ke kiure iloko @ @a @i, @a p@ka mua mai lakou me @a loaa o@e o ka olelo hooholo, a i ko akou p@ka hou ana mai no ka elua o ka manawa, ua haawi ia aku ia ka pono no ka aoao i hoopii ia.
I ka Poakolu nei, ua noho ka hihia a M@ka K@iopana kue ia R. Cayford no ekolu la, a i ka po nei ua pupa mai @a k@ me ka loa @ ole o ka lakou olelo hooholo.
He hi@ia koi poho keia a ka aoao @o@ii n@ ka make ana o kekahi ii@ n@na ka waiwai o ekolu haneri dala, a @na kana mau lawelawe ana o ka iapaau @ ma@uli o ia i pono ai ka aoao mua a @ke aku la ua iio nei.
PAU AHI NUI.
Ma ke ahiahi @ P@aono i hala, ua hoop@wa ia ke kuianakauhale h@lookea nei i kekahi ahi nui i pu@a ae ma kekahi o na hale hou i kukulu ia iho nei ma kahi o na alanui Moi me Kekaulike. Ina aole ka eleu a me ka hooikaika ana a ko kakou hui k@nai ahi o Honolulu nei, in a he mea kanalua ole ke @lelo ae, - e l@aa h@u no he pauahi n@i e like me ko ka 1886 i hala, ma ka palumi ana aku ia mau kauhale a hiki @ ke awa k@oku.
Ua hiki ke hoomaopopo ia kahi i a mua ai o ke ahi, @ai ka papahele elua m@i no ia o ka hale il@na, haule iho la ilalo, a ho@apu aku ia ma na paia a hiki iwaho o ke aianui Moi, me ka hoopoin@ pu ia o na hale e pi@i ana ma na aoao @iua, a ua hooweliweli p@ aku i kekahi mau kauhale ma ka aoao ma Ewa a me makai o ke alanui. Mamu@ o na hooikaika pauaho o@e ana a me na pa@o ana, ua ano akakuu mai la ka pahoia hou ana aku a ke ahi ma na kauhale e pili kokoke ana, a mahope i@ o ka hapalua hora o ka loaa pono ana o na ikaika hoohana i na kaawai, ua ho@k@emi ia ka holomua a me ka hoopalahalaha loa ana aku o ke ahi ma k@ na alahele o ka hapuku i na waiwai e lilo i mea ole. E mahalo ia ko kakou Oihana Kinai Ahi ma ka eleu a me ke ho@ko i ka lakou hana iloko o na minute o ko lakou makemake nui ia o ka hoopakele.
AHAHUI IMI PONO.
E hoalaia ana keia "Kokua" a Lala, (Mrs. Laura Judd Dickson) i kukulu ai a i malama ia. Nolaila, e akoakoa ae ana na @a@a kahiko a me ka poe a pau i manao e komo i keia hana, ma Queen Ema Hale, 1 kela me keia Pualua, hora 9 o ke kakahiaka, a e humuhumu ana i l@l kupono no ka pomaikai o Queen Ema Hale.
Miss. H.S. Judd.}
Miss M.E. Green} Na Komite.
E loaa ana ia Mary E. Green ma ka Hale Ema, "Kaleleonalani," i ka Poa kahi a me Poaha o kela a me keia pule mai k@ hora 9 kakahia@a a ka hora 4 o ke ahiahi.
KE ALAHAO O OAHU NEI.
Ua loaa i keia manawa he mau mahalo ana a nui mai ka lehulehu aku ia Mr. B.F. Dilinahama, ke kanaka e k@ nei i keia la me ka@ kumuhana hoeneu o ka hoomoe alaha@, ma o ka hoolawa ia ana o na kuleana a pau e hiki ai ke hoomaopopo ia aku me ke kanalua ole, e hoohua ia mai ana. O ke kahua maopopo i ikeia, o@a ka hoohuihui ia ana ae o na kamaaina kuonoonoo ka aina i hookahi iloko o ka hoo@lomua ana i ka hana, a ma na kuiana he poe hoolala hana no lakou na inoa malalo nei: W.R. Castle, Peresidena: J.@. Dowsett Sr. me W.C. Wilder, na Hope Peresidena: M.P. Robinson. Puuku; Geo. Williams, Kakauole@ a me S.C. Allen, Luna Hooia. O na @eo@mana S.C. Allen, R. Lewers me T.R. Walker, ua hookohuia lakou i papa alakai.
HOPUIA NA PILIWAIWAI.
Ma Punaluu i ke awakea Poakolu nei, @a hopuia na poe Pake pili waiwai Chifa e na makai Kaipo a me Hoolulu o ia apana: Ua ala mai he haunaele nui mai na Pake mai ma ke ano e hoopoino mai i na makai, aka, ua hoao no laua e pale aku me ka ikaika o ka lima a hiki i ka wa i eha loa ai o Kaipo, ma ke kui a n@ na uwau ana, a mamuli o ka hooikaika ana a kona kokoolua makai Hoolulu ma ke pale ana i ka heluna nui o na Pake, ua hookuemi ia aku la lakou i hope a ua lanakila na makai. E hookolokolo ia aku ana keia hihia i keia Poakahi ae ma ka apana o Punaluu. E hooko mau aku olua e kela mau makai 1 ka hana a me ka makemake o ke kanawai e malama 1 ka maluhia o ka aina.
KO'U PAPA ALOHA UA HALA.
E ka NUPEPA KUOKOA e, Aloha oe: -
E oluolu oe e hoaiai aku ma Kini o ko'u Papa aloha e noho nui mai la i Kawaihae, Uka, Hawaii.
Ma ka hora 2 o ka auwina la o ka Poakahi, Ianuari 21 ua oluolu i ka Makua Mana Loa ka lawe ana aku i ka uhane o Papa Kahilina, a waiho mai la i ke kino puanuanu na'u e hoihoi aku 1 ka lepo me ke kani-uhu. Ua hanauia oia ma Kawaihae Uka, mamua ae o ke kukulu ia ana o ka papohaku o kela loko-ia kaulana o Kiholo ma ka makahiki 1812, na Nawaalau k. a me Kelehuna w. Ua piha iaia na makahiki a me na malama keu, o ka hooikaika ana a ka oihana mahiai, oia kana oihana i paulehia a me ka eleu iloko o na makahiki o ka noho makua ana, a hiki @ ka wa i hiki ole ai iaia ke lawelawe.
Ua noho oia me ka maluhia, a me ka maluhia no oia i moe aku la, aoie no hoi oia i k@mo iki aku iloko o na aha hookolokolo iloko o kona wa e oia ana. Ua hoao oia me kana wahine mua, a mai ko laua puhaka mai, ua loaa mai la makou ekolu, a ua make aku ko'u mau mua, a koe hookai ma i la no hoi owau, a ua hala e aku ko makou makuahine i ka ekolu o ko'u mau mahina iwaho.
Ua mare hou aku aku ko'u papa i ka wahine hou, a na laua mai na kaimahine elua, a ua make aku la no laua me ka makuahine, a ua lehulehu nae na moopuna. Pomaikai ka poe make ke make iloko o ka Haku.
A. Pali. Lahaina, Jan 24, 1889.
KUU LEI ROSE, UA HALA.
E ka NUPEPA KUOKOA - Aloha oe:
E oluolu oe a me kou lunahooponopono, e ahonui mai i ka'u wahi ukana luuluu e waiho aku nei imua o kou kino lahilahi; a nau hoi ia e ahai aku a loaa na kini o kaua e noho mai la 1 ka wai kau o Keanae.
Mawaena o ka hora 8 me 9 o ke kakahiaka Poaha, Dek. 27, 1888, ua kii mai la ka mea mana loa i ka hanu ola o kuu keiki, Chas. Benj. K. Maewaewa, ua hanau ia oia ma Kalaupapa nei i ka la 27 o 1888. Na ka mea e kakau nei me Miliama, kona mau makua i hoonele ia i ka lei ole o keia aina a ka ehaeha 1 noho ai.
Ua lana ka manao e loaa ana ka mea nana e pani ma ka'u hakahaka, oiai au ua lawe ia mai maanei no ka mai hookaawale ohana ka pahu hopu hoi o ka poe i loaa i keia mai aai mawaena o ko kaua lahui ponoi, ua poho wale ia manao ana pela, oiai, he okoa ka manao o ka mea nana i hana, ua kii mai no kela i kana o ka uhane, e like me kana olelo no ka lepo mai ke kanaka, a e hoi no ia i ka lepo, a e hoomaikai ia kona in@ a i na a pau.
O ka loihi o kona mau la o kona hanu ana i na ea o keia ao mauleule, iloko o 7 mahina a lele aku la kona aho hope loa, he k@nu kona mai i make ai i hui pu ia me ka @a, me ka l@nahooponopono a me na keiki oniu hua ko'u welina.
R.R. Maewaewa. Kalaupapa, Molokai.
O keia P@alua ae, oia ka la hope loa no ka hookomo ana mai i na waiwai no ka hoikeike nui o Parisa ma ke keena aupuni.
Ke puka aku nei makou @e ke ano ulolohi i keia kakahiaka, aka, me ka ikaika no n@e o ka makou mau kula mu heluhelu me na mo@le@o.
O ka hihia koi poho a Maka Koloimua o ka Aha Kiure o keia kau, mamuli o ka make ana o kona@o, aole i hooh@loia ma o ke kulike ole o ka manao o pa ki@.
I ka hora 4 o keia ahiahi e wehe mua loa ia ai ke alahao e hoomaka ana mai Kapalama mai, a o ka Mea Kiekie Liliuokalani ka mea nana e hoau mua loa ka wehe ia ana o ka h@lo mai kela wahi mai.
HOOLAHA HOU
HOOLAHA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.
Ua koho pono ia ka mea nona ka inoa malalo ih@ n@, i Lunah@ p@o n@ ka waiwai o J.K. APAULDING, @ ma@, a @ la@a, ke hoohaha ia aku n@ i@ @a n@a a pau in a he mau ko@ k@ lak@u i ka waiwa@, e h@ ke koke mai iloko o na mahina @ono mai keia la aku, o hoole mau loa ia.
WILLIAM O. SMITH, Lunahooponopono Waiwai. Honolulu, Jan. 31, 18@9. 2218-4t
HOOLAHA LUNAHOOPONOPONO.
E ike auanei na kanaka a pau, o ka mea nona ka inoa maiaio, ua hookoh@ pono ia i Kunahooponopono Waiwai no Kaawalauole (k.) o Kipu-uka, Lihue, Kauai, i make kauoha ole.
Ke hai ia aku nei ka lohe i na mea a pau i aie i ka mea make e hookaa koke mai i ka mea nona ka inoa malalo iho, a o ka poe a ka mea make i aie ai, e hoike mai i ka lakou mau bila i hooiaio ia, a o ka poe e paa ana i kekahi mau waiwai o ka mea i make e hoi@oi koke mai ia u.
E hana ia na mea a pau iloko @ na mahina eon@ mai keia la aku. E loaa n@ au ma Maunakapu, Koloa, Kauai.
S.K. MAHOE, Lunahooponopono Waiwai o Kaawalauole (k.) Koloa, Kauai, Dek. 29, 1888. 21@7-3t
OLELO HOOLAHA.
Ua kauoha ia na mea a pau he holoholona ka lakou e hele nei maluna o ka aina Lei Alii i kapa ia o Napili ma Kaanapali, moku@uni o Maui, e uku koke mai lakou 1 ka auhau o ke kula, a i ole ia e hookaawale i na holoholona, o na ano a pau, me ka hak@lia ole, o hoopii ia auanei e like me ke kanawai. A ma keia ke paa loa ia aku nei na mea a pau mai hele wale maluna o ka aina i ho@ke ia ae la maiuna ke ole e loaa mua ka palapala ae mai ka mea nona ka inoa malalo iho nei. Ua papa ikaika ia na mea @ pau mai lawelawe i na mea e ulu ana maluna o keia aina o pilikia auanei
JULES DUDOIT, Kiule Kuikawa. 2217-1t
KUAI KUDALA A KA HOPE ILAMUKU O KA APANA O KOOLAULOA, OAHU.
Ma ka mana o kekahi palapala hoomalu waiwai mai ka Aha Apana o Koolau oa, Oahu, @a ka la 12 o Ianuari, 1889, e kue ana ia Aar@na (k.) ka niea i hoopii ia no ka pono o Ah Nipa ka mea hoopii, no ka huina dala o 27.
Ua hoowaiu au a e waiho aku ana na ke kuai kudala ma ka hora 12 awakea o ka Poaono, Feberuari 16, 1889, ma ka puka pa o ka halekuai ma Punaluu, Koolauloa, i olelo ia. E lilo no i ka mea koho kiekie na pono a me na kuleana a pau o Aarona ka niea hoopii ia, maloko o na waiwai malalo n@i, ke ole e uku e ia mai mamua ka huina dala i o elo ia maluna, a me ko'u mau lilo a pau.
Eia na waiwai e kuai kudala ia aku ana: 1 waa lawaia, 4 lio, 2 hale laau, e waiho ana ma Haleaha, Koolauloa.
Kuike ke dala i ka mea e lilo ai, na lilo a pau o @a palapala i ka mea kuai mai.
H. KAUAIHILO, Hope 1 amuku o Koolauloa. Kapaka, Ianuari 15, 1888. 2217-4t
KUAI KUDALA A KA HOPE ILAMUKU O KA APANA O KOOLAULOA, OAHU.
Ma ka mana o kekahi palapala hoomalu waiwai ma ka Aha Apana o Koolauloa, Oahu ma ka la 15 o Dek. 1888, e kue ana ia Puukokola (k.) ka m@a hoopii ia, no ka pono o Kaopa (k.) ka mea hoopii no ka huina dala o 59.
Ua hoomalu ae a e waiho aku ana i ke kudala ma ka hora 12 awakea Poaono, Feberuari 16, 1889, ma ka puka pa o ka halekuai ma Punaluu, Koolauloa, i olelo ia.
E lilo no i ka mea koho kiekie na pono a me na kuleana a pa@ o Puukohola ka mea i hoopii ia, maio@o o na waiwai malalo nei, ke ole e uku e ia mai mamua ka huina dala i olelo ia maluna, a me ko'u mau lilo.
Eia na waiwai e kuai kudala ia aku ana: 2 li@, 2 pipi, 1 hale laau, e waiho ana ma Kahana, Koolauloa.
Kuike ke dala i ka mea e lilo ai Na lilo a pau o na palapala a pau me ka mea kuai mai. H. KAUAIHILO,
Hope Ilamuku o ka Apana o Koolauloa., Kapaka, Ianuari 1889. 2217-4t
AHA KAAPUNI, Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai, ma ka waiwai o KAHELA (k), no Puueo, Hilo, Hawaii i make.
Ua heluhelu ia a ua waihoia ka palapala noi a Umalani ka Lunahooponopono malalo o ka Palapaia Kauoha hope a Kahela (k), no Puueo, Hilo, Hawaii i make, e noi ana e hoapono 12 kona hoike hooe a e hoopili ia ka waiwai i na hooilina, a e hookuu aku iaia me kona mau hope ma ka oihana.
Nolaila, ua kauoha ia ua mea a pau 1 pili, o ka POALUA, oia ka la 5 o FEBERUARI, M.H. 1889, i ka hora 9 kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Hilo, Hawaii oia kahi a me ka manawa 1 koho ia no ka hoolohe aku ia noi ana me na mea kue ke hoike ia.
F.L. LYMAN, Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.
Hilo, Hawaii, Dekemaba 12, 1888. 2214 3t
HOOLAHA O KA AHA KIEKIE.
HOOLAHA.
Ua @ke@ke@a na Kanawai o 1860 @ me 18@, @ ka olelo Hawaii, i mea e hooiawa ai i na Kanawai e waiho nei ma ke Keena Buke o ka Aha Hookolokolo Kiekie. E uku ia no ka uku kupoap no na kanawai o keia @ makahiki.
HENRY SMITH. Kakauolelo Aha Kiekie. A@olani Hale, Jan. 29, 1889. 2@18-3t
AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE O ko Hawaii Pae Aina. Ma ka @ponopono waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o KAAIPUUPUU @ o Honolulu, Oahu, i make kau ha@e.
Ma ka waiho @a ana @ai o ka palapala nei a Mahoahoa @ a ka mea i make e hoike ana ua make kauoha ole o Ka@puupau u@a Honolulu 1 olelo ia i ka la 25 o Dekemaba, 1888 a @ n@i ana e hoopuka ia ka palapala hookohu Lunahooponopono waiwai ia Kin@au (k.).
Ua ka ohiaia o ka POAKAHI, ka la 18 o FEBERUARI, 1889, @a ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i k@ho ia no ka hoolohe ana i ua @ @a, ma ka hale hookolokolo ma A@lani Hale, Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi n@, e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai @ ke kumu, in a he kumu oiaio ko @ u e ae oie ia ai ua noi ia.
Kakauia ma Honolulu, Jan. 28, 188@.
HENRY SMITH. Kakauolelo Aha Kiekie.2218-3t
AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE O ko Hawaii Pae Aina. Ma ka nana o ka waiwai hanekarupa o S.K. KAMAIPELEKANE o Molokai.
Ke kauoha ia aku nei na poe a pau he ko na ka lakou maluna o ka waiwai i haiia a@a, e hele mai imua o kekahi Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e noho keena ana, ma Aliiolani Hale, Honolulu, i ka POAKAHI, la 4 o FEBERUARI, 1889,m@ waen@o ka hora 10 kakahiaka a me ka hora 12 awakea, e hoo@a i ko lakou koina a e koho i mau lunahooponopono no ua waiwai banekarupa la.
Na ka Ah.: HENRY SMITH, Kakauolelo. Honolulu, Ian. 24, 188@. 2217-@t
AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE O ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o na k@ki a G.A. BRIDGES, o Honolulu, Oahu i make.
Ma ka waiho ia ana mai o ka palapala no@ a me ka papa hoike a Rev. Hiram Bingham, Kahu Malama Waiwai o na keiki @hai ia a@ la maluna, e noi ana e apono ia na hoo@lo he $187.30, a e hoike ana, o na mea i loaa mai iaia he $577.72, a e noi ana e nana a e apono ia k@la mau mea, a e ka@ona ia e mahele ia na waiwai e waiho ana ma kona lima, i na mea i kuleana malaila, a e hookuu ia oia mai kona noho ana ma ia ano.
Ua kauona ia, o ka POAKOLU, ka la 27 o FEBERUARI, 1889, ma ka hora 10 kakahiaka, ma ke keena o ka Hale Hookolokolo ma Aliiolani, Honolulu, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la, a me na papa hoike i olelo ia, a e ka pau a pau i pili malaila e hele mai a e hoike i @ kumu, in a he kumy io ko lakou e ae ole ia a@ ua noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i olelo ia.
Kakau ia ma Honolulu, Ianuari 21, 1889.
Naka Aha: HENRY SMITH, Kakauolelo. 2217-3t
AHA KIEKIE O KO HAWAII Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o ELIZA MEEK, he keiki oo ole.
Ma ka waiho ia ana @ i o ka palapala noi a George S. Houghtailing, kahu o ke keiki oo ole, e noi ana e kauoha ia oia e kuai i ke kahi waiwai e waioho la ma Waikane. Koolaupoko, Oahu a e hoakaka ana i kekahi mau kumu ku i ke kanawai e ae ia'a oia e kuai i ua waiwai paa la.
Ua kauohaia e hele mai na pilikoko a me ka poe a pau i pili i ke keiki, a me ka poe a pau i kuleana i ua waiwai la imua o keia. Aha ma ka POAKAHI la 4 o FEBERUARI 1889 ma ka hora 10 o ke kakahiaka ma ke keena hookolokolo ma Aliiolani Hale, Honolulu, ma ia @a a ma ia wahi e hoike mai ai ina he kumu kekahi e hoopuka ole ia ai ka olelo kauoha e kuai ia'i ua waiwai la.
Hanaia ma Honolulu, Jan. 14, 1886.
Na Ka Aha: HENRY SMITH, Kakauolelo. 2216-3t
EIA na hookohu i hana ia e na Lunakanawai o ka Aha Hookolokolo Kiekie penei:
MR. HENRY SMITH i Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kiekie, ma kahi o William Foster i waiho mai. Ua kakau ia ka hookohu mai ka la 1 o Ianuari mai.
MR. J.H. REIST, 1 Hope Kauolelo, ma kahi o Henry Smith i hookiekie ia ae. Ua kakauia ia hookohu mai ka la 1 o Ianuari mai.
MR. ALFLED W. CARTER, i Hope Kakauolelo Elua, ma kahi o J.H. Reist i hookiekie ia ae. E hoomakaka mana o ia hookohu mai ka la 1 o Feberuari aku.
MR. LI CHEUNG, i Mahele Olelo a Unuhi Olelo Pake no ka Aha Kiekie a me Aha Hookolokolo Hoomalu o Honolulu. E hoomaka ka mana o ia hookohu mai ka la 15 o Ianuari aku. Aliiolani Hale, Ianuari 10, 1889. 2215-2t
AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE O ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o LOUISA HAULEIOKULU o Honolulu, Oahu, i make.
Ma ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a me ka papa hoike a Wm. O. Smith, Lunahooponopono o ka waiwai i oleloia, e noiana e apono ia na hoolilo he $95.38 a e hoike ana i na mea i loaa mai iaia he $178.84 a e noi ana e nana a e apono ia kela mau mea, a e kauoha ia e mahele ia na waiwai e waiho ana ma kona lima i ka poe i kuleana a e hookuu ia oia ma kona noho ana ma ia ano.
Ua kauoha ia, o ka POAKAHI, ka la 11 o FEBERUARI, 1889, i ka hora 10 kakahiaka, ma ke keena o ka Hale Hookolokolo ma Aliiolani Hale, Honolulu, oia ka manawa a me kahi i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la, a me na papa hoike i oleloia, a o ka poe a pau i pili malaila e hele mai e hoike i ke kumu, in a ae kumu io ko lakou e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike o ka mea i kuleana i ka waiwai i oleloia.
Kakauia ma Honolulu, Dek. 28, 1888.
Na ka Aha: HENRY SMITH, Hope Kauolelo @14-3t
HOOLAHA HOU
AHA KAAPUNI APANA EHA, O KO Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Na ka Waiwai o ELIA MAALO k., no Lawai, Kauai, i make. Imua o ka Lunakanawai, Kauai, ma ke Keena.
No ka mea, ma ka la 3 o Ianuari, M.H.1889, ua w@ hora mai imua o ka Aha, kekahi Palapala, i oleloia, oia no ke Kauoh@. Hope @ o S. Elia Maalo k., i make aku la: a me ka Palapala Hoopii e nei ana e hooiaioia kela Palapala Kauoh@a e hoopuka ia @oi ka Palapala Luna Hooko ao Kaakai k., @a waihoia mai e Ka@a w.
Nolaila, ua kauo@aia o ka POAONO oia ka la 2 o FEERUARI M.H. 1889, ma ka hora 10 a.m. ma ka Rumi Hokolokolo o ia Aha, ma Ko@a, @ ka la me ka hora e hooiaioia Palapala Kauoha, a e hoolohe hoi no ia nei ana mai, a me ka poe a pau 1 pili, e kue ana ia Palapala Kau ha, a me ka hoopuka ana i ka Palapala Luna Hooko.
A @ kau@ha hoa ia e hoo@aha no ia mea no na pule ekolu @oke o Ke Kuokoa, he nupepa i pai ia a i h@olaha ia @ Palapala Kaueha a me na hoopiiana o ka mea @ k@ ma Hawaii nei e hele mai a e kue i kela Palapala Kauoha i ka wa i oleloia.
Kakauia ma Kol@a, Kauai, ko Hawaii Pae Aina, Ianuari @, 1889.
JACOB HARDY, Lunakanawai Kaapuni Apana Eha. 2215-3t
KA HALE MELE HAWAII
No ke Kokua i na Ahahui Manawalea Kuloko.
I KELA AHIAHI
PATIENCE
A i ole ia, o ka
Bunthorne's Bride
A na opara o W.S. Gilbert me
A. Su@iwana, me ka
Papa Himeni Piha
Na Uku Komo e like me
ka maa mau.
E wehe ia ana ke kuai o na noho i ka Poakahi ma kahi o JE. Brown, a e kuai ia na B@ke mele ia mau po ma ka hale keaka.
HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.
Ua k@ho pono ia ka mea n@na ka inoa malalo iho nei i Lunahooponopono no ka waiwai o Alexander Campbell o Honolulu i make, Mokupni o Oahu. Ma keia, ke hoike ia aku n@i ka lohe i na ka@ak@ a pau he mau koi ka lakou ma ka moraki a palapala e ae paha, e hoike koke mai i ka mea nona ka inoa malalo iho n@i iloko o e no mahina mai keia la aku, a i ole, e hoole loa ia mahope aku o ia manawa. A o na poe he mau aie ko lakou i ka mea @ake, e awiwi lakou i ka hookaa koke mai ma ke Keena o Maunakea helu 27, Alanui Kalepa, Honolulu. A.J. CAPBELL, Lunahooponopono Waiwai o A. Campbell i make. Honolulu, Jan. 18, 1889. 2116-3t
OLELO HOOLAHA.
Ke kahea ia aku nei na pilikoko o ka poe no lakou na kuleana ma Wainiha i hoike ia @alalo iho nei o ke kuleana o K@waa a me Kapuumaka a me Kamoolehua a me kekahi mau lala o ka hui kuai aina o Wainiha e hoike mai i ka mea nona ka inoa malalo iho nei i ko lakou mau palapala sila nui a me na palapala o ke ana ia ana o kekahi mau apana e kekahi mea ana aina mamua o ka la 10 o Kekemaba, A.D. 1888, iloko o kekahi mau wahi o ka aina hui o Wainiha, oia hoi na wahi a pau i ike ia ma ka inoa o Umi a e kokoke ana paha, a i ana ia iho nei e J.B. Hanaike iloko o hookahi mahina mai keia ia aku, a in a e bala kela manawa me ka hoike ole mai i na palapala sila nui a me na palapala hooia a me na palapala o ke ana ia ana e kekahi mea ana aina mamua ae o ka la i hoike ia maluna alaila, e lilo kela wahi o ka aina hui o Wainiha i oleloia i na keiki a ka mea nona ka inoa malalo a oia ko lakou kuleana iloko o ka aina i oleloia.
JOHN KAKINA, Hanalei, Dekemaba 24, 1888. 2214-3t
HOOLAHA HUI.
Ke konoia aku nei na mea a pau loa i komo i ka Hui Hoahu Dala o Kahikinui, Maui-hikina,, a me ka poe e makemake ana e loaa i kuleana no lakou ma ia Hui, e akoakoa ae ma ka luakini o Kanaio, Honuaula ma ka Poakahi, la 21 o Ianuari, 1889, ma ka hora 10 a.m. o ia la. No ka hookumu ana ia Hui malalo o ke Kumukanawai a me na Kanawai o ia Hui. SAMUEL L. KALAOLA, Peresidena o ka Manawa. Honokohau, Ianuari 4, 1889. 2215-2t
OLELO HOOLAHA.
E ike auan@i na kanaka a pau, owau o ka mea nona ka inoa malalo, ke hoike aku nei au make aiea, ua kapu loa na holoholona o kela a me keia ano e hele ana malu@a o kuu mau apana aina e waiho la iloko o na ili o Pukaauhuhu, Kanpo, no laua na eka he 48 a oi oia na apana aina i loaa mai ia'u me ke kuai ma ka la 21 o Dek. 1888, @ ai a Kawaiaea a me Mahoa kaua wahi e mare. IOSUA AHULII. Pukaauhuhu, Kaupo, Dek. 12, 1888. @1@-3t
HOOLAHA HOU.
HOOLAHA HOOKO MORAKI
ME KE KUAI
Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o Kaaiwaiwai o Kohala Akau Hawaii, o ka aoao mua, ia Z. Kalai no ia wahi hokahi o ka aoao elua. (a i hooliloia e Z. Kalai i oleloia C.F. Hart o Kahala i oleloia,) ma ka la 29 o Aperila, 1886, i ka kau kope ia ma ka b@ke 102, aoao 72 me 73, a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi ka uku ole i ke kumupaa me ka ukupanee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana nia ia mana kuai, a i ka pau ana o na pule ekolu mai keia la aku e kuai kudala ia ana ka aina i hoopaa ia ma ua moraki neim e like me na hoakaka ana malalo iho ma ka Poaono la 9 o Feberuari 1889, mamua pono iho o ka haiekuai Hawaiian Mercantile ma Puehuehu, Kohala Akau, 1 oleloia, ma ka hora 12 o ia la.
No na @ ei i koe e ninau ia H.L. Holstein, Loio ma ke Kanawai. C.F. HART, ea Moraki. Kohala Akau, Ianuari 9, 1889.
O ka apana aina e kuai kudala ia ana o kela mau eka he 23, e waiho ana ma Waiapuka, Kohala Akau, a i loaa ia Kaaiwaiwai ma ka palapala 1 hana ia i Maraki 8, 1882, i kakau kope ia ma ka buke 72, aoao 430 me 431, oia kekahi mahele o ka palapala sila nui 1102 ma ka inoa o Kaea k. 2215
OLELO HOOLAHA.
O na Pepa Komite a pau o ka Ekalesia o Kaumakapili i hoopuka ia m@ ko'u inoa, a me na pepa e ae i kakau inoa ole ia e a'u, ke kauohaia aku nei na mea a pau e paa ana ia mau pepa, e hoihoi mai ia'u ma Kaumakapili i ka hora 10 a hiki i ka hora 12 o ka Poaono o kela a me keia pule.
A mai ka la mua aku o Ianuari o ka M.H. 1889, e hoopau loa ia ke kuleana o na mea a pau loa e paa nei ia mau pepa komite e ohi i na dala mawaena o ka lehulehu.
J. WAIAMAU, Kahu Ekalesia. Kaumakapili, Dekemaba 31, 1889. 2215-2t
KA HUI
ALAHAO HAWAII,
(KAUPALENAIA).
MA ALANUI MOI
NO KA
Auhau 5 Keneta
No ka holo hookahi ana no na wahi a pau, 1 hoomaka i ka
Poalua, Jan. 1.
NA LA NOA.
Haalele ia Haalele i ka Hale
Pawaa. Keaka Pake.
6.00 A.M. 6.30 A.M.
6.30 " 7.00 "
7.00 " 7.30 "
7.30 " 8.00 "
8.30 " 9.00 "
9.30 " 10.00 "
10.30 " 11.00 "
11.30 " 12.00 M
12.00 M 12.30 P.M.
12.30 P.M. 1.00 "
1.00 " 1.30 "
1.30 " 2.00 "
2.30 " 3.00 "
3.30 " 4.00 "
4.30 " 5.00 "
5.00 " 5.30 "
5.30 " 6.00 "
6.30 " 7.00 "
7.30 " 8.00 "
8.30 " 9.00 "
9.30 " 10.00 "
NA LA SABATI.
Haalele ia Haalele i ka Hale
Pawaa. Keaka Pake.
8.30 A.M. 9.00 A.M.
* 9.20 " 9.50 "
9.30 " 10.00 "
* 10.20 " 11.00 "
10.30 " 12.10 P.M.
11.30 " 12.20 "
1.30 P.M. 2.00 "
2.30 " 3.00 "
3.30 " 6.00 "
* 6.50 " 7.30 "
7.00 " 9.00 "
8.00 " 9.10 "
Na Hora Holo i Hoailona ia me keia * e haalele aoa ke Kaa i ke kihi o alanui Beritania me Punahou.
I mea e makaala ai na mea a pau, ke kauoha ia nei na ohua e hele ae e bui a haalele i na buina o na Pauku o ke alanui.
E malama loa na ohua mai hoao e komo mai a lele aku paha mai na kaa aku oiai e holo ana; e nana pono no hoi i ka haawi ia mai o na palapala e ke kahu kaa i ka wa e uku ia aku ai o ke dala; e paa ia palapala no ka manawa oia holo ana; a e haehae i ka wa e haalele ai i na kaa. 2214 @