Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 4, 26 January 1889 — KA HALE LAPAAU LALA O KA PAPA OLA. [ARTICLE]
KA HALE LAPAAU LALA O KA PAPA OLA.
Aohe a makou mea inahalo nui t ae ma kekahi o na lawelawe a ka Pap< Ola, e hke nie ka piha ohohia nui ia ( ka Maie I.apaau o ka P.»|>a Ola e ki nei n>a Kapamo»). Aia iloko o kela . me keia la. e piha an.» kela keena i n. l» ;e j:iliAja na .m<> a pau, aua loj. m.»i na ana mai Kauk. Aupuni Mr. Kunhall a me kona koku; loeia I'.i.ikaula, .ne ka mahe a me k; oluoiu, a ua lohe maknu j ktrkahi m«n leo o kn m-"»ha!o e pih ana i keia hait haawi laau a lapaau.
Ke hoomanao nei makou i ka ma nawa e ku ana ka hale haawi !a.r.i m; Kikihale i ka wa e nolio Lwelawe if» ana e Kauka Pika, ua lehulehu na |)«>c i hiki aku ilaila, a he mau leo o ka m*halo na mea e pahola ana iloko 0 na ohana lehulehu, amahoj)e maio ia inanawa, aole 1 ano ake niu loa aku kekahi |>oe o kakou i ka haawi ana 1 ko la kou mau mai n.i na kauka e lapaau, ke ole e hana mua ia na make a na au m.ikua a me na anaana la mai e kahi
poe, e ulelo ana, ua make oe ia mea a he maunu li:o kekahi make ou ia mea, \c.
O keia no kekahi hapa o ko kakou hupo nui, 0 ko kakou puni waie ana no i na olelo a ine na kuhikuhi lauwiii a me ka hoopunipuni a kahuna Hawau, a ua lawelawe ia kekahi poe mai a hiki 1 ka wa e 00 ai a kumu loa ka mai iloko o ke kino o ke kanaka, alaila, hele aku la e imi pupuahulu i na kauka ha«>le, a ina e ola ole, e kaa ana ia mau hoahewa ia lakou i ka ike ole.
Aole paha oia wale kekahi kumu i hele ole ai na kanaka Hawaii i keia hale lapaau o ka Papa Ola i na la i hala ae nei, ke ole ia kauka e ku xui ke kulana o ka oluolu i kona poe mai e like ke ano mau o na kanaka e olelo ai. he kauka huhu kela, a mfa aku a )>cla aku.
O kria kauka hou, oia o I >r. Knn ImII, aia ma kahi o ka elua a ekolu ha ncri poe mai e |\ele mau nei i na puie a pau, he mau hooia ana mai ia, ua ohohia na kanaka i kana inau lawelawe iapaau o ke akahele a me ka oluulu, a he mau Kuniu maikai ia e kono ia aku ai o na t>oc ohana pihkia u pati f e hele ae i kahi o ke ola me ka uku ole, a e kiola loa i na aumakua a me na kahum hoopunipuni palaueka. Oko kakou ola ia ma ka lima o ka poe i ao a h x)maamaa i na la(>aau ana i na mai tna ke kino o ke kanaka, aole iloko n ka la hookahi, aka, iloko o na makaht ki lehulehu maloko o na hale ao kauka a'<amai a me ka naauao o kekahi mau aupuui malamala«wa o ka honua nei.