Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVII, Number 37, 15 September 1888 — Page 2
| This text was transcribed by: | Kalei Kawaa |
| This work is dedicated to: | Punana Leo o Molokai |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Nupepa Kuokoa
---- -
No ka Makahiki............................$2.00
No Eono Mahina............................1.00
-----KUIKE KA RULA-----
Poaono...Sepatemaba 15 1888
KA AHAOLELO.
---- -
I KA POALUA nei, i heluhelu hope loa ia ai ka Bila Haawina ma kona heluhelu ekolu ana imua o ka Hale, a ua hooholo ia a kakau inoa pu ia e ke Ahi ka Moi iloko o ia la hookahi no.
O ka huna nui o na dala i hooholo ia ma ka Bila Haawina o keia kau, he $3,397,137.93 no na makahiki elua e pau ana i Aperila, 1890. he kanahiku-kumamaono bila i lilo i kanawai no ka aina, me hookahi bila i haule oia ka bila hoohoihoi i ke kanu kope. Ma ka pepa o keia la, e puka aku nei ka Bila Haawina piha o keia kau.
Mahope iho o ke koho ana o ka Hale i ka hora 7 P.M. no kela hihia kipe dala, ua hoopanee ka Ahaolelo o keia 1888 a hiki i ka wa a ka Peresidena e kahea hou ai.
-------- -
KELA KIPE DALA.
---
Iloko o ka moolelo kaukanawai o Hawaii nei, aole loa i ike ia kekahi hana eleele ku i ka hoowahawaha ia e na poe maikai a pau, e like me ke kipe dala i huai puka nui ia ae nei i ka Poaono i hala, mawaena o kekahi mau hoa o ka Hale i lawe i ke kipe no kona pomaikai iho.
He kanalua ole ko makou ke olelo aa ma keia wahi, ua lawelawe pinepine ia no keia ano hana o ke kipe dala i kekahi mau kau Ahaolelo i hala, a ina wale no e aa ana ke kanaka e ku hoike no kona uhane ponoi iho, e ike ana keia au hou i ke ano o na hookele aupuni o na la i hala hope ua oi loa aku i ko keia, a he kiko eleele hoi e kuia ai me na nema ia mai e ko waho poe makamaka,--he hiki wale no ke loaa ka balota o ke kanaka Hawaii me ke dala kipe.
Iloko nae oia mau manaoio ana he hana i maa i ka wa i hala, ua puka ae nei keia imua o ke akea o ia anoano hookahi no, a o A. Kauhi a me G.P. Kamauoha na alakai o keia hana hanohano ole a me ka hoohaahaa i ko laua kulana keonimana..
He minamina ko makou i na kanaka Hawaii hanau o ka aina e pahele ia ana malalo o keia piepiele uala, oiai, e aaki mai no ka lakou mau hewa i hana ai i na hanauna o keia mua aku iloko o ko kakou moolelo, a e lilo ana ka hoopai a ka Hale i haawi ai ia Kauhi, Kamauoha, Luhiau a me Nawahine, i kumuao no na kau Ahaolelo o Hawaii nei e hiki mai ana, aole e ke kipe ka mea nana e ruola kona kino a me kona uhane no kona pomaikai pilikino iho--ke ole oia e haawi i kona makaukau piha ma ka paio ana me na noonoo akahele a me kana mau koho ana no ka pomaikai o kona apana iho a me ka lahui mai o a o iloko o ko kakou Hale Kaukanawai.
------- -
KELA ME KEIA
--
Nuku-puu makou i keia kakahiaka.
Kipe dala-pau i kipoku ia
Hookahi no ke Kanawai, nui na manao i waiho ia
He elua kahunapule i kipaku ia no ka lawe i ka waiwai kipe.
“Ua loaa anei kau lanahu o ka mokuahi?” wahi a ka Hon. G.P. Kamauoha o na Kona.
Auhea o Pila? O Pila hea? wahi a kekahi. O Pila no hoi i hana iho nei i ka Press Publishing Company?
Ma ka halawai ana a ka puali kinai ahi Hui Ili i ke ahiahi Poakahi nei, ua hooholo iho lakou no ka hoopau loa i ke ku ana o ia puali.
Ua haawi ia ae nei e keia Ahaolelo ka puu dala o umi tausani, no ka hoonauao ana i na opio Hawaii ma na aina e.
O ka Honabala Aberahama Paionia Kaililauokekoa a o na Makai Kiu o Enelani me Amerika e puka nei ma ko kakou pepa, ua-ua-like-pu.
He wahi moa leo lea ole ke kani mau nei mawaho o ko makou nei keena, he kohu ladid--a ke ano o kana paadidi ana.
He elua manawa a ke Alii Luhiai i ku ai ma ka auwina la o ka Poalua nei, no ka hooponopono ana i ka moolelo o kana mau olelo hoike i paa ai i ke Komite Niele kipe dala, a i ke kolu o kana ku hou ana, ua rula ia mai la oia e ka Peresidena e noho ilalo, a aia mahope hooponopono.
Ua hoopanee ka Ahaolelo a hiki i ka wa a ka Peresidena e kahea hou ai.
Kiekie kaupalaku o Hanalei, oia ka makou leo mahalo i na hoa o ka Hale i lawe ole i ka waiwai kipe.
He nui ka poe i lehau ae maloko o ka Hale Ahaolelo ma ka Poaha nei no ka hoolohe ana i ka hoike a ke Komite Imi Kipe Dala.
E malama ia ana he hookani ogana ma ka luakini o Kaumakapili ahiahi. E hele nui ae e na poe makemake a me na poe puni hoolohe leo mele.
I ke kakahiaka Poalua nei i holo aku ai ka Iwalani no kona mau awa o Hamakua, mahope iho o kona hana hou ia ana iho nei a me na hoomaemae o kona ipuhao.
Ua hali hoi mai ka Lunakanawai Kiekie Hon. A. F. Judd me kona ohana, mahope iho o ka hoohala ana no kekahi mau pule i na ea oluolu o Kualoa, Koolaupoko.
Mawaena o na hora 8 me 9 o ke ahiahi Poalua nei i holo aku ai o Kinau, mamuli o ke kali ana i kekahi mau hoa o ka Hale no ka huli hoi aku i ko lakou mau mokupuni.
Ma keia Poakahi ae Sepatemaba 17, e wehe hou ia ai na Kulanui Sana Lui me Iolani, a hoomaka hou keia makahiki kula ao o ia mau kula. Mai hoopalaleha e na opio.
Ua ae ia o C. L. Carter, keiki a ka Mea Mahaloia H. A. P. Carter, Kuhina Noho o Hawaii nei ma Wasinetona, e lawelawe ma ka oihana loio mana aha hookolokolo a pau o keia aupuni, mamuli o ka loaa anna o kona mau palapala hoomaikai i puka pono mai ke kula ae kanawai mai o Mikikana.
Ma Kalia, Waikiki-kai, make o E. Kamahele (k.) na Geo. Wood Ainoa me Kekuewa kana wahine. Ua hanau ia oia i Mei 30, 1866, a make aku la i Augate o keia makahiki, i ka 22 o kona mau makahiki.
Ma ka Poakahi nei ua kau aku ka Makua Leonoro ma ka mokuahi Mokolii no Kalawao no ka halawai ana me na kahuna malaila, a me ka nana ana i ke ano o ka hoonohonoho ana o Virigine o ke aloha malaila.
------- -
HE LONO WALOHIA O KA PEPEHI KANAKA.
He lono walohia ka’u oe pahola aku nei imua o ka lehulehu e hoike ana i ka mea weliweli i loaa ma ka apana o Puna nei.
Ma ke kakahiaka Poakahi o ka la 3 o keia mahina, ua haalele iho o D. Kapahee i kona home, kekahi o na kanaka i kamaaina nui ia ma Puna nei, a i noho lawelawe ma kekahi mau hana aupuni, a hele aku la no kahi o J. Eldarts. O ke kumu o kona hele ana ilaila oia no ka hoihoi ana i na buke hooponopono aina, a me ka ohi pu ana i kana mau wahi kenikeni kona uku hana. Ua noho oia malaila a pau ka paina kakahiaka a huli hoi mai la no kona home, aka, aole oia i hoea i ka hale.
Ua kakali ka ohana iaia ma ia la apo, Poalua a po, a ia wa i hoomanao ae ai ka ohana ua poino oia.
Ma ke kakahiaka Poakolu ae, ua hoakoakoa ae ka ohana ia lakou iho a hele nui aku la e huli iaia. Ma ko lakou huli ana ua loaa aku la he meheu e hoike ana ua pepehi ia oia a ua make. Ua loaa aku he pihi pa a he mau oho lauoho. Mai keia wahi aku me he mea la ua kaualako ia aku kona kino no kekahi mau anana, no ka mea, e mau ana no ka makamaka o ka meheu. He 20 anana mai keia wahi aku ua loaa he mau kulu koko he lehulehu, a me kekahi pohaku i kipo ia paha ma kekahi wahi o kona kino a pili ka apana iwi. Ke malama ia nei keia mau mea e ka ohana. O ka meheu ka i loaa, a o kona kino kupapau aole loa i loaa. Ua huli ia ma na wahi e kokoke ana ma kahi i loaa ai o keia mau mea ae la, aka, he ole ka loaa.
Nolaila, e na lima o ke Aupuni, e huli i ke kolohe nui a loaa. O keia iho la ka pepehi kanak mua ma Puna nei. Aloha no, aloha no ia makamaka o ka lehulehu. He luna ekalesia oia no ka ekalesia o Puula. Ke manao nei au e loaa ana he home nani nona ma o, a no ka mea nana i pepehi e loaa ana he hoopai weliweli nona ma o a maanei. J. KAALAUAHI.
HE KIPE DALA
I KEKAHI MAU
Hoa o ka Ahaolelo
---
Kolekole na Iwi o Hua i ka La.
-----
I ka Poaono o kela pule aku nei, ua hoopuiwa ia ke kulanakauhale alii nei e kekahi lono, ua kipe dala ia na hoa o ka Ahaolelo i koho kue ai i ka bila hoololi Kumukanawai i haule ai, a o A. Kauhi, Lunamakaainana o Ewa me Waianae, a me G. P. Kamauoha, Lunamakaainana o Kona Hema, o laua na alakai a me na ohumu ino nana i lawelawe i keia mau hana e alako aku i kekahi mau hoa o ka Hale e haule ai ka bila kanawai hoololi Kumukanawai.
He elima lala o ke Komite Wae i koho ia no ka imi a me ka noii ana aku i keia kipe, oia na Hons. W.O. Smith, G. H. Dole, A. S. Wilcox, J. Kauhane a me D. H. Hitchcock. Ua hui keia komite ma ka hora 2 auwina la o ka Poaono i hala, a eia iho ka lakou hoike imua o ka Hale, a na ka mea heluhelu e hoomaopopo nona iho;
KA HOIKE A KE KOMITE.
HON. W. R. KAKELA,
Peresidenat o ka Hale Ahaolelo:
Mahope o ka noii hoomanawanui ana, a me ka hoolohe akahele ana, ua loaa i ke komite keia mau hooia i kokua ia hoi e na olelo ike:
1. Ua hoolawa ia ke dala e kekahi poe Pake no ka hoohana ana aku ma ka hooauhee ana i ka hoololi kumukanawai i manao ia e pili ana i na Pake, a e uku makana hoi i kekahi mau hoa o ka Ahaolelo e koho ma ka aoao e pepehi ai i ua mea la.
2. A mahope hoi o ka hoopanee loa ia ana o ua hoololi la i olelo ia ua uku ia kekahi mau huina o ua dala la i kekahi mau hoa.
3. Aia hoi he ohumu ino mawaena o Lunamakaainana A. Kauhi, Lunamakaainana G. P. Kamauoha, a me kahi poe e ae, e hoohana aku i ke dala ma ka paipai ana i na hoa o keia Hale e pepehi i ka hooholo ia o ua hoololi la i olelo ia.
4. A i kulike ai hoi me ua ohumu ino la i manao i ua hoao aku o G.P. Kamauoha i oleo ia ia Lunamakaainana A. P. Kalaukoa e koho kue i ka hooholo ana i ua hoololi la i olelo ia, a ma o A. P. Kalaukoa i olelo ia e hoao aku i kahi mau hoa e aku o keia Hale e hana aku pela.
5. A o A. Kauhi i olelo ia, i kulike ai hoi me ua ohumu ino la, ua loaa mai iaia ke dala mai kekahi poe Pake mai no ka haawi a mahelehele ana iwaena o na hoa o keia Hale ma ke ano uku makana no ke koho ana i haule ai ua hoololi la, a ua haawi he kanalima dala mai ia huina mai i na hoa o keia Hale malalo iho, penei.
A. P. Kalaukoa, Lunamakaainana no Honolulu; S. C. Luhiau, Alii mai Hawaii mai; O. Nawahine, Lunamakaainana mai Wailuku mai; G. P. Kamauoha, Lunamakaainana mai Kona Hema mai.
6. Ua lawe aku o A.P. Kalaukoa i olelo ia i ke kanalima dala i uku ia aku iaia, me ka hoike ana ae hoi i keia hana ohumu ino.
E hoike aku nae makou e like la me ka mea e ike ia ma ka hoike i hoopaa ia ua haawi mai o S. C. Luhiau a me O. Nawahine i olelo ia me ka hoike ana pehea la, i ka wa hea a mai ia wai mai la i loaa ai ke dala i uku ia ai ia laua: aka, aole maopopo loa ka hooia ia ana, mamua ae hoi o ko laua koho ana no ua hoololi la i olelo ia, ua hoike mua ia aku laua a ua maopopo paha no ka makana i hoomakaukau ia no lakou.
MANAO O KA HAPANUI O KE KOMITE.
Mamuli hoi o na olelo hoike a me na hooia ana i loaa i ke komite e like me ia maluna ae, ke waiho aku nei makou i keia mau manao malalo iho, a makou hoi e waiho aku nei ma ke ano olelo hooholo penei:
1. E Hooholoia--O ke ano o Lunamakaainana A. Kauhi, a o Lunamakaainana G. P. Kamauoha, ma keia mau mea, ua hookahua ia ua loaa na kumu kupono e kipaku ai ia A. Kauhi i olelo ia a me G. P. Kamauoha i olelo ia mai keia Hale aku, a e kukala ia hoi ko laua mau noho maloko o ka Ahaolelo e kukala ia ua hoohakahaka ia.
2. E Hooholoia--O A. Kauhi i olelo ia, Lunamakaainana mai Ewa me Waianae mai, ma keia ua kipaku ia mai ka Hale aku, a o kona noho maloko o ka Ahaolelo e kukala ia ua hoohakahaka ia.
3. E Hooholoia--O G. P. Kamauoha, Lunamakaainana mai Kona Hema mai, ma keia ua kipaku ia mai ka Hale aku, a o kona noho maloko o ka Ahaolelo e kukala ia ua hoohakahaka ia.
4. E Hooholoia--O ke ano o Alii S. C. Luhiau a me Lunamakaainana O. Nawahine, ua pono ole loa laua ma ka lawe ana i na huina i olelo ia o kanalima dala pakahi, a ua kupono hoi e hoopai ia. Aka, mamuli hoi o ko laua ae a hoike maoli ana mai no, a me na kokua hoi a laua i haawi mai ai i ke komite i ka wa e nieniele ia ana, o ka hookau ana maluna o laua i ke ao akea o keia Hale, ua lawa a ua kupono ia hoopai.
5. E Hooholoia--E kahea ia o S.C. Luhiau imua o keia Hale, a laila hoi e loaa mai ai iaia ke ao ana o keia Hale ma o ka Peresidena, no ke kumu i olelo ia.
6. E Hooholoia--E kahea ia o Lunamakaainana O. Nawahine imua o keia Hale, a ilaila e loaa mai ai iaia ke ao ana a ka Hale ma o ka Peresidena la, no ke kumu i olelo mua ia.
7. E Hooholoia--E ao e kauoha ia ka Loio Kuhina e hoopii aku, e like hoi me kona manao ana ua lawa kupono na hooia e ko ai, i na poe a pau i komo iloko o keia ohumu ino.
Ke waiho haahaa ia aku nei,
W.O. KAMIKA
Lunahoomalu,
G. H. DOLE,
A. S. WIKIKOKI
HONOLULU, Sept. 11, 1888.
HOIKE A KA HAPA UUKU O KE KOMITE.
O maua, o na mea nona na inoa malalo iho nei, oiai, ua lokahi no me ka hapanui o ke komite ma kekahi mau mea i loaa a i hoike ia e lakou, aole nae i like ko maua manao e pili ana i ke Alii Luhiau a me ka Lunamakaainana Nawahine, mamuli no ia o ko maua manaoio ana ua loaa mai he $50 ia laua pakahi, me ko laua ike a hoomaopopo no ikela manawa i loaa mai ai ia laua, ua haawi ia mai kela mau dala mai na Paka mai, he uku no ke koho kue ana i ka hoololi Kumukanawai, a ina aole ka hai koke ia ana e Lunamakaainana Kalaukoa, alaila, e hana malu no laua me ka hoie ole mai i ka Hale. Nolaila, ke hoike aku nei maua i ko maua manao i ka Hale, e hoopau i ke Alii Luhiau a me Lunamakaainana Nawahine mai ko laua noho ana maloko nei, a e kukala ia ko laua mau noho ua hakahaka.
D.H. HIKIKOKI,
J. KAUHANE.
KA AHA NIELE.
Ua lawe ia na olelo pale e ke Komite Wae i apono ia maloko o kekahi olelo hooholo o ka Hale i ke kakahiaka Poaono, Sept 8, @ @ @ ana aku i ke ahewa o ke kipe dala i na Lunamakaainana A. Kauhi a me G.P. Kamauoha.
Ua hoohiki ia o J.A. Makuna i Kakauolelo, a mahope iho o ka heluhelu ia ana aku o ka palapala ahewa a ka Loio Kuhina e ka Lunahoomalu o ke Komite, ua pane mai o Kamauoha i keia mau olelo:
Kamauoha--Ua lohe au i ka olelo hooholo, a o ka’u wale no e hai aku i ka Lunahoomalu a me kekahi mau hoa e ae o ke Komite, aole au i hewa malalo o na kumu o keia ahewa ana. Aole loa i loaa iki kekahi mea ia’u mai ka Pake mai, a aole no hoi au i uku ia mai no ko’u hoololi i ka’u koho ana. O ko’u manao, oia mau no ia mai ka wa mua loa i lawelawe ia ai kela bila, a o ka’u i hana ai, aole ia me ka manao, e loaa mai ana kekahi uku ia no’u ma ke ano he makana.
Kauhi--O keia mau mea i hai ia no ko’u lawe i kekahi kipe dala, aole ia he oiaio. E hoole ana au i ka oiaio ole o ia mau mea a pau e pili ana ia’u.
Ua kamailio ae ka Loio Kuhina i na hoa o ke komite a me na poe kakau nupepa, he mea pono aole e hoike koke ia i ke akea a hiki i ka wa e waiho ia ai ka hoike a ke Komite imua o ka Hale.
Ma keia wahi e lawe ai makou i ka olelo a na aoao elua ma na mea ano nui a me ka ia.
HOIKE O KAMAUOHA.
Loio Kuhina--Ua makemake au e ninau i na keonimana i kekahi mau ninau. Aia no ia olua ka pane mai i ka haina a me ka ole e like me ko olua makemake. Ia oe e Kamauoha: Ua loaa anei ia oe kekahi dala mai kahi kanaka mai, mamua a mahope mai paha o ka Poakolu i hala o hoololi Kumukanawai?
Kamauoha--Aole i loaa ia’u kekahi dala mai kekahi kanaka mai mamua o ka wa koho i kela hoololi Kumukanawai, aka, ua loaa mai he dala mahope mai o ke koho ana.
Loio Kuhina--E wehewehe mai i ke ano o ka loaa ana ia oe.
Kamauoha--Mamua o ka wa koho, aole he dala i loaa mai ia’u, a aole no hoi he mau olelo e loaa mai ana ia’u he dala. I ka la inehinei, ua loaa mai la ia’u he $50, a aole no he mau kamailio no keaha la keia mau dala i haawi ia mai ia’u. I ka wa i heluhelu ia ai ka olelo hooholo i keia kakahiaka, ua ninau aku au i ke Alii Luhiau, ina ua loaa aku iaia kekahi mea. Ua pane mai kela ae, he $50 i ke kakahiaka o nehinei. O keia ka’u i olelo mua ae nei, aole au i lawe i kekahi dala no ko’u pono koho. Aole o’u manao e kipe keia, e manao ana no ke Komite pela, aka, he makana. Ua pinepine ko’u hai ana manao ponoi, e kue ana au i keia hoololi Kumukanawai.
Kamika--Ke hoomanao nei anei oe i ka mea nana i uku aku ia oe?
Kamauoha--Ua loaa mai ia’u he $50 mai a Kauhi mai.
Loio Kuhina--Ihea.
Kamauoha--Ua iho au i ka uwapo no ka ike i ko’u makuahine e holo ana ma ka Malulani, a i ko’u hoi ana mai, ua haawi ia mai keia dala.
Loio Kuhina--Ma ke aha kou hoi ana mai?
Kamauoha--Maluna o ke kaa me Kauhi. Ua loaa ia’u ke dala maluna o ke kaa.
Loio Kuhina--Ma kahi hea o ke kulanakauhale nei?
Kamauoha--Ma alanui Moiwahine, mawaena o Papu me Alakea.
Loio Kuhina- Heaha na olelo i hai ia?
Kamauoha--Eia kau wahi makana.
Loio Kuhina--Heaha kau hoomaopopo no kela?
Kamauoha--Aole au i hoomaopopo he makana keia no ko’u koho ana, oiai he lehulehu na ninau ano nui i hooholo ia e ka Hale.
Loio Kuhina--Heaha ke ano o ua dala ala?
Kamauoha--Dala pepa.
Loio Kuhina--Auhea ua dala ala?
Kamauoha--Ua uku ia e au i ka Pake tela lole ma ke alanui Nuuanu.
Loio Kuhina--Aole anei i ulu ae he manao hoihoi iloko ou e ninau, no keaha kela mau dala?
Kamauoha--Aole.
Loio Kuhina--He hana maa mau anei ia e hiki ole ai ke ulu ae kou manao hoihoi e ninau no keaha?
Kamauoha--Aole au i ninau koke i kela manawa. Ina paha e haawi mai ana ka Loio Kuhana i $50 ia’u, alaila e manao no au, malalo no ia o kekahi mau mea i hooholo ia e ka Hale.
Loio Kuhina--Ua manao oe no kekahi mea i hooholo ia e ka Hale?
Kamauoha--Ae
Loio Kuhina--Alaila, heaha ka ninau nui i hooholo ia e ka Hale no kekahi mau la i hala ae nei, e hiki ai ia oe ke kuhikuhi mai i kekahi mea pili i keia makana?
Kamauoha--Oia ke $50 no ka make ana o ka bila hoololi Kumukanawai.
Loio Kuhina--Ua manao anei oe he makana keia mai a Kauhi mai, a i ole o Kauhi ke ku nei no kekahi poe okoa?
Kamauoha--Ua manao au, na Kauhi ponoi no keia dala i haawi mai ia’u.
Loio Kuhina--Aole anei oe me Kauhi i kamakamailio mamua o ke koho ana i ka hoololi Kumukanawai?
Kamauoha--Ua ninau mai o Kauhi heaha ko’u manao no ka hoololi. Ua hai aku ai i ko’u manao, e kue ana au e like me kekahi mau hoa e ae o ka Hale, a he mau kamailio o ke ano paani i puka ae i kela a me keia manawa, e mahele like ka mea e loaa mai ana.
Loio Kuhina--Aole anei oe i olelo kahi wa, o ka mea e koho kue ana i ka hoololi e loaa iaia he $50?
Kamauoha–Aole.
Loia Kuhina–Ua ike anei oe i ka halekuai o Alo Pake ma ke alanui Nuuanu?
Kamauoha–Ae.
Loio Kuhina–Ua kipa anei oe i kela halekuai i ka pule i hala me kekahi o na hoa o keia Hale?
Kamauoha–Aole.
Loio Kuhina–Ua ike anei oe i ka halekuai o Sing Chong ma alanui Maunakea?
Kamauoha–Aole.
Loio Kuhina–Ua kipa anei oe ilaila me kekahi o na hoa o keia Hale?
Kamauoha–Aole.
Loio Kuhina–I ka la hea o keia pule i hele pu ai oe me Kalaukoa i kela hale?
Kamauoha–Aole au i hele pu me Kalaukoa i kekahi halekuai, aole i keia pule, aole i kela pule aku nei, a aole me kekahi hoa e ae o keia Hale. Ua halawai au me Kalaukoa ma ke alanui.
Loio Kuhina–Ua hele anei oe me Kalaukoa i ka halekuai o Alo?
Kamauoha–Aole.
(Aole i pau.)
KE KALEPA “S. N. CASTLE.”
O ka moku keia i ili ai ma Kualoa i ka pule i hala, a eia ke hoolei nei i kona ukana ma ka uwapo o Burua a huki ia aku iluna o ke alahuki moku, no ka hoomaemae ana i kona iwikaele i hoopoino ia.
O kahi i kau ai o ka moku i kula, aia no ia maluna o kekahi lae akoakoa i uhi pu ia e ke one, a oia ke kumu i pakele ai ka moku mai ka poino nui mai. O ka makani ole a me ka malie o ka moana koe na o pu nalu i kela a me keia manawa, oia kekahi kumu nana i ulupa nui ole i ka oni ana o ka moku ma kona mau aoao.
Ua hooikaika nui ke kapena me kona mau luina e huki i ka moku no kekahi kowa hohonu aku iloko, a ua holopono ka lakou hana ana pela. Ua telepone kone mai ke kapena mai Kualoa mai i ka lono poino o ka mou i na Agena, a ua hoouna koke ia aku na kokua ma o ka hiki ana aku o ka mokuahi Keoni Kamaki, a nana i kolo mai a hiki i ka loaa ana o Eleu, hoohiki loa i ke awa o Kou nei.
No na kokua a ka mokuahi Keoni Kamaki, ua hooholo ia e na Agena he $1000 ka makana; no ka mokuahi kolo Eleu he $120.
Ua olelo ae ke kapena o ua moku la, aole loa oia i haawi i na mahalo ana no ke telepone mamua no na moku i loaa i kekahi poino ma na kahakai he kanalima mile mai ke awa kumoku aku. Ina aole keia telepone, alaila, ke mau ala no ke kalepa S. N. Castle ma kona kulana poino ma na kuaau o Kualoa, me ka maopopo ole o kona pakele mai ka nahaha ana.
MA KE KAUOHA.
KUDALA HOOLIMALIMA
----
E kuai kudala ia aku ana ma ke alo iho o Iolani Hale, i ka hora 12 awakea, Poakahi, Okatoba 17, 1888, kekahi aina ma Ainahou, alanui Papu, Apana Aina Helu 15, a oia hoi kahi e ku nei ka halehana o J. H. Bruns.
Ka Manawa–He elima makahiki ka hoolimalima, koho kiekie $300 no ka makahiki e uku ia ma ka hapaha makahiki.
L. A. THURSTON,
Kuhina Kalaina.
Keena Kalaiaina,
Sepatemaba 13, 1888.
2198 4t
KEENA O KA PAPA HOONAAUAO.
----
E wehe ia ana he Kula Olelo Beritania hou no ke ao ana i na keiki ma ia mau wahi, ke hiki aku i ka POAKAHI la 17 o SEPATEMABA, 1888, ma Waipilopilo, alanui Moi ma Kalihi.
MA KE KAUOHA A KA PAPA HOONAAUAO. 2198-3t
KUAI O NA AINA AUPUNI.
----
Ma ka Poakolu, Okatoba 10, 1888, i ka hora 12 awakea, ma ke alo o Aliiolani Hale, e kuai ia aku ana ma ke kudala akea ke ahupuaa o Kahanui, ma ka mokupuni o Molokai.
He aina mauna keia nona ka ili he 1000 eka.
Koho kiekie $500
L. A. THURSTON
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Sept. 3, 1888.
2197-4t
KUAI O NA HOOLIMALIMA AINA AUPUNI.
----
Ma ka Poaha, Okatoba 4, 1888, i ka hora 12 awakea, ma ke alo iho o Ahiolani Hale, e kudala ia aku ana ma ke akea ka hoolimalima o kekahi mau aina aupuni ma Kohala, Hawaii.
1. Aina aupuni helu 70 ma Kohala Akau, he 80 eka. Koho kiekie $25 no ka makahiki, e uku mua ia.
2. Aina aupuni helu 19, 22, A, B, C, D, me E, ma Kohala Akau he 679 eka. Koho kiekie $150 no ka makahiki e uku mua ia ma ka hapalua makahiki.
He 10 makahiki ka loihi o keia mau hoolimalima e kuai ia aku ana.
L. A. THURSTON,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Aug. 30, 1888.
2196-5t
HOOLAHA PAPA HOOPII AUHAU.
----
Ke hoolaha ia aku nei, e noho ana ka Papa Hoopii Auhau o ka Apana Hookolokolo elua ma ko lakou mau apana no ka hoolohe ana i na hihia hoohalalahala auhau ma kahi a me ka manawa e like me keia hoolaha:
Okatoba 9, 10, 1888, Hale Hookolokolo ma Wailuku, hora 10 a. m.
Okatoba 12, 13, Hale Hookolokolo ma Makawao, hora 10 a. m.
Okatoba 17, 18, Hale Hookolokolo ma Hana, hora 10 a. m.
Okatoba 23, 24, Hale Hookolokolo ma Lahaina, hora 10 a. m.
Okatoba 27, 29, Hale Hookolokolo ma Pukoo, Molokai hora 10 a. m.
GEO. E. RICHARDSON,
Peresidena o na Papa Hoopii Auhau o ka
Apana Hookolokolo Elua.
Wailuku, Maui, Sept. 12, 1888.
2198-3t
HOOLAHA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.
----
E IKE auanei na kanaka a pau, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ua hookohu ia i Lunahooponopono no ka waiwai o J. L. Kapakahi i ka make no Lahaina, Maui. Ke hai ia aku nei ka lohe i na mea a pau i aie i ka mea make e hookaa mai i ka mea nona ka inoa malalo iho nei, a o ka poe a ka mea make i aie ai, e hoike mai i ko lakou mau Bila i hooia ia; a o ka poe e paa ana i kahi mau waiwai o ka mea make e hoihoi mai ia’u.
E hana ia na mea a pau iloko o na mahina eono mai keia la aku. E loaa no wau ma kuu keena Loio ma Wailuku, Maui.
JNO. W. KALUA
Lunahooponopono waiwai o J. L. Kapahi i make.
Lahaina Sepatemaba 3, 1888.
2198-4t
HOOLAHA HOOKO MORAKI.
Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o Kale Kauakai a me kana kane mare o ka aoao mua, a me William Dean o ka aoao elua, ma ka 25 o Iune 1884, i kakau kope ia ma ka buke 87 aoao 284 a mamuli o ka uhaki ia ana o na kumu aeliko o kela moraki, oia hoi ka hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, ehooko ana oia ia mana kuai.
A ke hoolaha hou ia nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku ana na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o J. Morgan ma Honolulu, ma ka la 8 o Okatoba 1888, hora 12 o ia la.
Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.
WILLIAM DEAN,
Mea Moraki Mai.
Hana ia i keia la 8 o Sepatemaba 1888,
Penei na aina i moraki ia:
Kela mau aina ma Kalihi.
1 20-100 eka o ka aina kalo maikai loa he hapa o ke Kila nui 3287 ia Kale w.
2 62-100 eka kekahi hapa o ke Kila Nui 3270 ia Kale i olelo ia.
HOOLAHA HOU
HOOLAHA
----
E noho ana ka Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina ma ke Keena penei:
Ma Hamakua, Okatoba 9, 1888, hora 9 a. m. ma ka Hale Hookolokolo.
Kohala Hema, Okatoba 12, hora 9 a. m. ma ka hale Hookolokolo.
Kohala Akau, Okatoba 16, 17, 18, hora 9 a. m. ma ka Hale Hookolokolo.
Kona Hema, Okatoba 30, 31, hora 9 a. m ma ka Hale Hookolokolo.
S. L. AUSTIN,
Lunakanawai Kaapuni
Sepatemaba 10, 1888.
2198-tf
HOOLAHA.
----
E noho ana ka Aha Hoopii Auhau no Hamakua, Kohala Akau, Kohala Hema, Kona Akau, a me Kona Hema, ma na la i kuhikuhi ia malalo iho:
No Hamakua, Okatoba 8, 1888, ma ka Hale Hookolokolo o Honokaa, hora 9 a. m.
Kohala Hema, Okatoba 11, ma ka Hale Hookolokolo o Waimea, hora 9 a. m.
Kohala Akau, Okatoba 15, ma ka Hale Hookolokolo o Kapaau, hora 9 a. m.
Kona Akau, Okatoba 22, ma ka Hale Hookolokolo o Kailua, hoaa 9 a. m.
Kona Hema, Okatoba 29, ma ka Hale Hookolokolo o Hookena, hora 9 a. m.
S. L. AUSTIN,
Peresidena Aha Hoopii Auhau
Sept. 10, 1888,
2198-tf
HOOLAHA KUAI KUPALA MORAKI.
----
MAMULI o ke kauoha a A. Rosa a kulike ai me ka manawa iloko o ke kahi moraki i hana ia e S. Napahukapu a me Kahale (w.) kana wahine mare o Honolulu, Oahi, ia A. Rosa, kahu malama waiwai i kope ia ma ke Keena Kope ma Honolulu ma ka Buke 84 aoao 479 a me 480.
Ke hoike ia aku nei ma keia, E kuai kudala a ku ana ka mea nona ka inoa malalo iho, ma kona Keena Kuai ma alanui Moiwahine ma Honolulu i oleloia ma ka Poakahi la @ o Okatoba A. D. 1888, ma ka hora 12 awakea o ia la, i ka aina a pau i hoakaka ia malalo iho (oiai ua hoolaha mua aku ka mea moraki i kona manao e hooko i keia moraki.)
Eia ka Aina: – O ka aina a pau loa ma ka Palapala Sila Nui 1505 Kuleana 1086 ia Kauim, nona ka ili he 62-100 eka, e waiho la ma Kalaepohaku, Kapalama, Honolulu i oleloia.
JAMES F. MORGAN
Luna Kudala.
Honolulu, Sepatemaba 14, 1888.
2198-3t
HOOLAHA HOOKO MORAKI.
----
I KULIKE ai me ka mana kuai iloko o kekahi moraki mai a Joseph Porter Green a me H. F. Green kana wahine mare ia Stephen Spencer, i hana ia ma ka la 20 o Aperila 1875, a i kope ia ma ke Keena Kope Hawaii ma Honolulu, buke 41, aoao 410. 411.
Ke hoike ia aku nei ua makemake ka mea moraki e hooko i ua moraki nei, no ka uhaki ia o na kumu aelike, oia hoi, ka uku ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee, i ka wa e hookaa ia ai, a ma ia hooko ana e kuai aku ana ma ke kudala akea ma Honolulu i ka waiwai paa i hoike ia malalo iho i kekahi la a hora e hoike ia aku ai ma ka hoolaha.
No na mea i koe e ninau aku ia A. Rosa, Loio no a mea Moraki.
STEPHEN SPENCER.
Mea Moraki.
Ma o kona Hope,
H. A. WIDEMANN.
Hana ia Honolulu, Sept. 10, 1888.
Penei ka hoakaka ana o ka waiwai paa e kuai ia ana:
1 O kela apana e waiho la ma ke alanui Kauka ma Honolulu oia ka aina i hooholoia ia J. P. Green i olelo ia e David Pauloa ma kekahi Palpala Kuai i hanaia Aperila 20, 1875 a i kopeia ma ke Keena Kope i oleloia Buke 41 aoao 408 a me 409.
2 A me kela apana aina a pau loa e pili ana i ka apana aina i hoikeia maluna ae a i hoakaka ia ma ka Palapala Sila Nui Helu 1630 a oia ka aina i hoolilo ia ia J. P. Green i oleloia e David Pauloa ma o kekahi palapala kuai i hana ia 20 Aperila 1875 a i kopeia ma ka Buke i hoike ia malunaae.
2198-4t
HOOLAHA HOOKAPU.
Ke papa loa ia aku nei na kanaka a pau, aole e hele wale maluna o kela wahi o ke Ahupuaa o Honouliuli Ewa, Oahu, e waiho la mawaena o Kalaeloa a me Pili o Kaha, a aole hoi e hopu a lawe wale i ka i’a mai ia mau wahi o hoopii ia ma ke Kanawai.
CECIL BROWN.
Luna Aina Nui o James Campabell.
Honolulu, Sepatemaba 15, 1888.
2198-2t
HOOLAHA HOOKO MORAKI.
----
I kulike ai me kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia ma ka la 4 o Augate 1887, i hana ia mawaena o C. J. Makimo a ma kekahi inoa John Puhi, o Honolulu Oahu o ka aoao mua, ia J. M. Monsarrat o Honolulu i olelo ia o ka aoao elua, a i kakau ia ma ke Keena Aina ma ka buke 105, aoao 232 233, a no ka uhaki ia ana o na kumu aelike i hoike ia ma ua moraki la, oia hoi no ka uku o e ia o ke kumupaa me ka ukupanee, nolaila, e kuai kudala ia aku ana mahope iho o ka pau ana o ka manawa i hoike ia ma ke kanawai, na aina, na hale, a me na mea a pau i hoike ia ma ua moraki la.
J. M. MONSARRAT,
Mea Moraki.
Honolulu, Sept. 15, 1888.
O ka aina i hoke ia ma ka moraki, oia no kela e waiho la ma Puunui, Honolulu, i olelo ia, a i hoakaka pono ia penei:
O na pono a me na kuleana a pau o C. J. Makino a ma kekahi inoa John Puhi i olelo ia, iloko o hookahi hapakolu a mahele maloko o elua apana aina e waiho la ma Puunui i olelo ia, a oia no hoi ka Apana 3 me 4 o ka Palapala Sila Nui Helu 4535 L. C. Award Helu 2151, i haawi ia ia Puhi makuakane o C. J. Makino a ma kekahi inoa John Puhi.
2198-4t
HOOLAHA HOOKO MORAKI.
Mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o Kaululo k. o ka aoao mua, a me Mrs. L. B. Coan o ka aoao elua, ma ka la 30 o Dekemaba 1884, i kakau kope ia ma ka buke 89, aoao 494, a mamuli o ka uhaki ia ana o na kumu aelike o kela moraki, oia hoi ka hookaa ole ia o ka uku panee, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei. e hooko ana oia ia mana kuai,
A ke hoolaha hou ia aku nei, mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila, e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki no ke kudala ana, ma ke keena kudala o Jas. Morgan ma Honolulu, ma ka la 8 o Okatoba 1888, hora 12 o ia la.
Aia ma kahi o W. R. Kakela na hoakaka no keia mea.
MRS. L. B. COAN.
Mea Moraki Mai.
Hana ia keia la 1 o Sepatemaba 1888.
Penei na aina i moraki ia:
1 Hookahi kuleana hui ma ka hui aina Haiku he 8 eka, i hoike ia ma ka palapala kuai i kope ia ma ka buke 56 aoao 285.
2 Hookahi hui ma ka hui Ulumalu, Maui.
2197-4t