Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVII, Number 36, 8 September 1888 — KE KANAWAI HOOHOIHOI I KE KANU KOPE. [ARTICLE]
KE KANAWAI HOOHOIHOI I KE KANU KOPE.
I ka Poakahi nei imua oka Hale Aiiaolek', ui hapai hou la ka noonoo aiv.i i ke Kanawai Hoohoihoi i ke Kanv; K««pe. ao ke Kanawai eha hoi a ke Alii ka M i i vito ai. Mawaena o na hoa i kamai'io ĪKaika iu i<cia }>:la, oia no na Alii Wilimana a me Kamika, na llon. Xa<aleka, Fae naole a n.e K.i nauoh;». LJa hoike pina aku makou 1 kela pnle aku nei 1 ko ikūou manao, a i ka wa o ke koho ana e I >aa ka eiua haj-»akolu, ua haule aku ka Bila he 31 ia 11. No'.aiia, ua hanle ka Bi!a m.i o ka loaa ole an.i o tca e'ua haj>a kolu o ka Hale. Wahi a ke Alii Kamika i pane mai ai, o keia kekahi ona manawa waiwai 1 >a iioko o keia ka i Ahaolelo, o ka noonoo ana 1 keia vito eha a ke Alii ka
Moi. Ona Bila Kanawai Koa, Kiaaina a me ka Hooponopono Buke i vito 1.1 ai,.he mau kahua okoa ko lakou e hiki ai ke manaoio ia e loaa ana he mau paioia mai, oiai, he mau Kanawai 1 ik( u ma ke kahua o ka hoonui lilo me na mnnao o ke koho ia aku eholopono ole ana ia mau hana. Aka, o keia Bila, imua o ka Hale, he Bila i manao nui la e loaa na' kokua ma ka hoomahuahua a me ka hoakea ana aku i
na hana mikiala 0 ka aina ma ke ano laula e like me na mahiko a me na inahi raiki. Aole i inanao ia kela mau huina dala e loaa ana he puka ino no ke aupuni iloko o ka manawa pokole, a e hoolilo ia ai kekahi mau wahi kulapmoa i mau wahi waiwai iloko o na makahiki pokole elua. Ma Eaelani, ua hiawi no ke kumuhe mana v«to i ka mea e noho ana ma ka Nohoaiii, aka, aole 1 lioehana ia kela mana no 150 makahiki i ha»a ae nei, oiai ka lahui ua makee i ko lakou mau pono. -Ma ko«kakou kumukaiuwai, ua haawi ia ka mana nui aole i ka Moi, aka, i ka lahui, a o kakou ko ka lahui mau Elele e hana i ko lakou maKemake. Ke hana ole kakou i ko lakou makemake, aole Lkoa e koho hou ana ia kakou. O na Kuhina, e noho no lakou ma ko lakou inau noho e tife£ me ko kakou oiuolu. Mai ae aku e kakau ia na hua palapala **Ua ona 14 kakou a ua ike ia ko kakou imma." Wahi hoi a ka Hon. Kaiuauoha o na Kona, aia oia ma ka aoao e kokua ana i ka Bila, a ua manao oia ua alakai hewa ia ka Moi ma keia v»to ana. Ua ;ke kakou, ua mahi ia ke kope ma keia ■ ;n.» : na makahiki loihii hala ae nei, .1 uu oie la kona hol >mua ana ma ke ano laula. O keia haawina e haawi ia net, he lvw> ani ia i ka hoakea aku 1 ka oihana mahi kope uia ke ano nui e tke me na inahiko a me na mahi raiki. Ke ho<m\anao nei wau i 'ka pii ino o Ke ma na Kona, ma kahi o ka 25 ujo keneia o ka paona i kela mau makahiki 1 hala aku nei, a oiai, o ke kanu : kujH\ oia w.i!e no ka hana wjiwai ma ka a;xina kahi o'u i koiio ia ai, nolaila, ke kokua. nei au i ka Bila ma ke ano ( h* hooniahuahua ana aku ia i na bana uukiala o ka aini 1 Wahi hoi a ;ka Hon. Paehaoie» ua • kue mau oia 1 keia Hila mai kona hoo--1 Ula inua loa ia ana mai kinohi mai O 1 ko kakou wahi aupuni, ua likē ui me -1 kekahi wahi moku la. Eia ke noho «»ie
nei ke aupuni be mau miliona da!a a oi, j ai&ae nui loa aku ka hooui aku i ka! ukaoa, he mea maop»opo e piholo aru kria moko. Ina e ho'%o ana keu BUa. a!ai?a. e noi hou ia mai ana ke aupuni ma keia mua sk?j, e haa*; ia ooa miu haawīna ina | mahi raiki i ame na }»>t htx>ouhpu ! a h 1 i-a ! U aht a ka Hon. Xaka?eka. t hx>ma-j nao iho ka iana hanohano o na Kona,! e hooke ia aka ana na kanaka Ha«rauj raai ka nana aku o ke kope. a e ue auanti kakou e emi mai ana na > ker.e:a o ka paona ao e e like me kana ? niea 1 hai inai nei mai ka 25 a 1 ke 50 keiiela o ka paona. Mawnena o na kumu pale no na poe kue i ka Bila, ua hiki no ke ike ia iho ki lakou oiau haii.lelo, he mau ole'o 0 ka wai*ai ole a rne ka piha makani No na wehewehe a Mr. Kamauoha, ua kuiike ko makou manao me kona ma ka h«.a'ta ana i kekahi hui e l:ke n e keia, e hoonui aku i ka mahi ana i ka aina nie Ka hanen tausani o na kumu kope, aole hoi i mau wahi eka wale no e hke me ko keia manawa. O ke pihoio o ka moku aupum 0 me ka en.i o na ktneta o ka pa-.na, iie mau h..ohahke kuhihtwa nui keia. Ata o Amenka me Knelai.i ma ke kulana hoohi>ihoi i kona mau o.'hana mahiai me na haawma dah mahu->hua a ke noho nei no nae ia aupuni iloko o ka aie lahui kuahewahewa. Aoie no hoi o hookahi haneri tau<ani kumu ki.pe e hoouiu ia ma Kona, alaiia, ua hiki la ke hooiawn ia ke ao holookoa, ahe Hjau kuniii ia no kakou e hopo hopo ai e emi ino ana na kenela o ka paona kepe ma na makeke hoopukapuka ? Ma ke kulanakauhale wale 110 o Honoiulu nei, aole h'ki ke hooiawa ia na kauoha keole e hooke mo ia mai na
kope o waho, he kope hoi e hiki ai kt* hoohaiike oie ia kona momona e like me ko Kona. E Lke nie ka emi ole 0 na mea ai tini hiki ke in3iania ia ma na wahi a pau no kekahi manawa loihi, pela no ke kope o Kona e ku ai ma kona kumukuai iloko nei o ka aina a me na makeke o waho. Eia iho na ae a me na poe make- v make ole i ka hooholomua i ktkahi lala o ka oihana mahiai e hoowaiwai ai 1 ka aina. N'A AK. ! XA HOOI.K \Vai'a Jarger Robikana ! I.uhiau \Vaterhouse \\'ideniann Voung Makee Snvth ; Naune Kakela - i Kauhi j \Vight . F Hro\vn Not'ey ! Makuea Wall ! (iay Tausani j Nakaleka Hikikoki \ l'aehaole Bele i Kikikini I G N Wilikoki ! I)jle | l)owsett, Jr | Hustace ! Kalaukoa j • C. Bro\vn j l )eacon | Kamai j Kauhane j Kamauoha Parisa Nawahine Daniela Heleleunihi | Homer Kawainui j A S Wilikoki ; Raiki |