Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVII, Number 33, 18 ʻAukake 1888 — MA KE KAUOHA. Ahaolelo o ke Kau o 1888. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

MA KE KAUOHA.

Ahaolelo o ke Kau o 1888.

HE KANAWAI K H001.01.1 Ai 1 KA Haawina LI, Mokuna XXVI o ke Kanawai Kivii.a, k pili ana i ka Llna Kakal' Kope. E hooholoia e ka Moi a me ka Ahaolelo o ko Hawaii Paeaina. Pauku 1. Ma keia ua hoololi ia ka Pauku 1251 oke Kanawai Kivila. a penei e heluhelu ia ai: Pauku 1251. E uku ia ua Luna Kakau Kope nei a he mana kona e koi aku a ohi mai i keia mau uku penei: 1. No ke kope ana i kekahi palapala hoolilo, hoolimalinia, moraki a palapala e ae i kauoha ia ma ke Kanawai e kope ia, a i waiho ia mai paha e kope ia, he kanalima kencta no na huaolelo hookahi haneri. 2. No ka hooiaio ana mamua oke kope ana, he hookahi elala no kela mea keia mea nana i kakau inoa. 3. No kela me keia kope ona palapala a pau i kope ia iloko o kona keena oihana, a i hooiaio ia e ka sila o kona oihana, he kanalima keneta no na huaolelo hookahi hanen. 4. No ka huli ana ina buke ame ka haawi ana ika palapala hoike i kauoha ia ma ke Kanawai, he iwakaluakumamalima keneta no kela a me keia makahiki i huli ia. E hoihoi ia ua mau uku la i ka Waihona o ka Lehulehu i kela a me keia pule, a e h6ike ia aku ia mau mea i ke Kuhina Kalaiaina i kelaa me keia mahina. E loaa i ka Luna Kakau Kope ka uku e like me ka inea i hooholo ia nona e ka Ahaolelo. a E lilo keia i Kanawai mai ka la 1 aku o lulai, 1888. Aponoia i keia la 23 o lune, M. H. 1888. ; KALAKAUA REX. Na ka Moi: L. A. Thurston, ! Kuhina K*laiaina.. /1 HE ANAWAI K iioololi ai i ka Pauku 856 o ke Kanawai Kivila, e pili ana I KA lIOOI'AA ANA NO NA KOINA. E hooholoia e ka Moi a vie ka Ahaolelo o ko Ilawau Paeaina. s > Pauku 1. E hoololi ia ama keia ke hoololi ia nei ka Pauku 856 o ke Kanawai Kivila, a penei e heluhelu ia ai: " Pauku 856. He mana ko kela ame keia ona Lunakanawai o ka Aha Kiekie ma ke Keena, a ma ka Baneka paha, ma ka hoopii ana o kekahi aoao, ke koi aku i ka aoao hoopii a i ka aoao hoopii ia paha e haawi mai i palapala hoopiia e uku ai i na koina, a i ole ia kekahi hapa o na koina ma ke ano a me na kumu a ka Lunakanawai i manao ai he pono. O ka huaolelo koina, ua hiki e manao ia no na hana o keia Kanawai ua pili i na koina o ka Aha me na uku ona hoike. Ina aole i haawi ia mai ia hoopaa ana, ua hiki i ka Lunakanawai e kauoha e kaohi ia na hana hou ana aku a hiki i ka manawa e hooko ia ai ke kauoha o ka Aha." Pauku 2. E pih na olelo o keia Kanawai ina hihia e hanaia nei i keia manawa. a e ia mai ana ma keia hope aku. Aponoia i keia la 4 o lula.i M. H. 1888. KALAKAUA REX. Xa ka Moi: L. A. Thurston, Kuhina Kalaiaina. « m HE KANAWAI E HOOPONOPONO <11 KA HANA ANA I KA Pol MA *E KoLANAKAUHAI.E O HONOLULU. . No KA o ka hana ia ana oka poi maloko o na palelena o ke Kulanakauhale o Honolulu, ua ike ia he mea ino wale ia mamuli o ka nui loa o na mea ino . loaa ihamuli o ia hana; nolaila, F, hooholoia eka Moi a ka Ahaohlo oto Hawaii Paeaina. Pauku 1. Aole ekui ke Kanawai ma keia hope aku e hana i ka poi i mea kuai aku ma ka Apana o Honolulu. Mokupuni koe wale no ma ke ano e ae » aku ana ma keia Kanawai. iloko ona palena. hojke a nhop. ae nei, oia hoi: ma ka aoao maka. oka aek£. ma a«o ma'Ewa oka piina o Waipilop.to a me kab.« pololei u, iuka a i kai mai ia wah. aku; ma la aeao n«uka oalanui Walea me ka laina . hoomoe poWe. * ma ka i • ii-i „ h ilanui; ma ka aoao ma Waikik. o laina iiololei aku o ra aianui. , , , . i ka laina t hoomoe la i kai ma ka ke alanui Punahou a me fca. »«i laina pololei oia alanui a hiki« • , . , ke Kanawai ke hana kekahi mea i ka Po. i mea kuai aku, A * Honolulu, mawaho ae o ua palena i olelo ia ipaluna, koe waie «w r

pala ae mai ka Papa Ola mai. Aua hiki no e hoopau ia » ae ana i kela a me keia manawa e ka Papa Ola. Pauku 2. Na ke Kuhina Kalaiaina e kauoha e kukulu ia ma ekahi wahi a mau wahi kupono maloko ona palena i hoakaka ia ma ka Pauku 1, me na dala i hookaawale ia e ka Ahaolelo no ia hana, i hale a mau hale paha i hana niaoli ia i wahi hana poi, a ua hiki e hoolimalima ia na eena o ua mau hale nei i ka poe e makemake ana e lawe«* lawe i ka hana i olelo ia. Pauku 3. O na hale i oleloia ame ka hana ana oka poi maloko olaila malalo no ia o na rula i kau ia e ka Papa Ola, a me na rula i hana ia e ke Kuhina Kalaiaina. Pauku 4. E hoolimalima ia kela ame keia keena o ua mau hale nei i kela a me keia makahiki i ka mea koho kiekie loa ma ke kuai akea ana i hoolaha pono ia no aole e emi malalo o elu pule mamua ae. O ka nui oia hoolimalima aole no ia e emi no kela a me keia keena malalo o ka uku koho mua i hoomaopopo ia e ke Kuhina Kalaiaina. Pauku 5r O kela ame keia mea e lawelawe ana ika hana poi ma ke ano kue i na mea i hoakaka ia ma keia Kanawai e manao ia oia ua pili ia ia ka hewa mikamina a ina e ku ka hewa ia ia no ia mea e hoopai ia oia e uku i na dala aole e emi nialalo o iwakaluakumamalima a aole hoi e oi aku mamua o hookahi haneri dala. Pauku 6. Aole e lilo keia Kanawai i mea mana, aia a paa ka hale, a mau hale paha i hoakaka ia ma ka Pauku 2 o keia Kanawai i ke kukulu ia, a ua hoolaha ia aku ma ke akea ua paa ia hale a mau hale paha. Aponoia i keia la 14 o lulai, M. H. 1888. KALAKAUA REX. Na ka Moi: L A. Thurston, Kuhina Kalaiama. « HE KANAWAI E HOAKAKA ana i ka manawa e lawelawe ia ai na Palapala ae I na Pake e komo iloko o keia Aupuni. E hooholoia e ka Moi a me ka Ahaolelo o ko Hawaii Paeaina. Pauku 1. Aole e manao ia ma na palapala ae ina Pake e komo mai iloko o keia Aupuni i hoopuka ia mamua iho o ka la 1 o Malaki 1888 ua hala aku ia ae ia ana o ia poe Pake e komo mai iloko o keia Aupuni mahope iho o ka la mua o lulai A. I). 1889. • Pauku 2. O na palapala ae a pau i hoopuka ia ma keia hope aku no na Pake e komo iloko o keia Aupuni e hoakaka ia ka loihi o ka manawa, aole e oi aku mamua o hookahi makahiki mai ka manawa i hoopuka ia ai, e hiki ai e lawelawe ia ai ia palapala ae, a aole e manao ia ma na palapala ae. o ia ano ua hoakea ia ka ae ia ana o ia Pake e komo iloko o ke Aupuni mahope iho o ka pau ana o ka manawa i hoakaka ia. Eia nae ua hiki na ike Kuhina o ko na Aina.e ke ike oia he pono, me ka ae pu ana mai o ka Aha Kuhina, ma kekahi mau manawa e hoakea aku i ka manawa i hoakaka ia ma keia Kanawai. Pauku 3. E lilo keia i Kanawai mai kona Ia aku e aponoia ai. Aponoia i keia la 4 o lulai, M. H. 1888. . KALAKAUA REX. Na ka Moi: L A. Thuusion, Kuhina Kalaiaina. HE KANAWAI E hoololi ai i ka Pauku 22 o ka Mokuna LV o na Kanawai o 1876. E pili ana i ka Auhau Hoailona Pai. E hooholoia e ka Moi a me ka Ahaolelo o ko Hawaii Paeaina. Pauku 1. E hoololi ia ama keia ke hoololi ia nei ka Pauku 22 o ke Mokuna LV r o na Kanawai o 1876, a penei e helahelu ia ai: "Pauku 22. Ua hiki no ike Kakau Buke Helu oke Aupuni ke'kuni i na palapala pai hakahaka, a hoolako aku i na Aha Hookolokolo, a me na Oihana Hooko, na Luna Dute, na lala o ka Papa Loio a me kekahi poe e ae e pono ai na hana o ka lehulehu i kela manawa keia manawa, ma ka loaa ana mai ia ia o ke kumukuai o ia mau kuni. Aka hoi, e haawi ia aku ia mau kuni ika Luna Dute Nui, a luna oihana e ae i kauoha la e lawelawe ia mau mea ma ko lakou mau oihana, me ka uku ole, e haawi nae lakou i na palapala e hoakaka ana ua loaa ia lakou ia mau mea. a e hoike no ka lilo ana, me na loaa o ia mau mea, ma ko lakou hoike i na keena kupono i kauoha ia ma ke Kanawai. A i mea e pono ai na apana mawaho aku o Honolulu, na ke Kakauolelo Buke Helu e hoolako aku i na hoailona pai kapili i na Luna Leta ma na hale leta e loaa ai o na kikoo dala leta ma na wahi a pau o ke Aupuni, a na lakou e haawi ia ia i mau palapala e hoike ana ua loaa ia lakou i mau hoailona pai. Na ua mau Luna Lcta nei e kuai aku i ua mau hoailona pai nei i ka poe a pau e noi mai ana no ke kumukuai mua o ia mau hoailona pai; a na lakou no e hoike aku ma ka la mua o kela a me keia hapaha i ke Kakauolelo Buke Helu no na hoailona pai a pau i loaa ia lakou, ka nui i kuai ia, a me ka nui i kuai ole ia a me na dala o ia kuai ana. Pauku 2. E lilo keia i Kanawai mai kona la aku e aponoia ai. Apono ia i keia la 4 o lulai, M. H. 1888. KALAKAUA REX. Hi ki Moi: L A. Thu*ston, Kuhioa Kalaiainā.