Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVII, Number 13, 31 March 1888 — Page 2

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

HOOLAHA

 

            I keia @ ae e nee ai makou i ke keena ho@ ma ke kihi o na alanui Papu me Kalena a ke kauoha aku nei makou i na makamaka e kipa ae ma ko makou keena hou ma kahi o hoike mua ia ae ia m@ ke Keena o ka Papa Ha@

 

Nupepa Kuokoa.

 

No ka makahiki -- $2.00 No eono Mahina --1.00 KUIKE KA RULA.

 

Poaono Maraki 31, 1888

 

HOIKE HAPAHA O NA KULA SABATI

 

            Ma ka la Sabati @ ua malama ia ka hoike @ o na Kula Sabati o hawa@ ka hora 10 kakahiaka hiki ka hora 1 auwina la. Ua p@a @ ka halepule i na poe makaikai i hiki @ a ua mahalo nui ia na kula ma ka h@ mua a me ka eleu ma ka lakou mau haawina i ao ia ai.

            Na Rev. J. Q. Adams i ha@ mai na olelo hoolanalana i na haumana, a ua nui ka mahalo ia o ka@a mau olelo hoeueu i na mea @ e hoomau ia aku ai ka hooholomua ana i na Kula Sabati a puni ka aina.

 

NA ALANUI

 

            He mau pule i hala ae nei, ua hoomau ia ka hoomaemae ana ma ke alanui Nuuanu mai, alanui Beritania a hiki i Maema@, a he ku i ka nani ka waiho maikai ana o na alanui o kakou i @ni mau ai i na wa i hala e hoomaemae ia.

            Ma na alanui Moi me Young, oia kaina hookahi no ia e hana ia nei o ka hoomaemae. Ina me keia mau ke aupuni e hoomau ai i keia hana maikai no ka lehulehu, aole e liuliu loa na la e hala ae, alaila he mau alanui hou ko Honolulu e haaheo ai, ma ka maikai, ka molale, ke kilakila, aohe puu aohe kee. E mahalo ia ka Luna Alanui no keia mau lawelawe me ka eleu.

 

Nuhou o na Aina E.

 

            O ke kino o ka Emepera o Geremania, ua waiho ia oia iloko o ka halepule no ka makaikai. Ua hoaahu ia kona kino me ka lole k@a o ka Regimana Ekahi o kona Puah Kiai. E hoolewa ia ana oia ma ka la 15 o Maraki, malalo o ka lawelawe a me ka hiki pu ana ae o ka Emepera o Rusia.

            Ua haiamu ae mawaho o ka halealii i ka wa i lohe ia ai ka make o ka Emepera, he kaoo nui o na makaainana, a aia maluna o ko lakou mau helehelena na hiohiona o ke kaumaha luuluu i piha i ke aloha. Ua pani ku ia ka ipuka o na hale oihana a pau a me na wahi lealea. Ma Enelani, he lono ehaeha loa ia i ka wa i hiki aku ai ilaila, a ua hookuemi ia kekahi mau hana e lawelawe ia ana mamule o keia lono.

            Ma ka make ana o ka Emepera Wiliama, ua koe iho ka Moiwahine Vitoria, oia ka Moi kahiko o Europa i keia manawa. He hookahi wale no Moi i malama mai nei i kona Iubile, oia ka Emepera o Baragila, a he eono mae makahiki o kona opiopio mamua o Vitoria. He elua moi o Euopa i kahiko mamua o Vitoria, oia ka Moi Christian o Denemaka he kanahiku ona mau makahiki, a he iwakalua wale no a oi na makahiki ma ka nohoalii. O ka Moi o Helani, he kanahiku a oi kona mau makahiki, a he kanaha a oi kona mau makahiki ma ka nohoalii. Nolaila, ua nohoalii ka Moiwahine Vitoria he umi kumamakahi oi aku mamua o ka Emepera o Ausetruria, he iwakaluakumamaono makahiki oi aku mamua o ka Moi o Denemaka, he umikumamalua makahiki oi aku mamua o ka Moi o Nelelani, a he iwakaluakumamawalu maka hiki oi aku mamua o ka Moi o Belegiuma.

            Ma ka la 11 o Maraki, ma ka Marlborough Hale, ua malama ia ka ike alii ana aku no ka hoohiwahiwa i ka Mare Dala o ke Keiki Alii o Wale, me kana wahine olu waipahe ka Ui o Denemaka. Ua hiki ae i Enelani ka Moi o Belgiuma, ka Moi a me ka Moiwahine o Denemaka no ka hoohanohano ana i ka la.

            Ua hiki aku i Berelina na leta hoalohaloha mai na aupuni like ole aku o ke ao nei i ka Emepera, mai a Peresidena Kanota aku o Farani, ka Pope, ke Suletana o Tureke, Peresidena Kilivilana o Amerika, a me na Hale Aha olelo aku o kekahi mau aupuni e ae.

            Ua hopu ia mei nei na moho hoolei puupuu Salivana me Mikela mahope mai nei o kela alualu ana o laua no ka moho o ke ao nei. Ua hookuu ia laua ma ka hela, a ua puhalahiu aku la no Ladana. Ina e hoea hou ae ana laua i Farani e hoopaahao ia ana laua.

            Ua aa aku nei o Jack Dampsy ia Mikela e ulele laua ma ke kuikui ana, a ua waiho ae i kana pili he $10,000.

           

MAI MAIKOMISIA MAI

 

            K@

            Ua @aa mai ka@ @ ka la @ ia mahina Iolai me @a hua mua o ke aloha a me na mea @ o ko kakou aina aloha.

            Ke k@ @ ma Maiana nei no ka hoihoi ana mai i ko kakou hoa: @ hana W. N. Lono i kona home paa@ na nei ua kuu ka heleuma, a ke hoio ia o Lono no kona home.

            I @euea makou i ka misiona o kak@ i @ke e ka hooholo ana o ka aha ma K@ie m. h. 188@, a ma pau na hana.

            @ o makou mau ia ma@a@a, a hoi mai n@i a na mokupuni nei no ka no @ ana.

            O@ h@a @ahana Hawaii kahiko a me na hua @ mai nei na kokua Ki@ a me ka poe hou, ma ke kula @ Waka@ a me ke kula kai kaikakamahine o @ a eia ake a pau ma ka aneai o Hoku Ao.

            Penei na @ nui o ka ahahai o Tabiteuea.

            Ua ho@nohoia o Rev S. P. Kaaia a me Rev. @. K. Paaluhi no Tabiteuea a o M. Tibe me @awith Teboo, a me Tataba no Nonouti, a ua ike au i kela kahuna a olua i noho ai oia o Mose Kanoaro me Teraba no Abemnma.

            Ua hapai hou o Binoka e hula ka aina mai o a o, a ke pau nei kekahi poe i ka holo no ka makemake ole i keia hula.

            O Luke'a me Pa@lo Tenamoko no Abaian, Kanoho no Marakei owau hoi me @ekarika no Butaritari, Makini Betero no Tarawa a me Tabuia no Nawaro.

            Maikai no na hana a ka aha, aole he hoopaapaa a hiki i ka pau ana.

            Ua noho mai no o Kap@ ma ke ano he hoa kuka no ka aha malaila no makou i kekahi mau la.

            Ma kahi o Nalimu i noho ai malaila ka ahahui.

            He hula ma kekahi mau kulanakauhale o Tabit uea eha.

            He maikai no na ola kino o makou a pau maluna nei o ka moku.

            O na hoike o na kihapai a pau ke nee nei no ka hana a ka Haku, a he kokua mahinahoa ma kahi wahi, a he neo no hoi ma kahi wahi.

            He hoomakaukau kaua ma Abaian a me Tarawa.

            Aia o Tarawa ma Ribono Abaian e noho nei, a o Abaian eia i Takaruno e noho nei, a o ka hoohai wale no koe o na mea ka@a, oiai makou i haalele aku ai, a pehea aku nei la, ua kaua paha, aole paha, e ike hou aku ana makou ke hoi aku.

            Nui ka wela o ka la ma na mokupuni nei, a he kakaikahi ka haule mai o ka ua.

            He hoomau no makou i ka hoomanao ana ia oukou na hoa i nalo aku nei mai keia ahahui aku, no na hana a kakou i lawelawe ai ma ka oihana euanelio o ko kakou Haku o Iesu Karisto.

            Ke aloha nui aku nei maua ia oe a me na keiki a kakou.

            Kou hoa kauwa. R. MAKA.

 

            O Rev. R. Maka kekahi o na kana ka Hawaiii i hoike i kona aloha i ke Akua a me kona makemake e kokua i ke kukulu ana i ke aupuni o Iesu ma kona maiho ana i kona one hanau, a me na kapakai o kona aina makuahine, a hele a noho iwaena o ka lahuikanaka no lakou na aina hahaa, nona na ae one alohilohi a panoa i ka wela o ka la, a ua noho me ka hoomanawanui iloko o na pilikia me ke ake e lanak@la ka pono ma ka pae aina o Kilibati.

            E nana ae e ka poe e heluhelu ana i ka leta maluna ae, i ka inoa o kekahi mokupuni eia o Nawaro, he aina okoa ia, aole no ka pae aina o Kilibati, he lahui okoa ia, aia hoi ke hele la ilaila na haumana, na keiki a na mikanele au e Hawaii i haawi ai i ka @amaku o ke ola, a na lakou i lawe a hoomalamalama i ko na aina e, a he mea ia nou e Hawaii e hauoli ai, me ka lana o ka manao, no ka mea aole i makehewa ka kakou hana i ko na aina e.

            Nolaila e ala like mai kakou e na kahunapule o ka hoomana karisttano, me na haiolelo, e lawelawe ana i na hana euanelio i na haumana hoi o ke Kula kahunapule i hoonaauao ia ma na mea e pili ana i ka oihana nui a Iesu i kauoha mai ai i kana poe haumana.

            E hoomakaukau ia oukou e ka poe naau aloha no ka hele aku e kokna i ko oukou mau hoa, ma ka paipai ana i kela hana nui o ka haawi aku i malamalama no ka poe iloko o ka pouli.

            Mai kanalua no na olelo ma na leta a na mikanele a kakou, e olelo ana he kaua ma Tarawa a me Abaian, no ka mea, aole i pio ka malamalama ma Abian.

            O kela kanaka i hoounaia aku la i kekahi mokupuni okoa i kumu, he kanaka Abaian oia a eia no hoi kekahi kanaka abiana ke kokua nei ia Rev. H. Binamu i ka unuhi ana i ke Kauoha Kahiko i ka olelo Kilibati.

            Nolaila, e makaukau oukou e ka poe e hele ana i keia makahiki e kokua i ko oukou mau hoa ma ka hana nui a kaulana a ko kakou Haku.

            O keia ka hana nana i hapai @ ae @e e Hawaii a loaa kou heluna me na aupuni nui o ka honua nei, no lakou ka heluna kanaka he mau mi@.

            H@ la'au @ ma h@e a e kau ae ma ka waa@ a @ela a hoe a mau. He ma ka waapa @ela oia hoi Ieus Pia iaia p@ paa a hoe a mau.

 

SULLIVAN A ME MITCHELI.

 

Ka Hakaka H@hana Mawaena o Laua Ma Farani.

 

            Ua kaulana iloko o nala i hala ae nei ka hoomakoukau ia ana o kekahi paio hakaka mawaena o ka moho kau lana o ke ao nei nona ka inoa o Sullivan kue ia Mitchell, he kanaka Beritania: us hoolaha ia aku ia mea maloko o na nupepa o kakou i na ia i hala ae nei, a e ka Poaha nei, ua loaa mai la ka @ hou e hoike ana, ua halawai pu o M@heil a me Sullivan maluna o ke kahua mokomoko o ka paio kino ana mawaena o laua, ma kekahi wahi i kapaia o @huti@y, ma ka aoao hema o Parisa, Farani.

            Ma keia paio ana o keia mau kana ka ikaika a kaulana, ua nui ke pihoihoi o na kanaka o na mahele honua elua, o ko Amerika a me ko Europa: a ua nui no hoi ke dala i kukai lima ia mawae na o ka poe e imi ana i ka puka o ka lakou dala maluna o ka kela a me keia moho. Ua manao ia a ua olelo ia no hoi aole paha he hakaka kupaio mawae na o kekahi mau kanaka elua ma ke ao nei i ike ia ai ka piha pihoihoi o na ano lahui like ole e like me keia.

            O Sullivan he kanaka oia nona ke kino puipui, a i maa hoi i ka paluku ia e na puupuu he mau haneri mai na moho lehulehu wale ana i kuipalu ai iloko o na la i hala ae; a o Mitchell hoi, he kanaka oia i kamaaina ole i ke ku ana imua o ke anaina ma ke ano he moho no ka lawe ana i kekahi makana ano nui; koe wale no kona kupaio ana me kekahi poe kakaikahi o ka papa helu elua i aa e ku mai imua ona, ma na ku lanakauhale kuwaho o ka okana aina kahi ona i noho ai.

            Iloko o keia paio ana a keia mau moho kaulana a piha ikaika, ua loaa ia laua na puni he 39 o ka hakaka ana; a o ka mea kupanaha loa, aia i ka piha ana o ke 39 o na puni, a oia hoi ka manawa i hooki ia ai ka paio, oia no ka manawa i like ia aku ai o ka hoomaka ana ae o ka pii ana o ka ikaika a me ke ano mahala o ke keiki Beritania, oia hoi o Mitchell, a ua hoomaopopo ia aku la ke ano pauaho o ke keiki Ailiki Amerika Sullivan. No ka mea, i ka hiki ana i ka manawa i kahea ia ai o ke 39 o na puni, ua kahea mai la ka Lunakanawai o ke kahua paio e hoopau wale ia ka paio ana mawaena o na moho, a o ko Sullivan leo kai lohe mua ia aku i ka hooho ana mai i ka huaolelo e apono ana; a nolaila, ua hoopau wale ia ka paio ana mawaena o laua.

            He nui na lono lauahea i lawehele ia aku ma kela a me keia wahi; a ua hooiaio ia, iloko o na hookui ana a pau a na moho, ua kau mau aku la ke keiki Beritania i na hoailona o kana mau puupuu maluna o kekahi wahi o ke kino o kona hoa paio; a o Sullivan hoi, ua ano hopepe oia ma ka nana ia aku.

            O ka poe e pili ana i ka lakou dala, ua nui a mahuahua ma ko Sullivan aoao; aka, i ka wa i hoomaopopo ia ai ua haule hope ua moho kaulana nei, ua huli hou mai la ke kahe ana o ka wai a ua pau loa ma ka aoao o ke kanaka ma lihini maluna o ke kahua mokomoko no ke kanaka oi o ka ikaika o ka honua ma ia ano hakaka.

            Ua nui ko Sullivan poino mamuli o ke anu a me ka haule ana o na pakaua eloelo maluna o kona kokua, a ua mau hoi ka haule ana mai ke kakahiaka nui mai o ua la nei. A o Mitchell hoi, ua hoopoino ia no hoi oia mamule o kekahi mau eha i loaa iaia ma kona mau lima. Aka, iloko o keia mau ehaeha, ua hoao like no laua e hoalo ae mai loko o ia mau haawina, a e hooko ia kahi o ka hana.

            Aia i ka aneane ana e hiki i ka wa i hoopau ia ai ka paio, ua ike ia aku la ka eleu ame ka owala ona puupuu a ke keiki Beritania; a oia no ka manawa i hoopau wale ia ai ka hakaka mamuli o ke kahea ana mai a ka Lunakanawai, a me ka ae kaokoa ana aku o Sullivan.

            He mau lono ano nui keia i loaa mai no na mea e pili ana i keia paio hakaka kino mawaena o kekahi mau kanaka kaulana elua i ka ikaika; aka, e kali nae kakou no na lono maopopo loa me ka mokumahu o ka Poalua ae nei.

 

            I ke ahiahi Poakolu nei i hookomo mai ai ke kiapa Beritania Willie McLaren iloko nei o ke awa, iloko o konawalu la holo mai Nukakela, Wale Hema Hou mai, me 766 tona lanahu no W. G. Irwin & Co. Ma ka la ao o Feberuari, ua halawai oia me kekahi kikiao makani mai ka Hema Hikina mai a lilo pu aku la o luna o ke kia mua a me luna o ke kia hope. Aohe mau poino e ae. Ua Kui ia ae na kia a holo loa mai la ka moku e like me ka hiki

 

KA MAKE ANO O WILIAMA I. Moi o Perusia, a EMEPERA O GEREMANIA.

 

            O ka make ana mai nei o ka Emepera Wiliama o Geremania, oia ka lono ehaeha loa i lawe ia ae imua o ka lahui a puni ka aina. Ina i ola oia he 12 mau la hou aku, ina  o ka piha ana ia o kona mau makahiki i ke 91. Oia ka maikane kahiko loa o Europa, a he au kona o ke kaulana ma ka hookelakela, ka holomua, a me ke ohohia nui ia. Ua hanau ia oia i ka la 22 o Maraki, 1797, a make i ka la 9 o keia mahina 1888.

            O ka oihana koa, oia kana i ao mua ai i kona mau la opio e like me ke kahiko mau o Europa iloko o ia mau la. Ma ke kahua kaua o Watalu i hooukaia mawaena o ka Emepera Napoliona me ke Duke o Welinetona, he kulana Kenela kona iloko o ia la ma ke kahua kaua malalo o na kauoha a ua Duke Hao la o Enelani, a ua ike oia i na weliweli a me na ehaeha o ua la nui kamahao la o ke ao nei, a kela mau kanaka elua e hakoko ana iloko o ka enae@ o ke k@ a kaua no ke kuokoa a me ka hopena o Europa.

            I ka makahiki 1858, ua lilo oia i Hooilina Moi no ke kalaunu, a i ka 1861 ma ke kulanakauhale o Konigsburg, ua koho ia i Moi no Perusia. I ka makahiki 1864, oia ke kukala kaua mua loa mai kona Nohoalii aku i ke aupuni o Denemaka, a o ka hua o ia hoouka kaua, oia ka lawe pio ia ana mai o na okana aina o Schleswig-Holstein e Perusia. I ka 1866, ua komo pu aku oia me Italia i ke kukala kaua i ke aupuni o Auseturia. I ka 1870, ua kukala kaua mai o Farani ia Geremenia, a o ka hopena oia, oia ka haule pio ana o na puali kaua Farani a me ka hoopuni ia ana o Parisa. Ua haawi pio aku o Napoliona laia iho i ka la 2 o Sepatemaba ma ke kahua kaua o Sedana me kona mau koa he 100,000. I ka 1871, ua huli hoi aku oia no Berlin a wehe ia ka Ahaolelo mua loa ma kona kulana Emepera no Geremania.

            Mahope mai nei o keia kaua, ua noho oia ma ka nohoalii no 18 makahiki, me ka maluhia a me ka lawelawe ana i na mea e hooi aku ai i ka holomua a me ka ikaika o kona aupuni.

            Ma kona kulana he alakai no ka lahui, ua nana ia aku kana mau lawelawe ana i ke aupuni me ka hiaai a me ka mahalo nui ia, a aia iloko o kela me keia kanaka Geremania oiaio, na hoomanao ana no ko lakou Emepera me ka walohia nui, ma kona kulana Moi a me kona kulana o ka wiwo ole.

 

MA KE KAUOHA.

 

            Ua hookohuia o EKAULA i keia la i Agena Hooia Palapala Aelike no ka Apana o Waimea, mokupuni o Kauai, ma kahi o J. Kamalenui i waiho mai. L. A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Mar. 19, 1888. 2174-3t

 

KEENA KAKAU KOPE OIHANA KALAIAINA.

 

            O na palapala a pau e waiho nei ma ke KEENA KAKAU KOPE mamua ae o ka la 27 o Malaki, ua pau i ke kope ia. O ka poe a pau i waiho mai i ko lakou mau pepa e kii koke mai lakou.

            O na pepa a pau ma keia hope aku, e puka aku no i ka piha ana o akahi pule mai ka la i hookomo ia mai ai no ke kope ana. THOS. G. THRUM Luna Kakau Kope. Honolulu, Mar. 31, 1888. 2174-1

 

            Ua hookohuia aku i keia la, o SAMUEL E. KAELA, i Agena Hooia no na Palapala Aelike no ka Apana o Waimea, Mokupuni o Kauai, ma kahi o J. Kamalenui i waiho mai. L. A. THRUSTON. Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Maraki 19, 1888. 2173-3t

 

MAU AINA AUPUNI MA MAUI. MA KE KUAI.

 

            E kuai kudala ia aku ana i ke awakea, ma ke alo iho o Aliiolani Hale, i ka POAHA, Aperila 26, 1888, kela mau aina Aupuni e waiho la ma ka Mokupuni o Maui, penei:

            1 -- He apana aina e waiho la ma Keaalii@ki, Hamakualoa, nona na eka he 88. Koho kiekie, $264.

            2 -- He apana aina e waiho la ma Keaaula, Hamakualoa, nona na eka he 98. Koho kiekie, $294.

            L. A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina. Keena Kalaiaina, Mar. 20, 1888. m@24-3t

 

            MA KE Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o Ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o Kahela k, no Hilo, Hawaii, i make.

            Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi a Haaleleumalani ka Lunahooponopono malalo o ka palapala kauoha hope a Kahela k, no Hilo, Hawaii, i make, e noi ana e hoapono ia kona hoike hope, a e hoopili ia ka waiwai i na hooilina, a e hookuu aku iaia me kona mau hope ma ka oihana.

            Nolaila, ua kauoha ia na mea a pau i pili, o ka POAKAHI, oia ka la 9 o APERILA, M. H. 1888, i ka hora 10 kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia kahi me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la a me na mea kue ke hoikeia. F. S. LYMAN, Lunakanawai Kaapuni. Apana Ekolu, H. P. A. Hilo, Hawaii. Maraki, 1, 1888. 2171-3t

 

            MA KE Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o J. Laanui k, no Hilo, Hawaii, i make.

            Ua heluhelu ia a ua waihoia ka palapala noi a Kalua ka wahine mare a Punini ka Lunahooponopono no na waiwai o J. Laanui no Hilo, Hawaii i make, e noi ana e hoapono ia ka hoike hope a ka lunahooponopono, oiai ua make aku nei oia, a e hooholo ia ka waiwai i na mea i pili a e hookuu aku i ka lunahooponopono waiwai a me kona mau hope ma ka oihana.

            Nolaila, ua kauohaia i na mea a pau i pili, o ka POAKAHI, oia ka la 9 o APERILA, M. H. 1888, i ka hora 1 awakea, ma ka hale hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, a me na mea kue ke hoikeia. F. S. LYMAN, Lunakanawai Kaapuni. Apana Ekolu, H. P. A. Hilo, Hawaii, Maraki, 1, 1888. 2171-3t

 

            AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE O ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka Waiwai o Samuel Hueu Kahimoku, o Honolulu, Oahu i make kauoha ole.

            Ma ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a William, H. Tell o Honolulu e hoike ana ua make kauoha ole o Samuel Hueu Kahimoku, o Honolulu, ma ka la 12 o Maraki, 1888, a e noi ana e hoopuka ia ka palapala hookohu lunahooponopono waiwai iaia.

            Ua kauoha ia, o ka POAKAHI, ka la 16 o APERILA, 1888, ma ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la, ma ka Hale Hookolokolo ma Aliiolani Hale, Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae oie ia ai ua noi la. A e hoolahaia ia mea ma ka olelo Hawaii, i ekolu manawa maloko o ke KUOKOA he nupepa puka hebedoma ma Honolulu.

            Kakauia ma Honolulu, Maraki 24, 1888. Na ka Aha: HENRY SMITH, Hope Kakauolelo. 2174-3t

 

            AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE O ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o KA'U, w. o Waikele, Ewa, Oahu, i make kauoha ole.

            Ma ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a Kilauea kane a ka mea i make, e hoike ana ua make kauoha ole o Ka'u ma ka la 1 o Feberuari, 1887, a e noi ana e hoopuka ia ka palapala hookohu lunahooponopono waiwai iaia.

            Ua kauoha ia o ka POAKAHI, ke la 16 o APERILA, 1888, ma ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, ma ka Hale Hookolokolo ma Aliiolani Hale, Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili, e hoike i ke kumu ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la. A e hoolahaia ia mea ma ka olelo Hawaii, i ekolu manawa maloko o ke KUOKOA, he nupepa puka hebedoma ma Honolulu.

            Kakauia ma Honolulu, Maraki, 23, 1888. Na ka Aha: HENRY SMITH, Hope Kakauolelo. 2174-3t

 

HOOLAHA HOOKO PALAPALA MORAKI MA KE KUAI.

 

            I kulike ai me ka mana o ka Palapala kuai ma kekahi moraki i hanaia mawaena o AMOS FRANK COOKE o Honolulu mokupuni o Oahu, me J. MOTT SMITH, EDWIN O. HALL, me STANFORD B. DOLE, na Puuku Malama Waiwai o William Charles Lunalilo, i hana ia ma ka la 17 o MARAKI, 1882, a i kope ia ma ka Buke Kuleana 73 o Honolulu, ma na aoao 347 me 348, ke hoolaha aku nei ka hooko ia ana o ua Palapala Moraki la no ka uhaki ana i ka aelike penei: No ka hookaa ole a me ka uku ole ia ana o ka ukupanee i ka hiki ana i ka manawa, nolaila, e kuai kudala ia aku ana ma ke keena kudala o J. F. Morgan, i ka POAONO MEI 5, 1888, hora 12 awakea o ia la, penei na mea e kukala ia aku ana:

            O ka hoolimalima Aupuni Helu 295, a me ka hale pohaku nui e ku nei ma alanui Moiwahine, a e noho a nei hoi e ka Hui Hooholo Moku Pakipika ma Honolulu.

            No na mea i koe e ninau ia W. O. Smith, Loio, ma ka Helu 66 alanui Papu. MARY S. PARKER, WILLIAM C. PARKE, WILLIAM O SMITH, Puuku Waiwai o W. C. Lunalilo. Honolulu, Maraki 22, 1888. M@ 24-@1

 

OLELO HOOLAHA.

 

            E IKE na mea a pau ke nana mai i keia, owau o ka mea nona ka inoa malolo iho nei, ke haawi aku nei au i ka lohe i na mea a pau e hoaie mai ana i kuu kane mare, William A. Powell, aole loa e kuleana kekahi hoaie ana iaia ma ko'u waiwai. MRS. P. JULIA POWELL. Honolulu, Dek. 30, 1887. 2161 3m

 

HOOLAHA HOU.

 

            MA KE Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o L. Kaina k, no Hilo, Hawaii i make.

            Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala nei a Maria Kaina ka Lunahooponopono na na waiwai o L. Kaina i make, malolo o kana palapala kauoha hope, e noi ana e haawi ia mai iaia i ka mana e hoolilo aku i kekahi apana aina a ka mea i make, e waiho nei ma Kahua, Hilo, Hawaii, i mea e kaa ai na aie a ka mea i make no ka lawa ole o na waiwai lewa.

            Nolaila, ua kauoha ia na mea a pau i pili, o ka POAKAHI, oia ka la @ o APERILA, 1888, i ka hora 10 kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Hilo, Hawaii oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la a me ka poe kue ke hoike ia. F. S. LYMAN, Lunakanawai Kaapuni, Apana Ekolu, H. P. A. Hilo, Hawaii, Maraki 1, 1888. 2171-3t

 

            AHA KAAPUNI APANA EKOLU O ko Hawaii Pae Aina, ma ke Keena. Ma ka waiwai o Kanalua k, no Hamakua, Hawaii i make.

            Ua heluhelu a ua waiho ia ka palapala noi a A@amu, ka Lunahooponopono no na waiwai o Kaualua k. no Hamakua, Hawaii i make, e noi ana e hoaponoia kona hoike hope, a e hooholoia na waiwai i na mea i pili, a e hookuu ia ola me kona mau hope ma ka oihana.

            Nolaila ua kauoha ia na mea a pau i pili, o ka POAKAHI, oia ka la 9 o APERILA, M. H. 1888, i ka hora 1 awakea, ma ka hale hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe aku i ua noi la me na mea kue ke hoike ia. F. S. LYMAN, Lunakanawai Kaapuni. Apana Ekolu, H. P. A. Hilo, Hawaii, Maraki 1, 1888. 2171-3t

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.

 

            MAMULI o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i hana ia mawaena o Kekuewa a me Moses Nakuaau kana kane o ka aoao mua, a me Henry N. Castle o ka aoao elua, ma ka la 4 o Sep. 1884, i kakau kope ia ma ka buke 90 aoao 231, a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana, e kudala akea ana ia i ka aina i hoike ia ma ia moraki, ma ka POAKAHI, la 23 o APERILA, 1888, ma ke keena kudala o J. F. Morgan, ma Honolulu, ma ka hora 12 o ia la.

            Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea.

            Hanaia i keia la 28 o Maraki, 1888. HENRY N. CASTLE, Mea Moraki Mai.

            Penei na aina e kudala ia ana: Aia ma Kohala, Hawaii, ma Honomakau oia hoi kela mau eka he 15 me 145 anana aina, momona, nani a maikai i hoike ia ma ka Sila nui 724 ma ka inoa o Kumueli. 2174-4

 

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.

 

            Ua koho pono ia ka mea nona ka inoa malalo iho nei, i Lunahooponopono no ka waiwai o S. Napahukapu o Kapalama i make, Honolulu, Mokupuni o Oahu. Ma keia, ke hoike ia aku nei ka lohe i na kanaka a pau he mau koi ka lakou ma ka moraki a palapala e ae paha, e hoike koke mai i ka mea nona ka inoa malalo nei ilako o eono mahina mai keia la aku, a i ole, e hoole loa ia mahope aku o ia manawa. A o na poe he mau aie ko lakou i ka mea make, e awiwi lakou i ka hookaa koke mai ma ko'u keena helu 27, Alanui Kalepa, Honolulu. J. M. MONSARRAT, Lunahooponopono Waiwai o S Napahukapu. Honolulu, Maraki 13, 1888. 2172-4t

 

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.

 

            Ua koho pono ia ka mea nona ka inoa malalo iho nei, i Lunahooponopono no ka waiwai o Kamakauahoa i make, Honolulu, Mokupuni o Oahu. Ma keia, ke hoike ia aku nei ka lohe i na kanaka a pau he mau koi ka lakou ma ka moraki a mau palapala e ae paha e hoike koke mai i ka mea nona ka inoa malolo nei iloko o eono mahina mai keia la aku, a i ole, e hoole loa ia mahope aku o ia manawu. A o na poe he mau aie ko lakou i ka mea make, e awiwi lakou i ka hookaa koke mai ma ko'u keena helu 27, Alanui Kalepa, Honolulu. J. M. MONSARRAT, Lunahooponopono Waiwai o Kamakauahoa (w). Honolulu, Maraki 13, 1888. 2172-4t

 

            AHA Hookolokolo Kaapuni Apana Eha o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka waiwai o A. W. Kaapuni (k), o Waimea, Kauai, i make. Ma ke Keena, imua o ka Lunakanawai Kaapuni.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a me ka Papa Hoike o George Kauai, Lunahooponopono o ka waiwai o A. W. Kaapuni, no Waimea i make, e noi ana e apono ia na hoolilo he $117.77, a e hoike ana o na mea i loaa mai iaia he $137, a e noi ana, e nana a apono ia kela mau mea, a e kauohaia e mahele i na waiwai e waiho ana ma kona lima i na mea i kuleana malaila, a e hookuu ana iaia a me kona mau hope mai ko lakou noho ana ma ia ano.

            Ua kauoha ia o ka POAKAHI, ka la 30 o APELIRA, M. H. 1888, ma ka hora umikakahiaka, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena ma ka hale hookolokolo, ma Koloa, Kauai, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la, a me na papa hoike i olelo ia, a o ka poe a pau i pili malaila, e hele mai a e hoike i ke kumu, ina he kumu io ko lakou e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i olelo ia. A o keia kauoha ma ka olelo Hawaii, e pai ia maloko o ke KUOKOA, he nupepa i pai a hoolaha ia ma Honolulu, i ekolu pule mamua ae o ka manawa i olelo ia no ka hoolohe ana.

            Kakauia ma Koloa, ko Hawaii Pae Aina, i keia la 19 o Maraki, M. H. 1888. JACOB HARDY, Lunakanawai Kaapuni Apana Eha. 2173-3t

 

OLELO HOOLAHA PAPA.

 

            E @ke auanei na mea a pau ma keia hoolaha ua lilo ae nei ia maua ka hoolimalima o ka aina o Wa@eli, mai ka uka a ke kai, ke papa loa aku nei maua i na mua a pau, aole e hele wale ma ua aina la, a aole hoi e hele e lawaia wale ma ua kai la, nolaila, ua hookohu aku maua ia Aki Pake, i Luna no ua aina la. O na poe e kue ana i keia, e hoopii ia no ma ke Kanawai. JNO. NAKULA, KAHEIWALU, Ewa, Maraki 21, 1888. 2173-*4t

 

OLELO HOOLAHA.

 

            Ma ka Poaono, hora 10 kakahiaka, la 7 o Aperila, 1888. E halawai ana na Ahahui Opiopio Imipono Karistiano o na mokupuni o Maui, ma ka luakini o Kaluaaha, i Molokai. Ke kauoha ia aku nei na Peresidena o na aha hui opiopio e hele mai me na Elele @u hoi, e makaukau no hoi na elele o na ahahui me na dala elua $2.00. J. K. KAUPU, Kakauolelo, Ualapue, Molokai, Maraki 7, 1888. 2173-3

 

HOOPANEE KE KUAI ANA.

 

            O ka Palapala Kuai malalo o ka M@ hanaia mawaena o Nicholas Ann@ a @ Momona ia W. C. Achi, ua hoopanee ke @ dala ana a hiki i ka POAONO, MARAKI @ 1888, ma ka hale kudala o J. F. Morga@ hora 12 awakea. PETER DALTON, Malama Waiwai o ka mea i moraki@ W. O. SMITH. Loio o ka mea i moaki@ Honolulu, Mar. 16, 1888. 2172 3@

 

OLELO HOOLAHA.

 

            Mahope aku o keia la aole loa au e aku @ aie o kuu wahine, oiai, ua haalele mai @ kahi moe a me ka noho ana. J. R. EVANS Honokaa, Mar. 10, 1888. 2172 3@

 

            AHA Hookolokolo Kaapuni Apana @ o Ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka wa@ o Kauakahi k. no Wailuku, Maui i @ kauoha ole. Ma ke Keena.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana m@ o ka palapala noi a Haehae Kaaea w. a me ka aea kana kane mare he mea i make e h@ke ana ua make kauoha ole o Kauakahi @ Wailuku Maui, ma Wailuku i ka la@ 1887 a e noi ana e hoopuka ia ka Palapala hook@ Lunahooponopono Waiwai ina mea nui.

            Ua kauoha ia o ka POAHA, ka ia @ APERILA, M. H. 1888, ma ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hooi@ ana i ua noi la imua o ua Lunakanawa@ ma kona keena ma ka hale hookolokolo ma Lahaina, a ma ia manawa a ma ia wahi no, e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike ma@ ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae @ ia ai ua noi la. A o keia kauoha e hoolahaia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule maloko o ke KUOKOA nupepa ma Honolulu.

            Kakauia ma Wailuku, Ko Hawaii Pae Aina Mar. M. H. 1888. GEO. E RICHARDSON, Lunakanawai Kaapuni Apana Elua. 2172--3t

 

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.

 

            Oiai, ua hookohu pono ia mai ka mea no@ ka inoa malalo iho i Lunahooponopono no ka waiwai o Kaae (w), no Honolulu, i mak@ aku nei, nolaila, ke hoolaha ia aku nei, o ka poe a pau he mau koina ka lakou i keia waiwai, e waiho mai ia mau koi iloko o na ma@ ma eono mai keia la aku, me na hooiaio ka pono, a i ole, alaila, e hoole mau loa ia aku no ia mau koiia, a o ka poe a pau i aie i ka waiwai la, ke kauoha ia aku nei lakou e uku koke mai iaia, a i ole, ia Mr. W. C. Achi k@ Loio ma ka helu 15, Alanui Kaahumanu, Honolulu, Oahu. KANAKANUI. Lunahooponopono o ka waiwai o Kaae make. Maraki 12, 1888. 2172 3t

 

OLELO HOOLAHA NO KA O LIMA.

 

            E ike auanei na mea a pau, ua makaukau ka Papa Ola e haawi i ka o lima ana me ka uku ole i na mea a pau i o ole ia, a ke kauoha ia aku nei na makua a mea paha e paa ana @ ke keiki e like me ia i kuhikuhi ia e na pauku 311 a me 312 o ke Kanawai Kivila, e hele mai ma ka Hale Haawi Laau o ka Papa Ola ma Kapamoo, ma alanui Hotele, ma na hora hana o ke Kauka Aupuni i hai ia malalo iho nei:

            Hora Hana {Mai ka hora 8 a " " 10 kakahiaka.

            N. B. EMERSON, Pelekikena o ka Papa Ola. jn 6 6m

 

OLELO HOOLAHA A KA LUNA KULA.

 

            E malama ia ana ke Koho Balota no ke koho ana ia ka Hoa Ekolu o ka Papa kula apana o ka Apana o Honolulu, mokupuni o Oahu, ma ka hale kula aupuni o Kawaiahao, i ka Poakahi, la 26 o keia malama o Maraki e hele nei, mawaena o ka hora 10 o ke kakahiaka a me 2 o ka auwina la.

            O ka poe wale no i paa ko lakou mau inoa ma ka pepa helu inoa i kakauia, a i waiho ia ae i ka Luna Kula, e na kumu o na kula apana ma ka olelo Hawaii ka poe i ae ia e koho. W. JAS. KAMIKA, Luna Kula o Honolulu. Oihana Hoonaauao, Maraki 7, 1888. 2171-3t

 

            AHA KIEKIE O KO HAWAII PAE AINA. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka hana o ka Waiwai o S. Napahukapa o Honolulu i make kauoha ole. Olelo kau oha mamuli o ke noi a ka Lunahooponopono Waiwai no ke kuai ana i kekahi Waiwai Paa.

            Ma ka waihoia ana mai o ka palapala noi a J. M. Monsarrat o Honolulu, Oahu, lunahooponopono waiwai o ka mea i make, e noi ana e kauoha ia oia e kuai i kekahi waiwai paa o ka mea i make e waiho la ma Puulena, Manoa, Honolulu, a e hoakaka ana i kekahi mau kumu ku i ke kanawai, e ae ia'i e kuai i ua waiwai paa la.

            Ua kauohaia o ka POAKAHI, ka la 6 o APERILA, 1888, ma ka hora 10 kakahiaka aka ma ke keena hookolokolo ma Aliiolani Hale, Honolulu, ma ia wa a ma ia wahi e hoi ke mai ai ina he kumu kekahi e hoopuka ole ia'i ka olelo kauoha e kuai i ua waiwai la.

            A ua kauoha hou ia, e hoolahaia keia ole lo akuoha no ekolu manawa mamua ae o ka la e hoolohe ia'i iloko o ke KUOKOA he nupepa puka hebedoma i paiia ma Honolulu i ole loia.

            Hanaia ma Honolulu, Maraki 14, 1888. Na ka Aha: HENRY SMITH, Hope Kakauolelo. 2172-3t

 

MRS. THOMAS LACK, HELU 81, ALANUI PAPU. MEA KUAI A LAWELAWE I NA Kikini Humuhumu na Aahu a nui wale Aku HE AGENA KUAI NO NA MIKINI White, New Home, Davis, Crown, Howe, Me Florence, Na Kui Mikini o na ano a pau a Howard, Na pepa ana lole o na ano a pau, a me kela keia mea NA LOPI MIKINI A KALAKA. HE AGENA KUAI I NA Pu Raifela, Pu Panapana, Pu ke manu, na Poka, Lu, Pauda, Kukaepele. NA KAPUAHI AILA MAHU Mai ke nui a ka liilii.

            Ma ka lawelawe nui ana o'u i ka hana lima akamai o ka oihana hana pu a pela aku, ua makaukau au e hooko kaulua ole i na kauoha a pau.

            O na kauoha mai na mokupuni e hooko@uia 2082-tf.