Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVII, Number 8, 25 Pepeluali 1888 — Page 4
This text was transcribed by: | Tara Otomo |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Haawina Kula Sabati.
HAAWINA X. Maraki, 4, 1888.
Ko lesu hele hope ana i Ierusalema. Mat. 20 17-29
I KO Iesu ele ana i Ierusalema, kai aku la ia i ka poe haumana he umikumamalua i kahi kaawale ma ke alanui, i mai la ia lakou.
18 Eia ke pii nei kakou i Ierusalema, a e kumakaia ku ke Keiki a ke kanaka i ka poe kahuna nui a me ka poe kakauolelo; a e hoohewa lakou iaia e make;
19 A e haawi aku hoi lakou ia ia i ko na aina e e hoomaewaewaia mai ai, a e hahauia mai ai, a e kaulia'i ma ke kea, a po akolu ae, e ala hou mai ai.
20 Alaila panee mai i ona la ka makuahine o na keiki a Zebedaio, oia me ne keiki ana; moe iho la ia imua ona, a noi aku la ia ia i kekahi mea.
21 Ninau mai la o Iesu ia ia, Heaha kou makemake? I aku la kela, E kauoha oe e noho keia mau keiki a'u elua, o kekahi ma kou lima akau, a o kekahi ma kou lima hema iloko o kou aupuni.
22 Olelo mai la o Iesu, i mai la, Aole oukou i ike i ka oukou mea e noi mai nei. E hiki no anei ia olua ke inu i ko ke kiaha a'u e inu ai; a e bapetizo ia i ka papetizo ana a'o e bapetizo mai ai? I aku la laua iaia, e hiki no ia maua.
23 Olelo mai la o Iesu ia laua, E inu no auanei olua i ko ke kiaha o'u, a e bapetizoia hoi i ka bapetizo ana a'u e bapetizoia'i; aka, o ka noho ma ko'u lima akau. a ma ko'u lima hema, aole o ka'u ia e haawi aku; aia no ia no ka poe nona i hoomakaukauia'i ia mea e ko'u Makua.
24 A lohe ae la ka umi, ukiuki aku la lakou i ua mau hoahanau la elua.
25 Kahua mai la o Iesu ia lakou, i mai ia, Ua ike oukou, a na alii o na lahuikanaka, ua hookiekie maluna o lakoo, a o na luna hoi, ua hoounauna ia lakou.
26 Aole pela ia oukou; a i manao kekahi o oukou i nui, e pono no e lilo ia i mea lawelawe na oukou.
27 A i manao kekahi e lilo i pookela iwaena o oukou, e pono no e lilo ia i kauwa na oukou.
28 Pela hoi, aole i hele mai ke Keiki a ka kanaka no ka lawelaweia mai, aka, no ka lawelawe aku, a me ka haawi aku i knoa ola i kumo hoola no no mea he nui loa.
29 I ko lakou hele ana ae mai I eriko aku, he nui ka poe kanaka i hahai iaia.
Pauku Gula. Aole i hele mai ke Keiki a ke kanaka no ka lawelawe ia mai, aka, no ka lawelawe aku a me ka haawi aku i knoa ola i kumu hoola no na mea he nui loa. Mat. 20:28
NA HELUHELU LA.
Poakahi Mat. 20:1-16.
Poalua Mat. 20:17-29.
Poakolu Ma. 10:32-45.
Poaha Lu. 9:43-48; 18:31-34.
Poalima Is. 53:1-12.
Poaono Pil. 2:1-21.
Sabati 1 Cor. 13:1-13.
KA MEA NUI I0.
I O ka mea nui io. Mat. 20:17-19. Heaha ka Mareko i hai mai no keia mea? Ma. 10:32. Heaha ka mea kupanaha ma keia hele ana o Iesu i Ieruselama? Io. 7:19, 32; 11:47, 47, 56, 57. Ua maopopo anei iaia ka mea e hiki mai ana ma Ierusalema? Me ia ike ana no, ua ae no e hele akau. He kamahao anei? Pela anei kanaka e hana ai?
Heaha ka Iesu i hai aku i na haumana? No keaha ka hoike ana ia lakou? Io. 13:19; 14:29. Ao'e anei hiki ke hoola ia kanaka me ka lawe ole i keia eha nui maluna ona? No keaha ka hoike ana i ke ola hou ana? Ua hai ia anei mamua? Mat. 16:21; 17:22.
II Na manao kuhihewa no ka mea e hanohano ai kanaka. 20-24. Owai na mea ekolu i hele i o Iesu la? Mat. 10:35. Heaha ke noi o lakou? He aha ka mea i hoala ia manao? Mat. 19:28. He kumu anei e miki aku ai laua no ia mau wahi hanohano? Io. 19:26. Mar. 3:18. Mat 17:1. He pono anei keia noi? Ina no ka makemake e noho kokoke me Iesu, he pono anei? pehea ka Iesu pane ana? Pehea ka na haumana? Pehea ka Iesu i hou ana? Ua ko anei? Oih. 12:2. Hoik. 1:9. Ia wai e loaa ai ka mea a lakou e noi ai? Ua ae ae ia anei ia noi? Pehea ka manao o na haumana e ae i ka lohe ana ao ka laua nei hana? Owai na mea e noho ana ma kahi pili ia Iesu?
III Ke ano o ka hanohano Io. 25-28. Ma keaha i like ole ai ke Aupuni o Karisto me na aupuni e ae? Pehea e Hio ai kekahi imua ma ka lawelawe ana no hai? Heaha na puikia i hiki mai i ka ekalesia ma ka imi ana i ka hanohano a me ka manu? Ua like anei na mea a pau ma ka ekalesia-heokahi kulana anei? E imi imua ma keaha? Pehea ka Iesu hoike ana? Heaha ka pomaikai? Pi 2:8, 2. Loaa anei ma ke ala e ae? Pehea e hana'i i ka hoa? Ro. 12:10. Pehea e pau ai ka imi ana i kou pono iho wale no? I cor. 12:1-8.
1. O ke koa io, ua hele mua no ma ke ala i hoike ia mai, me ka nana ole i ka hopena.
2. Ma ke kea wale no e hiki ai ika Nohoalii.
3. Aole e imi e hoohanoano ia, aka e lilo i pomaikai no hai.
4. Aole kakou i ike i na mea e hiki mai ana-nolaila, he pono e waiho ia kakou ma ka lima o ka Makua aloha.
5. ma ka hoahewa ana ia hai, e makaala, o lilo auanei kakou i ka hoahewa ia.
6. O ka imi wale ana i na wahi hanohano, he mea hoopilikia ia kakou me ka hoalauna.
7. O Iesu ke kumu hoohalike-oia ka mea nui, ua lilo nae i mea haahaa loa iwaena o kanaka i mea e pono ai
NA MAKAI KIU
Amerika a me Europa.
KA MAKAI KIU PELEKANE JOHN SPINDLER ME NA KANAKA HANA OAIA APUKEA
I ko'u ike ana i keia mau mea, ua hookuemi hope ia ko'u mau manao huli, oiai, ma ka nana aku, he ku maoli i ka menemene keia mau mea a'u i ike aku ia, oiai ua kau mai na hiona o ka make mauluna o ke kane, a he mea ho ehaeha loa hoi ia i ko'u naau ka ike ana.
Mahope au o ke kauka i ko makou komo ana iloko o ka rumi, a oiai ma kou i ku iho ai no ke kau wahi manawa pokole, huli ino mai la ke kauka i o'u la mahope iho o kona kuloa mua ana aku e nana i ka mai, hopu mai la i ko'u lima a pane mai la me ka leo hawanawana: "E, auhea oe, ua ike mua au e hiki mai ana keia mau mea. O keia kanaka e waiho mai nei, ua pau kona palena, ua hala akau la oia."
Me ka hawanawana keia mau huao'elo o ka pane ia ana mai, eia nae ua lohe e aku la ka wahine. Me na hiona kunahihi o ka walohia, a'u i manao i ho ai ia wa he oiaio, halo iho la ua wahine la maluna o na helehelena o ke kane, a kuwo ae la me ka leo nui, me ka pane ana: "E Tome, e Tome," (o Tome ka inoa o ua kane nei) "aole, aole oe i make, mai hahai mai oukou ia'u pela, aole oe i make. E Tome-kuu Tome aloha-e kamailio mai oe ia'u-e kamailio mai oe ia Lizzie," (oia ka inoa o ka bebe a ua wahine nei e paa pana), a i ka pau ana o keia mau olelo ana, kulou hou aku la oia imua o ka kane make hoomeamea me ka uwe haaloulou ana.
Hopu aku la ua kanaka nei i ka wahine, me ka hooho iki ana ae, "Auwe! aloha ino!" a mea mai la ia'u e hapai aku i ka wahine a kau iluna o ka noho, oiai ka oia e poi ana i ka maka o ke kanaka make. I ka pau ana, hui hou mai la oia me a'u a pane mai la: "He manao ko'u he mea makehewa loa ia oe ka huli ana ia loko nei o keia rumi, aka, ina e manao ana oe e hana pela, e hana koke oe i keia wa ano, oiai keia wahine e moe ana a ike ole mai hoi i kau mau hana, oiai he hoehaeha hou ana aku ia i knoa manao ke ike mai ia mau hana, a ua lawa hoi ia i na poino i keia wa me ka ole e pakui hou ia aku."
No keia mau olelo a ke kauka hoopunipuni, a no ko'u ike maka ana aku la no hoi he pilikia mapopo, na ia mau mea i hoopakauwili i ko'u mau manao huli, a ke hoomanao ae au i keia wa, ua hemahema maoli ka'u huli ana aku ia loko o ua rumi nei, a loaa ole aku la ia'u ka'u mau mea e huli nei, aka, ua loaa ole aku la mamuli o ka hoonawaliwali ia ana o ko'u mau manao huli ma ko'u kuhihewa ana he pilikia oiaio keia.
No ka ehaeha loa o ko'u manao i ka ike ana aku la i keia mau mea, nolaila, aole au i huli nui aku, a i ka pau ana o ka'u hapapa wale ana aku no mao a maanei, pane aku la au i ke kauka: "Aohe wahi mea i loaa aku la ia'u, aka, he manao paa loa ko'u eia no na lako hana dala apuka iloko nei o keia hale, a ina e loaa na ia'u, he $500 ia e komo mai ana iloko o ko'u pakeke."
"Ina owau oe, " wahi a ke kauka, "a pela ka nui o na dala e loaa mai ana ia'u mamuli o kekahi hana, aohe au e hooponopono ana-he huli ka'u, no ka mea, he mau dala loaa wale ole keia."
"Aole au e huli hou aku ana," wahi a'u, "aka, e ku wau ana au iloko o keia hale a hiki i ka loaa ana ia'u."
"A e ku wau ana ka paha oe iloko o keia rumi, me keia pilikia e waiho mai nei?" wahi a ke kauka.
Pane aku la au: "Aole au e hana aku ana pela, aka, e huli aku ana au i ke kino o kela a me keia mea e komo mai ana a i ole e puka aku ana paha mailoko aku o keia hale."
AAe o ka maikai maoli ia," wahi a ke kauka, "a ke manaolana nei au e hoopomaikai ia mai ana oe ma kau huli ana, oiai he lapowa'e maoli na hana kolohe a kela poe."
Pau ae la keia mau olelo iho hou aka la makou ilalo. E haalele mai la ke kauka ia makou, me ka hai ana aku i ka luahine nana e kauoha aku e lawe mai i makou a e hoomakaukau no ka hoolewa ana.
Ku ? ia iho ka e a'u ua hale nei i ka po me ke ao, me ko'u hoi ole aku i ka mea nona ka hale. He hiki ia Jim Bradley ke hele a hoi mai no, me ko'u mea ole aku, aka nae, i na wa a pau a maua e halawai ai, e hoonauluulu mau mai ana oia ia'u. He hele mau wau e nana i ka rumi o ka mea i make, a he loaa mau aku ia'u ka wahine a ua mea make nei e uwe mau ana, a ma ka'u hoomaopopo aku, me he mea la, ua piha luuluu maoli no, oiai, aohe ae e haalele ia loko o ka rumi kahi e waiho ana ke kino make o ke kane.
O ke kauka hoi, he hookahi no ana hele hou ana mai. Ninau mai la nae, in a ua loaa iki ia'u kekahi mea, hoole aku la au, a luhiuli iho la ke poo a pa ne mai la: "Ea, he manao wale no ko'u, in a io paha eia no ia nei keia mau mea hana dala apuka kahi i waiho ai, aole paha e loaa ana ia oe, no ka mea, o kela kanaka au e kapa nei o Bradley, he kanaka maalea loa paha kela, a ua oi loa aku paha kona maalea mamua o kou."
"Aole au i maopopo pela," wahi a'u, "aka, e manao aku ana au e hue i na papahele o loko o na rumi, ke loaa mai ke ae ia, a ua manao paa au, in a au e hana ana pela, e loaa aku ana no."
"Ae, pela io no ko'u manao," wahi a ke kauka, "o kahi io paha ia e loaa ai. A heaha hoi kela?
"O kanaka lawelawe kupapau kela," wahi a'u, me ko'u wehe ana aku i ka puka. "O ka la hoolewa hoi keia o ua kupapau nei."
"Ae, pela io ka hoi, " wahi a ke kauka me ke ano kahaha. "O ka poe ilihune no hoi la he awiwi ia ke kanu ana."
Ia maua e kamailio ana pela, lawe ia mai la ka pahukupapau mai loko mai o ka rumi, a mahope mai ka wahine a ka mea make e alakai ia ana e kahi luahine Irelani, a o laua wale iho la no na wahi ukali mahope.
I ka maalo ana ae mamua o maua, wehe ae la ke kauka i kona papale aku iho la me he ia ua piha eehia, a i ka hala ana aku, puana ae la ua kauka nei i keia mau huaolelo: "Auwe, aloha ino!" haawi mai la ia'u i kana palapala me kona inoa i pai ia, me ke noi pu mai ia'u e hele aku e ike iaia i ka wa e paa ai ia'u ka lawe hala, a hele aku la.
Hala aku la ke kauka, a koe iho la owau wale no. He mau hora mahope iho, akahi no a komo mai iloko o'u ka manao hoohuoi no ka poe e noho ana iloko o ka hale. Hoomaopopo iho la au i ke kakahiaka nui okoa no ka hele ana o Jim Bradley, aohe nae i hoi iki mai. Hora ewalu hoea mai ko'u ko koolua, aohe nae i hoi iki mai ka wahinekanemake a me ka luahine. Kali aku la no nae maua a kani ka hora ii, aohe wahi mea a hoi mai kekahi o lakou, a no ia kumu, hoomahuahua loa ia ae la ko'u haohao ana.
Ea, ua hoohoka hou ia anei wau?
I kumu e maopopo ai, hopu aku la au i ka ipukukui ihoiho a pii aku la luna i ka rumi i waiho ai ke kupapau. I ko'u ike ana i keia rumi, kokoke au a maule, pii mai la ke koko i ko'u lae a pau holholo hou aku la, a ua piha loa ia au i ka inaina a me ka hilahila pu no ka hoohoka mau ia e keia poe.
Ma kahi a'u i ike ai e wahio ana ka pahukupapau, ua uhae ia ka moena o ia wahi, ulaa ia ka papa, a e waiho hamama ana he lua. O kahi ia o ka huna ia ana o na lako hana. A aia hoi ihea ua mau loko hana nei? Aia paha iloko o ka pahukupapau me kela kanaka make hoomeamea. Ka, aole paha. O na manao iho la keia i loaa ia'u ia wa.
Noonoo ae la au i ke kauka a hele aku la e ike iaia, me ka manao e ninau aku in a ua make io kela kanaka, oiai, ua ano kanalua iki mai la au no ia mea ia wa.
Haalele iho lau au i ko'u kokoolua e kiai, a hele aku la. Hiki aku la au i ka hale i kuhikuhi ia mai ia'u e ua kauka la, a mea aku la au i ke kauwa i puka mai he makemake au e ike i ke kauka. Mea ia mai la au e komo aku iloko, a noho iho la au iloko o ke keena, oiai ke kauwa e kii ana i ke kauka.
He mau minute pokole mahope iho, oili mai ana kekahi keonimana poohina, aole nae o ua kauka nei. Ninau aku la iaia no kauka Alexander, a pane mai la kela:
"Alexander? Aole wau i ike ia mea. O Lindsay ko'u inoa, a owau wale no ke kauka ma keia alanui. Ua kuhi hewa paha oe?"
"Aole paha," wahi a'u. "E nana mai paha oe, eia kona inoa maluna o keia pepa," a hoike aku la au iaia i ka pepa inoa hoolauna i haawi ia mai ai ia'u e ua Kauka Alexander nei.
"He inoa hou loa keia ia'u," wahi a ke kauka, mahope iho o kona ike ana mai la i ka pepa. "aka, e kali iki iho oe a e imi ae au i kona inoa iloko o ka'u papa kuhikuhi."
Hopu aku la oia i kekahi buke manoanoa a lawe mai la mai luna mai o kahi waiho buke, a huli iho la i ka moa o Alexander ma kahi o ka hua kumu A, a i ka pau ana me ka loaa ole, pane mai la:
"Aole kena inoa maloko nei o ka papa kuhikuhi, a ke manao nei au ua hoopunipuni ia oe, oiai, in a kena he kauka i laikini ia a eia oia iloko o keia iaona aohe e nele ka loaa o kona inoa maioko nei."
Hahai aku la au iaia i ka'u moolelo, a i ka pau ana pane mai la kela, me ke ano mino aka ana iho:
"Ke manzo nei au ua hoopunipuni ia oe a ua alakai hewa ia hoi, aole na keia kauka Alexander wale, aka, na kela kanaka pu kekahi au i manao aku la ua make. Ke manao nei au aole i ma ke kela kanaka."
A he mea oiaio maoli ao, eia nae a mahope iho ko'u ike ana i ka oiaio o keia mau olelo a Kauka Lindsay. O ka wahinekanemake a'u i manao ai he oiaio he palakai, o Kauka Alexander he hauhili, a o kahi hoolewa he apiki
( Aole i pau.)
HE MOOLELO NO
Lonoikamakahiki
KA
Pua Alii Kiekie na Kalani
Ke Ali Nui o Hawaii.
KAKAU IA NO KA NUPEPA KUOKOA.
Hoi mai nei kou wahi i koe a loko nei o kahi kihapai iki, oia hoi ko malu hale.
Ua maopopo ia'u ua holo ae nei kuu inoa, ka mea au i manao kuhihewa ai nou ua inoa ia.
Ua eo hou no oe ia'u a ua lilo o loko o ka hale.
Aohe ou wahi e ku ai o kou wawae, aohe ou wahi e hoomoe ai o kou poo, a pela pu hoi me kou mau kahu hana lapuwa'e nui ia'u.
Owau ka oukou luahi i manao nui ai e moepuu no ka oukou mau hana puuwai elele.
Aka, ua ka no nae ia mau hana ana a pau a oukou maluna o ko oukou mau hokua.
A o ka hope o ia mau hana ana, o ka lilo loa o ko oukou aina ia'u.
A e noho hoomaulu aku auanei ke aii o Hawaii maluna o oukou, a me ka oukou mau mamo ma keia hope aku.
He hewa ka auanei oukou i ka noho malie.
Nolaiala, e hoolohe mai oukou i keia manawa.
Ua noa ae la ke kanawai e ke alii Kakuhihewa, ua loaa ae nei ko'u inoa au i manao ai nou.
E noa ko hale ua pau ke kapu ana mamuli o ko kanawai.
E oluolu mai oe e komo aku ko'u kahu iloko o ka hale e kii aku i ko'u kapa, a aahu ae au ke wela iho nei ka ili i ka la.
Ia manawa i huli aku ai o Kakuhihewa a olelo aku la i kona mau kahu.
Peha la ka manao o Lonoikamakahiki e olelo mai nei ia'u e kii kona kahu i kona kapa iloko nei o ka hale?
E ae aku paha e komo mai i loko nei ke kahu o ua 'lii la o Hawaii.
I aku la o Lanahuimihaku ma, aia paha ka ae aku i kona manao a hooili mai i ka inoa o olua nou.
Alaila he mea ae wale ia aku no ia manao i ke komo iloko o ka hale oia ko maua manao.
He makee aku maua i kou kulana aii kapu wela mai ka po mai.
E like me ke kulana o kou mau kupuna mai.
Nolaila, e mau no ke kapu o kou mau kupuna mai.
Nolaila e mau ke kapu o kou hale, a me ke kanawai au i kau ai.
He mea pono i kou mea kakau e hoakaka aku maanei.
H hoopaakiki naaupo wale iho no na na kahu o ua aliii Kakuhihewa nei.
No ka hoka o ko laua manao a me ka hilahila nui e kau la maluna o ko laua mau hokua nunui.
Ia manawa i olelo mai ai o Kakuhihewa i ua mau kahu nei on a.
Ke manao nei no au he mea pono e ae aku kakou i ka manao o ke alii Lonoikamakahki.
Ia manawa i hooho mai ai na leo o na kanaka o ua alii la o Oahu nei e noho ana iloko o ka hale.
Mai hoolohe aku oe e ke alii i ke alakai a na kahu ou.
Mamuli hoi kakaou o ka laua kuhikuhi a hiki i ko kakou poino loa ana.
E hoolohe ia aku paha i ka leo o kekahi alii o olua.
E oho oluolu like oiua me ke aloha.
Alaila he oi loa aku ia o ka maikai o ko olua noho ana me ke kuikahi.
Alaila oia keia mau iwi.
Aka, i keia wa ua hala paha ka wa pono no ka noonoo hou ana no keia mea ihoikeia aku la imua ou e ke alii.
O ka makou wale no nae i ake loa ai.
Nau no e koho a hooholo i kou manao e like me kou makemake pono iho, aole hoi na hai e like ae nei me ka wa i hala.
A in a pela ua pono ae la.
Eia ka manao maoli ua pau ke kapu o kuu kanawa.
No ka mea, a loaa ae nei ka inoa, a he mea pono ke ae aku i ke alii o Hawaii, a me kona kahu e komo iloko o ka hale, a ua noa hoi ia lakou na wahi a pau oloko o ka haie, ois la i lohe oukou e o'u mau kanaka.
Ia manawa i olelo aku ai ke alii Kakuhihewa me ka leo akahai a oluolu i ke alii Lonoikamakahiki:
E ke alii ua ae ia oe a me kou kahu e komo iloko o ka hale, a e hana e like me kou makemake.
Ua pau ae nei kuu kanawai a ua noa hoi kona kapu.
Oia la i lohe mai ke alii o ka la hiki.
Ia manawa i kena koke aku ai ke aliii o Hawaii i kona kau ia Hauna.
E kii aku oe i ko'u kapa iloko o ka hale.
No ka mea ua noa ae nei hou kanawai o ke alii.
Ua eleu koke aku la kahi kahu o ua alii nei i ke komo iloko a ka hale, a lawe mai la i ke kapu o ke alii e like me kana kauoha.
A ua lawe mai la oia i na kapa imua o ka lani alii.
A aahu ae la i kooa mau kapa.
A mahope oia manawa i olelo aku ai o Lonoikamakahiki.
E ka alii Kakuhihewa heaha la na mea i koe e pili ana mawaena o kaua i keia wa.
I mai la ke alii Kakuhihewa, eia ka mea i koe mawaena o kaua.
O ka hooponopono ana i ko kaua nohoalii ana.
O ka'u nae i manao ai, o ko'u noho kanaka aku malalo ou, ke pono ia i kou manao, a i pono ole no i kou manao oia ae la no.
No ka mea ua lilo pau loa ka aina ia oe e Lonoikamakahiki.
Aohe o'u wahi pono i koe i keia wa.
Ua lilo na pono mai a'u aku nei, me kuu manaolana la hoi e lilo ana la ia'u na kahili ou e ke alii o Hawaii, eia ka auanei alole.
O ka inoa alii wale no ka mea i koe ia'u i keia manawa.
A pehea la keia manao a'u e hoike aku nei ia oe me ka naau kaumaha a luuluu hoi?
I kela manawa aole i pulale koke aku o Lonoikamakahiki e kamailio aku imua o Kakuhihewa.
Aka he mea mau no ia no ia alii, aole oia e pulalelale koke mai he kali no oia a loaa ka manawa kupono ana e hoopuka mai ai.
Ua kau mai la no nae knoa mau maka mohaha maikai maluna o ke alii o Oahu.
A hoopuka mai la oia i keia mau huaolelo:
Pehea la i ulu ai kou noonoo e kamailio mai e like me kau i olelo mainei?
E noho mai oe i kanaka no'u, aole paha ia he hana maikai o ka noho mai o kekahi alii malalo o kekahi alii.
No ka mea hoi, ke noho nei no kaua me ko kaua mau kapu pakahi.
He kapu wohi a he kapu wela.
A pehea la oe i manao ai e hana ae la me keia.
He mea oiaio paha ia, in a owau o kaua kai pio la oe, i na no paha ua noho kanaka aku au malao ou.
Aka, no kou pio ana ia'u, a lanakila hoi wau maluna ou.
A eia wale no ko'u ninau ia oe e ke alii Kakuhihewa.
Ua ike anei oe ua pono kau mau hana ma ke ano maikai a ku hoi i ke aloha e pili ana no'u?
A i ole, ua alakai lalau loa ia paha kou manao e kou mau kahu hana lokoino.
E oluolu mai ke alii Lonoikamakahiki, aole i pono ka'u mau hana maluna ou, aole hoi i ku i ke aloha.
Ua hana au ma ke ano lokoino, a me ke ano makonoa i ku ole i ke aloha i ka hoakanaka.
A o kekahi hoi o ko'u kumu o ka hana ana pela, ua alkai ikaika ko'u mau kahu i ko'u noonoo.
E hana aku au i ka mea ino maluna ou oia keia:
E hoohaahaa ia kou ano alii kiekie, a e liho mai oe i kauwa lopa kuakea haahaa loa, malalo o ke kiekie o ko'u koko alii.
A e lilo pu mai hoi me kou mau kanaka a me kou mau kahili ka mea a'u i li'a loa ai.
(Aole i pau.)
MRS. THOMAS LACK
HELU 81, ALANUI PAPU.
MEA KUAI A LAWELAWE I
Na
Kikini Humuhumu ua Aahu a ani wal Aku
HE AGENA KUAI NO NA MIKINI
White, New Home,
Davis, Crown, Howe,
Me Florence,
N Kui Mikini o na
ano a pau a Howard,
Na pepa ana lole o
na ano a pau, a me
kela keia mea
NA LOPI MIKINI A KALAKA.
HE AGENA KUAI I NA
Pu Raifela, Pu Panapana, Pu ki manu,
na Poka, Lu, Pauda, Kukaepele.
NA KAPUAHI AILA MAHU
Mai ke oui a ka liilii.
Ma ka lawelawe nui ana o'u i ka hana lima akamai o ka oihana hana pu a pela aku, ua makaukau au e hooko kaulua ole in na kauoha a pau.
O na kanoha mai na mokupuni e hookohaia.
2028-tf.
B.F. EHLERS & CO.,
PAINAPA.
Poe Kuai i na Ano Lole a Pau
Helu 99 alanui Papu. - Honolulu.
E loaa mau ana na lole hou o na ano a pau maluna o keia a me keia moku.
Ka Waiwai o ka Hilinai
KA AYER Laau Sasaparila, kai kauiana a @ nui ia no ka @ mae koko, ma @ wai a pau o ka hohua, ae aneane 40 makahiki i hala ae nei, a ua lawelawe nui ia hoiwaena o na oihana @aau. O kiea
LAAU SASAPARILA, no loko ae ia o ke aa Sasaparila Ho@ maoli; ua loaa ka kekahi mau aa laau e ae, a me kekahi mau mea no loko o ka honua a me ka hao.
HE koko inoino a nawaliwali anei kou? Ua awili pu anei me ne ano mai ikaika? A ua hui pa anei me na wai awaawa hoope@ Na keia
LAAU e hoomaemae ia mau mea ino a pau, a maikai. O na kauka lapaau a pau o @ @ ike ke ano o ka AYER SASPARILA, ua olelo lakou, aole he mea maikai e ae no ka hoomaemae koko ana mai na mai i @ pu ia, aka o keia waleno. No ka
HOOMAEMAE ana i ke kko, a me ka hookahua pno ana i na mea a pau me kekahi mau ano maii ikeia, o ka AYER SASPARILA wale no ka laau nana e hoomaemae hakalia oie mamua ae o kekahi ano laau e ae O ke
KOKO ino hakuhaku, a nawaliwali hoi kona holo pono ana ma ke kino, e hoomaemae ia a e hooikaika pu ia no hoi ma o ka ai ana i keia LAAU SASAPARILA A AYER. He m@lahi a he
MAIKAI loa hoi keia Laaau, aole no ka hoemaemae wale ana no i ke koko, aka, no kamona hou ana i ke koko ino, a me ka hooikaika pu i kona holo pono ana me na au. He lehulehu wale na hooia ana mai na wahi a pau o ke ao nei i hoohana mau i keia laau mamua o kahi mau laau e ae.
A HILINAIIA no ka ikaika kupono o ke ola kino, ma ka maemae ana o ke koko, hoomake pu ia na ma'i, a pela aku. he nui na laau hoomaemae koko i hoolaha wahahee wale ia malalo o na inoa lehuiehu, aka, o na hilinai a me na hooia wale no a ke ao holookoa, maluna o ka
Ayer Laau Sasparila.
I HOOMAKAUKAU IA E
Kauka J.C. Ayer & Co. Lowell, Mass.
HOLLISTER & CO.
Na A ena ma ka Paeaina Hawaii.
Helu 100 … Alanui Papu, Honolulu
2086-tf
PAPA! PAPA!
AIA MA KAHI
LEWERS & COOKE
(O LUI MA)
@ [whole line unreadable]
E loaa ai
PAPA NOUAIKI
o kela a me keu@ @
@ Na Puka An ia ni, Na Olepele@
Na Pou, Na O@, Na Papa Hele, Na Papu
Ku, A me na Papa Moe nui loa
Na Pili o na Hale o na Ano a Pau
Na Pepe Hoonani, Na Pena o na Wai e pau
Na Kui mai ke Nui a ka Makalii, Na ami
Puka, Na Pmi Puka Aniani, Na Ami
o na ano a pau, Na Aila Pena, o
kela me keia ano Na Aila Hoo
maloo, heluhelu wale,
Na Aila e ae o na
ano a pau.
NA WAI VANIKI
A ME NA
WAI HOOHINUHINU NAI
O NA ANO A PAU LOA.
NA BALAKI ANO NUI WALE.
A ke hai ia aku nei ka lono i na Maka maka
pau, ua makaukau keia mau Makamaka
o okou e hoolawa aku ma
na mea a pau e pili ana
ma ka laua oihana
NO KA
UKU HAAHAA LOA.
E likeme kamea o noio ana mawaena
LAUA a me ka MEA KUAI
HELE MAI E WAE NO OUKOU
M.R. FREITAS
Kaiopihi, Kohala.
Halekuai
No na mea ai, no na lole, a me na mea hoonani e ae he nui loa.
E kuai ia aku ana me ke Kumukuai haahaa loa.
Ke kau leo ia aku nei na Hawaii Ponoi a pau e naue nui ae.
2158-3m
Kakela a me Kuke
HALEKUAI NUI O NA WAIWAI
E @ na pahiolo, koi hole,
@, kui aui a me liilii, kila,
wili poaa, @, apuapu, kui o na ana
apau, kula kaa, hao hoopaa puke
pohaku hoana, kepa, lei ilio, kau-
la hao ill, phi, upo, pahi umiumi,
kalapu, kope hula, pulupulu, oepa ke
lakala, @ hao, ami, keehi, a me
KAULA OPU
Palau o na ano a pau
Oo, ho koala, pe, kipi-
kua, hao kope, au ho a pe
a aku, kua bipi, lei bi-
pi, kaula hao bipi, uwea
pa, uwea keleawe, hao pili
piula, kaa palala, ipuhao ipu ti
PA-PALAI MAKAU ME KE AHO
Ili wai, papa holoi, kopa ala, kaula
Luaina, hu'akai, ehi wawae,
hulu pena, a pela aku.
Pena wali, kini nui a me liilii o na
ano a pau, me ka pepa kuhi
khi, pena keokeo, aila
pena, alia hoomaloo,
vaniki kaaa, a me vaniki moe,
PENA HOOALOO
-a me ani ani hale-
AILA MAHU, AILA MIKINI, AILA HAMO AILA KAA, INIKA KAMAA
PAUDA, KUKAEPELE, KIANA PAUDA, UIKI IPUKUKUI O NA ANO HE NUI A LEHULEHU
LOLE MAKEPONO
-E ea na-
AHINAHINA, KALAKOA, KEO KEO, LEPONALO, HULUANU, UWE-WAHINE, KUI HUMUHUMU, A ME KA LOPI.
Ke Kuike @[rest of line unreadable]
Kakela & Kuke!
NA MEA PIULA
Mikini Humuhumu
Makini a WHEELER a me WILSON
MIKINI A WILOX ME GIBBS
NA MIKINI A
-REMINGTON.-
He nui loa na mea hao me na ukana ae o na ano a pau, aole hiki ke hai pau ia aku, hewa i ka wai na maka ke ike
Laau Lapaau Kahulana Lo@
A DR. JAYNE.
LAAU HOOMAEMAE KOKO
LAAU HOOPAU NAIO. LAAO KUNU. PENIKILA HUAALE
PAAKAI, LAAU HOOPAA HI.
@ @ Laau Hana a Pela 'ku.
Kakela me Kuke.