Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVII, Number 6, 11 February 1888 — MA KE KAUOHA. Ahaolelo Kuikawa o 1887. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

Help Learn more about this Article Text

MA KE KAUOHA.

Ahaolelo Kuikawa o 1887.

HE KANAWAI I- HOOrOSOPONO Al 1 KA H»Lf ANA WA! o S\ Kf.MOKC PaKE. /: hooholoia f ka Moi a me ka AhaoUlo 0 ko Haiuaii Paeaina. P.M Ki* 1. Ma keia Kanawai oka huaolelo Pake ua pili ia i kela a me keia mea i hanau ia mai na makua Pake mai, a%e kela a me keia kanaka o Kina ma ka hanau ana, a o kekahi aina malalo aku o Kina. a o kekahi Mokupuni ma na kai o Kina i hanau ia mai na makua Pake mai. Pauku 2. Mai ka la 1 o Malaki M. H. 1888aku, aole e ae ia kekahi moku mai na awa mawaho o ko Hawah' Pae Aina e hoolele mai i na Pake ma kekahi awa ku moku o kf»a Aupuni ina aole i loaa i ua mau Pake nei na palapala ae e komo mai iloko o keia Aupuni i haawi ia, kakau inoa ia. a Sila ia e ke Kuhina o ko na Aina E, o ke Aupuni Hawaii. malalo a mamuli hoi o nn Rula i hoomakaukau a hoolaha ia e ia me ka ae mai o ka Aha Kuhina. Koe ma ke ano wale no i hoakaka ia mahopo ae nei, a koe na Pake a pau i ae ia e komo iloko o keia Au. puni mamua aku nei e like me na mea i ike ia ma na buke ma ke keena o ke Kuhina o ko na Aina E. Pauku Ik Ina e hoopae mai a hoao paha e hoopae mai kekahi kapena o kekahi moku i na Pake me ka loaa ole o ia palapala ae i olelo mua ia, e kau ia maluna ona, ina e ku ka hewa iaia. ka hoopai he Elua Haneri Dala no kela a me keia Pake i hoopae ia a i hoao ia e hoopae paha ma ke ano i ae ole ia e ke Kanawai, a oia ohua i hoopae ia a i hoao ia e hoopae mai, e kau ia maluna ona, ke ku ka hewa iaia, ka hoopai he Kanalima Dala, a e kauoha ia ke kapena oia moku e hooili hou i na Pake i hoopae ia mai ma ke ano kue i ke Kanawai maluna o kona moku, a ina i hana ole a hoole paha oia i ka hana ana pela mahope iho o ka hoolaha ana aku o ke Kuhina o ko na Aina E ia ia e hana pela, e kau ia maluna ona, ke ku ka hewa ia ia, ka hoopai he Elua Haneri Dala, a i ole ia, e hoopaahao no kekahi manawa aole e oi ae mamua o kanakolu la.

P.U'Ki' 4. O kela ame keia niea i lawe mai me ka ike no i kana niea i hana ai a i kokua ma ka lawe ana mai iloko o kt*ia Aupuni i kekahi Pake i loaa ole ia ia ka mana ma ke Kanawai e konio iloko o keia Aupnni, e katfia maluna ona ke ku ka hewa ia ia, ka hoopai he Elua Haneri Dala no kela a me keia l*ake i lawe ia mai make anokue i ke Kanawai a i ole ia e hoopaahao ia no kekahi manawa aole e oi aku mamua o kanakolu la. P.M'KL' E haawi aku no ke Kuhina o ko na Aina E malalo o na Rula i olelo mua ia i na palapala ae e komo iloko o keia Aupuni i na Pake e like me keia mahope iho nei: 1. I kekahi Pake e noho ana iloko o keia Aupuni ika manawa i hooholo ia ai keia kanawai, a me ka poe e lilo ana i poe noho mamuli o na olelo o keia Kanawai, ina nae ua noho ia poe iloko o keia Aupuni no elua makahiki, a ina ua ike ia ma ke ano maopopo i ua Kuhina nei, o ka mea noi i olelo ia aole oia he aeahaukae he lawehala, he mea makilo mau, he mea puhi opiuma mau, a he mea e lilo aku ana i mea hookaumaha i ke Aupuni.

2. Ina Pake ioi ole aku ka nui mamua o ekolu haneri iloko o ka hapaha makahiki hookahi a ke Kuhina i olelo ia, me ka ae pu ana o ka Aha Kuhina ma ke noi ana mai o ka Papa Eemoku, i manao ai he mea pono a pomaikai no na oihana hana lima a mahiai o ke Aupuni e hookomo mai. 3. Ina kauwa hana ma na hale i hele pu mai me ko lakou mau haku» aole nae ia mau haku he mau Pake. 4. Ina poe eae e makemake ana e noho no ka mailoko o keia Aupuni ma ke ano he poe makaikai, a he poe kalepa paha he mau kuleana ko lakou iloko o kekahi oihana kalepa iloko o keia Aupuni. ke oi ole aku nae ia noho ana mamua o eono mahina, a ina e huawi aku ua mea nerf ae ia e komo i palapala hoopaa i ke Kuhina i olelo ia no na dala he $500 poho i hoomaopo[K) ia. e hoakaka ana e haalele no oia i keia Aupuni iloko o eono mahina, a ina e loaa aku oia iloko o keia Aupuni mahope iho o ka pau ana o na mahina eono, e inanao ia ua pili ia ia ka hew*a mikamina a e kau ia maluna ona ka hoopai, ke ku ka hewa ia ia no ia mea, e hoopaahao ia ma ka hana oolea no kekahi manawa aole i oi ae inamua o eono mahina, a no kela a me keia palapala ae i haawi ia malalo o keia pauku e uku ia ke Kuhina 0 ko na Aina E i elima dala. Pauku 6. E haawi ia na palapala ae e komo iloko o keia Aupuni e ke Kuhina o ko na Aina E. ko ka Moi Kanikelanui ma Hong Kong a me Kapalakiko a me ko ka Moi Agena Kalepa ma Shanghae i kekahi wahine 1 ake ano maikai, a i na na Pake e noho aiia iloko o ke Aupuni, a i na keiki Pake inalalo o 14 makahiki no lakou na makua e noho ana iloko o keia Aupuni. a i hele pu mai me ko lakoii mau makua paha, a no na ohana i hele mai ma ke ano he inau makua me na keiki e like me ka mea i olelo mua ia, aole t koi ia kekahi uku.

Pauk?" 7. L"a hiki no hei ike Kuhina oko na Aina E e haawi. ke manao oia he pono me ka uku ole, i mau paia|>ala ae e komo iioko o keia Aupuni me ka uku ole i na kumu ao ame na Kahunapule o keia a me keia hoomana Karistiano i hoike pono ia mai ma ia ano. Pai'ki* 8. Aole e pili keia Kanawai i r»a Luna Aupuni o ke Aupuni o Kina a Aupuni e ae paha e hele ana mamuli oka hana o ia Aupuni, e lawe k) kona palapala hookohu no ia hana ua like me ka palapala ae i hoakaka ia ma keia Kanawai e hookuu ia lakou. me ko lakou mau kauwa pili kino a me na kauwa hana ma ka hale mai, na mea i olelo ia ma keia Kanawai e pili ana i na Pake e ae. Pal ki* O na palapala ae i haawi ia malalo o naolelo o keia Kanawai, he pili i ka mea i haawi ia ai wale no. a aole e hiki ke haawiia ia hai. a ina e haawi ia a hoao ia paha e haawi ia hai, e manao ia no ua hoopauia ia palapala ae. a ua lilo i mea ole, a o ka mea nana i haawi aku ia hai, a i hoao paha e hkawi. aku ia hai, a me ka mea e kokua aha a paipai ana iaia, ma ia hana ana, e hoopai ia oia, ke ku ka hewa iaia, e uku Elua Haneri Dala, a i ole ia e hoopaahao ia no kekahi manawa i oi ole aku mamua o eono mahina ma ka hana oolea. Paukl: IQ. E haaw iia na palapala ae i hoopuka ia maklo o keia Kanawai e ka mea iaia kahi i paa ai i kona komo ana iloko o keia Aupuni i ka Luna Dute Nui a Luna Dute eae paha, a nana e haawi i ke Kuhina o ko na Aina Eno ka hooiaio ana. He mana ko ka Luna Dute Nui a Luna Dute e ae paha, e hoopaa i kekahi mea i ike ia a ihoohuoi kupono ia ua kue i kekahi olelo o keia Kanawai, a e paa iaia a hiki i ka manawa e loaa ai he palapala hopu nona. Pauku 11. E hoolohe ia no na hihia a pau malalo o keia Kanawai, a e hoilpi ia mai no na hoopai a pau, koe na mea i hoakaka ia ma ka Pauku 5, imua o kekahi Lunakanawai Hoomalu a Apana paha, malalo nae o ka mana e hoopii hou ae. Pauku 12. Ona elala a pau i loaa ike Kuhina o ko na Aina E malalo o keia Kanawai i kela a me keia manawa, mahope iho o ka hooia pono ia ana a me ka uku ana i na lilo kupono no ka hooko ana i ka olelo o keia Kanawai e hoihoi ia aku no i ka Waihona ma na loaa o ka "Waihona Eemoku Pake."

Pauku 13. Oke Kanawai i kapa ia "He Kanawai e hooponopono ai i ka Hoopae ana i naOhua e hiki mai ana ma na Awa Ku Moku o keia Aupuni," i aponoia* ma ka Ia 1 o Augate, 1878, oia no ka Mokuna 20 o na Kanawai o ke Kau o 1878, a me na Kanawai a pau a me na hapa Kanawai e kue ana i na niea i hoakaka ia ma keia Kanawai a me na Rula a pau e hooponopono ana i na eemoku Pake i hoopuka mua ia e ke Kuhina o ko na Aina E mamuli o ka mana i haawiia iaia e kekahi olelo hooholo a ka Moi iloko o kona Aha Kuhina i hooholo ia nia ka la 13 o lulai, 1883, a me na hoololi i hana ia no ia olelo hooholo. ma keia ke loa ia nei. Pauku 14. E lilo keia i Kanawai ma ka la 1 o Maraki, M. H. 1888. Aponoia i keia la 20 o l)ekcmaba, M. H. 1887. KALAKAUA REX. NakaMoi: L. A. Thurston, Kuhina Kalaiaina. HE KANAWAI E HOOPAU I.OA Al I KA OIHANA KIAAIN'A. E hooholoia ka Moi ame ka Ahaoleio oko Hawaii Paeaina. Pauku 1. Oka Oihana Kiaaina o kekahi mau Mokupuni a mau Mokupuni paha ilokoo keia Aupuni, ma keia ua hoopau loa ia. Pauku 2. Ona Kanawai a me na hapa Kanawai a pau e kue ana i keia Kanawai, e hoopau ia. a ma keia ke hoopau loa ia nei. Pauku 3. E lilo keia i Kanawai mai ka la 30 aku o Dekemaba, M. H. 1887. Ke hoike aku nei au ua hooholo ia ka Bila Kanawai mamua ae nei ma ka heluhelu ekolu ana imua o ka Ahaolelo o ke Aupuni Hawaii, ma ka la Akahi o Dekemaba, 1887, a ua waiho ia aku imua o ke Alii ka Moi ka Aha Kuhina la, ma ka la elima o Dekemaba, 1887, a ma ka la elima o Dekemaba, 1887. ua hoihoi ia mai ua kanawai nei i ka Ahaolelo e ka Mo£me ke kakau inoa ole ia, me kekahi palapala e hoakaka ana i kekahi mau kunni 0 kona ae ole ana e kakau inoa i ua kanawai nei, a ua ike ia aole i kakau pu ia ua palapala nei e kekahi Kuhina, a oia hana a ka Moi, nia kona hoihoi ana mai i ua kanawai nei, ua hana ia me ke kuka a ae ole ana o ka Aha Kuhina, a mahope o ia wa ua hoohoio ka Ahaolelo i kekahi olelo hooholo e hoakaka ana o ia hana ana a ka Moi, oiai aole 1 kakau inoa ia e kekahi Kuhina. a ua hana ia me ke kuka a ae ole ana o ka Aha Kuhina, aole e hiki ke manao ia, he hoole ana ia i ka apono ana i ka Bila Kanawai e like me ka manao o ka Pauku 48 o ke Kumukanawai a oia mea i hooholo ia e ka Ahaolelō ua hoike ia aku i ka Moi. a ke hoike hou aku niei au ua hala he umi a oi ae !a, (koe na la pule) mai ka manawa i waiho ia aku ai ua Bi!a Kanawai nei imua o ka Moi. a aole i hoihoi ia mai ua BUa Kanawai nei (koe ma ke ano i olelo niua ia) i ka Ahaolelo. a aole i hoopanee ka Ahaolelo niamua o ka pau ana o na la he umi i oleloia. Kakau ia Honolulu, Oekemaka 28, 1887. WILLIAM R. CASTLE, . Peresidena o ka Ahaolelo. Hoiike. J. Alfred Magoon, Kakauolelo o ka«Ahao!elo.