Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 51, 17 December 1887 — Kela me Keia. [ARTICLE]

Kela me Keia.

Ia Rev. S. L. Desha (Kivini) ana ke 1 anaina haipule kakahiaka ma ka luakini * o Kawaiahan i ka la apopo. U » ioaa mai ke kauoha i ka moku- > kaua Amarika Juniata e haalele iho . ii anei no kona alahele no Kina. 1 Ua make h« luina oka mokūahi /// 1 kilele ma ke piholo ana i Honohi ma o ka huli ana oka waapa a paa oia ma hilo. Aloha in >. 1 Ua hookaulua ia kekahi o na moole ■ lo oko kakou pepa ame na au hou 0 i na aina e ma oka piha e ana o ka pepa o keia la i na manao i loaa inua. Ua lilo hou no ka hie 0 ka heihei waapa mawaena o Beach me Hanalana 1 i ka inoa rr.ua ma ko laua heihei ana mai nei ma Auseteralia. I ka la apopo ka piha ana o na makahiki he 10 o ka pauahi nui ma ka aoao ma Ewa nei oke Alanui Papu. A he $258,700 ke poho. Mahalo makou i ko ka Paeaina kiai ana i ko makou mau kolamu a loaa īaia he mau mea hou no ka hoopiha ana i kona hakahaka. Owai la kela wahi taata e kaaheie la ia Holualoa me na kiwi pipi hoopuni puni no ka lapaau ana i ka imi honkaawale ohana. Uoki oe. Ma Kapalama, Dekemaba 14, ua hanau mai na Mr. ame Mrs. Frank R. Harvey he kaikamahine nui mohaha Ulu no ke au o ka i kona mau makaainana. He iS, 20, ai, a he 22 ka na keneta o ke kope o Kona e haawiia nei i keia mau !a, a ua manao ia e pii aku ana no iluna. Ma ka paona keia mau huahelu maluna e haawi ia nei. Ma ka po o ka Poakahi iho nei i haalele mai ai o Mrs. Kuha G!over, ka wahine aloha a ko makou makamaka maikai; a i kekahi la ae kona hoolewa ia ana. Ua make ma Waikapu, Maui, ma ka la 30 o Novemaba, o Mrs. Kaaihue ka wahine aloha a John Uu. Ua haalele iho oia he nui o na keiki me na makamaka e paiauma ana nona ma keia ao. Ua hoole ka Lunakanawai Kiekie i ka oia ; o ole oka ka 1.0 o Kuhina mau olelo imua o ka Ahaolelo e pili ana no ka hoouna ana ia Hon. Hikikoki tke kiu kiurt o Waimea, Aawaii. Ua poholo kekahi mokuahi ma ka hookui ana me kekahi mokuahi e aku ma kahi e kokoke ana ina kapakahakai o Dova, ahe 130 ka nui o na ola uhane i poholo pu. I uka nei kekahi o na heluna nui o na koa rmrina 0 na mokukaua Amenka i ka Poakolu nei no ko Ukou alahele no ke kahua kiki ou ma Kewalo. Ia Ukou i kaalo ae ai mawaho o ka pa aiii ma ko lakoa aUhe J e, ua hookahakaha iho U Ukou a hele loa aku U.

Aole e holo ana ka mokukaua Beritania Ce*<?*est oo Samoa, peia ka lohe ia, aka, no na panalaau nae • Ameiika Hema. Aoie nae e haaiela e ana a luki mai kona paoi, ke C&r9iint, eia oia ma kona ala oo keu awa. Ua haawi makana mai la o Mrs. E KL Kaalawamaka ia Mr. S. P. Kaalawaiinaka he keiki kane nui mohaha i ka | wanaao Sabati, 4. mi Kai* | llua, HawaiL Ahe maikai ke oia kino |o ke keiki hou me kona mama i keia wa. Mai ka peni mai a H. K. Moeaioha, 0 Hauula i ioaa noi ai ka mea hoi o ka pau ana o kekahi hale waiho ukana 0 iaiia i ke ahi i ka po Poikahi, la 5 o keia maiama. He noi na mea i poino, aua pakeie no hoi kahi mau mea ma ka ioaa e ana i na iima kokua. | He nui na paio ana o ktia mau la iho nei mawaena o ka nupepa haoie 1 Buletina me Kekake maiuna oka ninau mana a kuleana oka mai. A ua hookahua laua i ka laua mau kakaolelo j ana maiuna o ke KumukanawaL O ka \BuUtina ma ka aoao o ka Moi, a o kekahi nia ka o ka poe o ka la 30 o lune. Ua kau ieta mai o S. \V. Mauie e hooiaha aku i ka hoopanee ia ana o ka hoike hui o na Kula Sabati o Maui me Moiokai i hooiaha mua ia'aku ai no ka ia 1 o lannari ma Waihee, Maui, a na ke kau o ka Ahahui Kuia Sabati ma Molokai e noonoo e hoike mai 1 kahi e hoike hui ai. Mahope iiio o kekahi mau kukai oieana ana hoa oka Ahaoieio i ka Poaiua iho nei, a no Ka nui o na hoa e noi ana e hookuu ia lakou no kekahi īnanawa pokoie, ua noi aku o Kikiia Palaunu e hoopanee la ka Hale a noho hou i ka hora 10 0 ke kakahiaka Poakahi, ia 19 o keia maiama. Ui hoohoioia ia noi. He mokukaua Farani a hekau mai iioko iho o keia mau la ma ka inoa o Du(/uesne, Akimaiala Marcy de Biond de Saint Hiiaire. He moku nui keia no ka papa ekahi. he 1.700 iio ka ikaika o kona mau enekini a he 28 kapuai kona hohonu. Aoie oia e komo ana iioko nei no ka hohonu loa. Ua haaleieakuoia ia Kapaiakiko no Honolulu nei i ka la 6 o keia malama.

Ke hookohu aku nei ke Kuokoa ia Chas. M. W. Kanui i luna lawe pepa no Waiohinu a me Naalehu, Kau, Hawiii, no ka makahiki 1888. Nana e ohi na dala o ke Kuokoa no keia makahiki e hiki mai ana, a aole hoi he mana o kekahi mea e ae. A 0

ka poe a pau i aie i ka pepa ma ia apara e ohi ia no ia e ka luna kahiko. O ke kupunakane o ka Peresidena 0 Farani, he kanaka i kaulana i kona mau la. Oia ke kanaka nana i hookahua i ka lanakila i ke au uluaoa o Farani. Ua noho oia ma na wahi kiekie o ka oihana, a ha kanaka kue ikaika i ka Napolion I mau hookele aupuni ana i ka wa oia ka hookalakupua e rula ana ia Faranl. Ua malama īa ke anaina haipule o Kawaiahao 1 ke ahiahi Sabati aku nei e Rev. K. Miyama ma ka olelo Beritania, a na ka Rev. H. H. Paleka i mahele na oielo aua kahunapule la. He lapana oia, he ike nae i ka olelo haole. 1 hele mai oia e hai i ka olelo a ka Haku i kona lahui ma keia Aupuni, a ma kana kaahele ana, ua hoolana ia kona manao ma o ke apo lokahi ana aku a kona lahui i kana mea i hele mai ai e hai aku ia lakou.

Ma ka mokuahi Australia o ka Poakolu iho nei i loaa mai ai na 1 no no ke ki pu ia ana'o Ralph S. Smith, ka lunahooponopono o ka nupepa Saturday Press a Taramu i pau iho nei, ma Redwood Citjr. O ke kumu oia no kona kamailio ana ma kana nupepa no kekahi mea e aku, a na ka īnaina o ua mea la i hapai mai a hoohana aku la i ka mea make maluna o ua iSmith la, he ekolu poka i ki la ai oia, a ua kamau kona aho iloko o ka ehaeha no kekahi mau bora a make aku U. Ua lohe wale ia e pau ana na keiki kokua kiai o ka Oihana Dute Awa i ka | haalele ika pau ana ◦ keia mahina. He nui ka ka hana, a o ke ola o ke kanaka he mailuiiu loa. Aua lohe pu ia no hoi kekahi o na kiai awa o ua Oi hana nei e hai ana i kona manao me ka wiwo ole, oia hoi kona olelo ana aku i kona bosi i kona ike ana ae i ka moku 0 na hmahana lapana, "e pono e kii ia kekahi mau lapana no ka Oihana Dute Awa mamua oka pau e ana i na mahiko, i loaa na limahana o ka Oihana me ka haahaa.' r 1 No Waiakeahole, Kukuihaele, mai ka peni manawalea mai a T. Paahana, ua loaa mai keia wahi mea hou maUIo iho: Ma ka la 2 o keia malama, i ka wa a kekahi mau mea e hoomoa ana 1 ke ta, * mahope iho o ia wa, ua hanini ta ke (ini ta a moa pu na lima 0 ka mea e hana ana t a ika ike ana o kona kokua i keta pilikia, ua hoao mai li oia e hooko i na apāna hana i koe iho, a ma ia hana ana ua pau aku la kona mau wawae i ka paUpu e like me ka loaa ana i kona kokoolua. O keia mea hope he lapana oia, a o laua a ieiua ua lawe ia i ke kauka lapana.

I ka ia Sabati iho nei i ka mai ai ka mokeahi lapana li'aĀaiwum iloko o M la hok> be taai lokohama mii me oa ohua poahana be i,4S-5J 1 » 1 5 ? kane, 290 wahine, ime6 keiki Oke Kimkela fL W. lrwis kekahi, ko Hawaii nei Kanikela roa T«kia He ma,ikai ke oia o na mea a pau, a aohe mea i make ma keia halo ana mai nei I ka auina ia o ka Poakahi iho nei, i ka makaokm ana o ke kuna wmt no koea alahele no na Koolao, a iaia e hoopuka ana, ua hekau ae oia a ili ma ka aoao ma Ewi oke awa. Ua loaa koke i *e kuna na kokua ana mai ka waapa mokuahi muoki Vandalia, a na ka mokuahi WaialiaU i kii aku a hoihoi hoa mai i ua kuna nei a pili ma ka uwap©, I ka auina ia Poakahi nei, oia ka wa a ka mokuahi ē makaukau ana e haalele iho, a i ke kam ana o kona oeoe, ua puiwa ae !a ka lio o kekahi kaa lawe ukana a leie ae la, a o ka lio, ke kaa a me lu? kahu kaa ua pau aka la lakou i ka haule iloko o ke kal Ma mua iho o keia he bsle moa, a he kane me ka w .hine ke noho ana maluna, a i ka puiwa ana o.ka )io ua pau aku la lakou iloko oke kai. Ua loaa koke na iima kokua mai na kanaka mai a me na sela o Mokolii, a aohe mea i mawaho ae o ka auau wahi kai ana. Aoie i kakau inoa ka Moi i ka Biia Kanaw.ii e hoopau ana i na Kiaina, a ma k-.ia hana ana, ua ulu mai he nui o na kaiuiiiio ana maloko o ka Ahaolelo a mawaho nei hoi kekahi no ka mea e hana ia an2. Ua olelo kekahi poe ua haawiia no laia īa mana ma ka Pauku 48 o ke a pela io no ko makou manao; a o ka kekahi poe hoi, ua hookeekee no ia mau hana a ka Moi. Aua noi ae ka Moi na ka Aha Kiekie e nx>noo ia mau mea, a i ka auina la Poalua iho nei i noho ai ua aha nei ma ke keena o ka Lunakanawai Kiekie me ka ae ole ia o na mea mawaho ae o na loio.

Ua hoi mai nei na keiki Kimo a me Ikaaka Hakuole i laweia'i e ka Hon. J. M. Kapena i lapana no ke ao ana i ka olelo oia yna mamao, a i ke ahiahi Poalua iho nei ua haalele īho la laua i ke kulanakauhale nei ma ka mokuahi Likelike no ka hele ana e īke i ko laua mau makua mahope īho o ke kaawale ana mai ia laua mai no eha makahiki a oi. Ua hiki i keia mau opio ke heluhelu a kakau i ka olelo lapana me ka maalahi; a ua olelo ae no hoi kekahi mau lapana, o laua wale no na mea a lakou i ike ai mawaho ae o na lapana ponoi he hiki ke olelo a hoopuka i ka olelo lapana me ka moakaka lea, a kohu lapana ma ni ano*a pau okalaua kamailio ana. Mahalo iko laua hooikaika ana a loaa a ka pahahopu o ko laua ala ma ka aina mamao.