Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 44, 29 ʻOkakopa 1887 — HE MOOLELO NO Lonoikamakahiki KA Pua Alii Kiekie na Kalani. Ke Alii Nui o Hawaii. [ARTICLE]
HE MOOLELO NO Lonoikamakahiki KA Pua Alii Kiekie na Kalani.
Ke Alii Nui o Hawaii.
[KAKAU 1A NO KA NUPEPA KUOKOA.II
Iko lakou wa i hui pu aku ai i; kahi hookahi, ua haawi ae la na aloha o ua ' mau ahi nei a me ko laua mau kanaka, a ua panai pu ia mai la ia haawina hoo kahi Mahope o ia manawa, ua ninau aku la o Hokuula i na lawaia o luna o ka waa o ke alii o Oahu.nei. Owai ka inoa o keia ko'a lawaia a kt ahi o Oahu nei ? 1 0 Poo ka inoa o keia ko'a lawaia, ' wahi a ka pane. 1 O keia ko'a lawaia hoi, aia iwaho o 1 na moku manu e ku nei mawaho o Ko olaupoko, malia paha ona keiki kupa o na pali hauhuli aloha, o lakou ka i 1 ike a i ole ua lohe paha, ma ka lohe 1 kou mea kakau e kaulele aku nei, ua oleloia ma keia ko'a, aia ka a au mai • ka nuku o Nuuanu me he manu kau* ; pu la, alaila ka, ioaa ua ko'a la, oia no ; ka maka o uka nei. 1 Ninau hou aku la o Hokuula, a hea- ' ha na i-a o keia ko'a ? He mahimahi, he opakapaka, he ula ula, he kahala a he ulua mokuleia, oia na i-a kamaaina o keia ko*a mai ka wa kahiko loa mai. Oiai ko mgkou mau kupuna e lawaia ana, a hiki mai hoi ia makou i keia wa, 1 nolaila, aohe mau i.a e ae o keia ko'a; 1 o keia ko'a nae, he ipukai na na lii, i 1 noho na lii īuka o ka aina, a ono ae i ka \akdu mau ia e ono ai, ina o kekahi ona\& i hoike mua ia ae nei o keia ko'a maluna alaila, e holo pololei mai ' no na lawaia o ke alii a lawaia a loaa ka ia i makemake la, ma ia i-a no e lawe mai ai, a hookoe aku no i ka nui o na i-a okoa, he loihi holo ana, he koke nae ka wa e loaa ai ka i-a,* nolaila, ua ' kapa ia keia ko'a oka ipukai aloha a na alii. "O Poo ke ko'a, ka ipukai āloha a na lii," aole mau i-a okoa e ae o keia ko'a, wahi a ka ninau hookolohe. Ia wa, ua hooie mai la na lawaia a ke alii o Oahu nei, aohe i-a okoa ae he 1 a pupule ia i kipa mai ai i keia ko'a, ina e loaa io ana ia ī a malihini i keia ko'a, alaila, he alii make, a i ole pela he mau alii kaua, a i loaa ole ia mau haawina, alaila, he aina lilo. I hou aku la o Hokuula, aohe he loaa o ke ahi o keia ko'a ? Hoole mai la na lawaia o ke alii o Oahu nei, aohe he loaa o ia i-a ma keia ko'a. • Pane mai la no o Hokuula, ina ha pela, aohe no oukou i lawaia i loaa ole āi ia oukou ia i-a he abi, ina paha e lawaia iike ana kakou, loaa paha la i a ia makou i na iawaia hoi o keia alii o Hawaii. !
Ia wa, i mai Ia o Kawauhoha, ina hoi ha pela, e pili no hoi kakou, i lawaia no hoi kakou a 1 loaa ia oukou ke ahi, alaila, ua eo no hoi makou ia oukou, a i hoi kakou a i loaa ol? ks ahi ia oukou, alaila ua eo oukou ia maV.ou, ina oukou e aa ana, alaiia, e pili no hoi kakou. Ia manawa i olelo aku ai o Jx>li, beaha ia hoi ka hewa ke pili kakou, hoo kah; n• paha o makou pilikia, aole o makou waiwai e piii, ai kakou, no ka mea, aohe waiwai a hookahi no paha o makou waiwai, o na maka o kahi walewaie, a i ole o na iwi no paha ka pili a kamahele. Hook mai la na kahu o ua alii nei o Oahu, aole o makou makemake ia mau waiwai oia ka pili, e aho o na kahili no o ke alii o Hawaii oia ka oukou kunau pili mai ia nakou. I aku !a o Loli, ina pela ua pono; a heaha mai hoi ka oukou waiwai e pili mai ai. I mai la no hoi na kaku o Kakuihewa, o ka aina hoi paba ko makou ku> mu piii ? A pehea ke ano aina e pili mai ai? wahi a ka ninau a ke kahu o ke alii o Hawaii. A penei ke ano o ka aina e pili ai ? Mai ka lae o Makapuu i ka Uhu kai aea lae heehaa oka Oto i Kualoa i Koolaupeko, ka aina hoi i olelo ia he aina hoolalau o ke a!oha, e like me keia hooheno a ka poe kahiko;