Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 35, 27 August 1887 — Page 3
| This text was transcribed by: | Kaui Sai-dudoit |
| This work is dedicated to: | Ia oe e kuu kaikamahine mua: Mālie Kamakalokomaikaʻi Goodhue |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Ka Nupepa Kuokoa.
Paiia e THOS G THRUM ma ka Halepai e ka Hui "PRESS PUBLISHING COMPANY," Keena Hooponopono, ma na kihi o Alanui Moiwahine me Nuuanu.
E hoouna muaia mai na Olelo Hoolaha ma ke Keena Hooponopono mamua ae o ka hora 12 o ka awakea o na Poaha a pau. Aole e hoopukaia na Olelo Hoolaha ke laweia mai mahope o ka hora i hooikeia maluna. E hooko piha aku ana makou i keia rula maluna.
E hooili mai i na leta a pau a me na kauoha a me ka uku pepa ia KA NUPEPA KUOKOA ma Honolulu. Ina e loaa pono ole aku keia pepa i kona poe lawe, e hai mai me ka hakalia ole i keia Keena.
O ka uku a keia pepa e haawi ai i kona poe luna, he umi keneta no ke dala, koe ka apana o Kona, Oahu, a me kekahi mau apana e ae kahi nui o ka luhi i ka halihali ana i ka pepa, ma ia mau apana, e hooiia ka uku luna.
-------------------
Kela me Keia.
-------------------
[WHOLE LEFT SIDE OF COLUMN UNREADABLE!!!!!!
RE-START ON COLUMN 2]
Mai poina e na makamaka i ka nana ana ae i ka papa kuhikuhi o na wahi koho balota, mai Hawaii a Niihau, e puka aku nei.
Ke hoopololeiia aku nei, oiai eia ke puka aku nei ka papa inoa o ka poe kokua i ke kumukanawai o Kohala A., aole hoi i kela pule aku nei e like me ka hoolaha.
Mai ka peni manawalea mai a Isaac D. Kulua o ke kaihawanawana o Kawaihae i lohe ia ami ai ke holomua na na hana o ka "Hui Opiopio" malaila i keia wa, malalo o ke alakai akahele ana a W.B. Mokuohai. Ua hoike pu mai oia i ka nui loa o ke Aku malaila, nui na kanaka hele ma keia hana, ao kahi ola no hoi ia oia kaha.
He halawai makaainana ka i malama ia i ka la 15 o keia malama i ka Hale Hookolokolo ma Waimano, Ewa. Malalo o ka noho Luna Hoomalu ana o G.M. Keone no ka kalai manao hoo ala a na moho holo balota lunamakaainana no ka apana o Ewa. Malalo o ka noho Luna Hoomalu ana o GM Keone no ka kalai manao hoo ala a na moho holo balota lunamakaainana no ka apana o Ewa & Waiaanae oia o JF Colburn, HN Kahulu me AK uu me ka hoike pu o D Malo me Mr Kuahau i ko laua manao e pili ana no ka holomua o ka aina.
Hu ka aka i kekahi mau Makai ma ke alo iho o Kuapapanui ma ke awakea inch nei. Maluna kekahi Makai o ka li a malalo hoi kekahi, e holo ana ka lio me ka hookipupu ana o kekahi o laua mahope me ka paa ana ma ka huelo, e pokaa hele ana iluna o ke ahua lepo, e pii ana hoi ka lepo ma na aoao o ka Makai ma ka huelo, a na ka pule o kona maka a me ka lepo loa o kona lolewawae koekoe i telepone mai e lele go i ka huelo.
Ua hoahui ia ma ka berita maemae o ka mare, o Ah Hap pake me Lahapa ma Honomaiwa Hilo Akau, na D Kahooio laua i mare. Mamua o ka mare ana, ua mele ia ka himeni 520 o loko Euanelio a pau, lawelawe ia na hana o ka mare, a pau ka mare ana, naue aku la na mea mare me ka lehulehu no ka papaaina i hoomakaukau ia no ka mare a mamua o ka ai ana, ua mele ia mai ka himeni 521 o ka Euanelio, a me ka pule, a ua ai na mea a pau me ka maluhia. W.L.K.
I kekahi põe koa manuwa e kipu hoomaamaa ana mawaho ae nei o Kaula inehinei, ua ku aku la i ka poka ke kanaka nana e hoailona ka helu o na poka i ku i ka ma-ka ma kona pepeiao, a haule iho la oia ilalo me ke kamau o ke aho. Ua loaa keia poino ma ke ano ulia, a ua laweia ka mea poino no ka halemai Moiwahine.
O na nuhou ano nui i loaa mai inehinei e pili ana no Samoa, oia ke kulana paonioni o na hana lawelawe aupuni a me kekahi mau mea e ae mawaena o ko loko iho o ka aina a me na kanaka Geremania; ua awaiaulu pu iaʻku ko kakou elele kuhina malaila iloko o ia mau ano. Ua hoi mai nei kona kakauolelo H. Poor, a me kekahi ahimoku o Kaimiloa oia o J.S. Webb. Ke hoi mai nei wahi moku manuwa la o kakou; ua pani o Samoa i na manuwa Geremania.
----------------------
E AKAHELE KAKOU.
-------
Iwaena o kakou ka lahui kanaka Hawaii i keia mau la, ua mahele la na noonoo ana o kekahi hapa, ua mahalo i na hooponopono hou ana o ke aupuni, a o kekahi hapa hoi, ua lilo i enemi no lakou. Ke lohe ia aku nei na leo kupinai e hoopau i keia hooponopono aupuni ana, a ke minamina nei lakou i na maa i hala, a o ka lakou ia e kakali nei, e aka aka ana e hoi hou mai ia hooponopono aupuni. Ea e ao kanaka mai oukou ia kakou. O ko kakou Kalaunu ke papahi nei kona a i i ka lei o na hua palapala nei, i hoolei ia aku e ko kakou mau alii a me kakou na makaainana. Ua mau ke ea o ka aina i ka pono. Eia ka ninau ua pono anei ka kakou mau hana ana i ke ea o ka aina iloko o keia mau makahiki eono. Nawai i kau i ke kanawai inu akea i ka lama, a nawai i laikini i ka opiuma? na kakou no.
He mau kanawai kokua anei keia i na hua palapala "Ua mau ke ea o ka aina i ka pono." Auhea oukou, eia ka wanana, aole e ae hou ia ia mau hana iho e hoihoi hou mai iloko o ke aupuni. A in a e hoi hou mai, eia koʻu manao. Aohe o kakou Aupuni, a lilo ke ea o ka aina, eia wale no ko kakou pakele, e lokahi e kokua in a hana a keia Kumukanawai hou. Me ka mahalo.
J.N.
----------------------
Ola i na hua manako a Keoki Bona.
--------
Ma keia mau la e nee nei, a ma na la i ka i hope ae, he ola o Kohala nei i ka manako a ke keiki puuwai akea no na ka inoa i hoike a maluna. E kalauna ana na lio a me na kaa no kahi o ka manako ma ke awa wa o Wainaia.
E hele ana na kanaka Hawaii, a me na potogi, na haole a me na pake. Haawi wale oia i ka manako no na mea a pau, mai ka makua a na keiki, mai ke kiekie a ka haahaa, a ma koʻu ike pono ana i keia, ua hiki iaʻu ke puana ae "ola i na hua manako a G. Bond." Ua huliamahi o Kohala loko a me Kohala waho, a o ke kau oi aku no hoi keia o ka hua o ka manako, a e piha ana i na kanaka mai ka Poakahi a ka Poaono a koe ka la Sabati.
S.J. PAPU.
----------------------
ROMURA.
-------
KE KEIKI ALII O KA PUUWAI LIONA.
------
Ka mea i kapaia kaʻi Opuu Rose o na kihapai, me ka Puuwai o kona lahuli a o ka Manu Aeto hoi o na kualono me na Ululaau anoano polikua o Alegelia.
------
HE IWIKANI EUEU O IA AU I HALA
----A O KA---
Hookalakupua o Ka Makakila.
------------
HELU 32.
OLELO mai la ka popoki eleele, he oiaio, ua haalele ae oe iaʻu i ka mauna gula a ua hele mai oe o oe wale no, me kuu nana pono i kou hele ana, a i kuu ike ana ia oe ua hoea mai i ka puka o ka lua huna nei, ua iho koke mai la wau oiai ua maopopo iaʻu e hooili ia ana kekahi kaua hahana me ke kiai o keia lua, nolaila au i holo mai la e kokua ia oe, no ka mea, aia wale no a make keia kiai, alaila ka hoi loaa ke alanui e hiki aku ai i ka hale alii nani o Laudera, a i na kaua.
Ia manawa i kamoe aku ai ua mau kamahele nei a hoea aku la ma kahi o ka ipukukui kupua e a ana a me ke kui pine e waiho ana.
Ku iki iho la na kamahele no kekahi manawa a pane aku la ka popoki eleele penei: "e unuhi ae oe i hookahi maka o ke kui pine a kiola aku iluna o keia moanawai. Hooko koke aku la keia e ike me na olelo a ka popoki, a ia wa i mahele ia ae ai ka moanawai a ku ana me he pali kuhohoʻla, a hoomaka aku la laua nei e iho ma kela aoao o ua moanawai hookalakupua nei. A hoea laua nei ma kela aoao, pane hoa aku la ka popoki i ke keiki alii Romura, "e aniani ae oe i ka ipukukui kupua maluna o keia muliwai no na manawa ekolu i hoihoihou ia ae ai na wai i hookahi e like me mamua.
Ia wa koke no i ani ae ai ke keiki ahi Romura i ua ipukukui kupua hana hoopahaohao ʻla no ekolu manawa, aia hoi, lulumi mai la na wai e kupikipiki o na, a e holo ana na wai kahe me ka kaika nui, e halukuluku pu ana hoi na wa lele maopuopu, a me he mea ʻla hoi e opiopi ia ana ka moanawai, a he wa pokole loa ua hoi hou mai la ka lai malie o ka wai e like me mamua, a o ko laua nei hele aku la no ia.
Hala hope ae la ka moanawai, a hoea aku la na kamahele a kakou malalo pono o ka malumalu o kekahi kumulaau pahaohao, a kekahi manu kupua a kiai ana, a o ka mea i kapa ia. Ke kiai lua o ke alanui paakiki i piha i ke pahaohao.
I ka manawa i ike mai ai ua manu nei, lele kikaha ae la oia, a i ka upai ana ae o kona mau eheu, puehu liilii ae la na mea ulu me he mea ʻla e wili ia ma e ka makani puahiohio a e pakaa wili ana hoi na punohu lepo i ka lewa a pauli pu ae la ka aina mai o a o, a o na lala a pau o ke kumulaau kamahao ua kokolo iho la ilalo a hihipea aku la me ka uhi paa ana maluna o ua aina nei, e hiki pono ole ai i ke kamahele auwana ke hele aku, a ke poi-pu iho la hoi ke konouli eleele o ka uwahi lepo o ua aina nei, a ke kinai iho la na kikiao makani puahiohio o ka eheu kupua o ua manu nei, a he mea oiaio ma ka hoomaopopo aku, aia ka kakou mau kamahele iloko o ka inea a me na ehahea o keia ino nui.
Ua anai koke ae la ka popoki eleele i ka ipukukui kupua, a ia wa no i puka aku ai ka malamalama kupanaha o ua ipukukui la a kau kehakeha ae la me he mahina piha ʻla i na poo. Mahealani, a e kiola pau ana hoi me ka ikaika i kona malamalama, maluna o na puu, na awawa, na kualono, a me na kihi eha o ua aina nei.
Oiai ua manu ʻla ike pono mai ai i ka kakou koa kamahao e ku aku ana me kona hoaloha o ke ahonui, ua hoi loa ia ae kona huhu, a lele koke mai la oia me ka eleu nui o ka mea i hoopihaia e ka inaina, a ma kona mau eheu, e kau lalani ana na ihe wakawaka, a me na pahikaua oi lua i omau ia me na pine gula o Orienʻdir, ka mea hoi nana i hookumu ke pahaohao maluna o keia ilihonua a pau.
Ua halawai ae ia oia me ka kakou mau kamahele, a he mea oiaio ke paio ʻla laua no ko laua mau ola, a na ka mea ikaika e haaheo i ke kahua o ka lanakila. He mea oiaio e na makamaka heluhelu, o keia manu a kakou e ike nei he mana kona a me ka ikaika i hui pu me ke akamai, a oia no hoi ka mea hai hoohoka mau i na kupua a pau i hiki aku imua on a, a pela oia i kapaia aku ai, "Ke kiai naue ole o ka aina iloko o ka uwahi lepo eleele."
Lele kamoko mai la ua manu nei me kona manao, iloko la hoi o ka manawa pokole loa e haule pio iho ai kona mau enemi, aka, ua palaualelo a moewaa ia mau la ana pela.
He manawa loihi keia kaua ana, me ka manuheu oe iho o ka kakou mau kamahele, a i ka ike ana o ua manu ʻla i ke akamai o kona hoa paio, ua pii moloa ae kona inaina aela, a hooi loa ae la oia i ka eleu o kana mau hauna pahi, a oia hoi kana i puana ai, "aole malalo iho o ka la, aole hoi maluna o ka ilihonua, i na la i hala ae, nana i hooku mai i kekahi hooili kaua hahana loa e like me keia.
(Aole i pau.)
------------------------
Walehia.
-------
I ke awakea o ka la 13 o keia malama i kaihiia aku ai ke ola makamae o Kaoliko Jr. kekahi keiki maikai i hilinai nui ia e ka lehulehu he mai hoomailo i ke kino kona mai i mai i make ai. Ua hanau ia e Mrs. Kamaka & Mr. Iokobo Kawehe, i ka ia 30 o Mei, M.H. 1872. Ua hoouna ia oia i ke kula Bihopa ma Waialua, a ua noho he mau mahina wale no, a i ka wa i ku ai ke kula olelo Beritania ma Waianae nei, ua hoi mai oia i ka poli o kona mau makua a ua komo oia i ke kula a AK Rapperty ke kumu kula nana i hookahua ka olelo Beritania ma Waianae nei a i ka wa i noho hou mai nei he kumu hou, FE Atwater. He haumana oia i mahalo nui ia a ua moali mai la na aweawe o keia mai hoomailo i ke kino a opihi i kahi moe, a i ka la 22, la hoike hope iho nei, ua kaukoo mai la oia e i ike i kona mau hoa haumana ma ke kahua hoonaauao, a i ka la 13 iho la, he kino e moe ana i ka holowaa o ke ao pau ole, ua hala ka uhane ka hoa pili o ke kino, ua pau kana mau hana Kula Sabati nui kona minamina ia no kona hoolohe ma ke alakai a kona mau makua hoopono, he mau Luna Kahiko kona mau makua no keia ekalesia. A ma ke ahiahi o ka la 14 i moe aku ai oia no ke pao, malaila ke kahu Rev J. Kekahuna kahi i kahoahoa ai no ka hora hope, a me na lehulehu ka ohana a he ku maoli no i ke eehia na lawelawe ana. Pomaikai ka make ana iloko o ka Haku.
F.W.K. LONOAHIILEI.
--------------------------
KIPAHULU.
He nui ka ino o na kuaaina nei, a iloko no o ia ino ke hoohune nei no ka poe kapae malolo.
Ma ka la Sabati i hala o ka la i ua hopuia elua on a rama hoohaunaele i ka la Sabati. Elua pake hale inu ti hoohamama i ka puka a oi mamua o ke kupono. Ua hoopii ia na on a rama me hookahi pake, a puka aku hookahi pake no kona hoole ana aole nona ka laikini.
O ke ola o ka papahana o Kipahulu, aia no ia ma ko Mr. J. Malulu hoolawa ana aku i na pai ai i kela a me keia pule me kona mau hope.
M.K. HIUEA JR.
--------------------
He nui na manao a me na nuhou i kali ia mahope no ka lawa ole o ke kowa no ka pepa i keia pule, a no ka piha loa i na hoolaha hou. He nuhou ano nui kekahi e pili ana i kekahi wahine i hoopaaia iloko o ka pahu lole ma Hawaii; e puka piha aku ana i keia pule ae.
--------------
AHA HOOKOLOKOLO APANA EHA o Ko Hawaii Pae Aina, Ma ka hooponopono Waiwai. Ma ka Waiwai o James Luka, i make kauoha ole. Imua o ka Lunakanawai ma ke keena.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka Palapala Noi a Paupau, wahine kane make e hoike mai ana o James Luka no Koloa, Kauai, ua make kauoha ole ma Koloa ma ka la 21 o Iulai M.H. 1887 a e noi ana e haawi ia ka Palapala Hookohu Luna Hooponopono Waiwai ia A.W. Maioho.
Ua hookohuia o ak Poaha ka la 15 o Sepatemaba M.H. 1887 i ka hora 10 oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua moi la, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha, ma Koloa, Kauai, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, in a he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua Noi la. A o keia olelo kauoha e hoolaha ia ma ka olelo kauoha e hoolaha ia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ke KUOKOA nupepa ma Honolulu.
Kakauia ma Koloa, Kauai, ko Hawaii Pae Aina Aug. 13 M.H. 1887.
JACOB HARDY,
Lunakanawai Kaapuni Apana Eha.
2142-3t
--------------------------
OLELO HOOLAHA.
----------
E IKE auanei na kanaka a pau loa ke nana mai i keia, o ka aina o Puulani ka inoa a me Popoiwi, e waiho la ma Kaupo mokupuni o Maui, "Ko Hawaii Pae Aina," oia hoi ka aina o Wm. B. Sake haole i kuai aku ai i kuu keiki ponoi ia Jona Laika no Kipahulu, Maui nolaila, ke hoike aku nei au ma ke akea, aole he kuleana ikona mau hanau mua e lawe i ka mana e malama ma ek ano Luna Hooponopono Waiwai--a hoolilo a hoolimalima i ua aina la, aia no iaʻu na hooponopono ana i na mea a pau e pili ana i ka waiwai o Jona Laika a me na mea a pau, aole i kahi mea e ae, a o ka mana aʻu i hookohu aku ai ia Hilipoolani i hope nana e malama i ua aina la. E like me ka hoolaha i puka ma ka "Nupepa KUOKOA" ma ka M.H. 1886, ua hoopau loa ia ia i keia la, aia wale no maluna oʻu na mana a pau mai keia la aku.
C.E. LAKE Kona X Kaha
Kipahulu, E. Maui, Iune 21, M.H. 1887.
2136-3m
--------------------------
HOOLAHA HOU A KA PAPA NANA KOH BALOTA O KA APANA O KOOLAULOA OAHU.
--------
KE KAHUA ia aku nei na kanaka a pau e noho ana iloko o ka Mahele Koho balota o Koolauloa Oahu, e hele nui ae ma na wahi i hoike ia malalo nei.
No ka hoolohe ana o na Hoa o ka Papa Nana, no ka poe kupono e koho i ka Balota o na ʻLii eiwa o keia mokupuni, a me ka poe i haule na inoa ma ka Papa Inoa.
Poakolu Augate 24, mai ka hora 9am a hiki i ka hora 3 pm mai Kaawa a hiki i Kaipapau, maloko o ka luakini o H. Kauaihilo ma Kalaunui.
Poaoao Augate 27, mai ka hora 9 am a hiki i ka hora 3 pm mai Waimea a hiki i Laie, maloko o ka hale halawai Moremona i kapaia o Puanarose.
E hele nui mai e na na kamaka a pau ma na wahi i hoike ia maluna ae, i lohe pono ai oukou i na manao o ka poe e holo Lunamakaainana ana, no keia mau Apana hui o Koolauloa a me Waialua.
C.N. KALAMA
JNO. KALUHI
L.K. KUPUKUPU
Papa Nana o Koolauloa. Mahele 1, 2142 2t.
--------------------------
HOOLAHA HOU
-------------------------
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.
-----------
MAMULI O KEKAHI MANA KUAI I hoikeia maloko o kekahi Palapala Moraki i hanaia mawaena o Apehiwa a me Vong Awana kana kane mare o Honolulu Mokupuni o Oahu o ka aoao mua, a me John Buckley o ka aoao eha, ma ka la 1 o Okatoba 1884 i kakau kope ia ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni ma ka Buke 92 aoao 222-4 5 mamuli o ka moana ana o na kumu aelike o kela moraki, no ka uku ole ia mai o ka ukupanee i ka wa i oleloia, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua na haku nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana, e Kudala akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki, e like me na hoakaka ana malalo iho, ma ka Poakolu Sepatemaba 7, 1887 ma ke Keena Kudala o Lewis J. Levey ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, ma ka hora 12 o ke awakea o ia la.
No na mea i koe, e ninau ia J.M. Monsarrat, Loio ma ke Kanawai.
JOHN BUCKELY
Mea Moraki.
Honolulu Augate 13, 1887
O na aina e kuai ia ana, aia ma Kalaepohaku, Kapalama ma Honolulu i oleloia, he hapa no ka Apana 4 ma ke Sila nui helu 2816 Kuleana helu 2200 ia Kuhiana, a i haawiia ia Anehiwa e kona kupunawahine e Puhaikala (nana Kope, Buke 15 nona No) a i hoakakaia penei:
APANA I--Nona ka ili 33-100 eka i ana ia e M.D. Monsarrat ma ka la 10 " Augate 1887.
O ka Apana 1, ua hoolimalima ia no ka $180 no ka makahiki, a e pau ana iloko o Novemaba 20, 1891; he pono wai ma ia anana i oleloia i hoolimalima ia no $25 o ka makahiki a hiki i Augate 1, 1897.
O ka Apana 2, ua hoolimalima ia no $20 o ka makahiki, a e pau ana iloko o Novemaba 20, 1891.
E ikeia no ke kii o keia mau apana aina ma ke keena loio o Maunakea.
2141-41
--------------------------
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.
----------
MAMULI O KEKAHI MANA KUAIIA hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o NOHEA KAAI me JAMES KAAI kana kane mare o Kohala, Mokupuni o Hawaii o ka aoao mua, a me ALEXANDER J. CARTWRIGHT Kahu malama Waiwai o ka waiwai o R.W. Holt i make o ka aoao elua, ma ka la 15 o Iulai 18-84 i kakau kope ia ma ke Keena o ke Kakau Kope o ke Aupuni ma ka Buke 91 aoao 101-2, a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, no ka hookaa ole ana i ke kumupaa a me ka ukupanee ma ka manawa i oleloia, nolaila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana, e Kudala akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki, e like me na hoakaka ana malalo iho, ma ka la 22 o Augate 1887, ma ke Keena Kudala o E.P. Adams & Co ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, ma ka hora 12 o ke awakea o ia la.
No na mea i koe, e ninau ia J.M. Monsarrat, loio ma ke kanawai.
ALEXANDER J. CARTWRIGHT. Kahu Malama Waiwai o ka waiwai o R.W. Holt: Mea Moraki.
Honolulu, Iulai 26, 1887.
O na aina e kuai ia ana penei no ia:
1--He aina e waiho la ma Makapala, ma Kohala i oleloia nona na palena penei: Ma ka aoao akau ko J. Kaai apana aina, aoao Hikiua ko Kua apana aina, ma ka aoao Hema ko J.K. Hookano apana aina, aoao Komohana ko D.W. Aiwohi apana aina; a oia no ka hapa o ka aina i hoakakaia ma ka Palapala Sila nui 9781 ia Keliileolea, i hooliloia aku ia Nohea Kaai i oleloia e D.W. Aiwohi ma kekahi palapala i kakauia ma ka la 13 o Okatoba 1883, i kopeia ma ka Buke 87 aoao 135.
2--He aina e waiho la ma Makapala; olelo ia nona na palena penei: E hoomaka ana mai ka pohaku hoailona penei---ma ka muliwai a holo akau 79 deg. 46 min. hikina (oiaio) 78 kapuai malalo o ka muliwai pili pu me ko Kaai wahi. Akau 24 deg. 26 min. hikina (oiaio) 263 ma ka muliwai me ko Kaai. Hema 79 deg. 12 min. hikina (oiaio) 166 kapuai pili pu me ko Keliileolea Kuleana. Hema 18 deg. 2 min. Komohana (oiaio) 152 kapuai pili me Niulii a hiki i ka ---- Hema 10 deg. 24 min. Komohana (oiaio) 392 kapuai pili pu me Niulii a hiki i ka pohaku hoailona i kaha pea ia. Alaila akau 68 deg. 35 min. Komohana (oiaio) 127 kapuai ma ko Kamakaaia wahi a hiki i ke kaha pea ma ka pohaku ma ke kae awawa. Akau 40 deg. 30 min. Komohana (oiaio) 173 kapuai me ko Kamakaala wahi ma ka aoao o ke awawa a hiki i ke kihi o ka loi kalo. Alaila akau 26 deg. 50 min. Komohana (oiaio) 73 kapuai a hiki i ke kaha wai. Akau 50 deg. 20 min. hikina (oiaio) 83 kapuai a hiki i ko Keanu wahi ilalo o ke kahawai a hiki hou i ka homaka ana nona ka ili 2 75-100 eka, a oia ka hapa o ke Ahupuaa o Makapala Kuleana Helu 8559 B. apana 3 i hooliloia ia Nohea Kaai e na Kahu Malama Waiwai o ka waiwai o Lunalilo ma kekahi palapala i kakauia i ka 2 o Mei 1884 i kopeia ma ka Buke 91 aoao 00 me 100.
------------------------------------
H. HACKFELD & CO
Mea Kalepa Nui, a Kuai Kakau i na
Waiwai Lole, a me na Mea Hao
A HE MEA
KALEPA WAIWAI NUI
HONOLULU, H.I. 2082-1yr.
------------------
OLELO KAUOHA NO KE KAU KUIKAWA o ka Apana Hookolokolo Ekoluy ma Waiohinu, Kau, Hawaii.
Ma ke kauoha a ka Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie, e malamaia ana he Kau Kuikawa o ka Aha Kaapuni o ka Apana Hookolokolo Ekolu ma Waiohinu, Kau, ma ka Poakahi, la 19 o Sepatemaba. 1887, hora 9 kakahiaka, ma kahi o ke Kau i malama mau ia ma Waiohinu i ka Poaha mua o Sepatemaba o kela me keia makahiki---a o na poe a pau ma ka 100 hoopii a me ka aoao hoopiiia, na hoike, na poe fure, a me na mea a pau i kuleana, ma keia ke kauoha ia ʻku nei e hele ae ma ia kahi a ma ia manawa.
Kakauia Honolulu, Augate 8, 1887.
LAWRENCE McCULLY
Lunakanawai Kokua Mua o ka Aha Kiekie no ka Lunakanawai Nui.
Ikea: WILLIAM FOSTER
Kakauolelo Aha Kiekie 2141-@@
----------------------------
HOOLAHA HOOHUI
--------
E hoike mau ana keia o ka Hui o Kwong Hang Chan & Co., e lawelawe oihana Kalepa ana ma ke kihi alanui Hotele me alanui Meek, Honolulu, Oahu, ua loli hou ae nei mamuliia ka wehe ana aku o Lau Cheuk a me Auwai i ko laua noho hoa hui ana. Ke ku nei ua Hai la i keia wa penei. O Kwong Hang Tong e noho ana ma Honokaona, Kina, a o Lau Shoe e noho ana ma Honolulu, Oahu, e lawelawe ana i ka oihana Kalepa malalo o ka inoa hui o KWONG HANG CHAN & CO.
KWONG HANG CHAN & CO.
Honolulu, Oahu, Augate 16, 1887. 2142-312
---------------------
MRS. THOMAS LACK,
WELL ST. ALANUI PAPU.
MEA KUAI A LAWELAWE I
---NA---
Mikini Humuhumu na Aahu a nei wale Aku
HE AGENA KUAI NO NA MIKINI
White, New Home,
@@@, Crown, Howe,
Me Florence,
Na Kui Mikini o na ano a pau a Howard,
Na pepa ana lole o na ano a pau, a lawe kela me keia mea
NA LOPI MIKINI A KALAKA.
HE AGENA KUAI I NA
Pu Hotele, Pa Panapana, Pa ki manu, na Poka, Lu, Pau-da, Kukaepele.
NA KAPUAHI AILA MAHU
Mai ke nui a ka liilii.
-----------
Ma ka lawelawe nui ana oʻu i ka nana lima akamai o ka oihana hana pu a pela aku, a makaukau au e hooko kaulua ole i na @@@@ a pau.
O na kauoha mau na mokupuni e hookohuia. 2082-@@
-----------------------------
HALEKUAI HOU
ME NA
LOLE HOU!!!
KA HALEKUAI MAKEPONO LOA ke a o neia Kulanakauhale me ka mai kai loa no na lole ma ke kihi o na Alanui Papu me Kalepa.
Na Lole o na ano a pau no na
Keonimana me Keikikane.
Na Lole komo, Na Papale, Papalekapu, Na pahu waiho Lole, Na Paiki Ili, a pela aku.
He mau waiwai i lawe pololei ia mai no keia wahi, a i wae pono ia no hoi i kulike me ka makemake o na makamaka Hawaii.
Ka Hale Kuai keia o ke Kanaka Ilihune. He mea e lawe ai ka makemake o ka poe uuku o kahi loaa.
O KO MAKOU MAKIA,
E OLA KE KANAKA ILIHUNE
E hele mai a e nana pono, i ike a pau kuhihewa.
EGAN & CO.
2002-1V
---------------------------------
GEORGE P. KAMAUOHA.
He Luna Hooiaio Palapala Kepa no ka Apana o Kohala Akau.
He agena hooiaio palapala no ka mokupuni o Hawaii.
---A HE MEA---
ANA AINA.
-----------
E loaa no ma Kohala Akau Hawaii.
2091-1y
---------------------------------
Ka Waiwai o ka Hilinai
----------
KA AYER Laau Sasaparila, kai kaulana a iluna a @@@@@@ hoomaemae koke, ma na wai a apu o na nonoi, me @@@@@@@@@@ ae nei, a ua lawelawe nui ia hoi iwaena o na oihana @@@@. O keia
LAAU SASAPARILA, hoi loko ae ia o ke aa Sasaparila honedura maoli; ua loaa ka mana hoomaemae ma o ka hui pu ia ana me kekahi mau aa laau e ae, a me kekahi mau mea no loko o ka honua a me ka hao.
HE koko inoino a nawaliwali anei kou? Ua awili pu anei me na wai awaawa hoopena. Na keia
LAAU e hoomaemae ia mau mea ino a pau, a ma keia. O na kauka lapaau a pau o Amerika me ke ano o ka AYER SASAPARILA, ua olelo lakou, aole he mea maikai e ae no ka hoomaemae koko ana mai na mai i awili pu ia, aka o keia wale no. No ka
HOOMAEMAE ana i ke koko, a me ka hookahua pono ana i na mea a pau ma kekahi mau ano mai i ikeia, o ka AYER SASAPARILA wale no ka laau nana e hoomaemae hakalia ole mamua ae o kekahi ano laau e ae. O ke
KOKO ino hakuhaku, a nawaliwali hoi kona holo pono ana ma ke kino, e hoomaemae ia a e hooikaika pu ia no hoi ma o ka ai ana keia LAAU SASAPARILA A Ayer. He maalahi a he
MAIKAI loa hoi keia Laau, aole no ka hoomaemae wale ana no i ke koko, aka, no ka hoowalewale pu ana kekahi i na ma'i, hoomomona @@@@@@ i ke koko ino, a me ka hooikaika pu i kona holo pono ana ma na aa. He lehulehu wale na hooia ana mai na wahi a pau o ke ao nei i hoohana mau i keia laau mamua o kahi laau e ae.
A HILINAIIA no ka ikaika kupono o ka ola kino, ma ka maemae ana o ke koko, hoomake pu ia na ma'i, a pela aku. He nui na laau hoomaeme koko i hoolaha wahahee wale ia malalo o na inoa lehulehu, aka, o na hilinai a me na hooia wale no a ke ao holookoa, maluna o ka
Ayer Laau Sasaparila.
I HOOMAKAUKAU IA E
Kauka J.C. Aver & Co., Lowell, Mass.
HOLLISTER & CO.
Na Agena ma ka Paeaina Hawaii
Helu 100. Alanui Papu, Honolulu
2086-tf
------------------------------
Laau Mai Lepera Helu I
---A---
S.H. MEEKAPU.
---------------
E LOAA A E HOOUNA IA NO MA ke kauoha, ka laau Mai Lepera ma na wahi a pau ke loaa he mau hoike oiaio no ka mai Lepera, a ke hoouna mua mai i na lilo o ka laau. E loaa pu no hoi me na Rula o ka inu ana. E loaa no ma Alanui Nuuanu, helu 11. 2086-1yr.
------------------
WOLFE & CO.
------
mea Kuai i na Ano a pau o na Mea
AI, HUA AI, O NA ANO A PAU.
Eke Palaoa, Berena, Waiu Bata, Berena manoanoa, Berena huinaha, mea ono, o kela ano keia ano; Ko paa, Kope, Ti, Aila mahu, a me na ano a pau.
------------
Helu 66, Alanui Hotele, Halekuai mua o Lewis & Co.
E loaa koke aku no na kauoha a pau loa me ka hakalia ole, a me ka maikai o na hoomalu ia an. E hooko ia na kauoha o ke kulanakauhale nei ma ka hikiwawe ma na ka uka uku ole. O na kauoha mai na mokupuni, e lawelawe koke ia. 2085 6m
---------------------------
Nuhou! Nuhou! Nuhou!
AILA MAHU MAIKAI!
HOOKAHI DALA WALE NO NO KE
KINI AILA HOOKAHI!
@@@@@@@@@@@@@@@@@@@
E AU E NA MAKAMAKA! E AU!
E kipa ae ma ka halekuai o
Kakela me Kuke.
----------------------------
B.F. EHLERS & CO.,
PAINAPA.
--------
Poe Kuai i na Ano Lole a Pau.
Helu 99 alanui Papu. Honolulu.
--------------
E loaa mau ana na lole hou o na ano a pau maluna o kela a me keia moku.