Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 5, 29 January 1887 — Page 3

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Pai ia e THOS G THRUM ma ka Halepai o a Hui “PRESS PUBLISHING COMPANY:, Keena Hooponopono, ma na kihi o Alanui Moiwahine me Nuuanu.

           

            E hoouna moaia mai a Olelo Hoolaha ma ke Keena Hooponopono mamua ae o ka hora 12 o ka awakea o na Poaha a pau. Aole e hoopukaia na Olelo Hoolaha ke laweia mai ma hope o ka hono I hooikeia maluna. E hooko piha aku ana makou i keia rula maluna.

 

E hooili mai i na leta a pau a me na kauoha a me ka uku pepa ia KA NUPEPA KUOKOA ma Honolulu. Ina e loaa pomo ole aku keia pepa i kona poe lawe, a hai mai me ka hakalio ole i keia Keena.

 

O ka uku a keia pepa a haawi ai i kona poe luna, he umi keneia no ke ala, koe ka apana o Kona, Oahu, a me kekahi mau apana @ae kahi mai o ka luhi i ka halihali ana i ka pepa, ma ia mau aoano, e hooiia ka uku luna.

 

Makaikai ia Pele.

 

Eia mai ko makou elele a luna nui no hoi o ke keena o ka NUPEPA KUOKOA, a Paulo M. Aea, ke holo aku nei maluan o ka mokuahi Kinau o ka la 31 o keia mahina a halawai pu me oskou, no hoaloha o Hawaii. Ke hele aku nei oia a makaikai i ka pele e a hoi mai mei o keia mau la ke lana nei no hoi ko makou manao e hookipaia ana o ia me ka maikai e na hoaloha ma kahi ana e hele aku nei. Ke hele nei o ia mamuli o ka pomaikai o ka poe heluhelu o keia pepa, e ike i ka pele a kakau i ka moolelo piha o na mea hou kupaianaha o Hawaii o keia mau la pokole, i ike ka poe e noho ana ma na apana kaawale. E holo aku ana o ia ke loheia mai ma Kinau he o ia mau ke ahi i kai o Kahuku.

 

Kela me Keia

 

            Ma ka Poalua nei i niau aku ai ka mokuahi Mikahala no kana huakai mua loa i Kauai. Ua piha ukana a me na ohua pu.

            Ua kaawe iho kekahi pake paahao iaia iho a make loa ma kekahi la o keia pule iho nei. He pake keia i hoopai is no ka hewa malama opiuma.

            Ua noho ke kiure haole mai ka hore 9 o ke kakahiaka Poaha a hookuu i ka hora 8 a oi ke ahiahi. Lehulehu no na hihia i lawelaweia.

            Ua loaa iho nei wiliki a enekini nui o ka moku kaua hou o Hawaii, a o kona mau kokua iho aole i maopopo. Ehia ana la dala kona uku o ka la?

            Ina aku ka manuwa hou loa o Hawaii a hoea mai, o ia ka moku io, he ihu kulilipi palau ale kona, aohe e like me keia pa papale o ka palu.

            Eia ma ke kulanakauhale nei he haole hole waiona o ia o Mr. R. T. Booth. Ma kana mau anaina halawai i haiolelo ai, ua nui loa ka waiwai o kana mau olelo.

            Ua loheia mai he onawaliwali mai ko ke kama aliiwahine Likelike e waiho mai nei ma kona home ma Waikiki. Pela pu no hoi me ke kiaaina Iaukea o Oahu nei, a ua akakuu mai hoi kona i keia wa.

            He like ole na hoike o ka huina nui o na hoonaue olai ana ma kahi o ka pele e kahe la i Hawaii i hoikeia ma na nupepa puka la Herald a me Advertiser. He aneane eha haneri hoonaue olai a kekahi, a he 600 a oi hoi ka kekahi.

            He wahi auhou ka i hoikeia mai ia makou aia ka maloko o pa ka alii kekahi haole hoonohonoho akua o ke ano Hawaii nei. Ina pela io, alaila, o ia aku la no paha kekahi o na mamo o ka Hale Naua. Aole i loaa ia makou kona inoa.

            He kamahao na hana o ke ahi pele o Hawaii i kaheawai aku la i kai o Kuhuku a hiki i ke kai. E nana ae i na hoakaka ano nui i loaa mai ma na leta a ma na lono pu kekahi. E huai hou ia aku no ke loaa mai na lono hou no ka pele.

            Lehulehu na ohua i kau aku ma ka mokuahi Malulani inehinei, no ke ake nui ana e ike i ka pele i kahe mai nei o Hawaii. A pela pu aku ana no paha maluna o ke Kinau. E holo ana o ia a kalewa mawaho pono ae o kahi a ka pele i palau aku la i ke kai.

            O ka inoa Hawaii o ka moku kaua hoomaamaa o na keiki Hawaii i kapaia iho nei, a Kaimiloa pela na hoolaha a ka nupepa Advertiser. I hookahi no hoi wahi "a" aku i koe, alaila o kahoohlo loa ana aku ia i kona inoa o "Kaimiloaa." He hewa hoi ia la.

            O keia ka helu hope loa o keia mahina o Ianuari e pau ana, a o ka piha ana o na helu elima o ke KUOKOA. Pono i na luna pepa ke uleu mai me ka lakou mau dala o keia makahiki i ole e hooneleia me ka pepa no na pula mua o Feberuari. E hoomanao i keia

            No ka haiki a me ka lawa ole o ke kowa kupono e komo ai keakhi mau manao waiwai a me na nuhou kuwaho i keai pule, nolaila, ua kaulua makou a keia pule ae. O na moolelo nae ka puni a hapanui o ko makou mau makamaka, eia mai no. Ma ko makou aoao eha o Lonoikamakahiki.

             O ka moku ao a hoomaamaa kaua moana a ke aupuni i kuai iho nei no $27,00, eia ke pili nei ma ka uwapo no kona hoomaemae hou ia. E hoonee hou aku ana ke aupuni no ia hoomaemae ana he mau tausani dala hou. A eia pu no hoi na sela manuwa kamalii o Keoneula ma kona oneki kahi i hoomaemae pu ai.

            Ka pahola ia nei na manao hopohopo no ka pae ola ole mai o na sela a me ke kapena o ka moku kalepa T.R. Foster i Honolulu nei, oiai ua haalele aku o ia ia Victoria B.C., a ua hala ae nei he mahina h@l@@koa o kona holo ana i ka moana. Ua manaoia keia loihi loa ana mamuli paha o kona loaa ana i ka ino nui, a i ole pela aia lakou a pau iloko o ka hohonu ua make.

            E pono e papa is ka poe hana ino a hoomuu i ka lakou mau iwi i a ma ne alanui aoao, a me na wai holi pelapela a like la me ko kela hale kiekie e ku nei ma ke kihi Waikiki o na huina alanui Alakea me Moi ma ka aoao mauka. Ua hoike mai kekahi o ko makou mau ulele hua kepau, pakele is mai hauna i na iwi ia i hoolei ia mai ai mai luna mai o au hale la, iaia i maalo ae ai malalo i kakehi po aku nei i hala. He kapulu maoli keia.

            Ua lohe mai aohe ae ia o na kanaka makua e kepa no ka moku manuwa hou, aia ka he kamalii. He wahi mea keia a konomai ana i na kamalii e haalele iho i na home akepa aku ma ka moku; a in a no na keiki wale no e hoopaaia ana i Keoneula, alaila, he wahi kumuao keia i na keiki e hele aihue a e haalele i ke kula, i hoopaaia ma Keoneula, a o ke kau koke no ia iluna o ka moku manuwa. He elima makahiki e kepa ai no umi dala no ka mahina.

 

Kana i ka Oni a ka Makemake

 

            E ka Nupepa KUOKOA; Anoiai wale. Eia mai hoi ka lei pahapaha o Poliahe, hoolei ia aku no ka poe lawe nupepa, mai ka la hiki a ka la kono, a loaa mai hoi au i ka mole olu o Kahelu, a o ia hoi ia e kau hoolau ae la maluna, "kaua i ka oni a ka makemake."

            Akahi au a ike aku i ko Mana kanaka e lawe nui ana i ka nupapa i keia makahiki. E ala e o`u mau hoa o ke one kani o Nohili a lawe i ka nupapa; lawe no a nui i ike ia Edisepa, ke uneune puuwai o na mea pohihihi, ka ipo hoomahie ia e ka lehulehu, a e kani iki ai ka aka au e ka mea heluhelu, a alwa iho ko maka he nani ke keikialii Romura ke puuwai Liona, o ia ono okoa no ia e ko'u ai ka puu i ka wai a ka naulu. Halo ae oe ma ka aoao ekolu, e kau aheahe mai ana o Laudila ka makani wiliau o ka hikina. E ai oe a kuhinia i na ono he nui wale o ka nupepa KUOKOA.

            Ua hooheno ia na nupepa i keia wa; o Edisepa ko ke KUOKOA, o Biute ko ka PAE AINA, a o Hamebire koa ka ELELE, ke keiki huki ulua nui wale.

            2 inoa i lawe pakolu i ka nupepa, i lawe palue, 4 lawe pakahi, a ua hookua keia poe a pau i ke dala a koe hookahi, ua kaa ka makou i ka luna, a o ka oukou mai koe o ka hoopololei mai i ka pepa.

            Me ke aloha a nui i na keiki kiani ka halepai o ke KUOKOA a me kona lu nahooponopono.

J.P.K.

 

Make i aloha nui ia

E ka nupepa Kuokoa, e ae mai kou kilohana pookela i kau wahi ukana ehooili aku nei ma kou mau paia laahia, a nau hou ia e kaana ae I na kini makamaka o kuu mama Mrs. Kenoi i haalelemai i keia ola ana ma keia ao mao uleule wale, a hoi aku la i ka aoao mau o ka honua, ka home o na mea a pau, mai na mea nui a na mea liilii, kahi e hiki ole ai ke pale ae I ka wa o ka make e kii mai ai.

 

Oiai oia e noho ana ma Honolulu, Oahu no na makahiki loihi ewalu,loaa iho la ia na haawina o ka pilikia kaumaha a no na makahikl elua kona kaa ana i ka mai a kuu aku la ka lohi I ka la tS 0 Ianuali I hala. Uu hanauia oia ma Hokukano, Konawaena, Hawaii, i ka makahiki 1S42, a o ka nui o kona mau la ma keia ao, he 44 makahiki, 7 malama a me 19 la;a haalele mai la ia makou na keiki a me kona kaikuaana e noho aku ana me ke kaumaha luuluu i ke aloha i ka makua, a i hoonele ia hoi i ka mama ole.

H. K. KAIPO.

Kanuenue, Konawaena. Hawaii

 

 

Eia nei mau Nuhou

 

            Sabati, Jan. la 2, ua paa i kekahi lio o na kamahele i ke poho ma Kaupakuea, Hilo: a me na hooikaika ana i hemo ai ka lio.

Ua Malamalamaiki Hilo, ua kono ae he Pukiki i kekahi o kona lahui Pukiki e kii i ka ukana i kai o Honomu. A i ko lakou hoi ana mai, a kokoke no hoi e puka i kahi honua; ua huli pu aku la kekahi lio, o kekahi Pukiki i ka pali, me kana ukana no oluna. A i ka hiki ana aku o ka mea nona ka lio, ua make loa ia kona lio. O ke kiekie o keia wahi a`u i koho ai, ma kahi o ke 30 a oi, e emi mai paha kaulahao.

Ma ka pule mua o Ianuari, ua halawai ae ka lawe Leta o Hilo ma kekahi haole ano powa; aka, aole i hoohana ia he mau hana weliweli; he mau papa leo wale ana no.

Ma na la mua o ka hepedoma o Ianuari, i hoike mai au o Maunakea i kona nani an hou, he Hau.

W.L.K.

 

Na Mea Hou o Kakan@

 

            Ma ka la kua o Ianuari o keia AD. 1887. A mamua ae o ka hora @@ o ia la, ua akoakoa ae na hoahanau Moremona ma ko lakou luakini, me ka manao o kekahi poe hoahanau, he mau haiolelo no ka makahiki hoa, eia ka aole.

O ka hana ma ia la, o ka hula kui ko na wahine a kamalii; he mau pau lai. e hio ana i o a ianei na kino, me ka halulu o na wawae me na mele hooipoipo, i pili ole i ka hanohano o ia la, a me ka laahia o ia hale. O na kumu nana i a`o, oia no na kane kapae a na kaikamahine a ka Peresidena o ia hoomana. O keia mau hana a pau iloko ponoi o ka luakini, o kekahi poe hoahanau ua lealea, o kekahi poe, aole, ua ohumu lakou ao keia hana. A eia ka mea kupanaha, ku ae nei us Peresidena nei a p@pa aku ne ii ka anaina.  “O keia mau hana a pau a kakou e ike nei mai hoopuka wale aku mawaho, ia kakou no a nalo iho.

E na makamaka a me na hoaloha, ua kupono anei i kekahi kanaka ke noho alakai, ina me keia kana mau hana imua o kona mau hoahanau, aole. He poe ona no kekahi ma ia la, iloko no o ua hale la.

O ka hope loa o na hana o ia la, oia no ka hele ana aku o ia alakai la, i ka hale o ka hunona e nuku ai, me ke kekahi kumu ano ole a ke keikamahine ana i hai aku ai iaia ma kea no imihala, nolaila, ua piha oia i ka huhu me ka hoopuka aku in a olelo ino imua ona, aka, me ka leo nahenahe oia i hoopaapaa ai, oiai aole ona leo, he nawaliwali mai, a no ka loihi o ia kalai olelo ana, ua hoopuka mai oia i keia mau huaolelo: “kulikuli ia oe,” pane hou aku ka hunona. aole ou kuleana maluna o kau wahine, pane hou mai oia, “mai kuhi mai oe i kuu kino elemakule e makau aku au ia oe”, me ka olelo hou aku no, e hoopii ana au ia oe, eia no ko`u hoike pane hou aku kekahi, ina makemake oe i ka hoopii, hoopii aku oe, aole o`u makemake e kamailio hou mai oe, hoi oe, a o ka hoi no ia, a eai ka olelo a kana wahine ia Manawa. Aole au e pono ke noho ianei.

Hewa ka ia Umiamaka, heaha o loko? “He Nupepa KUOKOA,” ke kanaka leo nui e kala hele ana mai ka Hikina a ke Komohana, e hoike ana in a mea hou o ka makani Ahiu.

 

Kalaepohaku

            Ma ka la Sabati nei Ianuari 23. Ua kaiehu ia e he elua mau makai kiai mai pupule o kahi nona ke poo manao e kau ae la maluna, eka luna nui Mr. William Auld malalo o kekahi mau kumu i hoopau ia ai laua; oia hoi ka malama oe in a rule a me ka maluhia o ka oihana a ke aupuni. Ma@uli no hoi kekahi o ka uhi ia o ka noonoo maikai o kela mau makai e na daimonio a ke samasu, konohi makahiki hou o ka lahui pake. O ka inoa o keia mau hoa i hoopau ia ae la maluna a me ka loihi o ko laua Manawa in oho makai ai; o Nahinu he 3 makahiki, S. Keaniani he S mahina, a mamuli o na hana i hai ia ae la maluna, pela i hoopau ia`e ai mai ka oihana makai ae; a ua loaa he mau makai hou ma kahi o na mea i pau. Nolaila ke haawi nei keia maka peni a me na lehulehu a pau i ka mahalo ia William Auld i kona kaiehi ana i ka mea malama ole i ka rule a me ka maluhia o ka oihana makai kiai pupule.

Nui ka ona;  - Ma ka la no i hai ia ae la maluna, ua nui a lehulehu na kane a me na wahine i akoakoa malalo o ka malu o kekahi wahi hale mawaho ae o kahi o na palena o ka pupule. Ua uhi pakahi ia kela a me keia mea e ka noe o ke samasu konohi. Nana aku ia la in a wahine ke hula ku’i mai; hoolewa pono ole na kikala. O ka hele ia o ka hoolewa in a kikala a hu mawaho o ka la Sabatu; a pela no hoi me na kane, nana aku no hoi i ko lakou mau kikala lilo i ka wai pili alo, he poai puni hoi ka laua hana ma kuauna loi kalo a po ka la, ma ke ano e hanai i kalo paa aku malama o kana wahi pili alo. Hu ae la ka aka. A ma ka po ana iho ua lohe ia aku la na leo uwauwa ano ole ma keia wahi.

Makana konohi in a mea pupule: - Ma ka Poakahi mai Ianuari, 24. Ua pahola ae o Kauka Weba i kona lokomaikai piha; ma o kona makana ana aku in a mai pupule he mau mea ai konohi, oia hoi na hua ono o kela a me keia ano, @ pahola ia aku imua o lakou. Ua ai na mai pupule e like me ka makemake, a haawina i ike ole ia mamua, wahi a na mai kahiko a ao kanaka mai.

Nolaila, kekala hele aku nei keia maka peni ia oukou e na makamaka a me na hoaloha e noho ana mai Hawaii o Keawe a Kauai o Mano. Mai hoohalike e like me keia poe Samasu lo i hai ia’e la maluna, nona ke poo manao. – Nui ke ona.

B.M. M@@@AR

 

Mamuli o ka nui o na keakea in a mea kakau moolelo hoonanea o ka pepa, nolaila, ua hapa mai ko lakou puka ana i keia pule. A keia pule ae huai pau ia aku.

 

Kinau a me Malalani

Ua hoolaha akea ae na agena o na moku maluna ae e lawe aku i na ohua a pau e makemake ana e makaikai i kahi o ka pele i kahe mai nei no na uku moku like ole, a o Malulani ka mokuahi mua i hala aku i nehinei me na ohua lehulehu no iwakalua dala uku ohua, holo a hoi mai. Ma ka hora 4 ahiahi Poakahi, Ianuari 31 e haalele iho ai ka mokuahi Kinau ia Honolulu nei no ka lawe ana in a ohua i kahi o ka pele me ka haalele ole i kona mau awa mau o Maui penei:

E ku ana ma Lahaina, Maalaea, Makena, ma na hora po a hiki i ke kakahiaka Poalua e like me ka mau, a e ku ana ma Mahukona ma na hora auina la. Mai laila aku e holo pololei ana no kahi o ka pele ma na Kona mai a ku i ka hora 9 paha o ke ahiahi, a ma ia po a ao ae ka Poakolu e ku ai ka moku malaila no ke kali ana in a ohua makaikai pele, a e haalele ana ia laila ma ka hora 4 o ia ahiahi no Hilo, e ku ana no laila no kekahi mau hora loihi, alaila hiki hou ma na awa o Hamakua a me Mahukona ma ka Poalima, hoolele in a ohua e ake ana no ka holokaa ahi, a haalele ia laila me ke ku hou ana in a awa o Maui a ku hou i Honolulu neima ke kakahiaka Poaono.

Ua auhau ae ia Hui hooholo mokuahi he $25 no ka ohua no ka hele ana a hoi mai; noa ke kaa ahi, a no kekahi mau pomaikai e ae no na ohua, me ka ike maka ana in a wahi lehulehu o ka mokupuni o Hawaii, ka pele, a me ka lawa kupono o ka makaikai ana i ka pele.

 

Na H@na Pono ole a ke Luna Leta o Kohala Akau.

E Mr. KUOKUA, ALOHA OE – Ma keia leta ke hoike aku nei au in a hana pono ole a ka luna leta o Kohala nei e like me na hoike ano nui malalo iho nei penei.

Ma ka la 14 o keia mahina, ua lawe aku la o Mr. S.H. Rickard ka Luna nui o ka hui Kohala i ke eke leta nona ka huina o na leta he@60 a oi, no ka hoouna i Honolulu ma ke Kinau o ka mea maa mau, ma ka hora 12 ½ e pani ia ai ka eke leta no kal awe i ke kaa ahi, i ka hiki ana aku o Mr. Rickard mamua ae o ka hora 12 ua paa ka leta, a ua lawe ia i kela Manawa ua haawi ia aku ka eke leta e ike me ka huina i hoike ia maluna ma ka lima o ka luna leta ma ia hope mai, ua loaa mai la kekahi maul eta ma ka lima o Mr. Harry Webb, ua haehae iaia Manawa ua huli hou ia aku la a loaa aku la ka hapa nui iloko o ka pahu opala iloko o ka hale liilii.

Eia ka hoike no kekahi o na leta ano nui ano e poho e like me kepa@ 1 – He mau leta nona ka waiwai io he mau bila dala, he $100.00 aq oi, pakahi, ua laki nae i ka loaa aku e waiho ana no, ua haehae ia nae ka wahi o waho. 2 – He maul eta me na bila hoomoe dalai ka Baneko. 3 – He maul eta e hoouna ana no Kaleponi, a no Honolulu a me Maui, a na’u he ekolu leta, ua haehae ia, a ua lilo i mea ole.

Nolaila, ma keia, nui ke kanalua, no keia luna leta, a o ka hope loa ua lohe mai nei au, o Mr. Harry Wood ma ia wahi, ina he oiaio o Mr. Harry Wood ma ia wahi, alaila, mahalo piha. Me ka oiaio.

i.                     (i.         W.K..

 

Halaula, N. Kohala, Jan 24. 1887

 

Ka Pua a Kalanihookaha, ua hala.

 

            I ike mai ai na Kinimakamaka e noho mai nei ma na kihi 4 o ka Paeaina mai Hawaii o Keawe a Kauai o Mano, eia mai kona aloha hope loa ke lawe ia aku la e na aheahe lau makani o na Kaiewalu, a nana ae e haawi iho i ke aloha i ka makani Mana o kona Oneiwi. Aloha nui?

            Ma na hora auina la o ka Poaha nei aili ae ai o Mrs. Kakaleleponi i kona aho hope loa o ka hanu ana in a ea o keia noho ana, a make aku la i ke 40 a oi o kona mau makahiki. Ua hoomailo ka mai pilikia iaia no kekahi mau la loihi i hala ae nei, a no ke kuu ana aku i kona luhi a me ka ike ana ina hopena pilihua a ka mai, ua oluolu ia e ka Makua lani e lawe aku i kona uhane me ia. O Lahaina kona one hanau a ua noho a kupa ilaila; nana main a keiki 3 i hooneleia i ka makua ole, a he lehulehu pu hoi o na makamaka i nele. He makuahine oia no kekahi o ko makou hoaloha oiaio a lima paahana no keia pepa. A iloko o kona mau hoomanao aloha ana no kona makuahine i make, ke komo aku nei makou ma ia haawina hookah, me na noi pu ana ae in a Lani e hoomama ia na ehaeha.

 

KA BUKE

 

BULA O KA HOO-KEONIMANA

 

Mamuli o ke noi ana mai o na makamaka, e hoopuka ia kekahi Rula e pili ana i ke kulana hookeonimana o ke kanaka, mo lawe hou mai au i ka luhi a me ke koikoi o ka hana no ka elua o ka manawa, e.

Pai Buke ia na Rula Hoakeonimana

i kupono no na mea a pau ke heluhelu iho i kona ano, me na kuhikuhi a pau e pili ana ia kakou iho, i keia mahina o Ianuari, 1887.

 

            He mea i hoomehameha nui ia e kakou keia mau Rula Hookeonimana ana no ka wa loihi i hala ae, aka, i loaa ko kakou kuia mamuli o ka hemahema a me ka nele maoli no in a Buke Rula ole, i hiki ai ia kakou ke hoao e like pu aku me na haole na lakou i hoomakaukau keia oihana nui o ka ikea me ka noho na maemae. Aole he mea hewa no kekahi ke ao ole ana i keia mau Rula o ke kanaka ma ke kanawai o ka aina, he hewa nui loa ia nona e n@ma a hoohenehene ia ai e ka poaio na kanana paa Rula a me na Ahahui maemae.

 

            Ne keia Buke oe e kuhikuhi aku i kekahi mau anuu o ka hookipa ana, ke Aloha, ka Runui Hookipa, ka Papaaina, ka Rumi Hulahula, a ka Aahu lole, ka hele, ke Kakau, ka hoolewa, ke h@@a a ka Wahine, ke Kane, ma Makaikai, ke ke kipa kauhele, hololio a me kaa, hoopalau, mare ana, kakau leta. papaaina awakea a me na palapala kono me kea no o na aahu e komo ai, me kona papa kuhikuhi, a hoohiwahiwa o na wa mare, ke komo ana me ka mikili@oa ke aloha papale, ka ahaaina a me ka papaaina o na la Kulaia, ka leta hooluna makamaka, ke Kumukanawi me na Rula o na Ahahui, a hiki i kela me keia kanaka pakahi ke hana ke hana i Kumukanawai nona iho me ke luhi ole a pela wale aku.

            O keia mau mea i hoikeia ae la me kekahi mau manao waiwai e ae, e loaa ana in a makamaka ke kukui e hiki ai ke ike i kekahi mau mea i ike ole ia a i ao ole ia hoi ia lakou mamua.

            Ua paku ia aku iloko o ka Buke he 12 aoao no na mahina o ka makahiki a me ka Alemanaka kauhale o 1887.

            He hookah dala no ka buke hookah, a he 100 kona mau aoao.

            O na kauoha a na makamaka mai na mokupuni mai, e hooko ia aku no ia e ka mea nona malalo nei, i ka wa e loaa mai ai ka uku o ka Buke.

T.P. Spencer, (Kamaki)

 

Hookui kekahi lio me ka pake o lina e kau ana a me kekahi kaa; ua haule ka pake ilalo a loaa ka eha kukonukonu na kona poo. Ma ka uwapo o Haaliliamanu keia hookui ana, a eia ka mea i eha ke lapaauia nei ma ka haukipila.

Akahi no a ike hou ia o Lualii a me kana mau kii pena maikai. Eia kekahi o ia mau kii ma ka pukaaniani o Soper kahi i hoikeikeia ai, oia hoi ke kii o ka moku kaua o Hawaii nei e palau ana in a a`e kuahu o Samoa ma kana misiona mua ilaila, a ua hele ao hoi kona hope a pohopoho iluna o=i ka poholalo ae a ka makani ikaika. O kona inoa i kau ia o Hoo@@@lilo.

 

1887.

KA NUPEPA KUOKOA NO KA MAKAHIKI HOU.

 

Me ke kanalua ole e hiki ia makou ke hoolaha aku imua o ka lehulehu o ko makou hooikaika no ka pono a me ka pomaikai o ka poe heluhelu i ke KUOKOA iloko o ka makahiki 1887. E hoomau ia ana na moolelo e puka nei a hiki i ka pau pono ana, a e hoopukaia ana no hoi kahi mau moolelo kaulana hou ke loaa iho na kowa kaawale iloko o ka pepa. E hoomaka ana makou e hoopuka i ka Moolelo o Enelani mai ka wa kahiko loa mai. He moolelo oiaio keia a he mea hoowaiwai i ka lehulehu ma ka hoonaauao ana i ka poe heluhelu ma na mea e pili ana i kona aina e ae me na lahui o ia aina.

 

KA MAKANA NO 1887

O ka makana a ke KUOKOA e haawi a i kona poe heluhelu no keia makahiki, he makana i oi ae kawaiwai i ko na makahiki mua, oia no ka BUKE ALEMANAKA HAWAII a me ka HOIKE MANAWA a Kalamu. He buke maikai keia i paiia me na hua moakaka i humuhumu ia a paa pono, a he waiwai no na home o ko makou poe heluhelu. Iloko o keia bukke na moolelo a me na mea heluhelu e ae, a me ke hoike Manawa no 1887, he kana ono a oi ae na aoao heluhelu.

E makana wale ana i ke KUOKOA i keia buke i kona poe heluhelu a pau e lawe ana i ke pepa no 1887 me ka hookaa mua in a DALA ELUA o ka uku pepa iloko o ko makou nei keena, a na ka poe hiki mua ka loaa mua.

KA POMAIKAI O KA POE KAKAU MOOLELO

E haawi ana ke KUOKOA elua makana i kona poe kakau moolelo o ka makahiki 1887. I ka mea nana ka moolelo helu ekahi ma ke ohohia a me ka makeeia e ka heluhelu, e makana ia ana he KANAKOLU DALA, a i ka mea nana ka moolelo helu elua iho he UMI DALA ke makana.

O keia mau makana, he pomaikai kaulele mawaho ae o ka uku hoolimalima i ae like @a mawaena o ka poe kakau moolelo a me ka pepa. Ke manaolana nei makou e hoohua nui mai ana keia i ka pomaikai i ko makou poe heluhelu.

E pono i ko makou poe luna a me ka poe lawe e hoouna mua ma ii na kauoha a lakou mamua ae o ka pule @@@a o Ianuaru, i hiki pono ia makou ke hoomaopopo i ka nui o na pepa e hoopuka ia.

 

W. AHANA,

KELA HUMUHUMU LOLE

 

Mea hana in a lole hou ma na paikini maikai a pau a me ka hoomaemae hou ana in a

 

LOLE KAHIKO.

2089-6@@

 

MRS.THOMAS LACK,

HELU 81, ALANUI PAP@

 

MEA KUAI A LAWELAWE I

 

Mikini Humuhumu na Aahu, a nui wale Aku

HE AGENA KU @@ NO NA MIKINI

 

White, New Home, Davis, Crown, Howe, Me Florence, Na Kui Mikini o na ano a pau a Howard, na pepa ana lole o na ano a pau, a me kela keia mea

 

NA LOPI MIKINI A KALAKA.

HE AGENA KUAI I NA

 

Pu Raifela, Pu Panapana, Pu ki manu, na Poka, Lu, Pauda, Kukaepele

 

NA KAPUAHI AILA MAHU

 

Mai ke nui a ka liilii.

 

Ma ka lawelawe nui ana o'u ka hana lima akamai o ka oihana hana pu a pela aku, u makaukau au e hookokaulua ole i na kauoha a pau.

O na kauoha mai na mokupuni e hookohoia.

2082 -@@

 

FRANK GERTZ.

 

MEA KALEPA A LAWELAWE HANA MA

NA ANO KAMAA A PAU NO NA

Wahine, Kaikamahine a me Kane.

 

Na Kamaa @@@ a me Kamaa haahaa no na Keiki Kane a me na Kanaka makua, o na ano mikini hou i@a

@@@

 

HOOLAHA KUMAU

 

Ka Waiwai o ka Hilinai

 

KA AYER Laau Sasaparila, kai kaulana a hilinai nui ia no ka hoomaemae koko, ma na wahia pau o ka honua, he aneane 40 makahiki i hala ae nei, a ua lawelawe nui ia hoi iwaena o na oihana lapaau. O keia

LAAU SASAPARILA, no loko ae ia o ke aa Sasaparila Hone@ura maoli; na loaa ka mana hoomaemae ma o ka hui pu ia ana me kekahi mau @@ laau e ae, a me kekahi mau mea no loko o ke honua a me ka hao.

HE koko inoino a nawaliwali hou? Ua a wili po anei me na ano mai ikaika? A au hui pu anei me na wai awaawa hoopehu. Na keia

LAAU e hoomaemae na mau mea ino a pau, a maikai. O na kauka lapaau a pau o Amerika i ike ano o ka AYER SASAPARILA ua olelo lakou, aole he mea maikai a ae no ka hoomaemae koko ana mai na mai i awili pu ia, aka o keia wale no. No ka

HOOMAEMAE ana i ke koko, a me ka hookahua pono ana i na mea a pau ma kekahi mau ano mai i keia, o ka AYER SASAPARILA wale no ka laau nana e hoomaemae hakalia ole mamua ae o kekahi ano laau e ae O ke

KOKO ino hakuhaku a nawaliwali hoi kona holopono ana ma ke kino, e hoomaemae ia a e hooikaika pu ia no hoi ma o ka ai ana keia LAAU SASAPARILA AYER. He maalahi a he

MAIKAI loa hoi keia Laau, aole no ka hoomaemae wale ana no i ke koko, aka, no ka hookaawale pu ana kekahi i na mai, hoomomona hou ana i ke koko ino, a me ka hooikaikka pu i kona holo pono ana ma na @@. Heluhelu wale na hooia ana mai na wahi a pau o ke ao nei i hoohana mau i keia laau mamua o kahi mau laau a ae.

A HILINAIA no ka ikaika kupono a ke ola kino, ma ka maemae ana o ke koko, hoomake pu ia na mai, a pela aku. He nui na laau hoomaemae koko i hoolaha wawahee wale ia malalo o na inoa lehulehu, aka, o na hilinai a me na hooia wale no a ke ao holookoa, ma luna o ka

 

AYER LAAU SASAPARILA

 

I HOOMAKAUKAU IA E

Kauka J.C. Ayer & Co., Lowell, Mass.

 

HOLLISTER & CO.

 

Na Agena ma ka Paeaina Hawaii.

 

Helu 100   Alanui Papu, Honolulu

2086.@@

 

LEN SING

Helu 135 Nuuanu Street.

 

MEA HUMUHUMU LOLE

 

He Mea Hana, Hoomaemae a me hana hou ana i na lole kahiko.                             2109 5@

 

WOLFE & CO.

 

Mea Kuai i na ANo a pau o na Mea

AI, HUA AI, O NA ANO A PAU.

Eke Palaoa, Berena, Waiu Bata, Berena manoanoa, Betena huinaha, mea ono, o kela ano keia ano; Ko paa, Kope, Ti, Aila m@@, a me na ano a pau.

 

Helu 66, Alanui Hotele, Halekuai mua o Lewis & @

E loaa koke aku no na kauoha a pau loa me hakalia ole, a me ka maikai o na hoomalu ia ana. E hooko ia na kouoha o ke kulanakauhale nei me ka hikiwawe ma na @a me ka uku ole. O na kauoha mai na mokupuni, e lawelawe koke ia.                                                                     2085 6m

 

Nuhou! Nuhou! Nuhou!

 

AILA MAHU MAIKAI!

HOOKAHI DALA WALE NO NO KE

KINI AILA HOOKAHI!

 

E kuai pau ia aku ana no ka nui loa o ka ila i keia manawa.

 

E AU E NA MAKAMAKA! E AU!

E

E kipa ae ma ka halekuai o

 

Kakela me Kuke.

 

B.F. EHLERS & CO.,

PAINAPA

 

Poe Kuai i na Ano Lole a Pau.

Helu 99 alanui Papu@@@ Honolulu

 

E loaa mau ana na lole hou o na ano a pau maluna o kela me keia moku.