Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 4, 22 Ianuali 1887 — Ke Omamalu ma ka Hikina [ARTICLE]
Ke Omamalu ma ka Hikina
() fca iono hope mai r.ci e : i:i ana i na nane kaua o ka hikina. t u o Eurohe ou mau no ia ma kona alaheie r.o ka hooko ia me ka nee maiie ana. X* na hooiake kai*a nui ana he eii mau ia me ke kabea«rai t a o na kubna aupuni, a pau e ku nei i keia hora f aii Uoko o ka makaukau mau !oa e hilawai roe na hopena weliweli o ka hookahe koko a me ka pepehi kaoaka.
O na hoolako kaua ana o na mana o Europa, aole no ka manao wale ana iho e kono ia mai ana lakou e kaua aku ma ke ano he kokua wale no ma ka aoao o na aupum mua na laua e hoonaele ke ala o ke kaua, aka, ua ike mua no keia a me keia mana i kona enemi iho, a ke waiho nei na hana hoohaiua mawaena o lakou pakahi. Ua hoohalike ia ke kaua me he ma'i ahulau la e holopapa ana iwaena o ka lahui kanaka, a e ukali ana ka hepena o ka make mainomo, make ulia, make i ka luhi me ka inea, ke anu, ka pololi a me ka ma'i, ama na home auanei e ole ana na pihe kumakena o na wahine kanemake, na keiki i heoneleia i ka makuakane ole, ka ohana a me na makamaka lehulehu.
O ke koiao nui ana o na aupuni ma ka hapa poepoe hikina o ka honua nei, iloko o na paenioni a me na hookala leo ikaika ana kekahi i kekahi, ua hai ae ia mau helehelena i ko kekahi hapa o ka honua, ua kulanalana ka noho ana maluhia, ua naueue kona mau koo, a ua komohia ia kona mau palena laahia e ka mana o na manao kekeue me ka enemi, a nolaila, o ka hapanui o na hana hol«mua o na oihana hoowaiwai nui o ka aina, ua hahani aku iio ia ma ke kae o ke poho koikoi.
Ua lako kela me keia aupuni o Europa mai ke poo a na wawae. a ua koikoi ko lakou auamo ma na lako kaua. Ua hilinai pakahi lakou maluna o ko lakou ikaika iho, a ke hooko ia nei kulana kuee o lakou iloko o ke kau kupulau o keia makahiki, alaila na ka mea i kela loa ae ka ikaika e huipa ia Europa a puni, a e papahi iho i ka lanakila o ke kahua hobkahe koko.
Ke nee nei ke kaua i kona hooko ia —oia hoi keia ma'i ahulau, ake kapili ia aku nei ka laau lapaau ma na wahi upehupehu i maopopo ka pahu ae o ka palahehe aai. Ike au maluhia, pupu na lapaau ana, aka i ka wa kaua, awiwi na hana lapaau. Ike au maluhia, ua malu na waiwai, kaahele hauoli na kamahele makaikai, hele maluhia na holoholona o ke hula, a maluhia pu hoi na mea a pau; aka, he weli, he hao me ka nakaha i ka wa kaua.
He mea haohao iwaena o keia paonioni ana o na aupuni ma Europa, o ka inoa o ke aupuni Rusia ke o ia mai nei nana i hoonaueue ka maluhia o Europa. Ake oleloia nei, aole hiki iaia ke kauo ia Europa holookoa iloko o ka uluaoa, me ka hiki ole ke ku loihi ma ke kaua. Aka he mau olelo kuhihewa paha ia; ma ko Rusia mau hoolako kaua ana a me na lawelawe aupuni pu ua helu ia oia ma ka papa ekahi o ka holo mua. Nui ka waiwai, akea ka aina, a pookela hoi ma ka nui o na kanaka.
Ano ke uwalo pu nei na leo noi me ka hoomalielie e kuikahi na manao a e lokahi ka noho ana. Ua ikea ka lihaliha a me ka maeele o na puuwai no ka hopena oke kaua. Ua lohe eiana pi he kanikau iwaena o ka ohana, a ua kuia na manao no ka hele maalahi aku ona hana pih kalepa oka aina. N«> laila, o Hawaii pu kekahi e komo iloko o na uwalo ana—e noi i ka Makua nui e hookuikahi i na naau mokuahana.