Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 45, 6 November 1886 — Na Lunakanawai Ekolu. [ARTICLE]

Na Lunakanawai Ekolu.

E KA NUPEPA KUOKOA E;ALOHA OE: Ke hoikf ta aku nei imua o kou roau kolamu hana paewaewa a hookaumaha a ieia poe Lunakanawai ekolu ma Ewa nei, oka Lunakanawai apana 0 Ewa nei, he kaoaka hawawa i ke kakau ana i kana mau moohihia ma ka apana kahna. aohe maopopo ikū aia ka hoopenopono o kana Buke moolelo 1 kekahi kanaka okoa, a he Loio mala- | lo o kekahi aelike malu i hana ia e laua I wale no penei: "Ina he hihia ka ka Loio imua o ka Aha," Waiwai, a hewa pana, "Ina ma ka aoao hoopii a pale paha. Eia na ; hana malu a laua. E nana ua Lunakanawai nei ika Loio, ina e nui ana ka leo me ka hooikaika e noi ana e hookuu, ame ke kunou pinepine ana o ke poo. alaila. e hoomaipopo iho ua Lunakanawai nei, e hookuu ka hihia. Ina he aoao pale ko ka Loio. Ina hoi ma ka aoao hoopii—E nana ua Lunakanawai nei ika nui o ka leo ika ikaika oka olelo, me na huaolelo e pai ana, ka ike, ka naauao me ke kunou o ke poo, e noi ae ia e hoopai ae i ka hihia. O keia ka hana apuka a keia Lunakanawai ika |>ono oka lehulehu, he uku nae keia no ka hana ana ame ka hooponopono ia ana o kana Buke, ua nalo keia mau hana a laua, a na kahi no o laua i hai ae nei, no ka hapai ole ia ae oka uku Bila Haawina iluna e like me kekahi mau apana e ae, ua ike ua Lunakanawai nei i kona alakai makapo 13, hai ae nei īa mau mea huna e poino loa ai ko Ewa nei mau makaainanr. Eia no nae ke hoomau nei la hana mo. Eia ka lua, o na hana pono ole a ka Lunakanawai o Ewa nei, ua hoohui aku nei oia me kekahi pake o Aki ka inoa, no Ewa nei.

Ina he hihia waiwai a hewa paha 0 ua Aki nae ka mea hoopii a hope paha a ua kii paha kekahi poa pake ia Aki e hele mai imua oka Aha e noho ai. E kooholo ana ka Lunnkanawai i ka pono ma ko Aki aoao. Ina he pono a he hewa ua like wale no, ua ae ia no keia pake e hoohaunaele ika Aha, ua ae ia no e ku Loio ma ka aoao hoopn a pale paha. Eia ke kumu o keia hana a ka Lunakanawai, ua kuai aku oia i ka pono 0 ka lehulehu no kona pono iho, ua kii wale oia i ka raiki ai, ka pale ai a ka puaa, a me ka rama gini ma kahi o keia pake, ua ike inau ia ika ona akea ma ke alanui, mai kahi mai 0 keia pake, ahe hoike na mea a pau no keia hana a keia Lunakanawai ua hai ae oia, he ono kona pia i ke kini, aole ka e pau kona inu ana i ka rama a mau aku. Eia ma kona wahi ma Aiea kokoke ma kona hale moe kekahi hale kuai rama malu, ua ike ia oia (Lunakanawai) e inu pu ana a ona, mai ka po aao ae la Sahati, he mea ino loa keia o na Lunakanawai oia ka hemahema nui. Oka lilo ana oka mana hookohu Lunakanawai, na na kiaaina mokupuni, aole loa lakou i ike ike ano kanaka kupono, a naauao makaukau i kekanawai, aole no "noi i nana ia na kanaka 0 ka apana ponoi iho, aole hoi i ninau ia ka manao o na Lunakanawai o ka Aha Kiekie. Nolaila, ua nonoi aku kekahi poe e lilo 1 Lunakanawai no ka pili, ma ka ohi dala ka m: nao nui, eia nae ka hopenahe poino no ka lehulehu o Ewa nei. Ekolu. Nahihia pa aupuni. He nui wale na hihia komo hewa ua hoopaa ia na holoholona ma ka Pa aupuni ua hookuuia ma ke kauoha a ka Lunakanawai ika Luna Pa. Fia nae ka mea pilikia loa, i kela hookuu ia ana o na holoholona, oka pau no ia. Ēia nae ka mea luhi loa ike kali aku. O Ika mea aina, e ake o ka loaa mai o | kona uku poho, no ka poino i ka holo'holona. Oka Luna Pa aupuni, 1 kana ! mau koina oka paa ana, ona hoioholona he mau la, ona koina o ka aha ma keia ano hihia, ua hala he mau makina loihi keia kali ana a na aoao 1 pili i keia hihia, aohe hana ia.

Ua lohe ia mai, ua ae ka Lunakanawai i na hoopono)>ono mawaho ae a ka Loia Kupanaha !oa keia 1 unaka na«ai roe ke akaaka loa o ke kanawai, imua wale no o ka aha e lohe ai na aoao pili i ka hihia, aole nae he hana ia a no keia hlau a hoomaopopo ole o keia Lunakanawai i ka oihana i waiho ia roa kooa lima, nolaila ua poh© na kotna o ke aupuni, a nui ka pilikia o ka poe mea aina i ka uku ole la o ko lakou poino, a me ka Luna pa aupuni, aohe i loaa iki iaia kana mau koina pa, o na la i paa ai na holoholona i ka pa aupuni, no keia pilikia, ua olelo ae ka Luna pa, aole oia e ae i ka poe e lawe mai ana e hoopaa i na holoholona he wa a pela aku, aia a waiho mua aku i ke koina o ka pa. Ua ulu mai keia pi

ikh no ka ike oie a rae luaupo oka LunakanawaL Ka chj. O ka ona mau o ka Lunakanawai apana, he ona akea no, he maikai no kahi *ra, oka naoi ioa o ka haaiele loa. No ka ike arivi ona makai, » k«>na ona, ua ona like kekahi mau inakai, o Opueui ka makai i ona akea ma ka la Sabatt a kau maluna oke kaa m« Kaaukuu, a holo ino eua ke kaa, a pau ke kaa i ka qahaha ma \Vabwa ina aele makou ina ua bopu ia. Eia nae he makai t hookohu ia mai Hon«lu!u mai l ! pakele ai, pehea keia hana hoekano ea? I Makamaka.