Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 35, 28 ʻAukake 1886 — Ahaolelo o 1886. [ARTICLE]

Ahaolelo o 1886.

(Koena mai ka aoao eha.) L\ Han*A 82, Ai'e,. 21. Hnlawai ka Hale e like roe ka mau. Hoike Komh-k Kumav N T a ke Komite Kalepa nokaoalapala hoopii a na poe kanu maia e hooili ana i na āina e, ma ke 50 keneta o ka ahui, ua manao ke komite e h<x)panee loa i k? hoopii, no ka mea, aole kuleana o keia hale e noonoo aū Waiho ia ka hoike nia ka papa a noonoo pu meka hila no ka haawina uku leka o na laina mokuahi. Hotke Komite Wap_ Na Kipikona, i ka hoike no ka hookumu ia ana o ka Paoa Hoopae Limi Hana a hiki t keia wa, i hoomakaukau ia e ka Aha Kuhina. Oi.hi.o Hoohoi.o mk na Bila. Hoohha mai o Kaulukou, a me ke kapae ana o na rula, ua heluhelu mua mai oia he hila no ka hophoihoi ana i ka hoouna ana i ke Kalo Palaoi naama e. Kapae hou ia na ru!a a heluheiu Mua ia ka hila ma ke poo n haawi ia i te Komiie Kalepa me MahiaL Ninau o Hrown i ke Kuhina Kalailina no ka ana o na lapana a me ™ !ako kuai a lakou, i nauaduteadute )Ie ia paha, ma kela aoao mai o ka banako o Spreckles ma alanui Papu. Na Hana o ka i.a. Heluhelu alua ana 0 ka hila no ka pepehi wale ia o na maniu Ma ke kapae ia ana o na rula, ua waiho inai ka Loio Kuhina he oalapala lioopii e pili ana i ka bi!a maluna ae. Moonoo pu ia ka hoopii me ka bila. Heluhelu ia ka hoike a ke komite no ka biia maluna a aponoia. Haawiia ka bila e kakan poejx>e a heluhelu ekolu ia ma ka Poalua. Heluhelu alua ana 0 ka hila no ka lawe ana i na pu ki manu a me ka hahai holoholona aua. ma ka pakui ana i hila hou nn ke Komite ma kahi o ka bila mua. Ma ke noi a Kakma, ua noonoo kahiia na pauku o ka bila, a hoohololoaia ka bila e like me ka noonoo pakahi ana i na pauku, a haawiia no ke kakau poepoe a heluhelu ekolu īa i ka Poalua. Na I>ole, no kekahi mau olelo i hoopuka ia ma ka nut>epa haole P. C. Ad x ntiser e olelo ana, ua olelo oia he poe kohe tcnit »0 kea. Aole he oiaio o ia rpsii oleh). Pono ika mea kakau oia pepa iloko o keia hale e hoopololei ia mau elelo. Hoopanee ka hale a noho hou ika hora 10 o ka PoakāhL La Han'a 83, Aur.. 23. Hala«rai ka hale e like me ka ra«u. Na Palapala Hoopii. Ka Kaulukou, he hoopii na ka ona oka mokuahi Kimo Pelekane" e noi ana e hookaawale ma ka bila haawina i $t.Boo no kona kuleana i ka haawina a ka Ahnolelo i hooholo ai. Waiho ia rrta ka papa a noonoo pu me ka Rila Haawina. Na Kakela, mai Kaupo mai, e no ana e kuai ia aku kekahi mau aina Au puui malaila ta lakou. Haawi ia i ki Komile o na Aina Aupuai me Hana Hou. « Na Kalua mai l ahaina mai, e noi ana e hoopau ia ke Kauka Aupuni o u ajwna. Haawiia ike Komite Malama Ola. Na Nahinu mai Kona Hema roai, < noi ana t kokua ke Aupuni i ka hoo hoihoi aoa t ke Kalo PaUoa ma ka hoo una ana i na aina Haawiia i ke mite Kalepa. Hoikk Komitf Ki mai . Na Kaunamano. i ka hoike a ke Ko mite Malama no na mea pilau hoo momona lepo i hoahuia ma kai ae e Poki, ua manae ke komite e waiho i ki hoopii ma ka pa{xa_ Aponoia. Na ia komiie t>o kekahi oklo hoo holo e haawi ana u ix K, Meekapo $aoo no ka laweUwe wa i ka mai le pera» ua manao ke koimūie e hookomoū ma ka Bila Haawina i $150 no ka hoo hoihol ana iaia e lapaau ka hooh ana ika mai lepera. Waihoia ka ho Ike ma ka papa a noonoo pu me ka Bila Hiawina.

Ho?K£ fC6srrT* \VA3t S'a T>ole oo Va bii2 i «aiho u mai < Kaaai no ka laikinī aita i ke kuai *ai ona, ua hana ke komhe i hila hoa < pani ana i ka hiia mua, a kc- poi aku ne c Hoohoiouu Apon#*» Kauaeia i». rult a heluheiu e?ua ia ka hiīa r?s.- l< poo a haamia no ke kakao f*Tepr< ; helaheh! ekeiu t ka Poaha. N'a Kalua. i ka hoike 3 ka hapa ng o ke komiie no ka hoopii a kekahi po« kanaka o Lanai e like ime ka oieio htx [ holo a Kakina no ke kue ana ia Kipi ; kona. ua monao ke kocnite ua hewa < Kipikona ma keia mea. Waihoia ka boi ke ma ka papa a lawe mai ka hapa ue ku i ka lakou hoike. Hoomaha ka Hale hora 12 awakea .Akoakoa hou ka Hale i ka hora 1 a oi Hapaiia ka hoike a ke komue no k< kupono e waiho ia ma ka papa, a m; ka ninau ia ana no ka waiho ma ka pap. a noonoo pu me ka hoike a ka hap; uuku. ua hoole ia. N'oi ka Loio Kuhina, e hoopaneeloa ia ka hoike a ka hapa nui o ke komit< a ia wa ua lilo ka hale i ka hoopaapaa no ka hoopanee loa ana me ka nana ol< iona mea a ke Komite i imi ai me ka pauaho ole a me ke kaulike. Olelo o Likikini. ma aOle e lawe ia ana ka hoike a ka hapa nui a vraiho ma ka papa, alaila he hoike maopopo loa ia ua oiaio ka hoike a ke komite, a e koho ana au mamuli o ka hoike a ke komite, aka ina e waiho mai ka hapa uuku i ka lakou hoike, alaila he mea ia e ike inoakaka ia ai na aoao elua, a ia wa e hiki ai ke kaana iike ia e na hoa 0 ka hale a hooholo e hoopanee loa i ka hoike, a i ole e waiho paha ma ka papa a lawe inai ka hapa uuku i ka lakou hoike. A ina aoie, ke hooia aku nei au 0 ka hoike a ke komite, ua pololei loa me ka ewaewa ole, ma o ko ka hale huli a nana ole ana i ka oiaio e pili ana i keia mea. Oiai e hoopaapaa aoa ka hale, ua noi ia mai e hoopanee ka hale a noho hou Ika hora 10 a}>opo. Hooholoia. Hoopanee ka Hale. La Hana 84, Aue, 24. Halawai ka hale e like m; ka hoopanee ana. Hoikk a ke Komite mau. Na ke komite kalepa i hoike mai i ka lakou mea i noonoo at no ka hoopii mai Kona Hema e hoihoi ia ke kalepa kalo palaoa. Ua hooholoia e waiho ma ka papa a noonoo pu me ka bila kanawai a Kaulukou. Na ke komite malama ola i ka lakou hoike e pili ana ika palapala hoopii e hoihoi hou ana i ka poe mai lepera ma ko lakou njau hoaie, a ua hooholo ke komite e hoopanee !oa i keia piiHoike mai o Dole ika hoike aka hapa uuku oke komite Kalepa e pili ana i ka haawina dala kokua ika laina mokuahi Oeeanie S. S. Co. Ua manao ka hapa uuku o ke Koruite e hoopanee loa ia ka noonoo ana i keia haawina. Waihoia ma ka papa a noonoo pu me ka hoike aka hapanui a me ke kanawai. Hoike mai ke komite kakau poepoe ua makaukau ke kanawai e papa ana ika pepehi wale ana i na manu &c. i ke kakau poepoe ia. Na Olelo Hooholo mi na Bila. Heluhelu mai o Dole no ka mua he kanawai e kokua ana i ka loaa ana o na apana aina liilii i na kanaka &c. Na Kaulukou he olelo hooholo e uku ia 08. B. Macv i na dala he $t, 238 69 no ka hana ana i na hemahema , o kekahi mau uwapo ame na alanui. Haawiia ike komite o na aina aupuni. Noi mai o Kaunamano e haawiia na palapala hoooii e ae a me na olelo hooholo e pili ana no keia hana ia komite hookahi a hooholoia. Heluhelu elua ia ka bila kanawai e hoonee ana i ka aha hookolokolo o Ma kawao ma Paia. Haawiia ike korait< hookolokolo. Kapaeia na rula a waiho mai ke ko mite ona aina aupani he hoike e pil ana i ke kanawai hoololi i ka p 1 & t mok. 34 kanawai o 1884. Waihoia ma ka papa. Na hana pau ole. Kapieia na rula a hoike mai o Aholo ika hoike aka hapa uuku oke ko mile o Lanai 4c, aou maialo iho pe nel Mr. PeresidKNa:— O maua na mea nona na tnoa mala lo iho nei, he mau lala no kou komite wae no ke koho balota ma Lanai oia ua noonoo ia ke kumuhana i waihoii mai ai i ua komite la, nolaila ke {nono aku nei e vraiho aku i keia mau manae hope i hooholoia. Aole olelo hoike e kokua am nka hoopii oui Hoi ua mau a'e aku e Hon Waltex M. Gibisona ma kela m< keia ano me ka pono o kekahi o naka naka koho balou ma ka mokupuni e Lanai. I—O na kuee e ala mai ana mawaena oka haku aina me ka hoaaina au ka mokupuni o Lanai, aole hiki ke hooponopono ta mamnli o kekahi hana 1 kekahi komite 0 ka Hak Ahaolelo. 3 —O na hooīkaika ta ana ma ke ko ho bak)ta o kekahi Innamakaainana i hiiinai ia, ke laweiawe ia hoi maloko e na pakna o k» kaaawai, aok ia h* kaiaima

4—Tra tu sKai m ke kā.na*3l ikfls ua hoolawm oo nx kam*ai i ka hewipai toke kuleana ia o oa aha hnokoiokolo enaoli e hooko aku i oa ksna*aii ao?e heu o ka ahaokla Kobtb me ka maoaneo asui. aok miiia a ka Ahaolek» mx keia owa, ke hoike aku nei maua e hoopanee loa la ka noonoo ana o kea kumuhaiM, t ko mo iloko o ka ole'o hooholo a Kakina, a e hookuuia ke komhe. I. Aho? 0 , F. ! l. KikahjL Ma!uru o keia mau hoi>e a kc« mtte i kamaiho loihi as o Kaulukou a hiki ī ka hora i2. i Hoomaha ka Hale. Hora 1.35 halawai hou ka hale. Hoomau hoti o Kaulukou i kana kaeaailio e pi)i ana i ka hoike a ke komite. Wahi ana, ua olelo ke komiie ma ka lakou hoike i oaiia, o ka ahaoielo «ale no ka mana kiekie iloko o ke aupunL Aka, wahi hou ana, oa maheleia na hana a pau o ke aupuni ivraena o na mana i haawiia, a na lakou e hooponopono keia mau mea, aole na ka ahaolela Heaha ka waiwai o keia poe o Lanai i hoopii mai nei ke aponoia ka lakou hoopii ? Nolaila, ke mamanao nei au he mau hana hoopiiikia wale no keia i ke kuhioa, a ke hooie nei au i ke kokua ana 1 ka hoike a ka hapanui, a apono hoi i ka ka hapa uuku. Ke minamina loa nei na luna o Kau a me Ewa i ke kau inoa ana malalo o kela hoike. Kamailio mai o Kauhane, no kona! haohao nui 1 ka oleioia aoie he mana o | ka ahaoleio e nana i keia hana. Ho ikaka mai oia maiaio 0 na kumu kupono a me na kuhikuhi a ke kanawai. | Kamaiiio mai o Lilikalani no kana mau oleio ma"-ka ia 1 haia. Wahi ana, he mea pono iaia ke pane pokole no keia hana maiuna o ka noho o Waiiuku' Owau ka i kue ikaika ioa i ka hoopanee ioa i ka hoike a ke komite. Haohao ioa au i ke ku ana mai o kekahi hoa o ka aha kuhina a ooi mai e hoopanee ioa i keia hoike. He kupanaha loa keia. Aka, ma ko'u hoomaopopo pono ana i na mea a pau e piii ana i ka koike a ua komite ia, Ua loaa ia'u ka haina no'u ponoi iho e oieio ana aole i piii ka hewa i ke ku'nina. Kue pu no hoi au i ka haioieio kaena waie ana 0 ka luna o Hilo, Kauiukou &c. Kamaiiio mai 0 Dole: Kue loa au i na kamaiiio piiikino wale ana e iike me kekahi mau hoa i nehinei. Ma na mea i oieioia īho nei aole pono e nana i keia mau hana, he mea liilii waie no, aoie 1 kuiike ko'u manao me ko lakou. 0 ka ahaoieio ka aha mana ioa o ke aupuni, a oia aha ka mea hiki ke nana 1 na pono a pau o na kanaka i hoopilikia ia. Nolaila ke kokua nei au i ka iakou hoopii, a e apono i ka hoike a ka hapanui o ke komite. Loihi ka manawa i kaniailio ia e na hoa maluna o keia kumuhana me ka | ikaika, a mahope o ia mau haioielo io- 1 ihi ana, ua mnauia a hoopaneeia ka hoike a ka hapanui. Eia ka poe ma ka hoopanee ioa i ka hoike a ka hapanui a ke komite: Na Kuhina Creighton, Kanoa, Dare, na iii Dominis, Ake, Kuihelani, Tudd, Kaae, Samuei Parker, a me na lunamakaainana Kikaha, Keau, Liiikalani, Keoni Beka, Amara, Kaulia. Kauiukou, Pahia, Kaunamano, Nahale, Nahmu, Aholo, Kaukau, Kaai a me Kauai. Huina 24Poe hooie. Kaiua, Kauhane, Kakeia, Kakina, Paehaoie, Doie, a me Paiohau. Huina 7. La *ana 85. Aua 25. Haiawai ka hale e like me ka hoopanee ana. Hoike Komitk Wae. Na Kakina i waiho mai i ka Ukou e oili ana i ra haawi ana 1 ka mana i ke Kuhina Kalaiaina e haawi manawaiea aku i kekahi apana aina aupuni i ka ekaiesia Katohka. Ua hoohoio k« komite e waihoia keia hoike ma ka t>apa ia noonoo pu me ka hoike a ka hapa- | nui o ke komite. He hoike keia na ka hapa uuku. Hooholo & WA Bila. Na Kaulukou he olelo hooholo e kauoha ana i ke koqiite wae na lakou e noonoo nei ka biia kanawai e hoomana ana i kekahi aie lahui i waihoia mai e Kipikona, e hoihoi mai i keiaia a e ii lo i hana ma ka la apopo Aug. 26. Hoololi mai o Kakela e waihe mai ke komite 1 ka Ukou hoike ma ka Poa !oa Aog, >6. Aponoia. na rula a noi mai o Beka e hapaiia ae oa kanawai kukui uwiia mai ka papa ae, a e heluheiu t!ua ma ke poe a haawi i kekahi komite. Aponeia. Heluhelu elua ia na kanawai a hs awiia i ke komite o na ama aupuni Ma ia ano hookahi no, ua hapain 8a bQakanawai hoopo&opooo waiwii o na wahine maie ia ma ke noi a Kakina, ahaawiia i ke komhe wae. Noi mai o Likikini e iiio ka bila ka nawai alahao. kaa ahi a Kaulokoo i ha na mua no ka la ma ka !a apopo Atig, a6. Apoooia. Bila Kanawai kokua lawt leta ka laa, hiia kanawai auhau pakl kekoluNa Hana okaU Heluheiu ekolu ia 04 kanawai: 1Ka pepehi hoomainoino ana i m maim. t*Xaoai«i« baawi iu i hßrha M ka

p#e e b*e ina p*i f?noh*l< lo» h keta mau kanawai k« «oi ua boocuah:j U i i 01, halawai ka h^le. Hapaiia k* noemoo ana ika Bib Ha «wina, ke lii Kapena roa ka neho. Na qcmx? iakekahimauhaa*ir»i eiikikook. Oui\n \ Loio Kvhixa. Hookaui t ni aie Reena l oio Kohi na a m€ l!imuku t $1483.50. Hapaiu Va aaa. ika othanj makai ma ka heluhelu 11 *na o aa ho ike ekia %ka hapanui ame ka hap uaku oke kemiie wae Malalo iho rw haaawina mak»ko o kafe Bila JCo Mokupum o Oahu. ..$76,04 e «* " M Hawaii.. u " " 11 Maui . . 54,445 " 44 •' "KauaiiS»*Bc Mahope o kekahi man kamailio lm* bi ana a kekahi osau hoa maluna o ka hoike ake komite, ua hooholoia na iiaamna penei: No ka Mokupuni o Oahu .$90,00-0 u u " " Hawaii,, 59,280 " " " " MauL . . 44,i50 ,J H M 44 Kauai.. 20,280 Ma ke noi a Kaunamano ua hoopai» ia ke komite a aponoia ka hoike aka unahoomalu. Kapaeia na rula a waihoia mai ke cornite he kanawai e haawi ana iUikini 10 ke puhi a hana bīa raa Honolulu a roe oa wahi kokoke mal Hoopaneeia ka haie.

La Hana 85, Aue. 26. Halawai ka hale e like me ka mau. Heluheluia a aponoia ka moolelo o ka la hana i hala. Hoike Komite Mau. Na Lilikalani i waiho tfcai r ka lakou hoike e pili ana i.ka hoopii a na mak2* ainana o Hanalei e hoouna okoa ia i eke leta no Lumahai, Wainiha, Haena me Kalalau. Ua manao ke komite e haawiia keia hoopii i ka Luna Leta nui, % e hooponpono ia mea. Apoaoia. Na Kaunamano i ka lakou hoike e pili ana i ke Kauka o Lahaina ma o kekahi hoopii e hoopau iaia mai ka oi[iana aku. Ua manao ke komite he nea pono no e noii pono ia na hema[īema o keia hana, a nolaik e waihoia no ka papa. Aponoia; Na Palaunu i ka lakou hoike e pili ana i ka haawina kokua i na ona o ka mokuahi J. I. Dowsett, a me ka laina mokuahi o Waila ma; ua hoike mai ke komite ua hooko pono ia na kauoha a ke Aupuni, a ua hooholo kē komite e uku ia no J, I. Dowsett $90«, no ka hui mokuahi o Waila, $3,550. Waihoia ma ka papa a lawe mai ka hapa uuku o ke komite i ka lakou fioike. Hoike Komite Wae. Na ke komite kakau poepoe i hoike mai ua makaukau he elua kanawai i ke kakau poepoeia. Olelo Hooholo. Na Dole he olelo hooholo e hoahewa ia ka papa Kuhina mua iho nei no ka hoaie ana aku ia $80,366 20 ma ka inoa o ke Aupuni, a me ka uku pu ana na ukupanee o 9 pakeneta malūna 0 ia puu dala. He hana ku ole keia ike kanawai, a aole he mau alakai no ia aha kuhina e hana uhauha wale i ka pono o ka lehulehu ma ke kanawai. Hoakaka pololei o Do!e: He mau hana a alakai kupono ole ana keia i ka Ahaolelo e hooholo i ke kanawai aie lahui hou ake Kuhina Kipikona. Ina he mea ole ke kanawai e papa ana i ka Aha Kuhina mai kda mau hana, koe ka apono ana a ka Ahaolelo, alaila he mea hiki anei ia kakou ke hooholo i kanawai aie dala a e noke mai na kuhina ika hehL Heaha ka waiwai. Ua hpaie kana\rai ole na kuhina i keia puu dala nui, a ke hehi maopopo loa ana ia ike kanawai. Nolaila e hoahewa ia la< kou, &c. Pane ke Kuhina Kipikona: Ua ha aie aku ke Aupuni no ke kokua ana i kekahi mau oihana mahiai a pono nui ka aina jio ko iakou pilikia, &c. Aole no hoi keia 0 na mea mua i hanaia, aka, ua mau maikinohl Pane pokole ke 'Ui Hihopa; He mea mau ka oleloia mai, U ua hana mau ia ao mamua, He oiaio ua hanaia pela mamua, aka, aole no kekahi wa maopopo ole o kona palena e hookaa pau ia ai e like me keia. Auhea ka manawa i hoakaka ia no keia aie e hoo kaa ia. Ke pii mau nei ka aie, ak« holomoku nei kona ukup*n€ft. H< mea kupono anei e ae ia na Kuhina < uhaki wale i ke kanawai e like ae keia i Ma na hoakaka manao anaa ka Loie Kuhina e pili ana i keia oleio hooholo, oa apono oia i ko ke Aha Kuhina ai< kuikawm ana ma ke kanawai. Hoakaka pokole o Kakela i na we hewehe kanawai ana a ka Loio Kuhina, a ua kue loa ena ia mau ano wehewehe. Waiho pu mai oia i na kanawai e papa ana i ka aha kuhina no ka aie daia. Hoomaha ka hale.