Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 25, 19 June 1886 — Page 3

Page PDF (1.80 MB)

This text was transcribed by:  Alika Terao
This work is dedicated to:  Ia William Aina, o ko'u tutukane

Ka Nupepa Kuokoa

 

            Paiia e THOS. G. THRUM ma ka Halepai o ka nupepa "SATURDAY PRESS."  Keena Hooponopono, ma na kihi o Alanui Moiwahine me Nuuanu.

             E hoouna muai mai na Olelo Hoolaha ma ke Keena Hooponopono mamua ae o ka hora 12 o ke awakea o na Poaha a pau.  Aole e hoopukaia na Olelo Hoolaha ke laweia mai mahope o ka hora i hoikeia maluna.  E hooko piha aku ana makou i keia rula maluna.

  E hooili mai i na leta a pau a me na kauoha a me ka uku pepa ia KA NUPEPA KUOKOA ma Honolulu.  Ina e loaa pono ole aku keia pepa i kona poe lawe, e hai mai me ka hakalia a e i keia Keena.

  O ka uku a keia pepa e haawi ai i kona poe luna, he umi keneta no ke dala, koe ka apana o Kona, Oahu, a me kekahi mau apana e ae kahi nui o ka luhi i ka halihali ana i ka pepa, ma ia mau apana, e hooiia ka uku luna.

 

Kela me Keia.

 

E nana ae i kekahi manao loihi ma ko makou aoao eha e pili ana i Kauka Goto.

Ua loaa hou mai no na lono mai Hawaii e hoike ana ke aneane la ka pele e hoike i kona nani

Ma ka Malulani o nehinei I laweia mai ai ke kanaka lima koko i houhou ai i kana wahine i ka upa, a eia oia ma ka halepaahao kahi i paa ai

E nana a heluhelu i ka moolelo o na la hana e pkua aku nei, a e ike ia no na hana o-ahi a ka hapa uuku o ka hale e hoopilipu ne ii na kuhina a me ko lakou nui mana.

Ke mau mai nei no ka hauna o ke kekahi panai i ke awa o Puuloa no America, a he mea mau no hoi ka ninau ia mai o ke Kuhina Kipikona uo keia mau lono. He ole wale no ia wahi ana

Ua hoolaha mai o Keoni Beka he bila kanawai e hoomalamalama ana i ke kulanakauhale o Honolulu nei me ke kukui uwila. Ina e holopono ana keia, alaila e like ana ke 20 me ka po ka malamalama

He mau wahi kauna kani-ke pele pa uahi kai hoopuiwa ae i ke kulanakauhale nei me ka auina la Sabati. He wahi ahi keia ma ke awawa o Pauoa, a ua pio e mamua o ka palahalaha ana me ka wai kupua.

Ma kahi o ka Hon i aholo ka puali puhi ohe kahi i puhipuhi a ii ke ahiahi Poalua nei. Malaila ae kekahi mau hoa a ka aahaolelo kahi i hoonaneaia ai e na puhipuhi makani ana a na keiki puhi ohe. Puhi no a nui ka makani i holomua na hana.

Ma o na manao hoohuoi a ika maka ia paha, ua hopuia kekahi kanaka o Mr. Leonard no kona puhi ana i kela hale wa ke awawa o Pauoa, a non aka Bele pauahi i kani ai i ka la Sabati i hala. E hookolokola ia ana oia imua o ka Aha Hoomalu i keia la

E ikeia no ma ka moolelo o ka Poaha nei, he palapala hoopii mai Koolau oa e noi ana-aie ke aupuni i $50,000,000, a e pau hoi i ka hookaa ia iloko o na makahiki a80.  Alia paha oukou e koho e mai i ka wa e pau a ii ka hookaa ia keia aie. Malia paha eia iho no i ka haneri i ka manao o ka aha Kuhina e pau ai ka $10,000000 i ke kaa, a ina aku iluna loa ke $50000000.

 

Moolelo

 

--O ka—

Ahaolelo o 1886

 

(Koena o ka la hana 34.)

Halawai hou ka hale.

 

Ma ke kapaeia ana o na rula, ua hoika a ke komite hooponopono i ke alai ia ana o na alanui o Honolulu, Lahaina, Wailuku, Kahului me Hilo, ua hooholo lakou i na paukua pau o ke kanawai me na hoololi, koe nae ka pauku 10 e pili ana i ka hana in a lanai e oioi ana i na alanui. Waihoia ma ka papa a noonoo pu imua e ka hale malalo o na rula.

Na ia komite no i hoike ma ii ka lakou mea i noonoo ai no ke kanawai e hoololi a ii ka p. 191 kan. Kivila e pili ana in a auhau wei Ua hoomakaukau lakou e bila kanawai hou i kapaia p. 191 kan. Kivila, a ua manao lakou e hooholo ka hale e like me ka lakou i hana ai.

Noi mai ka Loio Kuhina, oiai ua koho oia ma ka aoao o ka hapanui inehinei no ke kahawai e hoonoa ana i ka holo o na kanaka i na aina e, nolaila ua noi oia e hapai hou ia ka noonoo ana no ia kanawai

Kue mai o Palaunu, oiai he wa ia no ka noonoo ana i ka bila haawina

Kokua mai o Kaulukou i ke noi a ka Loio Kuhina, olai oia kekahi i kono ma ka aoao o ka hapanui. Ma ka nioau ia ana no ka hapai hou i ka bila e like me ke noi, ua hooholoia.

Noi o Palaunu e kakauia oa ue me na hoole Mamua nae o ke kahea ana, ua noi mai ka Loio Kahina e waiho e mahope loa kona inoa Koe o Dole a hooleia.

Ma ke kaheaia ana o na inoa mahope o na kaheaia ana o na inoa mahope o na kamailio hoololaiahili ana a kekahi mau hoe, ea noi mai o Kakela i ka Peresidena a Haalele iho i ka noho a kahea aku i lunahoomalu ao e kamite o ka hale e noonoo ai ka hila haawina

Hoolohe ka Presidena e like me ke noi a kahea ia o Ake i Lunahoomalu no ke komite o ka hale

Hoakaka mai ka hanahoomalu o ka hana a ke komite, oia no ka noonoo ana i ka bila haawina

Ku mai o Kaulukou a noi e hoopania ke komite, Nui na Kanoailio ana no keia noi a ko mai o Dole a noi ia Kaulukou o hakaka mai i ke kume o kanoa makamake ana e hoopau @ i  ke komite a me ka hana ole ia o kekahi haawina o ka Bila Haawina.

Hoakaka o Kaulukou, o ke kumu nui e kona aka ana e hoopau i ke kmoite, aia kona ake loa e hapai i ka noonoo ana a ka oia kanawai e noonoo ana in a kanaka Hawaii e holo no na aina e oia ka hana mamua o ka noonoo ana i ka bila haawina

Hooakaka hou mai o Dole, he wahi kumu ano ole loa keia Kaolokoa i manao ai. Ua olelo mau oia i ka hapa uuku o ka hele i ke keakea mau i ka hooholo mua ana in a haawi na maloko o ka bila haawina. He wahi hana iki wale no keia ke waiho e a ka la apopo, alaila e komo mai ana ma kahi o na hana pau ole, oiai ma hooholoia o keia ka la a me ka Manawa e noonoo a ii ka bila haawina Heaha la keia mau hana a Kaulukou?

Ma ka ninau ia ana no ka hoopau i ke komite, ua hooholoia. Aole hookah haawina o ka bila haawina i hanaia

Hapai mai o Kaulukou i ka noonoo ana no ka bila kanawai hoonoa i na kanaka e holo in a aine e. Noi o Kakine, e kakau ia na ae me na hoole

Hoololi mai o Aholo, oiai a pau ka hapanui o na hana o keia bila kanawai i ke kamailio ia ma ka la i hala aolaila e lawe mai ka hale a noonoo i ka bila ma ka ninau ia ana o na ae me na hoole, oiai oia wale iho la no kea no nui o ka hapai hou ia ana o ka bila Hooholoia.

Noi mai o Kakioa e kakau ia na ae me na hole. Hooholoia

Ma ka ninau ia ana no ka poe makemake ma ka hoopanee loa i ka bila, he 22 ko laokou nui, a he 15 wale no ma ka hooholo loa i ka bila, eia na inoa ma ka hoopanee loa: Na Kuhina eha, ke ‘lii Dominis, Ake; na Hon, Kikaba, Keau, Beka, Amera, Kaulia, Kaulukoa, Pahia ,Kaunamano, Wight, Nahale, Nahinu, Kekoa, Aholo, Kaukau, Kaai me Kauai. Maka hooholo loa ana i ka bila: na ‘lii bibopz, Kaae, Martin; na Hon. Lilikalani, Kauhi, Palanu, Kauhane, Kalua, Rikikini, Kakela, Dickeny, Kakina, Paehaole, Dole, me Palohau.

Noi hou o Kaulukou, e hapai hou ia ka noonoo ana no ka bila haawina

Noi mai o Dole, e hoopaneeia kana noi, a e noonoo ka hale in a hana i makaukau ma ka papa o ke kakauolelo. Maka ninau ia ana ua hooholoia

Heluhelu ekolu ana i ka bila kanawai e haawi ana i ka mana hookolokolo in a lunanakanawai apana me hoomalu o Honolulu, ne in a hihia kue i ke kanawai kukulu hale pale ahi. Ma ke noi ua hooholo ia ka bila

Heluhelu elua ana i ka kanawai e hoololi a ii ka p. 847 kanawai kivila e pili ana i ka lunakanawai kaulike me kona hope. Ma ke noi, ua hooholo loa i ka bila, a kakau poepoe a heluhelu ekolu ma ka poaono, Iune 12.

Heluhelu elua ana i ke kanawai e pili ana i ka ili ana o na waiwai in a hooilna, Waihoia ma ka papa a makaukau kekahi bila o ia ano.

Heluhelu elua ana i ke kanawai e pili ana i ka lawe ana in a pu ki manu. Noi mai o Aholo e kakau poepoe i ka bila. Kokua o Dole me na hoololi. Noi mai o Kakela e haawi e komite wae. Hooholia Kohoia o Kulika, Loio Kuhina, Dole, Brown, Kikaba na Kmoite

Heluhelu elua ana i ke kanawai pepehi hoomainoino in a manu ahiu. Ma ke kapaeia ana o na rula, ua heluhelu elua ia ma ke poo a waihoia i ke komite maluna ae.

Kamailio mai o Kakina, aole he ki manu kana hana, aka he ki kanaka kana hana, oiai he koa oia. Ma ka ninau ia ana ua hooholoia.

Ma ke noi a ka Loio Kuhina, Ua kapaeia na rula a heluhelu elua ia ka bila kanawai e hoololi ana i ka pauku 1286 kan. Kivila ma ke poo. Noi o Kakela e waiho ma ka papa a noonoo pu me kekahi bila i like ma la.

Heluhelu ia ka bila aie elua miliona. Kapaeia na rula a heluhelu ia ma ke poo

Noi Kipikona e haawina ka bila i ke komite Waiwai.

Hoololi o Kakeina e haawi i ke komite wae kokua o kakela i ka hoololi

Hoololi o Kaulukou, e waiho ka bila ma ka papa, a e lilo ia i hana imua o ka hale i ka la apopo.

Kokua ke kuhina Waiwai i ka haawi i ke komite waiwai

Kokua o Aholo i ke noi e waiho imua o ke komite o ka hale, aole hoi ma ka papa

Olelo mai o Palaunu he olelo hooholo ka’u i lawe mai ai imua o kia hale mamua aku nei o ninau ana in a aie o ke aupuni e hoike ia mai, aohe pane ia mai a hiki i keia la nolaila, aole pono kakou e pulale koke i ka haawi i ke komite waiwai, aia a hoike mai no Kunia i ka aie o ke apuni, nolaila ke kokua nei au i ka haawi i ke komite wae. Haawiia ka bila i ke komite wae.

Heluhelu elua ana i ka bila e pili ana i ka hoomainoino holoholoma

Hoololi mai ka Loio Kuhina, e hooponopono ia ka bila ma ka olelo Beritania.

Noi o Lilikalani e aponoia ka bila me na hooponopono a e haawiia e kakau poepoe a heluhelu ekolu i ka Pooano Iune 12.

Heluhelu elua ana i ka bila e hoololi a ii ka p. 1477 o k amok. 34 o ke kiv. Kapaeia na rula a heluhelu ia ma ke poo

Noi o kakela e haawiia ka bila i ke komite hookolokolo

Heiuhelu elua ana i ka bila e haawi ana i kekahi apena aina i ka Misiona Katolika Kapeia na rula a heluhelu i ka bila a me ke poo

Noi mai ka Loio Kuhina e Haawi i ka bila i ke komite Hookolokolo

Hoololi mai o Kakina a haawi i ke kmoite o ua Hana Hou

Noi mai ka Loio Kuhina ina e ae ka luna o Molokai e hoihoi i kana noi pela hoi wau e hoihoi i kana noi pela hoi wau e hoihoi a ii ka’u a e haawi i ke komite wae. Ae ia.

Ua kapaela na rula ma ke noi a Kakela no na houpila a me na olelo hooholo e pili ana ao na halekula e haawi ia aku i ke komite wae i kohoia ai. Apoina.

Ma ke noi a keau ua houpanee ka hale a noho hou i ka hora 10 apopo

Hoopanee ka hale

La Hana 35. Iune 10

Halawai ka hale o like me ka mau

Hoika a na Komite Kumau

Na ke kmoite pai i hoike mai ua makaukau kokshi mau bila kanawai i he paiia

Na ke komite hookolokolo i hoike mai, ua noonoo lakou, a ua hooholo i ke kanawai e pili ana i ka hoopii hoohalahala mai na aha apena a hoomalu. Noi mai lakou e hooholo loa ia ke kanawai. Noiia mai e heluhelu ekolu ma Poalua Iune 15.

Na ia komite ao i hoike mai ka la kou mea i hooholo ai e pili ana i ka paiapala hoopii o Kaanapali e hoonoa loa ana i ke koho ia o J. A. Kauka; Ua mahele loa laa na  komite ma ka lakou mau. O. J. I. Kaulukou. Kaunamano, Palohau, ma ka hoomae aku i ko Kaukau kohoia ana, a o Cecil Brown, me J. H. S. Martin ma ka hoonoa aku i ko Kaukau kohoia ana. Ua hoike mai keia komite in a kumu like ole no ke apono ana ia Kaukau a me ke apono ole aku iaia.

Noi mai o Kakina e waiho ia na hoike a ka hapanui me ka hapa uuku o ke kmoite ma ka papa a e hoolilo ia oia kekahi hana o ka la kaawale

Noi mai o Keau e noonoo ia no ma keia auma la

Kamailio mai o Dole: Aole no Paha i like ko makou naauao me ko ka mea hanohano o Honolulu; makemake makou i wahi Manawa e hoomakaukau mua a ii na mea e kamailio ai malua o kei hana

Hoololi mau o Kalua a Poaono e lawe mai ai ka hale a noonoo i keia mea

Kokua ka Loio Kuhina i ko Kakiua manao

Ma ka ninau ana ua hooholoia ma ka auina la Poalua e noonoo ia ai

Noi mai o Kaulukou e heluhelu ia ka olelo hooholo a ke komite hookolokolo e pili ana i ka palapala hoopii hoonoa ia Nabale ma ka olelo Beritania Hooholoia

Noi mai o Kakela e waiho pu ia mai keia olelo hooholo a ke Komite i unuhiia ma ka papa a noonoo pu imua o ka hale ma ka auina la Poalua me ka olelo hooholo a ke komite hookolokolo e pili ana i ka palapala hoopii mai Kaanapali e huonoa i Kaukau

Noi mai ka Loio Kuhina e lawe ia ae keia hoike mai ka papa a hoapono aku

Pane mai o Dole: Ua ano like no kekahi kumu hoopii o ko Nahale palapala hoopii me ko Kaukau No laila ke hoapono nei au e lawe ia ae keia hoike mai ka papa a hoapono. A e noonoo ia ma ka Poalua imua o ka hale

Kamailio pokole mai o Kaulukou no ka pono o ka olelo hoeholo a ke komite a noi mai e hoapono ia ke lalkou hoike

Hoakaka pokole mai o Dole no na mea e pili ana i keia hana e noonoo ia ma ka Poalua, a noi mai e ninau ano e noonoo ia ma ka Poalua.

Ninau ia no ka ninau ano a haule.

Mahope iho o na kamailio ana o na hoa e hoopau manawa wale ana, ua hapai hou mai o Kaulukou i ka ninau ano. Ma ka ninau ia ana ua hoapono ia ka hoike a ke komite

Hoike a Ke Komite Wae

Hoike mai ka Loio Kuhina lunahoomalu o ke komite wae ua hooponopolakou i kekahi mau bila a ua makaukau

Na ia komite no i hoike mai no ka bila pepehi wale in a manu ahiu, ua hooponopono lakou a ua hookomo pu me na hoololi

Ma ke noi ua hoomaha ka hale

Ma ka halawai hou ana o ka hale, ua hoike mai ke komite kakau poepoe, ua makaukau kekahi mau bila

Olelo Hooholo Me Na bila

He olelo hooholo na Dickey, e pa kui ana i rula hou no ka “ninau ano” la a apono ka 2/3 o na hoa o ka hale, ina 3 a 5 hoa e ku ana e kamailo

Mamuli o ke kue ana a Kaulukou no ka unuhi ole ia ma ka olelo Hawaii, ua oluolu ka mea nana ka olelo hooholo e hoihoi hou.

Na Aholo he olelo hooholo i $500 no ka uwapo o Olowalu. Waiho ia ma ka papa, a noonoo pu me ka Bila Haawina.

Noi mai o Kakela e hookohu hou ia i lala no ke komite hooiaio Bila Haawina. Koho ka noho i ke komite nana e hoopnopono ka bila kanawai e haawi ana i kekahi apana aina no ka misiona Katolika oia o Kipikona, Kakina, Kaai, Martin, me Loio Kuhina. No ka bila kanawai aie hoi a ke kuhina oia hoi o Kakina

Na Kaunamano he olelo hooholo, e kauoha i ka makai o ka hale e hoomakaukau ma ii mau kaa ne na hoa no ka hele ana i Kapiolani Paka ma ka hora no apopo, malalo o na lilo o ka Ahaolelo, a e noho hou ka hale ma ka Poakahi, Iune 14.

Pane mai o Dickey, he haaheo loa ia i ka malama ana i ka la o ka Nai Aupuna, aka, o na lilo mailoko ae o ka waihone i hookaawaleia, he mea pono e @ao like iho kela a me keia i kona pakeke iho, a ke hoololi nei au e hoomakaukau ia nmai na kaa no na noa o ka hale, a me na kamalii kula, e hele i ka ahaaina ma Punahou i ka ia apopo.

Hoike mai o Dole, ua hoehuoi inoa ia lakou i ke awakea nei, e hoea mai ana kekahi olelo hooholo o keia ano, a ua hookoia nae. Aole i hiki ia’u ke apono i ka olelo hooholo, no ka mea, ke hakilo mai nei ka poe nana au i hoounauna ma ii kea no o ka’u hana, a o ko lakou makae nui, aole e hoolilo wale la ka dala no na mea ano eia, aka, ma na mea e pomakai ai ka lehulehu. A pela pu no ko’u iini. Nolaila, ina e hooholoia ka olelo hooholo, ke kauoha, e aku nei au i ka makai o ka hale, aole e hooiaku mai kaa no'u.

Hoakaka mai ke Kuhina Kipikona e koho ia i komite hoolaha no ka oi nau pono ana aku i ke Kuhina Kaiaiaina i na mea i lohe wale ai na hoolala mua ia ka lawe ana aku i na hoa o ka hale ma kekahi mokuahi. Ma o kona hoike @ ole ana mai i ka oiaio o kana mea i lohe ai, ua hooholoia ka olelo hooholo me ka hoololi e hele maluna o ka moku.

Hoolaha mai o Keau, o lawe mai apa oia he bila kanawai e papa ana i na kanaka o na aina e, i ka lawe ana in a hana ma na uwapo.

Na Hana O Ka La

Heluhelu ekolu ia ka bila e hoololi ana i ka pauku 498 o ke Kivila e pili ana i na mahelehele apana auhau o ke Aupuni. Haawiia i ke Hookolokolo me Hoonaaauau

Ma ke nei ua hoopanee ka hale

-----------

La Hana 36, Iune 14

Halawai ka hale e like me ka mau

Na Palapala Hoopii

Noi mai ke Lii Bihepa e hookuu ia oia no hookah pule

Na Kalua he hoopii mai Keanae e noi mai ana e hana koke ia  ka pale kai o ia wahi-E Hoonoa ia na laau koa i mea hana waa Haawiia i ke Komite o na aina aupuni

Na Kaai mai Kaupo, Hana, i $500 no ka hana hou ana i ke awa o Mokulau - E lawe ke Aupuni i ke awa o Nuu aona me ka uku pu aku i ko Paiko lilo. Haawiia i ke komite o na Aina Aupuni

Nana mai no i kula haole no Kaupo. Haawii i ke komite wae

Na Nahinu he hoopii mai Kona Hema, e noi ana e hana hou ia i halekula no Alae, Kona Hema, oiai ua mahaha a pukapuka ka halekula mua. Haawiia i ke Komite wae

Na Kaunamano mai Hamakua, e ae ia ka aie $10,000,000.-E laikini ia ka Opiuma-$6,000 no na alanui me na alahaka-$4000 no ka hana hou ana i ke alanui o Paauilo-E hookuu ia na makua elima keiki main a auhau kino me alanui. Waihoia ma ka papa.

Hoike A Na Komite Mau

Na ke komite pa ii hoike mai ua makaukau ka bila kanawai e hooponopono ana i ka Oihana Wai Aupuni. Waiho pu mai oia i ka hoike o ke Keena Kalaiaina no na makahiki lua i hala i makaukau ma na olelo elua.

Hoike A Ke Komite Wae

Noi mai ke komite wae o Molokai e haawi hou aku i Manawa no lakou Aponoia

Hoike mai ke komite kakau poepoe ua makaukau kekahi mau bila i ke kakau poepoe

Na Olelo Hooholo Me Na Bila

Hoakaka hou mai o Kalua i ka olelo hooholo e pili ana i ka hoopika ia ana o Z. K. Meyers, aole paha. Ua lo ihi lo aka wa o ka waiho ana i keia olelo hooholo, aole nae i pane ia mai e ke Kuhina Kalaiaina. Ua pane  mua mai oia no keia mea, aole nae i lawa ia, nolaila, ua hookomo hou aku au i kekahi ninau, aka, na hookomo mai ka Loio Kuhina i kekahi noi okoa a poina loa. Nolaila he mea pono e hoike hou mai oia.

Pane pokole mai ke Kuhina Kalaiaina e hoike hou mai no ia me ka piha pono i na mea aka i koe e pili ana no ia ma ka palapala. Apono mai o Kalua.

Heluhelu mai o Kakina i kana bila kanawai i hoolaha mua mai ai e pili ana i ka ili ana o na waiwai in a hooilima. A he bila no hoi e hoopau ai i ka pilikia o kekahi poe ma Makiki, apana o Honolulu, i  lawe ia kekahi ponowai, &c., e ke Aupuni. Waihoia no ka helu’aelu elua.

Hoolaha mai o Dickey he hoololi i ka pauku 43 o ke Kumukanawai. Heluhelu pu mai oia i kekahi olelo hooholo e hana ia a hoololi ia ka rula no ka “ninau ano,” aia wale no me ka ae ana o ka 23 o ka hale e hapai ia aia ia noi. Waihoia e like me ka mea mau o na bila Kanawai

Heluhelu mai o Kekoa i kana bila kanawai e pili ana in a auhau kuloko. Ma ke noi a Aholo, ua kapae ia na rula, heluhelu elua ia ka bila ma kona poo a haawiia i ke komite auhau

Ma ke nei a ke komite pai, ua kapae ia na rula, a hoike hou mai lakou ua makaukau kekahi bila kanawai i ke peiia.

Heluhelu mai o Nahinu i kane bila kanawai i hoolala mua mai aia e pili ana i ke koho balota. Ma ke noi a Kaai, ua kapaeia na rula, a heluhelu elua ia, ka bila ma kona poo, a haawiia i ke komite auhau

Nana no i beluhelu kou ma ii ka bila kanawai e hoololi a ii ka pauku 16, Mok. 43, o na kanawai o 1882. E pili ana in a auhau kuloko. Ma ke noi a Paehaole, ua kupaeia na rula; heluhelu elua ia ka bila ma kona poo, a haawiia i ke komite wao auhau

Heluhelu mai o Dickey i hana bila kanawai, i hoolaha mua mai ai e pili anai na Hawaii ponoi e hoomaa ia main a auhau alanui.

Hoolaha mai o Nahale he bila kanawai e hoololi ai ka pauka 110 o ke Kanawai Kivila.

Hoolaha mai o Kaulukou, he kanawai e hoololi a ii ka pauku i me o Mok. 34, kanawai a 1884. E pili ana i na alahao a ke kulanakauhale o Holulu. Ma ke noi ua kapae ia no rula a heluhelu ia mai ka bila.

Ma ke noi a Kalua ua kapae ia na rula a heluhelu mai oia i kekahi palu pala noni mai na kumukala Hawaii ma ke kulanakauhal o Honolulu, e hoomahuahua hou ae i ko lakou uku, a me ke kahi mau mea e holomua ai na kula. Haawiia i ke komite wae.

Hoolaha mai o Nahale e lawe mai ana oia he kanawai e hoololi a ii ka pauku 5 mek. Kanawai Karaima e pili ana i ka moekolohe.

Hoomaha ka hale a hui hou, hora 1:30

___

Halawai hou ka hale, hora 1:45.

Ma ke noi a Kaulukou, ua kapae in a rula, a heluhelu mai oia he palapala hoopii na ke kaikamahine ponoi a Paul Fransisco Manini, e noi ana e uku aku ke Aupuni i kona hapa ma ka waiawai o kona makuakane

 Ponoi i $5,000 &c. Haawiia i ke komite hookolokolo

Na Hana o Ka La

          Oia ka noonoo ana i ka Bila Haawina. Noi mai o Likikini e noonoo ia ka Oihana Kalaiaina, hooholoia.

Uku KuhinaKalaiaina…                                   $12,000

“          Kakauolelo            Nui…                                     6,000

“          “                      Elua…                                    3,600

“          “                      Ekolu            …                                 3,600

“          “                      Eha…                                     3,600

“          “                      Elima…                                 2,400

            Ninau mai o Dickey: Pehea la i pehu hou ae nei ka aku o keia Kakau olelo i keia mau makahiki no $2,400, oiai he ewalu haneri dala wale no ko na uku in a makahiki elua i hala?

            Pane pokole mai ke Kuhina, mamuli o ka ikeia ana he nui lo aka hana o keia mau makahiki, &c.

            Na ka ninau ia ana, ua hooholo ia he $2,400

Uku Kakauolelo Eono…                                   $2,400

“          Kiaaina o      Oahu…                                  3,600

“          “                      Maui…                                  3,600

            Hoololi mai o Dickeny i $1,400 uku Kiaaina o Maui; haule

Uku Kiaaina o    Kauai …                                 $3,600

“          Kakauolelo            Kiiaina o  Oahu…                      2,400

“          “                      “                  Maui…                      1,800

“          “                      “                  Hawaii…       1,800

“          “                      “                  Kanai…                     1,200

            Noi mai o Palohau i $1,600, a hoo hoioia

Uku lima paahae o Oahu…                             $3,000

“          Kiai Ilina…                                                   4,320

            Ninau mai o Kikila Palaunu: Pehea ia i pehu loa ai keia haawina no kei mau makahiki, a oiai he $1,350 no na makahiki elua i hala

            Noi mai o Kalua e haawiia i kekahi komite wae na lakou e hooponopono oiai akahi wale no a hoea mai kekahi noi dala mahuahua e malama ia na iliua ma Kaawaloa, Kamilo, Kamaole, me Kaloko. Owai la la ‘Lii Hawaii ma kei mau ilina e hiki ai ia kakou ke ike pono a haawi i ke dala? Malia paha he lepo wale no, a he lehu paha.

Noi ma kaulukou e hooholoia e like me ko ka bila, oiai ua loaa kekahi mau iwi i oleloia no kekahi mau alii

            Hoike mai o Nahinu: Ma kaawaloa kahi o Umi me Liloa i huna ia ai ma Kamilo ko Keaweheulu; ma Kaloko ko Kamehameha I wahi i Huna ia ai.

Kokua o Rikikini i ke noi a kalua e haawi i kekahi komite wae na lakou e huli pono. A ina e maopopo pono keia hana alaila e hoihoi ia mai noa iwi o na ‘lii a pau ma ka Ilinia o Maemae e malama ia ai, a i hookah wahi e hoolilo aia ke dala no ka malama ana. Oiai he $720 pakahai no keia mau ilina eono i hoomakaukauia.

Kamilo mai o Kakina: Kokua nui au i ka haaina i ke komite wae a in a hoakaka a ka luna hanohano o Wailuku, Rikikini, e hoiliiliia na iwi i manaoia no na alii a malama ia ma ka Ilina o Maemae. Pono no kakou e haawi i dala no ka malama ana i na iwi o na ‘lii ke maopopo pono ia kakou no lakou paha keia mau iwi

Ma ka ninauia ana, ua hooholoia e haawi i ke komite wae.

Uku Luna Leta Nui…                                         $8,000

“          Hope L. L. N. …                                           6,000

“          o na kakauolelo hale leta…                   5,640

             He nui na kamailio ana no keia mea

Uku    o na luna leta…                                          $17,000

“          lawe leta..                                                    20,000

Waihoia i ke komite wae

Waihona kikoo dala leta…                                $70,000

Kela me keia ilio                                                    14,000

Noi ka Loio Kuhina i                                          22,000

Haawiia i ke komite @ae

            Hoike mai ka noho i ke komite wae nana e hooponopono kekahi mau haawina dala. Kauanaunano, Dole, Kikaba, Kalua

Hoopanee ka hale

La Hana 37, Iune 15

Halawai ka hale e like me ka mau

Hoike A Na Komite Mau

Na Ke komite hookolokolo i hoike mai, na noonoo pono lakou i ka palapala hoopii e hoakea ana i kea a o Kealakekoo i awa ku moku no na aina e a ua noonoo e waiho ma ka papa

Na ia komite no i hoike ma ii kekahi bila kanawai a ua noi mai e hooholo e waiho ma ka papa.

Hoike A Na Komite Wae

Na ke komite @ lakou e hooponopono ke kanawai e @ e waiho ia ka lakou bila kanawai hou i hana ai no keia mea ma ka papa. Waihoia a hooponopono pu me ka bila

Hoike mai o Kalua i kekahi mau mea e pili ana i ka olelo hooholo a Beka, e ninau ana ina paha ua hookup Hawaii ia o Z. K. Myers. Hawaiia i ke Kuhina Kalaiaina.

Hoike mai ke komite kakau poepoe ua makaukau ke kahi mau bila i ke kakau poepoe.

Na olelo Hooholo Me Na Bila

Na kaulukou he olelo hooholo Oiai ke lohe hou ia mai nei na lono e pili ana i ke Kuikahi panai ia Puuloa no Amerika, nolaila e hoike mai ke Kuhina o ko na nina e, ina he oiaio keia mau lono e pahola mai nei

(Noi mai o Kalua e oluolu ia oia e heluhelu i ka olelo hooholo)

Mamuli o na haiolelo loihi ana a Kaulukou i kona aloha aina aina me ka lahui, nolaila, ua ainauia a hoohoi oia ka olelo hooholo

Hoike mai ke Kuhina, aole he mau hana hou e pili ana no kekahi Kuikahi panai ia Puuloa, aohe he olelo o na mea pau e pili ana no la.

He olelo hooholo na Nahale, e haawiia i $15,000 no ka unuhi ana in a buke wehewehe kanawai ma ka olelo Hawaii. Oia ma mahele I, II, II o ke Greanleaf. Waihoia ma ka papa a noonoo pu me ka bila i ka wa e laweia mai. Hoouaha ka hale.

Hoolaha Kumau

 

S. B. DOLE,

He Loio a he Luna Hooiaio Palapala

Keena Hana - Helu 24 Alanui Kaahumanu.

 

S H. MEEKAPU.

Tela humuhumu lole.

HALE HANA:  Helu 11 alanui Nuuanu.

 

KE KAUKA IAPANA

Mr., M. Goto.

He Kauka no ka mai lepera, na maie pil ana i ka ili o ke kanaka, ka maikaokao

etc. etc. etc.

KEENA HANA - Aia ma Kapalama, maukapono o kahi noo o ka Hon. J. Keau.

NA HORA HANA { Hora i a ka 5 p. m. : : { Na la Sabati hora 8 a 17 m.2047 131

 

James Dower

          Oia koi o Kimo Kapiolani, ka ona mua o ka mokuahi Kapiolani. Ua makau kau oia me na lako apau, no ka hana ana i na waapa, a me ka hana hou ana in a waapa naha. Ua makaukau oia me na Wae, na Umii, a me na apana hookui e paa ai na waapa, a me na lako e ae no ke kapili ana in a waapa. Ka hele mai ma kona hale ma Manamana Honolulu.

 

W R. Kakela

Loio a ma Kokua ma ke Kanawai

He Luna Hooiaio Puiapaha

Tf.

 

A. Rosa. (Akoni)

Loio a me Kokua na ke Kanawai

Ma Luna Moolelo Pulupala

 

Keena Hana: Ma ke Keena Loio Kuhina.

Tf.

 

B. F. EHLERS & CO.

PAINAPA

 

Poe Kuai in a Ano Lole a Pau

Helu 99 alanui Papu. – Honolulu

 

E loaa mau ana na lole hou o na ano a pau malua o kela a me keia moku.

 

Kaulana o Kohala i ka Aina Haaheo

E naue mai e kilohi in a nani mae ole. Na Luhiehu o ke kino e Linohaa ai oe. E awihi iho aia me i ka haa a pa Pihipihi. A hi o ko Papale i ka pipii a ka Ai Kala

Kia La!  Kia La! Kila La!

Ma Kuu Mau

 

Halekuai Lole Nui.

 

KAIOPIHI & KAPAAU

Malaiha e loaa aia me anei a ka makemake o na Kane, Wahine a me na Keiki. H Wiki. Mai Lohi.

P. A Dias

 

LADIES’ BAZAAR

Helu 88,     ALANUI PAPU

HALEKUAI HOU HALEKUKAI HOU.

Hele mai o ike in a penio he nui wale o na Luhioku Kiao; o kea o nuhou! Oa o na paikiai. A pela pa no nei

 

KA HUMUHUMU LOLE AHA

 

Makaukau i ka wa pokole a me ka haahaa o ka aku.

Na Pupale a me na Hula, no ka hoomaemae a me ka hooiua.

Na Paa me na huiu hoonani ho nui wale o kela ano keia ano.

 

E Hana ia no hoi na Papale mai ka Pua-ko ma na ano pau.

 

Na mea ano nui ma keia Hale na Papale o na Wahine. Hooluuia, Hoomaemae hou ia, a me na Hulu Papale i hooluuia a like me kea no hou.

 

Kalo Palaoa! Kalo Palaoa!

 HE KALO PALAOA ANO HOU LAO.

UA MAEMAE, A HIKI I KELA ME KEIA KE HANA I POI NONA IHO POI ONO! POI ONO!

            Aeae, a pahee maoli ke moni aku. He ono a mokaekae no hoi o ka poi maoli ke ai kolu. he 25 paona o ke eke hookahi, no ke kumukuai haahaa loa he 40 keneta, Nolaila, ua lawa no ke kanaka hookahi no ka poi i ka mahina holookoa ke hoolilo oia i $1,600 no na eke Kalo Palaoa eha (4).

            Ua hana hou ia a hoomaemae hou iho nei keia Hui i ka mikini no ka hana ana i ke KALO PALAOA, a ua holawa pu ia no hoi he dala no ka hoolake ana mai i na mea paahana helu ekahi (I) no ka hoohana a hoo mo'a ana i na Palaoa Palai, Palaoa O ma, na Meaono, a me na Pudina etc. etc., me ka maalahi a me ka maikai mai ka palaoa maoli mai.         He nui na hooiaio ana no ka maikai loa o keia POI mai kela a me keia i hoao, a ua oi loa a, wahi a lakou, mai ka poi i hana lima ia.O ke KALO MUSH no ka paina Kakahiaka, he Ono a Mikololohua maoli no hoi.

            He mau hooia no hoi mai na Kauka mai no ke kupono loa o keia poi na opu ano ikaika ole a maliwaliwali.

            KUHIKUHI NO KA HANA ANA I KA POI - E hoowali hehee i ka aui a ka palaoa i makemake ia me ka wai huihui me ka aeae, puupuu ole. Hookomo iloko o kekahi eke lole paa a maemae, a ho-o iloko o ka wai wela e pai a ana ma ka ipuhao, a hoomo'a no 1 1/2 a i ole 2 1/2 hora paha e like me ka nui o ka palaoa, 1 e malama pono hoi i ke eke wai mai ka papaa ana me ka pale ana i wahi apana iini malalo ae o ke eke. I ka mo'a ana (a oiai no hoi e mahanahana ana), e hoowali me kekahi puna nui a me ka wai a hiki i ka hui a wali maikai ana. Alaila, e waiho pela no na hora 5 a 6 paha, alaila hoowali hou e like me wali kupono i makemake ia. E waiho no ka ai no 3 a 4 paha la mamua o ke awaawa ana.

            O ke ano hou loa o ka hana i ka Poi Kalo Palaoa, ua hooemi iho ia i ka manawa mai ka 2 1/2 hora a i ka 1 hora wale no. UA KAPAEIA ke ano o ka hoomoa ana iloko o ke eke. AOLE i makemakeia ka ho'a ana i ke ahi no keia mea hookahi wale iho no, aka ua hiki loa ke hoomoaia i ka manawa e a ana kau ahi no ka hoomakaukau ana i kau mau mea ai mau.

            E hoomakaukau i ka ipu hao puna (keokeo oloko) ae olalo, e hookomo iho i hookahi hapa o ke Kalo Palaoa a me elua hapa o ka wai. E hoowali a @ me ka makaala aole e puu. E kau i ka ipu hao maluna o ke ahi aa maikai, a e kowali i ke Kalo Palaoa iloko o ka wai me ke puna laau a hiki i ka wa e paa ai, oia paha ekolu a eima minute, e like me ka ikaika o ka a ana o ke ahi. Mahope o ka paakiki ana, alaila, e kowali no me ka hookomo ana i ona wai i kela me keia wa i mea e paakiki ole ai. E hoomaalili no hookahi hora paha, alaila, e paakiki auanei e like me ka paiai, oia hoi, ka paakiki. E hookomo iloko o ka umeke, a i ole ia ke pole nui, a e kukulu mai ka elua a ekolu paha la, alaila lilo i poi awaawa.

            O ka poe makemake e loaa ona Poi ono, alaila e nana e like me ke kuhikuhi maluna ae i ka wa e hoomoa ana i na mea ai o ke ahiahi, a e kukala no ia po a ao, a e ono auanei ka ai ana i ke kakahiaka ae.

            Ina e hakuhaku ka poi, ua hiki wale no ka lapaau ma ka hoowali ana ma ka laau @ me wawahi uala, a i ole ia, me ke puna laau. 2074 tf