Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 22, 29 Mei 1886 — Ahaolelo o 1886. [ARTICLE]

Ahaolelo o 1886.

< Koma 0 kj /a f,arx ; Mahope o na kārnaiho Soth; ana a kekahi mau hoa e pi!i ana i Keia ho'ke ua hooholoia e waīho ka iwj>a. Mamuli o ke noi a Ooie, ,u« ho«fTja ha ka hale a ka hr»ra 1:30 p. m. Halawai bou e iike me ka hoooiaha ana Heolelo hoe'hoio na Palaunu e kvn;oha ana i ka haie e h.x>pinee ka noonoo ana o ka blla haawina a ka Po akahi ka la 24 o keia mahina. Mamu!» 0 ka makaukau ole o ka hoike a na Kuhini Noi mai o Kauiukoa e ho6j>anee loa ia ka noonoo ana o keia ole'o hoo bolf). Hooholoia. Hoolaha icai o Dole e lawe mai ana oia ht bila kanawai e pUiana i ka Wai wai kauoha o!e i ka i'i ana aku 1 na hooilina Nana no he oieio hoeholo e kaueha ana i ke Kuhina o ko na aina e, e hoike mai i ke ano a me ka haoa i hoouna ia aku ai o Mr. !)agget i Wasinetona. Noi mai o Kaulukou e hoakaka ia ke ano o ka olelo hoohoio, ka hana a me ka manao nui o ka mea nana 1 hoolaha mai, a i ole pela, e hoopanee loa. Hoakaka mai o I>ole: Oiai he mau lono ano nui loa keia i pahola ae iwaena o ka lahui, ka hoounaia ana o keiā haole i Wasinetona, nolaila» he mea pono no i keia hale e ninau, heaha la kana hana nui 0 ka hoounaia ana ilaila. Kokua 0 Palaunu i ka olelo hooho!o, a hoakaka pu mai he inea pouo no ke ninau ia ka hana a kHa haole oiai he haawina dala kekahi i hookaawaleia no k& lilo o kana huakai i Wasinetona. Heaha kana hana. Ma 6 keia mau hoakaka ana, ua hooholoia ka olelo 'nooholo. Na Hana o ra La. Noho ke komiie o ka hale no ka noonoo ana 1 ka bila haawina. Hapai hou ia ka noonoo ana no ka haawina Ukupanee no na elala a na lapana. Hoakaka mai o Kapena Loke nuluna o ia kumuhana hookahi i kulike tne na hoakaka nui e apono oie ana i ka hana ana a na Kuhina me ka mana oie. Wahi ana, ua hoakakaia ma ka uamu, e haawi i $3,000 no na l)ala Ukupanee a na Iapana, aoie hoi he haawina i hookaawalei* no ke kumupaa, &c. Hoike mai ka Loio Kuhina: Ke koho nei au aolr i uku ia kekahi daia mai keia haawina. Ua ninau ia mai au e kekahi mau hoa o ka hale ina ua hoomaikeike ia mai au e ko'u mau hoa kuhina i ke kupono o keia hana, a 1 ko'u manao, ua pono loa. Ua hanaia ke kuikahi mawaena o Hawaii me Iapana; 0 kekahi mau mea ua hanaia aoie maioko o ke kuikahi, aka, he mea pono no e hookoia ia hana. Ua hoakakaia no hoi ma ia kuikahi e malama ke aupuni he 25 hapa haneri dala o na lapana me ka uku o ke aupuni he elima ukupanee. O ke kuikahi i hanaia mawaena 0 na aoao elua, ua like kona mana me ke kanawai. Ina paha i iawe aku ke aupuni i keia mau dala a waiho ma ka haneko, ua manao au he pōno ole ia, aka o ka hoahu maioko o ka Waihona ke apono nei au ua pololei. Nolaila aole au i manao ua pono ole ka hana a na Kuhma a ua kue i ke kanawai, aka ua pololei lakou, a ke aie nei kakou ia Iapana, a mamuli o na mea i hoakakaia maloko 0 ia kuikahi. ua hīlinai i/iai ke aupuni Iapana ia Hawaii nei a pela keia aupuni i hooko ai. Mamuli hoi o ke komo ana mai o na limahana Iapana i keia aupuni, ua hoomahuahuaia na pomaikai o keia aupuni. et< ( Pane mai o Dole : Mahalo ioa iu i ka hoikeia ana mai nei o na mea e pili ana i keia hana; akahi no a pau ke pohihihi. Ua maopopo iea ke kulana o na Kuhina kahi a lakou e ku nei. Hauou 110 hoi au i ka hiki kino ana mai o ke Kuhina Waiwai oiai ua pohihihī kakou ma o kona hiki kino nle ana mai a hoakaka i kekahi mau mea e pili ana i keia mau mea. Hookahi «uea i maopopo. na na haku hana i halihali keia mau daia a waiho ma ka Waihona, aka, pehea la i pipili wale ai kekahi mau dala ma ka lima o ke Kanilaj)ana ? (Hoole ke Kuhina a oleio, ua ohiia paha ia m&u dala mawaho aeetc) Nui ko'u mahaio, wahi hou a Dole. no ka «aopopo iea o na mea i hanaia e keia poe. Hoike ma; kekahi ua kikoo mai ke Kamkela ma ks» Waihona; hoole hoi kahi aole i kikoo ia; olelo hoi kahi ua ohiia mawaho aeetc. Nui ke kupanaha o ka iakou mau hoike. Aole au i manao, ua like ka ms.oa o ke Kuikahi me ke kanawai, e like me ka hoakaia a ka Loio Kuhim. (Pane pokole ka Loio Kuhina : Ua loaa ka mana t lawelawe ia peia ma o ke kuikahi i hanaia e ka Moi e like me na hoakaka a ke kanawai; koe na mea i manao ia na ka ahaolelo e apono etc.) Pane hou o Dole: Ke hoike mai nei iakou ma o ke kuikahi la ko lakou mana i hana ai, aka. he mua ioa aku ka hooliloia ana o ke dala, a eia wale iho nei no ka hoomana ia ana o ke kuikahi. hou keia hana a lakou. Ke pane a»ai nei lakou, " ina aole i hoopaaia lakou ma keia hana etc. " Ke ninau nei au, nawai lakou i hoopaa ? Mamuii anet 0 na kauoha wale no a keia aupuni, alaila e hooko wale aku no lakou ? Aiaiia, ua haahaa ka mana kanawai o Hawaii i na kauohaahai mai, i hookoia e lakou nei. Manao au aole ia he hana pono ioa- Ua apono loa au i iu hana hoopomaikai i ke aupuni, aka o na pomaikai i apono o!e ia kona kahua 1 loaa mai ai e ke kaniwai, manao au. he mau hana hoopio waleno ia i ka mana o ko kakou mau kanawai. Nui ka hemaheoia o ka lakou nei uiau hana; ua aj>onv) waie aku i ka hai kaouha. He haihai kanawai niaopoix> iakou. Me he la paha« ina aok keia mau dala a na lapana, o ka pilikia no ia u ke aupuni. Aka, ao kuu ake u!e e hoohaaaaa ia ka mana o ko kakou awu kanawai, a mjt. ka makee i ka inoa o ko kakou aupuni, ke ku nei au ma ki aoto e hoohoiu ana i keia haawina.

;Uku Luna Du*e Sm $5,000 Hoj >e " " . .. »>,c:c l..una d-Jte aw* k.ooo bu<e heiu. 3,600 Kia: o bar.« ma keawm 3,000 Luna hak papaa 3.600 Hoj#e aena hale |japaa—Hoo?ait aiai 0 Kik;na v kāpae'a ka aooooo ana &o haj»m3 N>i ke lii Eihopa e waihe; *rsa k* ;>apa a maopopo ke ano o ka hana. Hooho'->ia —Noi o EMe e ia i kon;!te? elua eaU nana e hoo[>cnopono keia hana. » H x)hoioja Uku Kakauōieio tiu& $3,002 Kakauolelo ekoiu. . . $2,400 ; Hiawiia i ke koaiiie eiua ia. Kakau^leio waiwai kc;r,o mai. .$3,000 Hoololi o Kakina i s*. hooholoia. Lku kokua waiwai komo [mai $2,4000 Lana i)ute o KahiiUii *' " ** Hilo . . $3,000 44 44 " Mahukona $700 u " " Kawaihae $100 s ' " " Koloa.. $100 ,4 14 " Keaiakekua $100 Uku Luna kiai Awa o Kahului. $2,000 Luna Kiai Awa o Hiio $i,Sco Uku " Hale |>ap-a aokuahi $!,2oc | Haawiia i ke komite. 4< •' " Aila mahu... .$1,200 Uku o na kokua Kiaī ana a pau $20,000 Waihoia a niakaukau ka hoike ake Kuhina Waiwai. U'aapa Oihana dute $1,200 hooholoia. Keia me keia lilo Oihana dute.ss,ooo. Koho ka noho ia Do!e me Kapena 1 mau komiie elua lala nana e hooponopuno na hana 1 hoikeia maluna. Hoopauia ke komite, a hoopanee na hana aka hora 10 a. m. Poalua. La Hana 16, Mti iS. Halawai ka hale e like me ka hoopanee ana; heluheluia Ka moolelo o ka īa hana i haia a aponoia me na hooponopono. Na Palapala Hoopii. Na kikikmi mai Wailuku e hookaawaleia i haawina aala noke kukulu ana i kekahi hale aupuni—E hooholo ia kekahi kanawai e papa loa ana Ike komo ana mai ona pake. Haawiia ka hoopii mua ike komite ena aina auDuni, a 0 ka lua, i ke komite hookolokolo. Hoike a na Komiik Mau. Hoike mai o Palaunu ka luna hoo malu o ke kumite hookolokolo, ua nana ke komite 1 ka palapala hoopii a J. F. Hiown e uku iaaku iaia he $232. 57 no kona auhau i ohi papaluaia. Aponoia. Na Olelo Hooholo me na Bila. He OMO hooholo na Kalua e uku |ia o Puniia $3.75 o Koloa, Kauai, ne ; kona auhau i ohi papalua ia. Haawiia i ke komite waiwai. Noi mai 0 I)ole e heluhelu oia i kekahi hila kanawai ana i hoolaha mua mai ai e piii ana i ka ili ana 0 na waiwai kauoha ole ina hooilina. Waihoia no ka heluhelu alua. Nana no he olelo hooholo e kauoha ana 1 ke Kuhina 0 na aina e e hoakaka mai i ke kumu o ka hoopau ia ana 0 ke Kanikela Hawaii ma Berusela, BelegiNa Kalua he olelo hooholo e hookaawaleia i haawina dala $4,000 no ka hooinaemae ana i ka uwapo o Lahaina a me.ona mau Kukui. He haawina ka i haawi mua ia i ke kau i hala no keia mau pono o na makaainana 0 Lahaina, aka aole i hana ia no elua makahiki i hala. Hooholoia e waiho ma ka papa a noonoo pu me ka bila haawina. NaDole he olelo hooholo e hookaawale ia i $2,500 no ka hoomaemae ana ike alanui o Pauoa. Wahi ana, he haa wima i haawi mua ia no keia alanui, iaka aole i hana iki ia. | Mamuli oke noi a Kakina, ua waihe ia ma ka papa a noonoo pu me ka bila haawina. Hooholoia. Heluhelu mai o Nahale no ka wa mua i kana bila kanawai i hoolaha mua mai ai e pili ana ika ili aku ona wai wai lewa i ka wahine mahope o kona mare ana. Waihoia no ka heluhelu alua. Na Kakina he olelo hooholo e kauo ha ana i ke Kuhina Ka'aiaina e hoike mai oia ma ka palapala, aa kumu i hoo ko ole.ia ai ke kanawai e pili ana i ka haawi i na aina aupun: etc. Pane ke Kuhina Kalaiaina: Ua hoomakaukau au i ka'u hoike, aka ke lohi mai nei ma ka limß oka poe pa'i. Ua hoomaopo&o mua ia no keia hana, aua kauohaia na ana aina e mahelehele i na aina aupuni a haawi aku i ka poe e kuai mai. Ma ka lakou hoike he mau tausani eka aina aupuni e waiho wale nei, a he tausani paha he mau eka .aina waiwai ole Maloko 0 ka'u hoike e nana ai na hoa me ka maopopo. Noi hou o Kakina e waihoia kana olelo hooholo ma ka papa a noonoo pu me ka hoike ke makaukau. Hooholoia. | Heluhelu mai ka Loio Kuhina i kana bila kanawai i hooiaha tuua mai ai e piii ana i ka hoomainoino holoholona. Hoike mai o Kulika, lunahoomalu o ke komite nana e hooponopono na palena pale ahi o Honolulu, ua nooneo lakou a ua hoololi ina kekahi mau mea, aua noi pu mai e hooholo ka hale i keia kanawai me na hoololl Noi pu mai e haawi aku iwa no iakou e noonoo ai i kekahi mau bi!a kanawai e pili ana no la ano hookahi. Aponoia ka lakou hoike. Noi mai o KakeU e iawe ka haie i kei* bila kanawai oia na hana mua o keia la. Hooholoia. He olelo hooholo na Palaunu e haawi ia i $1,500 no ke kukuiu ana 1 haie hookolokaio & hala-paahao no Koolauioa, Oahu. Hoiholoia e waiho ma ka papa a noonoo pu me ka bila haawina. Na K&kela he oleio iiooholo e kauoha ana ike Kuhina Kalaiaina e hoike mai i ka nui o na auhau alanui eie Na Kaulia he olelo hooholo 1 $io r 000 no na alanui' o Kooiaupoko. Waihoia ma ka papa a noonoo pu me ka biia haawioa. Na Kakela he c4eio hooholo i $3,000 no ka hohmaemae ana Ike aLmui mai Wailuku a Maalaea. Waihoia ma ka uapa a noonoo pu meka biia haawina. Na Kaunamano he oieio e «:Oūe ana, e noho pu mai ke koante ka poe Ue mau oielo h -ohulo, hoopii, a b:la kanawai paha, i ka wa e noonoo ia ai. Hooho^oia.

. ¥ Na baolv hc olelu hooko!o r,o ka hooaiaeaiae sn& « kc «t!jnuī uaii 0 Wailiu, Moiwii, 1 bin poaio w ī*wc ūt ana ona pai ki no ©a mai o Ka!awio, Waīhou m* ka papa a oooaoo pu cm ka bila haawina. Hoolaha mai o Kauka Wi§ht h« bii» kanavai Na Palohau hc olelo hoohok* e haawi ia i $Soo 00 ke Kakanokio o ka Makai nuī o Kaoai—Nana 110 he olelo hooholo e koho ia 1 komhe 15 lala naaa e hoopooopooo na uku o na makai a pao. Hoomaha ka Hale. Halawai hoa. Na Ha.va o Ka La. Nooaoo mua ana i ka bila kanawai e pili ana ike kukalu «e ka haaa hou ana i na hale maloko mai o na paiena 1 hoakakau. Noiia c heiuhelu hou ia ka bila K— aponoia. Heiuhelu hou ke Kakauolela Mahope o na hooponopono a me na hoololi ana a kela me keu hoa i keia biia kanawai va apono ia no ka heluhelu akolu ma ka Poaha. Heiuhelu akoiu ana i ka hilakanawai e hoololi ai 1 ka p. 1 mok. 90 oke K Karaima. Hooioli ia e waiho ma ka papa a noonoo pu me kekahi mau bila kanawai e like pu me keia. Hoohoioia. Heluhelu elua ana i ka bila kanawai e hoopau ai i ka p. 1 o ke kanawai no ka ohi ana i na uku hoolimalima i aponoia Tan. 10, 1565. Noi mai o Dole e haaniia keia biia i kekahi komite. Ma ka niaau ana, ua haawiia i ke Komitt Wae. Hoopanee ka haie a kt hora 10, a. m. Poakola. La Hana 17. Mei 19— Haiawai ka hale e like me ka hoopanee ana. Heluheluia ka aioolelo oka !a i hala, a aponoia. Na Palapala Hoopii. Na Kikikini mai Wailaku, e hoomoeia i mau paipu no laila. Haawiia i ke komue o na hana hou. Nana no e noi ana i haawina dala i makeke no Wailuku. E hooholo ia ke kanawai kuai wsi ikaika mawaho ae o Waiku. Waihoia ma ka papa a noonoo pu m< kekahi bila kanawai ano like me ia. Na Nahale maiKona Akau, e wehe ia k< awa o Kailua i awa kumoku akea. Waihoia ma ka papa. Na Beka mai Honolulu i $4,000 no ke ala nui mai Maunalua a Kamoiliili. Na Kaulia mai Koolaupoko i $10,000 palekai no Kaalaea. Haawiia ike komite < na hana hou. Na Nahale mai Kona Akau, e hoopau ii ka Luna alanui nui o Hawaii, a e kohoiani luna alanui ma na apana pakahi. Waihoia nu ka papa. Hoike a ke Komite Wae. Hoike mai o Kipikona i ke kumu i hoopau ia ai ke Kanikela Hawaii ma ke kuianakauha ie o Berusela e Blegiuma e like me ka o!e!< hooholo a Dole oka Poalua, Wahi ana, u: Kulike ole na hana a ua Kanikela Ia me k: oihana ana e lawelawe aua. A pela i hoopaui) ai oia mai ia kulana. Aponoia ka h«ike a ki Kuhina. Hoike uiai ke komite elua lala e pili ana kekahi mau ilamu oka oihana dute. Ua hoo holo laua e haawi i $1,200 no ke kiai hali papaa mokuahi, a o kekahi mau mea iho, uj noonoo ke komite e kapae loa i ko laua haa wina. Waihoia ma ka pnpa a noonoo pu mi ka Bi!a Haawina. Na Olelo Hooholo me na bila. Na Kauhane he olelo hooholo i $5,000 n< ka uwapo o lioauapo, i kuleana ai ka lehule hu ma ia uwapo, oiai no hai i keia wa. Wai hoia ka papa a noonoo pu me ka liil; Haawina. Na I)ole he olelo hooholo e kauoha ana ke'Kuhina o ko na aina e e hoike mai i k< ano oka Daggett huakai i hoounaia ai i Wa sinetona, ame ka hopena o kana hana. Hoo holoia. Na Dickey he olelo hooholo i $4,000 n< 1 ka hoomaemae ana i na alanui me na alahak; o Makawao, me ka huP pu ana me na dal; auhau o ia apana. Waihoia ma ka papa a noo noo pu me ka Bila Haawina. Na Kaunamano he olelo hooholo e kauoh: ana ika Peresidena e koho mai i komite r lala &c., na lakou e hooponopono na uku ma kai a pau 0 ke aupuni. I 4 110 Hawaii, 4 ne Maui me Molokai, 3 no Oahu, 2 no Kauai Aponoia. - Na Keau he olelo hooholo e kauoha i k: Papa Hoonaauao e kukulu i kula olelo hao)< ma Kalihi a i ole ma Moanalua, raai na lik ae o ka Oihana Hoonaauao. Haawiia i ke komiie Hoonaauau. Na Kauai he mau hoololi bila kanawai—E hoololi ana ina p. 11, 12 o na kanawai 0 1882—E hoololi ana i ka p. 1 mokuna 40 na kanawai o 1876—K hoololi ana i ka p. II mokuna 4 ona kanawai o iSS2. Na Amara he olelo hooholo e kauoha ke aupuni i mea ana aina a e paiia na kii o na aina e laweia ana a oki ia paha eke aupuni, i ike mai ka lehulehu. Hooholoia. Nana no i hoolaha mai he bi!a kanawai e hoololi ana i ka p. 1477 mok. 34 kanawai kivila. Waihoia no ka heluhelu alua. Na ka Loio Kuhina i heluhelu mai no ka wa mua i ka bila kanawai e hoolilo ana Ika aina ana kahuna Ka olika no iakou ponoi ma ke ano manawalea. Waihoia no ka helthelu alua. Nana no i heluhelu mar he biia kanawai e pīli ana ina pake kanuaina a malihini. Waihoia no ka heluhelu eloa. Hoomaha ka hale a hora 1:30.