Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 11, 13 Malaki 1886 — KA LIMA KOKO MA MAUI. [ARTICLE]

KA LIMA KOKO MA MAUI.

Penei kahi moolelo no keia lima koko : OAh I.en, he {>ake kuke oia, ua aie nae ia Tora, he lapana e noho hana ana me Mr. Kalauina, no 15 daia, a ua waiho aku ka mea aie he wati pakeke ma ke ano moraki a hiki ika wa e hoihoi aku ai ke dala. No ke koi pinepine aku o Tora ika aie e hookaa koke mai, nolaila, ua ulu ka manao hoonaukiuki iloko o Ah Len a kuko iho la e lawe ike ola oka lapana. Ma kekahi la, lohe ka pake e hele ana ka lapana no kekahi wahi paha e kokoke ana i Maliko, nolaila, hele mua aku la oia ma ke ala pali o Maiiko a pee iho la mawaena o na pohaku, a ua makaukau oia me kekahi pu panapana.

I kona wa i ike ai ia Tora e hele aku ana, ku ae la oia iluna a ki mai la i ka lapana, aka ua hala aku la ka poka mua. I keia manawa, ua kokoke loa ka lapana, a i kona wa i ike ai i ka ha la ana o keia puu make, hopu mai la oia 1 ka pake me ka manao e kaili i ka pu. Aumeume iho la laua me ka ikaika, a no ka ikaika loa o ka pake, nolaila, ua loaa iho la ke poo o ka lapana 1 ka hahauia me ke kumu oka pu eka pake, aua nui ke koko i kahe mai. A mamuli no nae o kekahi ano ulia, ua kani hewa ae la ka pu ma ka liina o ka pake a komo aku la ka poka ma kona wawae. Mamuli no hoi o keia puka ma ke poo o ka lapana, a me ke kahe nui ana mai o ke koko, na ia mea i hoonawaliwali koke iaia, a maopopo loa ka lanakila ma ko ka pake aoao. Hoao iho nei ka pake e olokaa aku i kona enemi ika pali, aka, ua puliki mai la kela a paa loa, a haule like aku la laua. Ia manawa i kapapa ae ai na lima o ka pake a paa kekahi opu laau a paa iho la, ao ka lapana hoi, kakaa loa aku la oia; a mamuh o kona ulia laki, ua īli iho la maluna 0 kekahi o-pu laau a paa loa iho la kona wawae. He pali kiekie loa keia pali o Maliko e haule ai ke kanaka a paki liili, a ua kamaaina no paha kekahi poe i keia pali.

I keia wa i ala ae ai ka pake a hele aku la no Haiku, me kona manao ua haule loa kona enemi ilalo a ua make. Hoea aku la ka peike ma kahi o ka Makai Nui Helekunihi, a hoikeaku i kona wawae ikui ka poka me ka olelo pu aku, na kekahi pake okoa oia i ki. Ma ia manawa koke no hoi, aia kekahi mau kanaka e hele mai ana ma ua alanui pali nei. Lohe laua ika leo o To-i ra ka lapana, mai lalo mai o ka pali e kahea ana i kokua; a i ko laua kiei ma aku, ike aku la laua iaia me na hiohiona manaonao. Ua haawi koke laua i na kokua a laweia i kahi o ka Makai Nui. Ma na mea a pau i hoikeia eka lapana, ua hopu koke ia ka pake a hoopaaia ma ka halepaahao. Maopopo loa iho la ika pake kona pilikia ma o kona ike ana ika lapana, nolaila, ua hoopaa ae la oia i kona lauoho ma kona a i a kaawe iho la a make lea maloko o ka halepaahao Pela iho la kahi moolelō i loheia mai no keia lima koko.