Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 10, 6 Malaki 1886 — Kela me Keia. [ARTICLE]

Kela me Keia.

Ma na mea a pau a ka FJde i hoabi ai no ka oiaio a me ka hi'inaiia o kana mau kalai olelo p?li kuhina a pela aku i hoea mai ma ka I'oaono i hala, ua maopopo mau i keia a roe keia mea, a imua hoi o ke ao holookoa, he oia mau no ia ma ka aoao o ka wnnahee. ka apuhi, a me ke alakai hewa ana i ka lahui kanaka mai oao. He enemi ino !oa nona ka pono a me ka poe e hana ana i na mea ku i ka pono. He lapuwale na alakai |>ololei ana a ka poe aioha aina īo imua ona. Aka t o ka oi loa aku o kona hooikaika ana. (ma o kona poe kalai. ) oia ka hoao pinepine ana e hookahuli i ka pono. rehe?, oia anei ke aloha aina io, a me ke aloha lahui io ?

j Nawai e pane ae ka oiaio, a nawai ihoi e haina mni ka wahahee? He mea i kaepale loa ia ke kaulike o ka pono a me ka hewa imua o ka lehulehu naau--30 a hoopono, aka, imu.-» o Elele alakai lalau, he maikai no. O ke alanui ana e alakai nei i ka lahui, ka meheu mua ia o ka mokuahana e ala ai na kuee īkaika iwaena o ka lehulehu; e ala mai ai na hana kipikipi iloko o ka aina ana e hapala ae nei i ka poe e imi aku nei i ke kuokoa mau loa 0 ke aupuni Hawaii he kipi. O ke aha na hana ki.okoa kaulana loa a ka poai kulai kuokoa ana e painuu mau nei i hanaia i ko lakou au e like me ka makia i hookahuaia no ka pono : "Ua mau ke ea o ka aina i ka Pono." Nawai e pane hou ?

Ae, e kuhi aku a kuhi mai auanei ia i hi-kauhi a i ki-walao, e hookuanui ae ai ka pane aia ka pono o ka loaa o ka maha. No ka pono ana e hooikaika nei e hookahuli ke kahua o ka makia a ka Moi Kauikeaouli i kukulu ai: "E mau loa aku ka maluhia a nie ka hanohano o ka aina i ka Pono." Aka o ka panai ana mahope aku o ia makia paa a keia poai i kukulu iho nei, "ua mau ke ea o ka aina i ka omole kini." Aole*he au o ka hookahuli aupuni maopopo i hanaia mamua la e like me keia; ahuai mua i ka pono o ka lehulehu a pau, a hoao t huna ma ke kuai okoa ana mai i ke kuleana ponoi o ka # makaainana Hawaii me ke dala. Oia anei ka pono ?

Aoi.k, aka, o ka mole la o ke kumakaia ana i ka ili ulaula nona ka iepo o Hawaii. Ka pakali mua keia o na hoolilo ama i houluulu mau ia e na manao haakei. Ua hoao mua ia mai la a lilo ke kuleana kuokoa o £e kanaka ma ke dala, a o keaha aku koe? O ka aina a me ke ola. Ua hoonaneaia ka lahui me na leo kalahea e wawalo ana, he aloha, a he makee i ke kuokoa o Hawaii, a ia wa hookahi no ua hoomakapo pu ia na maka me ka hulali o ka wai dala, haulehia kaokoa ke kino a me ka uhane i ka lua mimilo oke kuhihewa nui. Lilo ka pono kuokoa o ke kanaka Hawaii i ke Jala, pela auanei e lilo ai ka aina a me kona ea. Auhea ka oi o Hawaii e like me na leo mahu wale ?

Oi auanei paha ma na ano kipe e lilo ai ke kuokoa ponoi o ke kanaka; oi paha ma ka hoolilo aina; oi paha ma ka hoohainu rama, a me na . hana paewaewa he nui a na hookele aupuni. Ae, o ko ka Elele manao pela, me kona mau manao alakai hewa. Aole pela ko ka Oiaio, e oi o Hawaii ma na hana pono, na hana hoopomaikai, a me ka hoomau ana i ka waiwai o ka aina. Aole e hoohalike me ka ka Elele, ka nuku i kekahi lala a koo ikaika nana e hoowaiwai nei ka aina, oia ka oihana kalepa. Nawai la na waiwai ana e helu papa ana i ka Poaono nei? Helu i, Kopaa; Helu 2, Raiki; Helu 3, Ili, &c. Kahaha, hamama hewa paha ka waha ea, kani hewa auanei paha ka moa.

Ae, ua kani hewa ua wahi moa lu i ke aumoe okoa, aole i ka wjnoao; ua papapau na manamana 1 ke kuku i ke kala o ka alaihi, a ua pa hewa ka hauna pahi a ka maukauka i ka pohaku. He mea n\au kona hakiopa ana ke pa lihi aku ia i ka hu'a o ka uwepa kiani a ka lima oiaio, a nona ka hanu hope loa me kahi leo hoonawali o ka ho'ipepe e puana mai nei, o ke u kopaa" ka helu lvmej>oo o na waiwai puka aku mai ka aina nei. Ua hoomakaukau oia i ka ha

mare no kona manamana ponoi iho, a aole no ke poo oke kui. Ke kau aku nei na halia ana ua loaa iaia he ala no ka hoopololei ana i kona mau aoao.

Aka, i hookahi uwalo i ka lahui, a i hookahi ka manao e lokahi ai. E ike no kakou i kekahi wa i na ao kaalelewa ma ka lani e nee awiwi ana, a e hoomanao iho kakou ua makani luna, ua ino, ke lele īno ae nei ke ao» Aohe he mau nune nui e ae i ala mai ai na kalai jnanao no ka lahu», ke aupuni a me kona mau hookele aupuni, aka no ka pomaikai, ka maluhia, a me ke kuokoa mau o Hawaii, na iini nui o na manao 0 keia pepa e hoomau ia. Ua ikaika na hoao kulai kuokoa a kela aoao, ua hoo pio ia ka mana kuokoa e ka māna daU, a hookahi hopena o ka lahui i punihei Ina pahele he poina Nolaila e kupaa kakou ma ke kipaku ana i na hana ino a j>au t mau ai ke kuokoa; e pale loa i na o)elo apuhi a ka Elele; e pupukahi Uke, oiai, "A lokahi kakou, kupaa, mo kualuna, helelei"