Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 43, 24 ʻOkakopa 1885 — KA WAIHONA O KE AUPUNI. [ARTICLE]

KA WAIHONA O KE AUPUNI.

Oi m, aole he mea hewa ko kakou ike a hoomaopopo ike ano oka Waihona o ke Aupuni i kela a mekeia elua makahiki, no kekahi manawa kupono i hala, ua manao makou he mea maikai; e waiheki keia inau huahelu, i lawe ia mai mai na hoike ana a ke Aupuni, a penei no ia : 1876, Koena maka Waihona, $89,000. 1878, " u " $130,841. 1880, 1 " 4i $33^»580. 1882, " " " $126,541. 1884, " •' " $2,200. Ma keia kakou e ike ai, mai ka makahiki 1876*3 hiki i ka 1882, ke kau i noho mjtf'ai ke Kuhin? Kipikona, e piha mau ana ka Waihona Aupuni me ke dala. Mahope mai oia wa, iloko no o ko keia Aha Kuhina manawa, 1884, ua haule ino loa ka Waihona. Ma na hoike ana e loaa hou aku ai ia kakou na huahelu no ka Aie Lahui mai 1876 a ka 1882. 1876, Ka nui oka Aie, $459» 18 71878 Ua emi mai ka Aie $444,800.! 1880, " " " $388,900.! 1882, " " " $299,200. | Ua emi mai ka huina 0 ka aie i keia mau kau malalo o ka lawelawe ana a na Kuhina o ka Moi, e hoole ia nei ke kupono e M aoao Aupuni no ka malama ana i ka waiwai a me na hana o ke Aupuni. Iloko o keia mau makahiki i hoike ia ae lā, ua pii mau ka loaa oke Aupuni, ua malama la a oi wale aku na hana e pono ai ka aina, a ua hoemi ia mai ka aie he $159,987. Pehea la ko kakou kulana iioko o na makahiki i kaa ka hana ma ka lima o keia' Aha Kuhina ? Ua hoomaka mai o Kipiko na mai ka 1882 a hiki i keir> wa, aole i emi mai na loaa oke Aupuni, aka, ua |pii hou aku nae ka aie o ka Lahui, mai 1882 a 1884, he aneane $900,000. a ke hiki aku i ka iBS6, me he la aole e eini mai ana ka aie i ka Ke aui ae nei makou e nana i na hana ano nui a keia Kuhina i alai ai ai e hana ia, mailoko ae o na loaa ulu man o ke Aupuni, me na loaa hoaie, i hooulu ia iloko o kona au, i hiki aku ika $1,200,000 oi aku i ka aie o iSB2. He mau huahehi ano nui keia, e ao inai ana ia kakoe, e noonoo a e kaana pono, i ka nui a lawa pono 0 na hoike ana no keia mau dala mahuahua i hoolilo ia malalo o ka lawelawe ana a keia poe e noho nei ma ka oihana. Ke ulu nei anei na hana kuonoono o ka aina i lawaua i kupono no na dala i hoolHoia, a i makepono ai ko kakou aie ana ? He k'analua nui ko makou. Ke uwe

n»ai nei na apana a pau o ka aina no ka nui o na hemahema o na alanui, na alahaka, na uwapo, a me na awa pae, a ke ike mau nei no hoi kakou ika mauleule oka Waihona Aupum. Iloko o ka nui hewahewa o na dala i hoohlo ia mai ka lima pipiU aku o keia poe Kuhina, ke ike nei kakou i ka nui o ka hemahema o ka aina, i kx wi oka ainat ika pilikia ona makaainana. Me he ta o ka hapanui o na hana ano nui i hanaia iloko o keia mau makahiki, mai tSSa mai, ua hana ia e na hoa mua i haalele mai. ! ka hoomaopopo iho, he kanikani nu|>epa wale iho no ka lakou nei hana, a he ahuai dala ma kahi e pono ai ko lakou mau waihona me ko lakou mau hoa'loha. Na na Aha Kuhina mamua aku i kukulu ka Hale Alii o Ahiolani Hale, ke Ala Huki Moku, na Kio Wai ua malama pono ia na ahnui a me ni alahaka, na uwapo roe na awapae. O keia mau hana a pau ua hana ia me na loaa Aupuni ka hoemi mau ia o ka aie lahui, me ke koe oke dala ika Waihona. Ke hoohalikeia na hana ona kau mua me ko keia mau kau ehia, uahoohaule ino loa ia na pono o ka aina a me na pomaikai oka lahui, a me he la, o kahi hooilina e ili m&i ana maluna o kakou ma keia 1 mua aku mamuli o ka lakou nei hooke|le ana, he aie nui he miliona me ka hapa» he kulana bane):arupa, he auhau hou aku ma keia hooe, he mau hoolilo ;>alena ole» ahe hoowahawaha ia e na Aupuni hoaloha e ike a e noho kuikahi nei me kakou.