Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 36, 5 September 1885 — Kakauia no ke Kuokoa. [ARTICLE]
Kakauia no ke Kuokoa.
Ua hoolaha aku makou no ka rula hou i kuahaua ia e ka Peresidena o ka Papa Hoopae Lima Hana, e haawi ana i ka mana i kekahi mau Komisina e hooponopono a e hookolokolo i na hihia mawaena o na Iapana a me na Pukiki me ka haku, he elua pule i hala ae nei. I keia mau la i kaa hope ae nei, ua lohe hou mai makou i ke ano o na hana e hoohanaia nei i na Iapana, a me he la, mamuli o ia kumu i koi ia mai ai ke aupuni e haawi aku i ka mana i hoakakaia ma ka hoolaha a ke Kuhina Kalaiaina. I kekahi wa mamua aku nei, ua ulu mai he hoopaapaa mawaena o ekolu Iapana a me na ona o kekahi mahiko o Maui Hikina. He mai ke kumu o ka hoole ana o na paahana e hele i ka hana, aka, mamuli o ka ike o kekahi kauka, ua hooleia ka oiaio o ko na Iapana kumu hele ole i ka hana.
Ua paakiki no nae na paahana, a no ia mea ua hoopii ia imua o kekahi lunakanawai apana, a ua hoopaiia he elima <jala pakahi, me ke kauohaia e hoi i ka hana. Ua hoole no na paahana aole e hana, a ua iaweia lakou ma Wailuku, me ka hookikinaia a me na hoehaia. I ka hiki ana i Wailuku ua nana ia na lapana e ke kauka ma ia wahi, a ua olelo oia he mai 10 00 ko lakou, a ua hoihoi ia ma ka haie mai, & ma kekahi la ae, ua make aku la kekahi o lakouu Ua lawe ioa ia mai na mea e ola ana a eia iaua ma ka Halemai Moiwahine e Upaau ia nei Mamuli o keia mau hana a me kekahi mau hana ano like e ae, ua k>he aku nei ke Aupuni o lapana, a ua hoolaha ae i ka oielo kua» haua e papa ana aole e iawe hou ia na Upana ma Hawaii nei. Mala o o na kumu, ke ike nei kakou he kumu ku* pono ka i ioaa aku i ke aupuhi © lapau eliooki 1 ka holo uimaio kon& la-
hui bnc*. He «:m;amiru. u-uk.; ; £ l*| iii?J ana mai o na hemahema ma ka f 10 o ko kakou t p?h ana ī ka maiama ana o na paahana i hiki mai io kakou n«L Iko makou !ohc mua aiia hc okoa ?oa aa hana i manaoia a i hoike u aku i na 'Ln a roe na Luoa aupuni o lapana e pili ana i ka poe e la*reta mai nei, He okoa ioa ko ka Moi manao i hoea aku imua o ka Emepera o ma oka Ekle i hoounaia aku ai, ka Hon. J. M. Kapeea. Maniuli o
3ia nnu wehewehe maikai ana i ae ta | mai ai na lapana e heie no Hawaii nel Aia nae a ioaa mai la ka ae oiuolu la mai. ua kaa ka lawelawe a me ka hoo ponopono ana me keia Aha Kuhina. I ka wa i li!o ai ka hana na Kipikona, ua hoonuka mai ke ano kapuiu a hana n?3a'ea no na maiihini, a eia ke uiu ] mai nei na hoojK>ino ia kakou, ahe mea maopopo oie, ihea la e pau ai ? Ma o ka keia Aha Kuhina iawelawe | ana i keia hana, hookahi wale na,raea | a makou i ike, oia ka hoiopono o na uku ana * a keia Aha Kuhina me kona mau agena e laweiawe nei i ka hana hoopae lapana. Ke hoohalike ia ka uku mau he kanalimakumamaiima dala o ka lapana a hiki ianel, me ko ka Pake he umikumamalua o ka mea hookahi a hiki i Kina, he oi aku ka puka īno o kekahi poe ma ka hooj>ae ana mai ī na lapana. Ma keia ano, he maopopo ia makou, ua minamina loa keia Aha Kuhma i ka haule o kem mau dala ko mo wale i na pakeke o ka j>oe e laweiawe ana i keia hana, ma oka j>apa ia oka lawe ia mai o na lapana. Me he la, no keia kumu hoowaiwai i kekahi poe, ua makaukau, a ua aa loa keia aha kuhina, e kumakaia i kekahi o na pono kumupaa o ka aina, i mea e oluolu mai ai ke Aupuni lapana, a hoekuu hou mai i ko lakou lahui e pae ma Hawaii nei. He oia maoli no ke kumu, ina kakou e hoomaopopo iho, i ke poholo pu o ka umikumamalua dala o ka pake hookahi i ke kanalima kumamalima o ka laj>ana e laweia mai nei. He mau dala puka, a luhi oie keia o na hoa'loha
ame ka oiwi ponoi eai malie ai, a e hanai aku ai i na lunamakaainana o keīa mua aku, i nalo keia mau ino, a me na mo e aku i ikeia a me na mea i īke ole ia e kakou.
Ua hoike ia mai īa makou kekahi leta, mai kekahi o na makamaka ma lapana, o kekahi haole i noho iho nei ma Honolulu nei, e ninau mai ana i ka oiaio o na wanana i lohe ia ma lapana no na paahana mailaila mai. Ua hoike mai keia hoa'loha i kona minataifiS;T ka īke ana 1 ke pani īa o ka ipuka i hoohamama ia no ko laila lahui e holo mai e hoopuipui i ko kakou lahui, a hoolau kanaka ia Hawaii. Ua lohe lakou aua mahalo i ko ka Moi manao i heea aku b lapana, ma kana mau olelo i kona wa i lapana, a ma o na palapala i hiki aku a ko laila Alii, a he mea kuia, a he mea hoohaulehia i ka manaolana o ko Hawaii mau hoa'loha ma lapana, ka hoopahuaia o na kalai maikai ana a ka Moi a loaa mai keia lokomaikai nui 0 lapana, ma o ka hana ano e a ka Aha Kuhina Hawaii. Pomaikai kakou 1 ka loaa ana ma o ka Moi, poino mau nae kakou mamuli o kona Aha Kuhina.