Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 30, 25 July 1885 — Page 4

Page PDF (1.71 MB)

This text was transcribed by:  Marvlee Naukana-gilding
This work is dedicated to:  George Lononuiakea Naukana

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

 

Ka Nupepa Kuokoa

No ka Makahiki,   $2.00

No Eono Mahina,   1.00

Kuike Ka Rula

Poaono  Iulai 25, 1885.

 

Haawina Kula Sabati.

            Haawina Kula Sabati. VII. Aug. 16, 1885. Kumuhana, Ke Kaula o Iehova. Pauku Baibala. I Na'Lii, 18:30-46.

            Alaila, i mai la o Elia i ka poe kanaka a pau, E hookokoke mai io'u nei; Hookokoke ae ia ka poe kanaka a pau io na la. Kukulu hou ae la oia i ke kuahu o Iehova i hiolo ilalo.

            Lawe ae la hoi o Elia i na pohaku he umikumamalua, mamuli o ka helu ana o na ohana a na keiki a Iakoba, a ka mea i hiki mai ka olelo a Iehova ia ia, e i ana, E kapaia auanei kou inoa o Iseraela;

            A kukulu ae la oia ia mau pohaku i kuahu no ka inoa o Iehova a hana iho

@

@@oopau iho la i ka auwaha.

ka pohaku, a me ka lea pau, moe iho hoi i ka wai iloko o ka @u la hoi lakou

            A ike ka poe kanaka o Iehova, oia la lakou ilalo ke al@

@@@@ @a ke @ha ia lakou, E hopu i na kaula o Baala, i ole e pakele kekahi. Hopu ae la hoi lakou ia lakou, a alakai ae la o Elia ia lakou i ke kahawai o Kisona, a pepehi iho la hoi oia ia lakou malaila.

            I mai la hoi o Elia ia Ahaba, e pii oe, e ai, a e inu, no ka mea, eia ke kamumu ana o ka ua nui.

            Pela i pii ai o Ahaba e ai a e inu hoi Pii ae la hoi o Elia i ke poo o Kareme la, moe iho la oia malalo o ka honua, a hookomo iho la i kona maka iwaena o kona mau kuli.

            Alaila olelo mai la oia i kana kauwa, E pii ae oe ano, e nana i kai. Pii ae la hoi oia, a nana aku la, a i aku la, aole. Olelo mai la hoi oia, E hele hou i ehiku hele ana.

            Eia kekahi i ka hiku o kona hele ana i aku ia oia, Aia hoi, ke hoea mai la he wahi ao uuku me he lima la o ke kanaka mailoko mai o ke kai. A olelo mai la oia, E hele oe e olelo aku ia Ahaba, E hoomakaukau ae oe, a e iho ae, o paa mai oe i ka ua.

            Eia kekahi, ia manawa no, poele mai la ka lani i na ao a me ka makani, a nui mai la ka ua. Holo kaa ae la o Ahaba a hiki i Iezereela.

            Kau mai la hoi ka lima o Iehova maluna o Elia, kaei iho la oia i kona puhaka iho, a hola ae la imua o Ahaba a i ke komo ana i Iezereela.

            Pauku Gula, O Iehova oia ke Akua I Na Lii, 18: 39.

            Manao nui, He kamahao ko ke Akua hooko ana i na pule a kona poe kanaka

NA HELUHELU LA.

Poakahi,          1 Na Lii 18: 30-46.

Poalua,                        2 Oih. Lii 7: 1-14.

Poakolu,          Kana. 13: 6-18.

Poaha,             Iak. 5: 13-20.

Poalima,          Luk. 11: 1-13.

Poaono,           2 Na Lii 19: 8-20, 32-37.

Sabati,             Hal. 65: 1-13.

Mele, Ke paa nei au ia Iesu. H.A.N

72 Pule.

NA NINAU.

            Owai ka i akoakoa ma Karemela? a ma ke kauoha a wai? e aha? Ua hoao na kaula o Baala, heaha ka hope? A o

 

 

NA NINAU.

wai ka Elia e hookokoke iaia? I NaLii 18: 30. Heaha kana i kukulu hou ai? Nawai i wawahi i na kuahu a Iehova? I Na Lii 19: 10. Ehia pohaku i lawe ia no ia kuahu? Me wai ko Iehova hana ana i ka berita? Kin. 32: 26-28, 35: 10-12. Ehia ohana o ka Iseraela? Heaha ka i hanaia a puni ke kuahu? Eono paha galani ka piha ana o ia auwaha. A pau ka hoonoho ana i ka wahie me ka mohai, heaha ke kauoha? p. 33- Ehia pika wai i i ninini ia ma ke kuahu? Ua piha anei ka auwaha me ka wai? No ke aha keia hooma-u ana i ka mohai? Ina ua hunala ke ahi malalo o ke kuahu, aole anei e pau i ke kinai ia e ka wai? I ka wa hea ke kaumaha ana i ka mohai ahiahi? I ka auina ia, i ka hora ekolu paha.

            Ia wa pehea ko Elia pule ana? p 36. Heaha ka berita a ke Akua i hana me Aberahama, Isaaka, a me Iakoba?  mahea ko ke Akua kapa ana iaia iho ke Akua o Aberahama, o Isaaka, a me Iakoba? Puk. 3: 6, 16. Ma ke kauoha a wai ko Elia hana ana i keia mau mea a e hoolohe ia kana pule i maopopo ke aha? p 37. Ia wai ka nani? Imi anei o Elia i kauwahi mahalo nona iho? E huli hou ana na kanaka ia wai? Ua loheia anei ka Elia pule? Ma keaha i maopopo ai? p 38. Heaha ka i pau i ke ahi? Koe anei kauwahi mea e pili i ke kuahu? Kupanaha anei keia, a nohea mai ke ahi?

            Aole anei i oi loa aku i keia hana mana ko ke Akua hoouna ana i kana Keiki i ke ao nei, a nana i ho-a i ke ahi ma ka honua a puni, aole no hoi e pio ana? He mea aha na hana mana? A maopopo anei ma ia mea na ke Akua i pane mai? Ua hanaia anei na hana mana o ia ano i keia wa? Ua loaa ka baibala i keia wa, e hai mai ana i na hana kupanaha a ke Akua i hana ai, a aole anei i lawe ia.

            I ka ike ana o kanaka i keia hana kupanaha, ua aha lakon? p 39 Pehea ko lakou hooho lokahi ana? H@  ka hana a Elia i haawi kol@@ @kuu e 

hooko no Iehova? @ p 40. Ihea ka lawe ana? Ehia o ia, he poe kaula? Ina ua koho ia poe kanaka ia Iehova e hoolohe anei i kana mau kauoha? Io.14: @5.

He kauoha anei ka ke Akua no ka poe hoomanakii? Puk. 22: 20, Kana. 13: 1-18; 17: 2-7. No keaha keia kauoha?  Nowai ia lahui? Ina lilo lakou i ka hoomanakii, aole anei e kipi ana lakou i ko lakou alii nui? A minamina anei ke Akua i ke ola o kanaka? Minamina anei Oia i na uhane o kanaka? Ua oi anei ke ola kino ke ola uhane paha?

            Ina e poino ana ka lehulehu i ka poe kakaikahi, aole anei he pono e hoopai ia lakou e ke kanawai, i mea e kinai i ka ino? He hana aloha anei ka hookuu wale ana i na lawehala? I ka wa e kinai ai i ke ahi, i kinohi paha, aia a aa nui paha alaila kinai? Oiai o ka hoomanakii he kipi i ke alii nui o ia lahui, aole anei he pono e hoopai ma ke kanawai? Ia kakou anei ka hoopai ana i ka poe hoomanakii, a hoomaloka i keia wa? Rom. 12: 19.

            Pau ia luku nui ana, heaha ka Elia kauoha ia Ahaba? p 41. Heaha la ka mea e hiki mai ana? I ko Ahaba hele ana e ahaaina, ihea ko Elia hele ana; e aha? Ua hoohaahaa ia anei ka naau o Ahaba i ka ike ana i ko ke Akua mana a me ka luku ana i na kaula o Baala? Heaha auanei ka hopena? Heaha Ie kauoha a Elia i kana kauwa? p. 43. Ehia hele ana e nana? Ua pane koke anei ke Akua i ka pule i na mana wa a pau? No ke aha ka hoopanee i kekahi wa? Heaha ka i ikeia mahope iho? p 44. Heaha ke kauoha ia Ahaba? Owai ke kahawai e kokoke ana i Karemela? Ina e ua nui ana, aole no e emo a piha o Kisona a hiki ole ae na kanaka ma kela aoao. Ihea ko Ahaba hele ana? Owai ka i holo wawae aku me ia? Owai ka i hiki e i Iezereela?

            Ua mihi na kanaka, ma ke aha i maopopo ai na kala ia no lakou? Ua pau anei ka pilikia nui o ka aina i ka loaa hou ana o ka ua? Ua pau anei ko ke Akua mana? Nowai ka mana ma ka la Penetekoka? Nowai i keia wa, e hoohuli ana i na kanaka ma na aina naauao a me ka hoolamalama ana i na pegana e noho ana iloko o ka pouli o ka homanakiii? He hoomanawanui ke Akua, aka, he palena no ia hoomanawanui ana, alaila e ike ia auanei kona mana, ma ka uku ana i kela a me keia e like me kana i hana ai.

            Aole anei he nui ko ke Akua hana mana i keia wa i maopopo lea no, a Iehova, oia ke Akua.

            Mele, He kumupaa loa. Hoku Ao Nani 87.    Pule.

 

 

MEA INU IKAIKA.

[STRONG DRINK]

            Owai ka inoa? Nui na inoa, o Wiseki, Ale, Pota, Waina, Gini, Rama, Barani, Saida, Okolehao, Uala awaawa me kekahi mau mea inu ikaika e ae.

            E makau ia mau mea; mai hoopa aku. Aia mahea i noho ai lakou nei? Aia iloko o na barela, na pahu, na omole, na ie, na ipu aniani, na kiaha nui, na kiaha liilii. Aia iloko o na Saluna, na Hotele, na hale hoopahupahu, na hale ahaaina male, ahaaina hanau, ahaaina make, ahaaina makamaka, ahaaina makahiki hou, ahaaina Karisimaka, ahaaina la kuokoa, ma na hale lealea, hale hulahula, na hale alii, na hale o na

 

 

MEA INU IKAIKA.

(STRONG DRINK)

keonimana, o na haku aina, o ka poe waiwai, a o ka poe ilihune, e kau ana ma na papakaukau, ma kahi akea; ua huna ia kahi maloko o na pahu lole, a mawaena o ka ukana, a o ka opala maluna o na moku, a maluna o na kaa, a maluna o na holoholona. Aia hoi kekahi mea inu ikaika iloko o ka waha, iloko o ka puu, a iloko o ka opu, a hiki aku i ka lolo ke poo. Auwe! Weliweli ka nui o na wahi i noho ai o na mea inu ikaika. Kakaikahi na wahi i noho ole ai. Ekolu wahi maopopo i komo ole ai, ka luakupapau, ka luaahi, ka lani. A pono ke helu ia na hale o ka poe i hoohiki a hooko i ka hoohiki e haalele loa ia mau mea inu ikaaika, aole e hoao, aole e hoopa, aole e lawelawe. A pehea na ekalesia me na luakini, na hale kula, na hale hookolokolo? Komo no ia mau mea inu ikaika iloko o ia mau wahi i kekahi manawa.

            Heaha ka hana a keia mea inu ikaika i hana ai? Eia kekahi mau hana ana. Hooaa ia i ke ahi iloko o ka opu, a hookomo i ka mea make iloko o na aa. Hoobaila ia i ke koko, hoonuu i ke alelo, a houlaula i na ihu, a hoomakole i na maka, a hookuli i na pepeiao, a hoohaalulu, a hoohikaka i na lala kino, me ka hoohio i ke kino. Maa oia i ka hoopupule i ke kanaka, a hoolalau a hoonalowale aku. Hoala oia i na hakaka, na pepehi, na hookahe koko, a nui ka poe i make iaia.  Hoo@@@ oia i na hale paahao i na paahao piha @@@ oia i na laau amana a li ma@ Kukulu a poe ui, ka poe makua, ka luna iho i k@e. Hoolilo oia i ka poe poe elemak@ ilihune, i ka poe hanowaiwai i poe ouwale a hoowahawahaia, hano i poe la@@ i poe naaupo, a hupo i ka poe naau, oia i na ohana i na poloa. Hoopiha hana ino, a pilikia loa ino, na kue, na keiki, pololi, ai ole. na wahine, me na @

na wahine, me na@

lole ole, hale olea kino maikai, a lilo i

            Hooanoe oia @@ a pehu a ino loa. 

mau kin@ puupu@@ @a maikai i inoa ino,

Hoolilo oi@

a hoowahawahaia, a makemake ole ia. a no ka makemake ole ia, loaa ole ka hana e ola ai ke kino.

            Hoonui oia i na wahine kane make me na keiki makua ole. Ma o na la nui ka aie o ka inu ia, a pau ka waiwai na hale, na aina, na kihapai, na holoholona, na aahu ka morakiia, a mahope, kuai ia aku, a nele i ka hale ole i na aina ole, i ka aahu ole, a lawe ia i na hale malama i ka poe ilihune.

            Na keia wai ikaika i hoopiha i na keena o ka poe inu i na daimonio hooho lakou, eia na daimonio, a paapu wale, ke pii mai nei ia'u; kokua, kokua, hoopa mai ia'u, e kipaku aku i na daimonio, na uhane ino.

            He mana ko keia wai e hoohiolo ai i na aupuni, a e hoopiha i na luakupapau i na kupapau, e like me na mai ahulau a hiki i ke kausani a pa kanalima na kausani, a hoopiha i ka luaahi i na uhane o ka poe i inu iaia, a piha na ohana, na aina, na ekalesia, me ka lani ou i ka uwe no ka lehulehu i lilo i ka diabolo a i kona luaahi.

            Auwe! Auwe!! Auwe!!! U, oki oe mai hai hou mai i kekahi hana a keia mea inu inu ikaika, Ua lawa keia A no ke aha kou hoike ana mai i keia mau hana a ia mea ino ikaika? I ike pono oukou i kona ano, i makau iaia a kipaku loa aku.

            He nahesa maalea oia. He mea hoopuinipuni, hoomalimali, hookamani, wahahee wale, E inu oe wahi ana, aole oe e make. He mea hookaakaa keia i kou mau maka, a e ike oe a naauao e like me ke Akua. E hoao kou alelo, ono ea. Olioli oe, lelele, holoholo, lealea wale. E pane aku oe, e hele pela aku e Satana, mai o'u aku nei. Ua ike au i kou ano. Ka diabolo no oe elike me ka liona uwo. Ke holoholo nei oe io a ia nei, e imi ana i kaumea e a@e ale wale ai.

            Ko'u enemi mai keia, e Hawaii o Keawe a hui pu kou mau hoa makua. Ua makaala oe mamua. Ua hookapu loa oe i ka lawe ana mai i keia wai ikaika iloko ou. Ka hana ana, ke kuai ana. ka inu ana. Maluhia no oe, aole nae i maluhia loa, no ka mea, aole i hooko pono ia ka hookapu ana. I keia manawa, ua wehe ia ae ke kapu. Aole nae i wehe loa ia. Ua ae oe e haawi i na laikini e kuai i keia wai inu ikaika, me ka hoopuni ana ia mau laikini i na kanawai, me he pa pohaku paa ala. Alia, ua hookapu oe a hoopaa ia wai ikaika mamua no ke aha? No ka mea, ua ike oe he enemi nui ia, he liona uwo e hana ino ana, he diabolo e hele haukae ana. Mahaloia kou hoopaa ana iaia. Maluhia ka aina. Pela ka wanana ma Hoikeana, 20: 1-3. Ua hoopaaia Satana ke diabolo i hookahi kausani makahiki iloko o ka luahohou. Maluhia ke ao nei no ia mau makahiki hookahi kausani. Mahope iho ua hookuu hou ia ka diabolo iwaho, a weliweli ka haunaele. Hana Satana e like me kana hana ana mamua, hana ino, hoohaunaele.

            Ua ike e oe e Hawaii, i ka hana a keia enemi, keia liona, keia diabolo, ka wai ona, a hoopaa iaia. No ke aha kou wehe ana iaia, a haawi i mau laikini me na kanawai i mau kaula kaohi i ole e lele loa aku a hana ino loa? No ke noi ana o na kanaka o'u, a ikaika ke noi me ka hooweliweli a hoahewa mai ia'u ke ae ole au. Ka i no elike ana oe me ko'u mau mauna, e paa ana me ka

 

 

MEA INU IKAIKA

(STRONG DRINK)

hoonaueue ole ia. E paa hoi e like me ke Akua. E ae anei ke akua ke hoopii kanaka iaia, e hookuu ia lakou e hana hewa? Aole paha. Aole au i hookuu loa i keia diabolo. Ua paa iki i kuu kaula, ka laikini. Kahaha ! he  he kaula anei ka laikini? He kaula aha ia? He kaula moku wale.

            Ua hookuu oe i keia liona, ikeia apoluona ahiu loa iwaho o ka hale paahao. Makau anei oia i kau kaula moku wale? Nana, aia ka oia ke holoholo nei i o ia nei e imi ana i kana mea e moni wale ai. Alualu anei oe iaia e hoihoi mai? Alualu makehewa ! Nana oia i hope me ka akaaka henehene, e hooho ana, ua ko ko'u makemake, ua hemo au iwaho. E makau oukou o lele au maluna oukou a haehae liilii ia oukou.

            He olelo kamalii anei keia a oiaio ole? E hookaakaa oe e Hawaii i kou mau maka, a nana i ka oiaio o keia hoike ana. Ae, he oiaio no. Pehea la, ka paono? Ua kuhi au o ka laikini ka pono. He kuhihewa ka ia. A heaha ka pono? Hookahi wale no mea pono. E hoihoi i na laikini, a e hookapu loa oe i ke kuai ana ua wai ikaika nei, ka lawe aua mai, ka hana ana, ka haawi ana, ke kuai ana.

            Ka hana nui keia ma Amerika Hui i keia wa. He aoao i kapaia, Ka Aoao Hookapu loa; oia hoi ka poe e noi ana i ka ahaolelo nui ma Wasinetona, me na ahaolelo o na mokuaina, e hookomo i kanawai iloko o kela me keia kumukanawai e hookapu loa ana i ka hana ana, i ke kuai ana, i ka haawi ana i waiona i na kanaka, E pau na hale kuai rama. E pau ka haawi ana i na laikini kuai rama. Ua hoao ia na laikini. Aole loa oia ka mea e emi ai ka ona. Ua piha Amerika i na hale laikini. Ua piha ka aina i ka poino o ka ona.

            E mahuahua mau ana ka aoao hookapu loa i kela la i keia la. Ua lana ka manao o ia aoao, e lanakila auanei. Mai lanakila ka aoao hookapu loa ma Hawaii nei, ma ka Ahaolelo 1882.

            Mai paupauaho ia aoao. E hoao hou malia paha e lanakila ana ma ka ahaolelo ma 1886. Na ke Akua e kokua i lanakila io no.  HAWAII.

 

 

HE LEO HOOLANA

I na Kula Sabati o Hawaii Komohana, mai na a o Kapalaoa i Kekaha, a hiki i ka wai nahu-pu o Honuapo, i ka lailua a ka Moae; Aloha oukou a pau.

            Ua oluolu i ka Ahahui Nui o ka Pae Aina, ka hookohu ana ia'u i Kahu Kula Sabati Nui no Hawaii Komohana. Nalaila, e na Kula Sabati o na Keaukukniula, eia ka i o Lahonua, mali ia na makau a ka iawaia,  imi ia na ninau baibala e hoopohihihi ai i ka noonoo, kuie-e ae no i na Pake a kakou no Kohala.

            E Kailua e ! E Ala, e hookanaka mai, mai hookahuli i ke ao ana o na mele, i hookahi no kakou ma oa mea a pau, nou au, e hoolohe i keia, no ka mea, o ka pono ke hanaia, a haule mai na lani.

            E Helani i ka Waipukaiki, aohe hoi ou olena ana, he hoolua wale no.

            Aohe a'u olelo nou e Kona Waena, oiai, he manu oe i hou a ka ihu, he mau loea kou ma ka himeni, hooi ae i lilo ka Helu I.

            Pehea oe e ka makua Desha, pai ia ae o Kepulu I Kohala.

            Nou e Hookena, pakaia, noii ia, pupukahi na mana i ka lima, hawele na kamaa i na wawae, no Kohala ka ihu.

            E na Kapalilua, e liuliu, e kakua na na malo i ka hope, e hopu i na laau pakuikui, e kui ka hele a ka naau haahaa no Kohala.

            E Kauahaao e, e hookala na pahi, e hoopiha na pu, e ku iluna, a e hele ae i ke kahua paio i Kohala, i ka mahina o August e hiki mai ana.

            Mahalo loa au ia oukou e na Kula Sabati o Hawaii Komohana, ke lohe ole au mai ia oukou mai i na ninau ano kamalii, a me na mele haku ano ole.

            Ina iho no ka ai a ka makua Laiana, noke ia. Ua makemake loa au e ike i ka papa Helu o na Kahu Kula Sabati apana, nolaila, e hoouna mai ia'u.

Jos. K. Nahale.

Kahu Kula Sabati Nui o Hawaii Kom.

 

 

HE MAU MANAO PANE AKU IA

KAKOLIKA MARE WAHINE.

                        O ka poe kahuna mare wahine ole, he poe lakou ua loaa i ke Akua, e like me na Anela. He oiaio no kela olelo ina i ka lani lakou e noho Kahunapule ai i kahi hewa ole, alaila, he oiaio loa ia aka, ina i ka honua nei, he makehewa kela olelo aole lakou e pakele ana i ka hoowalewale ia, a ua haule no lakou i ka hewa moekolohe i kekahi manawa. Eia kekahi, i ka wa e hoea mai ai o ka hoowalewale iaia i na he mea kino a he mea kino ole paha; alaila, ihea la oia e hoomaha ai i keia kuko nui ana? Na ka mea heluhelu e koho kahi e hoomaha ai. Nolaila, ua oi aku ka pono o ka hoolohe ana i ke Akua oia hoi e mare, mamua o ka hoolohe ana i ka Paulo manao ponoi, he kahua hanu wale ia, nolaila ea, o kau koi aku ia L. Laiana e huli i Kakolika maluna o ke kahua a Paulo e olelo nei, mamuli paha oe akaka ia mai, aka, eia paha kekahi mea e kamailio ai, ina no aole makemake ke kanaka aole e mare wahine, ua hiki no aia iaia ia manao, ina no hoi e 

 

 

 HE MAU MANAO PANE AKU IA

KAKOLIKA MARE WAHINE

makemake kekahi kanaka e mare wahine, ua pono no, no ka mea, oia ka ke Akua i kauoha ai, a ua hana aku na kanaka a pau mamuli o ia kauoha ana, a koe aku na Kahuna Kakolika: no ka mea, he poe Anela lakou, aole e hana hewa. Ke manao nei au, aole pono i ka poe naaupo ke hilinai i na hana o keia ano, no ka mea, he kanaka wale no ia, e pono e nana i ka Palapala Hemolele i ke alakai o ke kanaka iloko o laila, na pono kino a me na pono uhane; me keia mau hoakaka pokole ana mamuli o na mea i kamailio ia e Kakolika mare wahine. O kekahi mea kupanaha ia, o ka mea nana i haku keia manao, he Kakolika ua mareia, a pehea la hoi ia i hoohalahala ai i na hoakaka ana a L. Laiana.

            Eia keia, ina e manao ana na Kahuna Kakolika, e hoohalike aku me Paulo, aole oia i like me ia; no ka mea, o Paulo he kanaka oia i kahea maoli ia e ke Akua me kona leo ponoi, nolaila, ua hele oia me ka mana, a ua hana aku oia i na hana mana iwaena o na kanaka, ma kela aina keia aina ana i hele kaapuni ai.

            E hiki ana anei ia lakou ke hana i na hana mana e like me Paulo? Manao au, ina e loaa ana ia mau haawina i na Kahuna Kakolika i keia manawa, ina ua hoomana na hoahanau Kakolika i na Kahuna o lakou, no ka mea, aole e pau ana ia naaupo o kanaka. Nolaila ea, ua oi aku ka pono o ka hoolohe i ka ke Akua i kauoha ai, a oia wale no ke alanui o ka poe Karistiano e hahai ai. Eia keia, ke olelo hou mai nei o Kakolika mare wahine, o ka poe i mare wahine, he mea ia e hoohihia ai i ka

oihana Kahunapule, ea, manomano no ua ike ole ou. Pehea la kou manao ia Kakina, Rikeke, Wini, Kamika, Alexander, Koana a me Kerina ma, ka poe nana i lawe mai ka naauao i Hawaii nei, ua hele mai lakou me ka lakou mau wahine i Hawaii nei e ao i keia lahui kanaka ma na mea e naauao ai, oia na pono kino a me na pono uhane, ua hihia anei lakou ilaila? aole loa, oia ka mea e holopono ai ka hana me ka maemae a haumia ole ka oihana laa, nolaila, e kuu hoa kamailio a kalai olelo o na pono uhane, e pane hou mai ana anei oe? Ina pela, e pono no e pane pololei ma na mea au i ike me kou ma ka i pololei ke kamailio ana, aole me

ke kamailio i na mea i ike maka ole ai, aka hoi, ina mea o ka baibala Hawaii, aole ma ka baibala lakina, oiai aole oe i ao ia ma ia buke. He nui na mea i koe e kamailio ai; aka, aia a pane ia mai, alaila pane hou aku, ke hai pololei mai nae i ka inoa ponoi, e like me a'u nei, aole e huna ka la i kona malamalama; alaila e pane hou aku au, aka, ina huna hou i ka inoa malalo o ke ano moo, alaila ua pau au aole kamailio hou, eia kekahi, aole kamailio pili kino. Me ke aloha i ka poe e heluhelu ana i keia episetole a me Kakolika mare wahine.        Owau iho no o J. HAOLE.

 

 

Kauka H .Ioanekona Sepia.

(Dr. H. Johnstone Spear.)

            Ke hoike aku nei imua o kona poe mai a me ka lehulehu i loohia ia me na mai, ke hoomau nei no oia i ka lapaau ana i na mai aai a me na mai e ae me ka lanakila kamahao. E na Lede a me na Keonimana, e hoomanao oukou, o ka hoolohilohi oia ka mea aihue i ka manawa, nolaila, e hele mai e hoola ia ! Aole nana ana i ke ano o ka pilikia, e hele mai a na ke Kauka e nana i kou ano mai. Aohe ou lilo no ke kuka ana, nolaila e oluolu e hele mai a e hoomaopopo no oukou iho ina he ike ke Kauka e nana i ke ano o kou pilikia a me ka ole. Ina he hiki iaia ke lapaau ia oe a ola, e hai aku no iaia pela; a ina aole, e hai aku ana no ia ia oe ia mea; no ka mea, aole ia e lawelawe ke ole e maopopo e ola ana iaia.

            He makaukau loa o Kauka Sepia ka lapaau ana i na mai o loko o ke kino, na mai aai, na mai o na wahi huna, na mai o ka puumimi, a me na mai e ae. He lapaau ia na mai o ka ili me ke ola pono. He lapaau ola oiaio keia no na mai i ulu mai no na hana naaupo o na la opio, etc., etc., a me na mai o na wahine aole laau ai iwi e haawiia.

            He lehulehu wale ka poe mawaena o kanakolu a me kanaono makahiki, ke noho nei me ka oluolu ole mamuli o ke ano hinape wale a me ka nawaliwali mamuli o kekahi kumu hiki ole ia lakou ke hoomaopopo. He nui ka poe i make mamuli o keia kumu, me ka maopopo ole. E hiki no ia Kauka Sepia ke hooiaio aku ke ola o ia ano mai a pau, a e hoihoi ia mai no ka ikaika o ke kino a puni.

            KE HOOOPAA NEI AU E LILO KA'U $1,000 ke ola ole kekahi mai a'u e lawelawe ai a ola ole. AOHE auhau o ke kukakuka ana. Aohe lilo o na launa aloha ana.

NA HORA HANA

            Mai ka hora 9 a i ka hora 12 A. M., a mai ka hora i a i ka hora 4, a mai ka hora 6 a i ka 8 P. M. Na la Sabati, mai ka hora 10 a i ka 11 A. M.

KUKAKUKA ANA, AOLE UKU.

NO KA NANA PIHA ANA I KE ANO ME KE KULANA O KA MAI, A ME NA KUHIKUHI $5.00.

            E kipa mai; a i ole e kakau ae ia

            KAUKA H. IONEKANE SEPIA.

 

 

NA HOOLAHA KUMAU.

 

 

JAMES M. MONSARRAT. 

(MAUNAKEA.)

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI.

He Luna Hooiaio Palapala.

                        E hana ia no na Palapala Kuai, Palapala Hoolimalima, a me na palapala pili kanawai e ae ma ka olelo Hawaii. Dala no ka hoaie ma ka moraki ma na waiwai paa.

            KEENA HANA: alanui Kalepa.                    tf

 

PAPA!            PAPA!

aia ma kahi o

LEWERS & COOKE,

(O LUI MA)

ma ke kahua kahiko ma alanui Papa a me Moi

E loaa ai na

PAPA NOU AIKI.

o kela a me keia ano

Na Pani Puka, Na Puka Aniani, Na Olepelepe,

Na Pou, Na O-a, Na Papa hele, Na Papu

Ku, A me na Papa Moe nui loa

Na Pili o na Hale o na Ano a Pau.

Na Pepa Hoonani, Na pena o na Wai e  pau

Na kui mai ke Nui a ka Makalii, Na Ami

Puka, Na Ami Puka Aniani, Na Ami

o na ano a pau, Na Aila Pena, o

kela me keia ano Na Aila Hoomaloo,

he lehulehu wale,

Na Aila e ae o na

ano a pau.

NA WAI VANIKI

A ME NA

WAI HOOHINUHINU NANI

O NA ANO A PAU LOA.

NA BALAKI ANO NUI WALE.

A ke hai ia aku nei ka lono i na Makamaka a

pau, ua makaukau keia mau Makamaka

o oukou e hoolawa aku ma

na mea a pau e pili ana

ma ka laua oihana

NO KA

UKU HAAHAA LOA.

E like me ka mea e holo ana mawaena o

LAUA  a me ka MEA KUAI.

HELE MAI E WAE NO OUKOU.

 

HALEPAI O THOS. G. THRUM

O KA NUPEPA

SATURDAY PRESS me KUOKOA

ALANUI KALEPA, HONOLULU

Malaila e paiia ai na ano a pau o na

BUKE,

HOIKE O NA KULA,

HOIKE A NA KOMITE,

NA HAAWINA KULA SABATI,

PAPAKUHIKUHI O NA ANO A PAU,

HOOLAHA NUNUI A LIILII,

BALOTA, LIPINE PAPALE,

TIKETA, WAHI LETA,

BILA PAI HAKAHKA

HOOLAHA KUDALA

@o. @o. @o.

Iloko o ka wa pokole a me ka auhau haahaa.

A ma ka halekuai o THOS. G. THRUM

ma ALANUI PAPU, E LOAA AI NA

            Kalana kakau o na ano a pau,

            Wahi Leta       "           "    "  

            Inika                "           "    "  

            Penikala           "           "    "  

                        Mea Hoopipili, buke hoomanao,

                        Peni gula a me kumu gula,

                        Kii, a me na laau,

                        Buke kii o ka ohana,

                        Buke kii a na keiki,

                        Na mea paani a na keiki,

                        Kaa a na keiki,

                        Kaa huila lua o na opio.

A he Agena no ke ana lole pepa o na Keiki a me na wahine

 

No ka hoailona ana i na lole me na inoa ponoi e hookoia na kauoha a pau no na papa inoa ke waihoia ma keia halekuai me ka uku pu o ka papa inoa i makemakeia. Uku no ka inoa hookahi me ka inika a me ka hulu, $1.50 ina ma ka papa inoa keleawe, a ina ma ka papa inoa dala, $2.

            O na kauoha pau mai na mokupuni e hookoia ina e hoouna pu ia mai me ke dala a me ka moakaka pono o na hoakaka ana.

THOS. G. THRUM

 

 

NA HOOLAHA KUMAU.

 

 

KAKELA & KUKE,

E laa na pahiolo, koi hole,

hamale, koi nui a me liilii, kila,

wili puaa, rula, apuapu, kui o na ano

a pau, kala kaa, hao hoopaa puka

pohaku hoana, kepa, lei ilio,

kaula hao ilio, pahi, upa, pahi umiumi,

kalapu, kope hulu, pulupulu, oepa ke lakala, lina hao, ami, keehi, ame ke 

KAULA OPU.

Palau o na ano a pau,

Oo, ho, koala, pe,

kipikua, hao kope, au ho a

pea aku, kua bipi, lei bipi,

kaula hao bipi, uwea

pa, uwea keleawe, hao pili

piula, kaa palala, ipuhao, ipu ti

PA-PALAI, MAKAU ME KE AHO

Ili wai, papa holoi, kopa ala, kaula

kuaina, hu'akai, ehi wawae,

hulu pena, a pela aku.

Pena wali, kini nui a me liilii o na

ano a pau, me ka pepa kuhikuhi,

pena keokeo, aila

pena, aila hoomaloo,

vaniki kaa, a me

vaniki moe,

PENA HOOMALOO

a me aniani hale

AILA MAHU, AILA MIKINI, AILA HAMO ILI,

AILA KAA, INIKA KAMAA.

PAUDA, KUKAEPELE, KIANA

PAUDA, UIKI IPUKUKUI O NA

ANO HE NUI A LEHULEHU.

LOLE MAKEPONO

E laa na

AHINAHINA, KALAKOA KEOKEO,

LEPONALO, HULUMANU, UWE-WAHINE,

KUI HUMUHUMU, A ME KA LOPI.

Ke Kuike e loaa no ia ma kahi o

Kakela & Kuke!

 

NA MEA PIULA,

Mikini Humuhumu

Mokini a WHEELER a me WILSON

MIKINI A WILCOX ME GIBBS

NA MIKINI A

REMINGTON

He nui loa na mea hao me na ukana e ae o na ano a pau, aole hiki ke hai pau ia aku, hewa i ka wai na maka ke ike.

LAAU LAPAAU KAULANA LOA

A DR. JAYNE.

LAAU HOOMAEMAE KOKO

LAAU HOOPAU NAIO, LAAU

KUNU, PENIKILA, HUAALE,

PAAKAI, LAAU HOOPAA HI, A

ME NA LAAU HAMO A PELA 'KU.

KAKELA ME KUKE.           23DS t5