Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 24, 13 Iune 1885 — Page 4

ʻaoʻao PDF (1.65 MB)

This text was transcribed by:  Cheryl Mokuau
This work is dedicated to:  Angeline & Norman Mokuau

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

No ka Makahiki $2.00

No Eono Mahina 1.00

-KUIKE KA RULA-

Poaono June 13, 1885

MAI HOOPANEE

[way no@ nigh@]

G.H. No. 246.

 

1.        

Mai hoopanee a moe e

Mamua o kou huli mai.

Kou makemake @ ola no.

E ola o@ ma keia po.

(cho. Ma keia po, ma keia po.

E ola o@ ma keia po.

 

2.

Ka wa maikai ka wa ano.

Akaka ole ap-o p-o.

Kou makemake @ ola no.

E ola o@ ma keia po.

Cho. Ma Keia po, & c.

 

 

3. A no keaha @ hoopanee

I kou hoohiki @ huli mai?

Ole anei he pono nou

E ola o@ ma keia po.

 

Cho. Ma keia po, & c.

 

4. Aohe waiwai paa maanei,

Na oh hoi ke helelei

Ke ola o ka uhane ou,

E imi o@ ma keia po.

 

Cho. Ma keia po, & c.

 

Hawaii

Haawina Kula Sabati

 

            Haawina Kula Sabati, I. Julai 12, 1885. Kumuhana, Ke kipi ana o na ohana he umi, @, I Na `Lii, 12:6-17.

 

A Kukakuka mai la o Rehoboama me na kanaka kahiko, ka poe i ku ma kea lo o Solomona kona makuakane, i kona wa e ola ana, ninau mai la, Pehea la oukou e olelo mai ai e hai aku au i keia poe kanaka?

 

            7 Olelo aku la lakou ia ia i aku la, Ina e hookah oe no keia poe i kanaka i keia la, a e malama ia lakou, a e hai aku ia lakou, me ka olelo i na huaolelo pono ia lakou, alaila lilo lakou i poe kauwa mau nau.

           

            8. Haalele ae la oia i ka olelo a ka poe kanaka kahiko, a lakou i aawi ai ia ia a kukakuka mai la me na kanaka ui i nunui pu ae me ia, na mea i ku imua o kona alo:

 

            9. Olelo mai la hoi oia ia lakou, Heaha ka olelo a oukou e olelo mai ai, e hai aku ai kakou i keia poe kanaka, ka poe i olelo mai ia`u, i ka i ana mai, E hoomama oe i ka auamo a kou makua-kane i kau mai ai maluna o makou?

 

            10. Olelo aku la hoi ia ia na kanaka ui i nunui pu ae me ia, i aku la, Penei oe e olelo aku ai i keia poe kanaka i olelo ae nei ia oe, i ka i ana`e, Ua hoo kaumaha mai la kou makuakane i ka makou auamo; aka, e hoomama mai oe ia mea ia makou; e olelo aku oe ia lakou peneia, E kela aku ka manoa noa o kuu limaiki i ko ka puhaka o ko`u makuakane.

 

            11. E@a hoi ua hooili ka ko`u makuakane i ka aumo kaumaha maluna o oukou, e hoouka hou aku au ma ka oukou auamo; ua hahau ko`u makuakane ia oukou me na huipa, aka, e ha hau aku au ia oukou me na moohuelo awa.

 

            12.  Pela i hoi mai ai o Ieroboama a me ka poe kanaka a pau io Rehoboama la i ke kolu o ka la, e like me ka ke alii i hoomaopopo ai, i ka i ana mai, e hoi mai ou kou io`u nei i ke kolu o ka la.

 

            13. Hai mai la ke alii i kanaka me ka oolea, a ua haalele aku i ka olelo a ka poe kahiko, a lakou i haawi aku ai ia ia.

 

            14. A olelo mai la hoi ia lakou mamuli o ka olelo a na kanaka ui, i mai la,Ua hookaumaha ko`u makuakane i ka oukou auamo, aka, o hoouka hou aku au ma ka oukou auamo; ua hahau ko`u makuakane ia oukou me na huipa, aka, e hahau akn wau ia ou kou me na moohueloawa.

 

            15. A ole hoi i hoolohe ke alii i kanaka, no ka mea, no ka Haku nai no ia, i hooko mai oia i kana olelo a Ieho va i olelo wai ai ma ka lima o Ahiia no Silo, ia Ieroboama ke keiki a Nebata.

 

            16. A ike ae la ka Iseraela a pau, i ka hoolohe ole mai o ke alii ia lakou, olelo aku la ka poe kanaka i ke alii, e i ana, Heaha ko makou kuleana iloko o Davida? Aoale hooilina ioloko o ke keiki a Iese. I ko oukou mau halelewa, e ka Iseraela: ano hoi, e nana i kau ohana iho, e Davida. Pela i hoi ai ka Iseraela i ko lakou mau halelewa.

 

            17. A o na mamo a Iseraela e noho ana ma na kulanakauhale o Davida, ua alii ae la o Rehoboama maluna o lakou.

 

            Pauku Gula, O ka mea hele pu me ka poe Akamai, akamaai no ia. O ka hoa`auna o ka poe lapuwale. E mahuahua ka hewa. Sol 13:20

 

            Manao nui, O ke aloha ole a me ka haaheo, a me na hoalauna lapuwae, he mea e poino ai.

 

NA HELUHELU LA

 

Pokahi. 1 Na Lii 9: I-28

Poalua,     “  “ 10: I-29

Poakolu,    “  “ II: I-22

Poaha,      “  “ II: 23-43

Poalima     “  “ 12: I-24

Poaono   2 Oih Liii 10: I-19

Sabati        “   “  11: I-23

 

Mele, “Ala`e, Ala`e, na koa” p. 85.

Pule

 

Na Ninau

Aia Mahea ka haawina o keia la? Owai ke alii ia Manawa? Ehia na ohana o ka Iseraela? Heaha ka ke Akua olelo ia Solomona no ke aupuni? I na Lii, 9:4, 5.  Pehea hoi ina hoopoina ia Iehova? 9: 6, 7. Ua malama aanei o Solomona I ke kauoha a Iehova? 11: 1-10. Owai na enemi o Solomona? 11:14, 23, 26. No keaha ko Hadada ala kue ana iaia? 11:15.

            Mahea kona noho ana ma kona wa kamalii mai? Heaha ke kumu o ko Iereboama hookiekie ana? 11:29-31. Owai ka panihakahaka o Solomona?

 

            O wai na makua O Rehoboama? I Na Lii, 4:21. Nohea kona makualii ne?

 

            He poe hoomanakii anei ka Amona? Heaha kea no o ke keiki ina he makuahine hoomana kii kona? Aole anei e hahai ana ke keiki mana hana o kona mau makua?

 

            Mahea ka akoakoa ana no ka poni ana i ke alii? I Na Lii, 12:I. No keaha ka hui ana ma Sekema? Mahea o Sekema? Owai na puu ma kela a me keia aoao? Kana. 27: 4, 12

 

            Akoakoa na kanaka e hoopii imua o Rehoboama no keaha? Owai ko lakou alakai? I Na Lii, 12:2. Owai na makua o Iereboama? 11:26. Ua noho anei oia me Solomona mamua? Mahea oia I ke kahea ana o kanaka ia Iereboama? 12:2. Heaha, kana ma aigupita? 11:0. Owai ke alii  o Aigupita ia wa?

 

            Heaha ka olelo ia Rehoboama? P. 4 Heaha ka hana hookaumaha a solomona? E like me ka mea i haiia ma I Na Lii, 5:13, 14. & c.

 

            Ehia la e noonoo ai o Rehoboama alaila pane aku? Me wai kona kuka ana? Ua noho anei lakou me Solomona mamua? He maikai anei ia manao ana? Ua nana anei oiaa i ke Akua a nana e kokua mai? Heaha kea no o ko lakou pane ana i ke alii?  He naauao anei ia manao o lakou?

 

            Ua hoolohe anei ke alii na i ka lakou olelo? Ia wai kona hele hou ana? He ano lolelua anei oia? He kanaka kupaa anei? He poe naauao anei ia poe ui? Komo pu me Rohoboama iloko o na lealea ua kupono anei lakou e lilo i mau alakai? Aole anei e koho an aka mea lapuwale i mau hoa lapuwale nona, i poe kuka me ia ma kana mau hana?

 

            I ka ninau ana o Rehoboama ia lakon i ka mea kupono iaia e nana`i, pehea ko lakou pane ana? P. 10, 11.

 

            I ka hele ana o Iereboama me na kanaka, pehea ka ke alii pane ana? Aole anei keu ka naaupo? Aole anei hoomakapo ia? Aole anei pela ka mea hookiekie? Manao nui paha oia iaia iho, aole I ka pono o ka lahui?

 

            Nowai mai ke hoolohe ole ana i ka manao o ka poe kahiko? U amanao anei ke alii e hooko ana oia i ka ke Akua manao ma keia hana lapuwale ana i hana ai?

 

            Ina ua hoolohe ka lahui i ke Akua, aole anei pomaikai lakou? Na wai i alakai ia lokou iloko o na makahiki he nui? Aole anei i hoomanawanui ke Akua me lakou?

 

            Heaha ke kumu o ko ke Akua manao e mahele ia aupuni? Heaha ke kanawai mua a me ka lua? Nohea na akua a lakou i hoomana ai?

 

            Nawai i wanana no ka lilo ana kekahi hapa o ke aupuni ia hai? I Na Lii 11: 29-39. i ka lohe ana o kanakai i ka manao o ke alii, pehea ka lakou olelo? P. 16

 

            Maluna owai ko Rehoboama noho alii ana? Ehia oha I lilo ia Iereboama?

 

            Ili mai anei ka noopai maluka o na keiki, no na hewa a na makua i hana ai? Aole anei n aka makuahine ka maikai o ka akeiki i kona wa nui, a pela no hoi ina hoolalau?

 

            Me wai e kuka ai—me ka poe ike, naauao, a ano haipule; me ka poe lapuwale paha? Oiai e kuka ana me kanaka, aole anei e noi aku i ke Akua e hoike mai i ka mea pono? Aole anei he nui ka poino i loaa mai, no ka hookiekie a me ke aloha ole ia hai?

 

            Nana ole i ko hai pono, mamuli lilo kau.

 

            Nowai mai ke aupuni o Rehoboama? Aole anei he aupuni ko kela a me ko keia mai ke Akua mai? Aole ane he mau hoa kuka ko kela a me keia, alakai ana iaia i ka pono, a hoowalewale ana paha e hana i ka hewa? Ina lilo ke aupuni o ke Akua, aole anei manuli o ka hana lapuwale o ke kanaka, e like me ka lilo ana o ko Rehoboama aupuni, ma ka hana hupo?

 

            Mele, “Hamau e na koa,” aoao 122.

            Pule.

 

HANOHANO KA OIHANA MISIONARI

 

            O@ai la ke @ o keia oihana? He mea nanohano ole anei? He mea ha nohano ole anei Iesu? Owai la ka mea i oi aku ia Iesu? Aole paha.

 

            A oia no ke poo o ka oihana Misionari. Oia hoi ka Misionari mua.

 

            Ua hoounaia mai oia e ka Makua Nui Ma@ ka lani mai a i keia ao. E imi i ka poe i naiowale, a e ao a hoola i ka poe manaoio ia ia.

 

            Hanohano ke kumu. A pehea na haumana? Oia hoi na Misionari, o Iesu ke kumu i hoouna ae ai i keia ao a pau e hoohaumana i na lahui kanaka a pau.

 

            He pono ole anei? E haawiia anei keia hana nui iI ka poe hanohano ole? Aole pela na`lii o keia ao. Ina haawi lakou i kekahi hana nui, hana hanohano, imi lakou i ka poe hanohano, naauao, a mahaloia, a haawiia hana ia lakou.

 

            Pela no Iesu. Ka poe ana i hoouna ai i poe Misionari, he poe hanohano no, ua hoowahawaha paha lakou mamua. Aka, he poe hanohano no nae.

 

            Pehea Petero ka mea i maka`u oli i na`lii, a hookuuia mawaho o na hale paahao e na Anela o ke Akua? He mea hanohano ole anei oia.

 

            Pehea Paulo? He kanaka hanoha no ole anei ka mea nana i hoohaalulu i na`lii, a nona ke ola`i nui i hemo ai na kaulahao me na kupee o na paahao, a hemo ai na puka o ka halepaahao? He mea hanohano ole anei Paulo maluna o ka moku e lawe ana iaia i Italia e hookolokolo ia e Nero ka Emepera o Roma? E heluhelu i ko Paulo ano ma Oih. 27, 28 mokuna.

 

            E nana i ke ano o na Misionari i hele i ko na aina e, a i hele mai ia Hawaii nei. He poe naaupo a hanohano ole anei lakou? Naaupo anei ka poe nana i imi i na hua no ka olelo Hawaii, i hiki ke kakauia, a paiia, a ao ia, a heluheluia?

           

            Hanohano anei na Misionari i unuhi ka baibala ma ka olelo Hebera a Helena ma ka olelo Hawaii? Hanohano ole anei ka oihana Misionari nana i hoonaauao, a hooikeike i ka Lahui Hawaii, a heluia iwaena o na Lahui naauao nui o keia ao?

 

            Ua lawa keia no ka hanohano o ka oihana-Misionari.

 

            No Kekahi mau Misionari hou keia palapala a`u.

            He mau haumana elua no kekahi Kula Nui a kaulana loa ma Enelani. Ma ia kula aole i manaoia o ka mea i oi ma ka naauao, oia ka mahalo nuiia; aka, o ka mea i oi ma ikaika o ke kino. He mau hana hooikaika kino malaila.O ka heihei waapa kekahi o keia mau hana. O ka mea i ikaika loa ma ka hoe ana i ka waapa a puka e aku imua oia ka mea mahalo nuiia, me ka manao ana i ikaika ana oia ma na hana e pono ai ke aupuni o keia ao, me ke aupuni o Iesu .

 

            Akaka, aole no ka lealea keia hooikaika kino ana, aka, no ka hoomakaukau ana i ke kino no na hana mahope iho.

 

            O keia mau haumana elua no ia kula Nui, i kekahi halawai laua o Moody me Sankey, i kolohe i ka laua haiolelo me ka himeni, a ua ala ko laua manao, a hoohiki e lilo i mau Misionari no Kina; ka haalele no ia o laua i ka hanohano o ko laua kulana ma ka aina hanau me koi a aina mau pomaikai a pau, a hoomakaukau e hele i ko na aina e. He mau hoa e ae elima, he poe hanohano no, he mau luna aupuni kekahi; aka, ua haalele nae i ko lako hanohano aupuni, a ua hoi pu me ia mau haumana elua a ua holo aku i Kina.

 

            He wahi halawai mamua o ka holo ana, elike me ka halawai ma Honolulu mamua o ka holo ana o ka “Hoku Ao Hou.” Ma ia halawai, he haiolelo ka kekahi o laaa, o. S. P. Kamika. A eia kekahi hapa o kana haiolelo. Ua maopopo paha ia kakou a pau, he pono paha ke hoolaha aku i ka euanalio. Nolaila ko makou haalele ana ia Enelani, a holoaku i na aina e.

 

            Na ka euanalio i hoolilo i ka ekalesia I ekalesia hana no ka Haku. Ma ka makahiki hookah, ua hiki aku ka olelo a ke akua i Makedonia a Akaia a puni. Loke lako he alii hou kekahi, oia hoi o Iesu, a oia ko lakou alii, a lilo lakou nona. A he pono ke ha`iia aku ke euanalio, a kulou iho la na kane me na wahine a pau, a ae, o Iesu wale no ke`lii a ka mea i haawi mai i kona koko i kalaia ae na hewa, a maluhia kea o a pau.

 

            Ma Enelani nei, nui na mea e pono ai e ike ai i ka euanalio. Aka, nui ka poe hookuli, a hoomaloka. Nolaila, ke hele aku nei majou i na aina e.

 

            Aole loihi o kea la ana o ka ekalesia @ Enelani e hoouna aku I na Misionari i na aina e. Hookahi wale no kene@.  He kanaka o Wm. Casey i noi aku i ka ekalesia o Enelani e hoouna iaia i ka aina e, e ha`i aku i ka euanalio Papa kekahi Bihopa e ke kanaka ui, e noho ila, ua pupule oe, Aia a makaukau na aina e no na Misionari, na ke Akua no e hoouna I na Misionari.) Ke hooki nei i ka unuhi ana i ke koena e keia haiolelo, me na haiolelo a ka poe e ae. E pule no keia mau Misionari ehiku I holo pono ka lakou hana ma Kina.

 

            No Kauka Livingstone, ka Misionari no @ i hele i Aferica-waena no ka @ o ka manawai i lohe ole ai nona, hele kekahi H. M. Stanley e huli iaia. Huli no a loaa oia, ua puni oia i na kanaka eleele, e ao ana ia kakou i ka euanalio. Hoonau no oia ai ke o ana. A mahope iki iho loaa hou oia e make ana, me ka pule ana nae no Aferica. Ua alaweia kona kino kupapau i konaaina hanau. Nui wale ka poe i akoakoa no ka hoolewa ana. Mahalo nuiia oia no ka nui o kana hana ma Aferica-waena.

 

            Ina hiki iaia ke hoi hou i kona aina hanau, heaha la kana mao huaolelo i na makamaka me na hoahanau? Eia paha. Mai hoihoi oukou i ko`u kino make i ka @akupapau, a hoi i ka hale a noho wale. Aka, e hoomanao oukou ia Aferica naaupo, a e hele kekahi e ao i ko laila mau lahui naaupo.

 

            A he Bihopa o Taylor, nona na makahiki he 63, ua imi oia i kekahi poe Misionari maka`u ole, e hole ana ia lakou iho, a me na puouo o ka aina hanaa, a ua holo pa ma keia mau la no Aferica-waena. E Ala ko Hawaii poe naauao a hanohano. E waiho i ka hanohano o ka aina hanau, a e imi i ka hanohano o ka oihana Misionari.

Hawaii.

 

E HOIKE ANA KE KULA SABATI O EWA

 

E KUU “Kilohana” maikai.

Welina no:--

 

            Me ka oiaio, a ma o`u iho, ke hoike ia aku nei penei: E malama ana ke Kula Sabati o Ewa, maloko o ka Luakini Kahikuonalani i ko lakou hoike hapa makahiki, oiai, o ka piha ana ia o ko lakou hapalua makahiki.

 

            E malama ana makou i ka hora 10 kakahiaka, Iune 26, 1885 nei, oia ka Poalima

 

            E malama pu ana makou ma ia la, he lulu dala hale Kahu.

 

            Nolaila, o na manu hulu like a pau o nei mea he Kula Sabati, ua kono ia oukou e hele mai, me ke kau aku o na maka i ko na lani e kokua mai.

 

            A ma ia poi ho no, hora 7 ahiahi, e wehe pu ia ai he Aha Mele Nani, e na haumana o ua Kula Sabati nei, a me kekahi poe e ae, no ka pono a me na pomaikai o ka hale Kahu, a me ko laakou waihona.

 

            A ohe hana nui, ke alu like kakou. “E alu ka pule i ka aha ka lau.”

 

            E kono aku ana makou i ke Kahuknla Sabati Nui o na Kona nei, e hele pu mai me makou ma ia la. E ku no a maloeloe e ke Kahukula Sabati o na Koolau a hele mai, oiai, “o oe mau no me a`u.

 

            O makou no me ka oiaio ma o ko makou Kahukula Sabati,

 

Sam@ P. K. Nawaa.

Waipio, Ewa. Iune 8, 1885.

 

HAAWINA HELUHELU O NA

 

            HOA O NA AHAHUI OPIOPIO IMIPONO KARISTIANO O NA MOKUPUNI O MAUI, NO KA HALAWAI E NOHO ANA I MOLOKAI I KA POALUA MUA O SEPT.

 

            Pehea la e lilo ai na lawelawe ana a na Ahahui Opiopio Imipono Karistiano i mea e hooulu ai i ka Oihana Misiona?

 

            Na J. N. Pahupu. Kaunakahakai.

            Heaha ka Ahahui Opiopio Imipono Karistino, a nowai ke kuleana pono iloko oia mau Aha?

 

            Na Henry Peelua.

 

            Heaha ka hoailona ia e ka Uhane Ep. 1:13

 

            Na Rev S. Manase.

 

            Pehea la e hooulu nui ia ai ka pono o ka Haku iloko o ka naau o ke kanaka?

 

            Mr. Kaulana.

           

            Pehea la i hanau hou ia ai ke kanaka?

 

            Mr. Kaiwipalaoa.

 

            O ke kukuluia ana o na Aha hui Opiopio Imipono Karistiano, he mea anei ia e hoou nui ia ai ka makemake i ka pono ilokoo ka poe mawaho o ka ekalesia? L. Naauao.

 

            Ua kue anei i na kanawai a me na Rula i hoolahaia e ka Peresidena o ka Paeaina, ka hui mau ana o na Ahahui Opiopio Imipono Karistiano i kela a me keia hapa makahiki?

 

            Na ka Hope Peresidena o ka Ahahui Opiopio o Kaanapali.

            E wehewehe ia ma Isaia 1:17.

            Na Mr. Kaiwi. Honuaula.

Me ke aloha no. J.K. Hihio.

 

Hilea, Kau

 

            Ma ka la 17 o Mei nei oia hoi he Sabasi ia la, ma Hinakukui, ua ulu ae he haka mawaena o Limana (k.,) a me Lapaela (k.,) kona hoalauna a ku`i aku a ku`i mai, a ku hoi i ka manaonao ke nana aku i ka laua mau hana, a no ka nui launa ole o ka poe na lakou i kokua i loaa ai he pono ma na aoao a elua.

 

            Ke kumu o keia haunaele ana no ka piliwaiwai a me ka ona rama pu, aka, eia ka`u mea ha`oha`o nui ma ka`u nana ana i ka hana a ko laila maka`i aole ka ona mana e hopu i keia hihia, aia wale no a ae mai ko lakou Haku, oia hoi o Kala ka ona nona keia mahiko, nui ko`u olelo ana e lawe i keia hewa imua o ka Makai Nui Kamika. Eia ka lakou pane, aole e hiki ke hoopii, aia wale no a ae mai ko lakou Haku.

 

            Ma ko`u nana ana a hiki i keia wa, nui ka piliwaiwai, a me ke puhi opiuma, a ona rama ma keia wahi, aohe nae he mana kanawai nana e hoomalu keia mau ahihi e hoopunana nei a hiki i ke ia @. O kahi kahiko hoi kela e @ ae la @ e na dala kipe a ka haele a pela ho hoi o lunakanawai Hoomahu. Ela oia ke pee nei malalo o keia malumalu a ka haole.

 

            O keia ka`u mau mea hou e waiho aku ana imua o kou kiekie, a ina he mea hiki ia i kou oluolu e hoo@uka ma ko kakou lama ku ahai lono mai kela pea a keia pea o ka aina. Ma kuu inoa ponoi. Kou oiaio.

S. W. Kawelo.

Hilea, Kau.

 

NA HIONA AO KA HALEPAAHAO O KAUAI

 

E hai ae oe e kuu Kilohana ma ke akea i na hoaiai ana a ke poo maluna ae a me na hoakaka ana malalo iho penei: He nui ka pono ole o ka malama ia ana o na lawehala i loaa i ka mai ma keia halepaahao, ke hoike aku hoi i na luna i ka mai, me na olelo ikaika a huhu e pane mai ai e kii i laau; a ina e hiki aku imua o ka hopo makai nui, ua like no a like. Kali aku la no ke kauka a loihi loa, mo`a ae la ka imu kalo a kauohaia mai la e hele e ihi ai. Pan ae la ka ihi ai ana, ua hoomaka mai la na lima e maeele a poniuniu na maka, a o ke kulanalana mai la no ia o ka hele i ka ikaika a ka mai. 

 

            Hiki mai hoi ke kauka aole e olelo ia aku ana he poe mai kela, e hele ae e nana, aka laweia aku nei @ hoohana i na apana laau i kalaiia a hinu, a pau ia ahoi aku la na mai me ka loaa ole o kahi pono mai ke kauka mai. A ina hoi o ke kanaka hele ole i kahi o ka haole, me ka ia iho no hoi he mai, alaila hooneleia i ka ai, aole e haawi ia a po ka la e hoomanawanui ana i ka pololi.

 

            Ina hoi ka poe mai e hele ana i kahi o ka haole e hoounauna ia ana lakou e hana me ka olelo pu mai aohe mai, me kauka la.

 

            Eia no hoi kekahi, ina e haawiia mai kahi kopa holoi, he elua iniha ka loa, a he iniha ka laula, a e lawa ia wahi pilali kopa no ekolu pule e holoi ai me ka pau pono ole o ka lepo. Mao nae e huki ai na auka kopa nui.

 

            No ka ai—He maikai no ka ai, aka nae no ka nui hookano o ke kuke malaila i no ai ka ai i kahi Manawa aohe kupeleia a wali pono, he pahupahu wale iho no maluna.

 

            No ka ia—He lawa pono i ka ia, a ina he pipi ka ia, o ka iwi o ka uha a me ka ai ka ia a ka paahao e lawe ia mai ai. No ka ino paha o ke kala hou ke kumu i hana ia pela a lawe ia mai ka pauku iwi ma kahi ikaika o ka pipi i ka huki.

 

            Eia no hoi kekahi, ina e moe ka pahao i ka hale no ka mai, aiaila e pane mai an aka luna aole ia he haukipila, a no na paahao mai; ua hoopaiia oukou no ka hana oolea.

 

            Pela io no, aole ia he hale mai, aka, nowai la ia hemahema. Ina penei ae la na hana a na luna aupuni, e hana ke kanaka a hiki i kona nawaliwali loa ana alaila he hana pepehi kanaka maoli no.

 

            No ka lole—Ua lawa no ka lole me ke kau leo pu ia mai no nae o waho aku la no kahi o ka lole; a ina hoi e nahae a hemo ka humu, a hu wale kahi hilahila, a noi aku la hoi i kui me ona wahi lopi, hole ia mai la.

Kau Kauwa   H. Waniki.

 

HE NINAU

            O makou o ka poe nona na inoa inalalo iho nei, ua minamina makou na ka hiki ole aku o ka makou mau dala o ka hapa hope o keia makahiki, pela hoi e loaa ole mai ai ka makou mau nupepa, ke ku nei makou e nana a me koina kou ninau iho, ia wai la e hooili aku ai? No ka mea, he hemahema loa makou, ona Rev. W.N. Lono i hooili aku nei na makou mau dala mua a ua haalele mai o lono ia makou, nolaila ua pilikia makou. Ke ninau aku nei makou, ia wai la e hooili aku ai.

            O makou iho no.

Kukahiko K.   Koike W.

Kelii walea K.  Naumu K.

               Keliiwalea.

Kekaha, Kauai.

            I ka poe nona na ino maluna ae nei a o ka poe e ake nei loaa aku ka nupepa kuokoa, e oluolu oukou e hele ae i o A.H. Smith la o Koloa, Kauai, e haawi aku i ka oukou mau dala ma kona lima, a nana no e hooko aku i ko oukou iini me ka hakalia ole.

L.H.

 

HE MAU ANOAI NO KAWAIHAE

            Ahu ke epa—Oiai kekahi kanaka e kaa mai ana no na la ekolu paha a oi ma Onoulu, Kawaihae nei, o ka inoa o keia kanaka o Mr. Kona, aka, mamuli o ka manaoa o ka oihana, ua make keia kanaka; alaila ua kii koke ia he maul ole kakini, o ke kumakena, a me ka pili mokumokuahua nona, aka, i ke kii ia ana o kekahi poe e ae e hele aku, i hele aku ka hana, a o iho la kekahi kanaka o Kahao kono ina, ma ka inoa o ka mea i poino i na haawina o ka nawaliwali kulipo. E Kona e! E Kona e! E o ae ana kela. Ea Nolaiia au e puana ae nei, aole ke Akua i lawe i kona ola, aka, aia no ke kino, aka, ma ka manao paha o keia poe ua make kii na kappa kupapau. Ma kahi au o ka mea mai ma keia kakahiaka, ua ola no iaa, ua ai no i ka ai, a me ka io puaa. He hana epa keia.

 

NA HOOLAHA KUMAU

 

HALEPAI O THOS. G. THRUM

 

O KA NPEPA

SATURDAY PRESS @ KUOKOA

ALANUI KALEPA, HONOLULU

 

Makaila e paiia @ na ano a pau o na

Buke

Hoike o Na Kula

Hoike a na Komite,

Na Haawina Kula Sabati,

Papa Kihikuhi o Na Ano a Pau,

Hoolaha Nunui a Liilii,

Balota, :ipine Papale

Tiketa, Wahi Leta,

Bila Pai Hakahka

Hoolaha Kudala,

N@ke o ka wa pokole a me ka auhau haahaa.

 

A ma ke halekuai o Thos G. Thrum ma alanui papu, e loaa ai na

 

Kalana kakau o na ano a pau,

Wahi Leta     “    “      “

Inika          “     “      “

Penikala      “     “      “

Mea Hoopipili, buke hoomanao,

Peni gula a me kumu gula,

Kii, a me na laau,

Buke kii o ka ohana,

Buke kii a na keiki,

Na mea paani a na keiki,

 

Kaa a na keiki

Kaahuila lua o na opio.

 

A he Agena no ke ana lole pepa o na

Keiki a me na wahine.

 

No ka hoailona ana i na lole me na inoa ponoi e hookoia na kauoha a pau no na papa inoa ke waihoia ma keia halekuai me ka uku pu ka papa inoa i makemakeia. Uku no ka inoa hookah me ka inika a me ka hulu, $1,50 ina ma ka papa inoa keleawe, a ina ma ka papa inoa dala $2.

 

O na kauoha pau main a mokupune e hookoia ina e hoouna pu ia mai me ke dala a me ka moakaka pono o na hoakaka ana.

Thos G. Thrum

 

M Thompson [Kamikana]

            He loio a kokua ma ke kanawai

            Keena hanamaluna o ka Hale Ponaku o Kamapela, (Campbell’s Block) Rumi helu 8 me 9. Puka komo e huli pono la i ke Alanui Kalepa. Honolulu.

 

PAPA! PAPA!

Ala ma kahi o

Lewers & Cooke,

(O Lui Ma)

Ma ke kokua kahiko ma ala@  a me Mol.

E loa@

PAPA NOUAIKI

O kela a me keia ano

 

Na Pani Puka, na puka aniani na olepelepe,

Na pou, na o-a, na pap hele, na papu

Ku, a mena papa moe nui loa

 

Na Pili o na Hale o na Ano a Pau

Na pepa hoonani, na pena o na aWai e pau

Na kui mai ke nui a ka makalii, Na ami

Puka, Na Ami Puka Aniani, Na Ami

O na ano a pau, Na aila Pena o kela me keia ano Na aila Hoe

Maloo, helehulehu wale

Na Aila e Ae o na

Ano a pau.

 

NA WAI VANIKI

A ME NA

 

Wai Hoohinuhinu Nani

O ka Ano A Pau Loa

Na Balaki Ano Nui Wale

 

A ke hai ia aku nei ka lono i na makamaka @

Pau, ua makaukau  keia mau makamaka

O oukou e hoolawa aku ma

Na mea a pau e pili ana

Ma ka laua oihana

 

No Ka

UKU HAAHAA LOA

 

E like me ka mea e holo ana mawaena o

Laua a me ka mea kuai.

 

E hele ma kala wa@ h oluolu

 

Kakela & K@

 

E laa na pahiolo, koi hule,

Hamale koa nui a me @

W2ili puaa, rula apuaapu W

A pau kala kaa@

 

Pohaku hoana kepa, @

Lz hzo ilio, pahi, ape pah@

Kaiapu, kope hulu, pulupulu oepa ka

Lakalaa, lina haoa, ami keehi a me ka

 

Kaula Opu

Palau o na ano a pau,

 

Oo, ho, kopala, pe, @]kua, hao kope au@

A aku, kua bipi, lei bipi, kaula hao bipi @

Pa , uwea keleawe, @

Piula, kaa palala ipuhao@

 

PA-PALAI MAKAU ME KE AHO

Ili wai papa holoi, ko pa ala kau@

Kuaina, hu`akai ehi wawae

Hulu pena, a pela aku.

 

Pena wali, kini nui a me liilii @

Ano a pau, a me ka pepa kuhi

Kuhi pena keokeo, aila

Pena, aila hoomaloo.

Vaniki kaa a me

Vaniki moe.

 

PENA HOOMALOO

A me anianai hale

 

Aila Mahu, Aila Mikini, Aila @

Aila Kaa, Inika Kamaa

Pauda, Kukaepele, Kia@

Pauda, Ukiipukukuion@

Ano he nui a lehuleh@

 

Lole Makepono

E laa na

Ahinahina,a kalakoa keokeo, Leponalo, hulumanu uwe-wahine kui humuhu mu a me ka loi i

 

Ke Kuike a lona no @ ma @

 

Kakela & Kuke

 

Na Mea Piula,

Mikini Humuhum@

Makini A Wheeler a me Wilson

Mikini a Wiilcox me Gibbs

Na Mikini A

Remington

 

He nui loan a mea hao me na akana ae o na ano a pau, aole hiki ke @ ia aku, hew I ka wai na maka ke@

 

Laau Lapaau Kaulana Lo@

A Dr. Jayne, Laau Hoomaemae Koko

Laau Hoopau naio, Laa kunu, Penikila, Huaal@ Paakai, Laau Hoopaa HI,

No na laau hamo a Pela `ku

 

Kakela me kuke

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                  .