Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 20, 16 May 1885 — Page 2
| This text was transcribed by: | Pauline Leinaala Robello |
| This work is dedicated to: | Tutu Caroline Kamalu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
@e ka Makahiki, $2.00
@e Eone Mahina, 1.00
KUIKE KA KULA
Poaono MEI, 16, 1885
Kula Hanai o Kawaiahao
Ua hapai na haumana a me na makamaka o keia kula kaikamahine i Fair, i mea kokua no kekahi mau hemahema o ke kula. Ua manaoia i kela pule aku nei e wehe ia ka Fair, aka ua hoopanee ia no ka make ana o ka Moiwahine ka ne make, a i keia wa ua hoopanee hou ia aku la a i ka Poaono, la 23 o Mei. He kula makai keia, a ke hoomanawanui nei na kumu a me na haumana no kekahi mau pilikia, a no ka loaa ole o ke dala i hooholoia e ka Ahaolelo o ke kau o 1884 no ia kula. Ua loheia mai ua haawiia na haawina o kekahi mau kula, aka ua aua ia na haawina o keia kula, no na kumu i ike ole ia. Iloko o keia hemahema, aole e ole ka maliu ana ae o na maka aloha o ka lehulehu o Honolulu nei no keia mau kaikamahine o ka lahui, a e hele nui ae i ka fea a lakou i ka la 23 o keia mahina, maloko no o ko lakou halekula ma Kawaiahao.
Na Lono o na Aina e
Ua lohe mua ko makou poe heluhelu no na lono kaua ma Europa, a ua kali me ka manao e hiki hakalia ole ana na hooiaio ana mai ua hapai na aoao elua i ka hoouka kaua. A hiki nae i ka wa i haalele aku ai ka mokuahi Mariposa ia Kaleponi i ka la ekahi o keia mahina, aole i loheia mai ua hoouka kekahi aoao i ke kaua. O na lono i loaa pono mai, oia no na mea i lohe mua ia, aka nae ua hooia loa ia aku na hoomakaukau ana ma na aoao a elua. Ke hoomakaukau loa nei o Rusia i kona mau moku kaua. Ua haalele ka Emepera o Rusia i kona wahi noho mau a ua hele i ke kapitala kahiko o kona aupuni, oia o Moscow; ua manao ia no hoi he hana ano nui keia, no ka mea ua maa ua alii nei i ka hele i keia kula nakauhale kahiko i na wa a pau e hoomaka ia ai kekahi hana ano nui o ke aupuni, e like me ka hoouka kaua, a ua koho wale ia ua hele oia ilaila e hoopuka i ka olelo kuahaua no ke kaua. Pela paha, aole paha, aia a lohe kakou i keia mau pule ae. O ka palahalaha loa o na hoomakaukau kaua ana o na aoao a elua ua maopopo ia. Ua hoopau o Enelani i kana hana ma Soudana, a ua kauohaia aku o Generala Wolseley e hoi ae i Enelani no kekahi aha kuka kaua, a ua manaoia o na koa i hoomakaukauia e Enelani no ke kaua ma ka Soudana, e hoihoi ia ana paha i Inia, no ka mea o na panalaau o Enelani a me ka mana aupuni o Enelani ma Inia oia ka Rusia e makaleho nei i keia wa. He ake nui kona e haihai i ko Enelani mana ma Inia, a e hookaawale ae ia aina mailoko aku o ka maluhia o ka hae Beritania. Ua hoike ae kekahi poe kiekie o Rusia, aole o lakou ake no ke aupuni o Inia e pili me lakou, aka o ko lakou makemake e kaawale oia mai na hoomalu ana a Enelani, a e noho kuikawa oia nona iho. Ua haiia mai no hoi kekahi mau nupepa, aia kekahi poe agena o Rusia maloko o na kulanakauhale nui o Inia e paipai malu ana i ko laila lahui e ala mai a e hoole aku i ka noho mana ana o Enelani maluna o ko lakou aina. Ua maopopo no nae, ua hoomalu o Enelani ia Inia iloko o na makahiki i kaa hope ae nei me ka ma luhia, a ua pomaikai o Inia holookoa mamuli o keia hoomalu ana.
Ua noi ae o Mr. Gladstone, (Pohakuhauoli) ko Beritania Kuhina Nui, i ka ahaolelo o ke aupuni i kanalima kumamalima miliona dala, i mea hoomakaukau no ke kaua me Rusia, a ua haawi ia mai me ka hakalia ole, aohe manawa. Ma ka nana ana i na manao o ko Enelani poe makaainana, ua ikaika loa ka manao e hoouka ke kaua. Ua hoohaahaa loa ia ka ihiihi o ko Enelani inoa hanohano e Rusia, pela ko lakou manao, mamuli o ka hana mua ana o kela poe koa Rusia mawaena o ka poe Afegana. He lehulehu wale o na alii koa i hele ae i ke keena o ka oihana kaua o ke aupuni o Enelani a haawi aku ia lakou iho e hele i ke kaua me Rusia.
He mea maopopo ina e hooko io ia keia lono kaua, a ina hoi o ke kumu paonioni o ua mau aupuni nei a elua o ka hooikaika e lanakila ma Inia alaila e lilo ana keia kekahi o na kaua weliweli loa. No ka mea, ua makaukau loa na aoao a elua me na lako kaua o keia au hou, aka nae, o na manaolana a ka poe noonoo o keia honua a puni, a me ko lakou mau manao kokua, aia no mahope o Enelani. He aupuni ia no ka malamalama a me ka holomna o na hana maikai. O na kuko o ke aupuni o Rusia aia maluna o na aiana o Asia. Ua ake oia e hoopaneenee i kona mau palena aupuni a akea ae. Aole e wikiwiki ana o Enelani e hoouka kaua, e hoomanawanui ana oia, a e akahele ana me ka hakalia i ka hoopai aku, aka, ke mau aku na hookeke ana o kekahi aoao e ike iho auanei kakou i na hana weliweli lua ole, no ka mea he mau keikikani no a elua. Aka, aole e haule iho ana ka hae o Enelani ma ka moana a ma ka aina, ka hae a Nelesona i hookaulana ai i kona au. Aka alia kakou a hiki hou mai na lono, malia paha e lohe ana kakou i keia mau la iho, ua hooponopono ia keia hihia a ua hoopauia na manao kuee, a ina pela, o ka lanakila no ia o ka mana kuka maluna o ka hakaka.
Kekahi Lono
Ma kekahi lono i loaa mai i na pule i hala hope ae nei, ua hoomaopopoia ken oho hopo nein a kulanakauhale o ka aoao hikina o Amerika Hui no ka mai korela, o hiki mai i o lakou iloko o keia kau iho. Ua lohe mua ia ka pahola ana o kela mai ma kekahi mau kulanakauhale o Europa i ke kau o ka makahiki i hala, a ua nui ka poino o ia mau lahui kanaka. A mamuli o ia laha ana ma kela aoao o ka moana, ke manao nui nei kekahi poe e lele mai ana ma keia aoao, a komo iloko o na kulanakauhale o Amerika. A ina e kau mai ma Nu Ioka, a ma kahi e ae paha o na kappa kai hikina o America Hui, ke olelo nei kekahi poe noonoo aole e paa ana a huli ma keia aoao o Kaleponi. Ina he oiaio keia, alaila o kona kokoke loa no ia i Hawaii nei.
Aohe makou he ake hoohikilele i ka manao o ko makou poe heluhelu. Aka, he mea pono no ke paipaiian na mea a pau e makaala pno ana i na loina o ke ola e waiho nei, a me na rula no hoi o ka Papa Ola. O kekahi mau ano mai, e like me ke korela, he laha nui ma kahi i kapuluia ai ka noho ana o ke kanaka. O ka pelapela ke one e ulu nui ai keia mai, a o ke ino o ka wai. E makaalaia na hale noho e pono ai, a me na pa hale me na hale lua, i maemae i na wa a pau. E malama pono i na kino, na home a me na wahi moe i maemae. Oia iho la na kokua ma ko kanaka aoao no ke pale ana i ka mai.
Miss Annis Montague, Mele Kuke
Eia hou ma ko kakou mau kaiaulu o Mele Kuke, me kana kane mare o Mr. Chas Turner, mai ko laua kaawale ana aku ma na panalaau o ka hema no kekahi mau makahiki loihi i hala aw nei. O Hawaii nei ko Mele Kuke one hanau, a ua kamaaina no paha kekahi hapa o na makamaka heluhelu o keia pepa I kona mau helehelena. Ma na leo mele kona pookela, a ua kui aku kona kaulana ma ia ano ma na wahi a pau ana i kipa aku ai, a he manu leo nahe maopopo oia. Ia laua aku nei ma Kikane, ua wehe ae laua he mau anaina himeni he lehulehu wale, a ua panai pu ia mai laua me na Mahalo kiekie e kolaila poe. Ma kona hiki hou ana ma i ke one hanau, ua noi ia mai makou e hoolaha aku, e wehe ana oia he aha mele nui ma ke ahiahi o ka Poakahi o keia noa ae, oia ka la 18, a e hoomau ia aku ana paha no kekahi mau po. Maloko o ka Hale Mele Hou keia aha mele e malama ia, a e hui pu ae ana me ia kekahi mau hui o na manu leo lea o ke kulanakauhale nei.
Aole keia o ka makamua loa o na aha mele i malama ia e ia ma Hawaii nei, ua lehulehu wale a ua kamaaina na kekahi poe ia mau aha mele. Nolaila, e naue ae e na makamaka e lohe i ka leo o ke kahuli Hawaii no ka mea e haalele hou iho ana oia i ka aina hanau no Amerika paha a hala loa ae i Europa. E nana pu ae i kana hoolaha e puka aku nei ma keia helu.
(Kakauia no ke Kuokoa)
Ua lohe mai makou, ma ka halawai ana a ka Ahakukamalum ua waiho mai ka Aha Kuhina i kekahi olelo hooholo, e noonoo ia e ia aha. O kea no o ka oleleo hooholo, e kauoha ana i ke Kuhina Waiwai e uku aku i kekahi mau tausani dala, no ka hoolawa ana i na li lo no ka hoolewa o ka Moiwahine Emma. Ma kea no aloha i ke Alii i make, ua Mahalo makou i ko ke aupuni kokua ana i ka hoolawa ana i na lilo o ka hoolewa, oiai he wahine Alii o Emma, i aloha nui ia e na makaainana a me na malihini i lohe i kana mau hana kokua, a hana maikai no kona lahui. Ma ke Kanawai, ke hoomaopopo ne makou he mau hana kue keia I ka pono a me ka maluhia o ka aina. Ua oleloia ma ke Kumunanawai, o ka ahaolelo ka mana ma ka hoolilo ana i na kala o ka Waihona, a aohe mana e ai, koe wale no he hoekahi pauku e hoakaka ana, no na kaua, mai ahulau, a pela aku, he hiki i ka Moi iloko o ka Ahakukamalu ke hookaawale i haawina dala mailoko ae o ka waihona, no ia mea. A oiai aole ka haawina i kauoha ia ma ka olelo hooholo a na Kuhina i waiho mai ai, a i hooholoia e ka ahakukamalu, i pili malalo o ke kumukanawai a ma na kanawai e ae o ka aina, ke puana ae nei makou, he mau hana hehi kanawai a na Kuhina e hana nei, a e ao nei i ka Moi a me kona aha kuhina e hana ku. He oiaio no aole keia o ka mua o ka hahaki kanawai ana a keia aha kuhina, aka he hana mau no keia a lakou e hana nei; mai mua mai no a keia wa, He minamina makou i ke alakai ia o ko kakou Moi, e hooko aku i na hana kue kanawai, a kona mau kuhina e hana nei, no ka mea, he mau ao ana keia a ka poe ia lakou ka malama ana i ka maluhia o ke kanawai, e lilo ai ke kanawai i mea hoowahawaha ia. Eia ka lehulehu ke ike kino nei i ka hookoia o ke kanawai maluna o lakou, i kumu e maluhia ai ka noho ana, a eia hoi kakou ke ae ia mai nei e na hana a na kuhina, he mea uuku wale no ke kanawai.
O ke kumukanawai o ka aina, he pale ia no na pono o ke kanaka. Malalo o ia manao i hoakakaia ai ke kuleana o kela a me keia, a o ka hanaki wale ia ana, he mea ia e hoohopohopo ma ai i ka maluhia o ko ke kanaka noho ana. Ina kakou e nana i kea no o keia mea, ma ka moolelo o na aupuni, o ke kumukanawai kekahi mea lili loa ia, a o ka mea e hoowahawaha ana ma kana mau hana, e lilo ana oia i mea manao ino ia e ka lahui. He nui na Moi o Enelani, o Farani, o Sekotia, a me kekahi mau Moi e ae o Europa, i hoopai ia e ka inaina o ka lahui maluna o ka amana, a malalo o ka oi o ka maka koi, no ka pakaha wale i ka mana o ke kanawai. Na hookah koko nui a weliweli ma na naunaele kuloko iloko o na mokuaina o Europa, ua ulu mai no malalo o keia kumu. Ua ano hoohalikeia ka mana hoolilo o ka Waihona o Hawaii nei, me ko Enelani, aia na ka hale o na Lunamakaainana e hooholo, alaila lilo i mea io, ina aole, aole no. Ina oukou e hoomaopopo, aia iloko o keia mau la pokole, ua hooholo ka aha Lunamakaainana o Enelani i puu dala no ke kaua, ina e hole keia aha ua lilo ko na kuhina manao kaua i mea ole. Aole i ike ia, ua aa kekahi o na Loea o ia aina piha naauao, i ao aku i ka Moiwahine o Enelani e lalau i kekahi hapaumi o ka waihona, me ke kahea mua ole i ka aha lunamakaainana, a ae mai lakou. Me kea no like no o ko kakou kumukanawai me ko Enelani ma keia mea, eia nae, ua hooliloia iho la ke alanui e hoomaopopo ana i ko ke Lii a me ko na makaainana mau kuleana, i mea hehi ku ia e keia malihini, i alualu ia mai e na ulia hoopai o kana mau hana pono ole mai ka halepaahao mai o ka mokupuni Malia, a hiki i ke kulanakauhale o Loko Paakai, a hiki wale i Hawaii nei, a eia ke ao nei i ko Hawaii Moi e hana i na hana e lilo ai i mea hoowahawaha ia, e like mo kona hoowahawahaia.
Heki-ku ka Liona i ke Kapu.
O ke ao omamalu kaua e pahola nui la ma Europa a puni, mawaena o ka li ona me ka beam ke pii mau la ka hakumakuma i na la a pau, a ua lua ole no hoi na liuliu kaua ana o na aoao a elua iloko o keia mau la, a i hakalia wale no i ka hoopuka ia ae o ke kuahaua kaua e ka aha kuka. Mamuli o keia nune ikaika o ke kaua, ua maule wale na ha na kalepa e lawelawe ia ana ma Asia Waena, a me kekahi mau lala e ae o ia oihana nni ma na wahi e ae, a ke paa nei o Enelani me Rusia i ko laua mau pono kuwaho a pau mao a maanei.
Ua holomua na hoonee kaua ana o na aoao a elua, a ua kiai makaala aku kekahi, aka, hookahi mea nui a laua e nana la, oia na koina a Enelani ia Tureke iloko aku nei o na lono mua i hala, e ae ia kona mau aumoku kaua e komo aku ma ke kowa kapu o ka Dadenela, a hoohiki loa aku ma ke kai Eleele me ke keakea ole ia. Aka he mea pohihihi loa keia ia Tureke, ka ae ana a joole paha, no ka mea eia o Beretania ke pue aku nei ia wahi i loaa he ala maalahi nona ke kukala io ia ae ke kaua, a aia hoi o Rusia mao mai e nana mai ana i ko Tureke haawi ana mai i ka ae me na maka uwila. Ua ku nana o Tureke no keia koi a Enelani, a ua lono wale ia mai ua ano hoole o Tureke i keia koi a Enelani.
Nolaila ua hoolaha akea o Enelani, e hooholo aku ana oia i kona mau moku kaua ma ke kowa aku o Dadenela no ke kai Eleele ka ai ole ia kana kauoha, a mamuli hoi o kekahi mana i loaa iaia ma o ka hooia a me ke kakau inoa pu ana mai o na mana nui o Europa, ma ke kuikahi i malama ma Parisa, e pono i kona mau moku e komo ma ke kai Eleele. A no ia mea, ua kaupalena aku o Enelani i ke kapukapu o ua kowa la, ma ka hoowela ana aku i kona mau ale me na manuwa a komo loa iloko o ke kai Eleele no ke kipoka ana aku i na awa o Rusia malaila. A me he la, ina e kui ana o Tureke is Enelani, alaila ua makaukau ka waha o na pu o na aumoku kaua o ua liona la e hoohiolo aku i na kapu o Dadenela, a e hehi ku aku i kona mana. Alia nae a loaa hou mai na lono.
(Kakauia no ke Kuokoa)
Ua lohe wale mai makou ikekahi hoa’loha o ka lahui, i ke kuihe o kona naau i ke ano o na hana a me na hookele ana a na Kuhina. He malihini oia mai ka mokupuni mai o Hawaii, a i hiki mai mamuli o ke aloha Alii, e ike a e kanikau aku no ka Moiwahine Emma Kaleleonalani, a nalo aku. A oiai keia kanaka, he kuokua ma o ka hou o ka lae, a ua kuonoono kona noho ana ma kona apana, e lilo mau ana oia i mea upu ia e komo iloko o na alakai a Piliwale, a no ia kumu ua lilo mau oia i mea hoomaikai ia ma ke ano hoolaumania. Iaia e hooluana ana i keia mau la ua loaa mai ka haawina, he manawalea mai ka mea waiwai mai, no ke kanikau ana i ke Aliiwahine make; i ka wa nae ana e hauoli ana no keia u@a pomaikai wale nona iho, ua miki mai la kekahi o na kuhina a lawe aku la i ka elele waha ole mai kona lima aku, a malalo o ka pono i manaoia nona hookahi, ua hoolawa pu aku la keia kuhina, ua hoolawa pu aku la keia kuhina i ka maka pehu o kona mau ohua a hoa’loha, a na ka eke o ka lahui ka pe. Pela iho la ke ano puehu liilii o ha haawina i loaa ma ke ano kui kanawai, oiai, o ka pe, mailoko ae no ia na tausani i manaoia no ka hoolawa ana i na lilo o ka hoolewa o ke Alii. Me he la, o ka poa e malama ana i na hana o ka hoolewa ma o ka mea make, ka i manaoia e hoaahu aku, eia hoi ua hele palalu wale aku la na hoaahu ana. Ua hiki, no hai ka hoi ka waiwai. He kupanaha no paha ke aloha a me ka makee Alii o keia au, ke ane like aku nei me ka inoa o kela Lunakanawai o Lihue.
Aa ka Bea e kuhookahi imua o ka Liona.
Ma ko Enelani hoomaopopo ana me na mana nui o Europa a puni, ua oi ae ka makaukau o Rusia i ke kaua i keia wa mamua o ko kela kaui i ka puali o Kareimea iloko o na makahiki he nui i hala. Iloko no hoi o ia au kaua, ua hiki i ko Enelani mana me kona ikaika ke haawi aki i hookahi kualapaa oolea is Rusia e ku lohaloha koke ai ia, a ua huipa ia aku o Rusia me ka huelo o ka liona ia au. A hiki mai nae i keia wa e hoonene kaua ei laua, ua ku ae o Rusia ma kona mau kapuai mai ka noho pio ana o kona ikaika a me kona mana malolo Enelani no na makahiki he nui, a kaena ae nona iho, ua hiki iaia ke hoohaahaa i ko ka liona mana me kona ikaika, ma ka moana a ma ka aina, oiai, wahi a Rusia, ke o ae nei kona ohohina, a ke aneane mai nei kona mau la pala-lauhala, ua hiki iaia ke paio hookahi aku ia Enelani me ka wiwo ole. Ma keia mau kumi i maopopo ai:
Ua kaena maoli ae oia, o kona ikaika ma ka aina iloko o keia au kaua a ma keia mua aku paha, ua hiki loa iaia ke hoolawa iloko o na hora he iwakalua kumamaha, a i lako koke me na pono kaua iloko o ka wa lokole no ka nee ana aku ma ke kahua kaua. O kona ikaika hoi ma ka moana, ua kaena ai oia ia kanakolu kumamakolu moku kaua nunui i hanaia me ka hao kila pale paa loa, a he mau moku holo loa no hoi. Mawaho ae o keia mau moku he lehulehu o na moku kaua e ae ona ma kona mau awa me na kaikuoono i pale ia me ka hao kila, a he heluna hoi o na moku liilii lawe mea hoopahu. Wahi a Rusia, ua aa loa kona mau aumoku kaua ke paio mai me na liona hae au moana o Enelani.
Aole wale @@@@ o Rusia mana nui e hiki aia iaia ke kaupalena aku i ko Enelani mana, aka he mea okoa no kekahi mawaho ae. Ke hoao mai nei oia ma na ano a pau e hookuemi hope aku i ko Beritania kulana mana nui ma na aina a me na kapakai ma ka hema mai o Rusia, ma ka hooweliweli ana i ka waha o na pukuniahi, a me ka uwai pu ana mai i kona mahele koa ikaika ma na wahi a na maiuu o ka liona i umii ai me ka hoike aku imua o ke akea, oia a kuhao ke kulai ia Enelani ma ke kaua. Ma kekahi ano no hoi, ua hoole loa ai oia i ka mana hooponopono a kekahi aha uwao a mau mana nui e ae paha e hoopau i keia mau kuee mawaena ona a me Enelani. He mea ole imua ona na leo o ka aha uwao, wahi ana, a koe wale no ko Enelani hooko aku i kana noi e like me kona manao ana he pono kana i hana ai. Ua pane hookamani ole ai oia i ke akea, o ko Tureke hoole ana i ko Enelani mau moke kaua e komo aku ma ke kai Eleele, he mau hana apuhi wale no ia ana. O ko Tureke leo e kalahea ana no kona kuikawa, he hoopunipuni ia. O ka leo, e hoopuka ana no ke kuikawa, aka o na makaleho ana, aia no ia mahope o Beritania. O ke kunou ana o kona poo aia i Rusia, aka o ka lawelawe ana o kona mau lima aia me Enelani. A wahi ana, ina e hui pu o Enelani, Tureke Italia, a me na panalaau ikaika a pau o Enelani e kui aku iaia, aole loa oia e mauliawa; e ku hookahi mai oia imua o lakou, a e nana pu mai ina he mea hiki ia lakou ke kaili aku i ke kauwahi lihi o kona kapa hau keokeo.
A wahi hou ana, ua lawa oia i na lima wikani ma ka moana, a ua lako hoi me na kanaka ma ka aina. He wa keia i hoolaa ia no ka bea moe hau o ka akau e nohoalii maluna o na holoholo na ma kahi o ka liona e make aku ana. Alia nae hoi a loaa hou mai na lono he pio paha a he lanakila paha.
Na Po Lea o Halalii
MALOKO O KA
Hale Mele Hou.
KA AHA MELE NUI!
E MALAMA IA ANA E
Annis Montague
ME
Mr. Charles Turner.
E kokua pu ia aku an@ laua e ka hui himeni CHORAL CLUB, a me ka hui hookani mea kani QUINTETTE CLUB.
E loaa no na palapala komo ma ke Keena Oihana o J. E. WISEMAN, Alanui Kalepa.
NA HOOLAHA HOU.
A HA KIEKIE O KO HAWAII PAE AINA. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o CHARLES TITCOMB o Kilauea, Kauai i make. Ma ke Keena, imua o ka Lanakanawai Nui A. F. Judd.
Ma ka heluhelu a me ka waihoi@ ana mai o ka Palapala Noi a me ka Papa Hoike hope loa a ALFRED S. HARTWELL a me WILLIAM O. SMITH na luna Hooko o ka Palapala Kauoha a CHARLES TITCOMB, o Kilauea, Kauai, i make, e noi ana e aponoia na hoolilo ana he $4296.76, a e hoike ana o na mea i loaa mai ia laua he @@060.51, a e noi ana e nana a e aponoia kela mau mea, a e kauohaia e mahele ia na waiwai e waiho ana ma ko laua lima i na mea i kuleana malaila, a e hookuu ia laua a me ko laua mau hope mai ko lakou noho ana ma ia ano.
Nolaila, ua ka@oh@@@ o ka POALIMA oia ka la 5 0 IUNE, M. H. 1885, ma ka hora 10 kakahiaka, imua o ua Lunakanawai Nui la, @a ke Keena ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua Noi la, a me na Papa Hoike i oleloia, a o ka poe a pau i pili malaila e hele mai a e hoike i ke kumu, ina he kumu io ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i oleloia. A o keia kauoha ma ka olelo Beritania me Hawaii, e paiia maloko o ha Hawaiian Gazette a me ke KUOKOA, he mau nupepa i paiia a hoolahaia ma Honolulu, i ekolu pule mamua ae o ka manawa i oleloia no ka hoolohe ana.
Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina i keia la 5 0 Mei, 1885.
A.F. JUDD
Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie.
Ikea e HENRY SMITH, hope Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
2023-3t.
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI. Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o IOSIA OHIA o Waihee, mokupuni o Maui o ka aoao mua, a me H A Widemann o ka aoao elua, ma ka la 30 o Novemaba 1881 i kakau kopeia ma ke keena o ka Luna kakau kope, ma ka Buke 70 aoao 320-2, a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki la, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana, e kudala akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki, ma ka POAONO la 13 o IUNE 1885, ma ke Keena Kudala o Lyons & Levey ma Honolulu, mokupuni o Oahu maka hora 12 o ke awakea o ia la.
O ka waiwai e kudala ia ana oia no kela apana aina e waiho la ma Waihee nona ka ili he 2 9-10 eka, a i hoakakaia na palena ma ka Palapala Sila nui Helu 3385, Kuleana Helu 442, a i hooliloia hoi ia Iosia Ohia i oleloia e Lole (w) ma o kekahi palapala kuai i hanaia ma ka la 26 o Maraki 1877, a i kopeia ma ka buke 49 aoao 326 a me kekahi aina e waiho ana ma ka aoao mawaho a e kokoke ana i ka aina i hoike mua ia a oia no ka aina i haawiia e C. H. Lewers ia Iosia Ohia i oleoia, ma ke kuapo no kekahi lihi o ka apana aina i hoike ia ma ka Palapala Sila nui Helu 3385 i oleoia a ua hooliloia ua lihi la i alanui i keia manawa
H. A. WIDEMANN,
Mea Moraki.
J. M. Monsarrat, Loio no ka mea moraki.
Honolulu, Mei 9, 1885. 2023-4t
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI. Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o KAMEO (w) & KAHIKI (k) kana kane mare, o Waiahole, mokuauni o Oahu, o ka aoao muam a me Stephen Spencer o ka aoao elua, ma ka la 19 o Novemaba 1875 i kakau kopeia ma ke Keena o ka Luna kakau kope ma ka Buke 44 aoao 152-4, a mamuli o ka uhaiia ana o na @@mu aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua, e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana, e kudala akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki, ma POAONO la 13 o IUNE 1885, ma ke Keena Kudala o Lyons & Levey ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, ma ka hora 12 o ke awakea o ia la.
O na aina e kudalaia aku ana oia no kela mau apana aina e waiho la ma Waiahole i oleloia, a i hokakaia penei: 1. He umi loi kalo a me ke kula nona ka ili he 5 60-100 eka i hoakaka lea ia na palena ma ka Palapala Sila Nui Helu 1426, i haawaiia ia Naeole (k) ka makuakane o Kameo (w) i oleloia.—2. He 2 loi kalo me ke kula nona ka ili he 98-100 i hoakaka ia Malule (w) ka makuahine o Kameo (w) i oleloia.
STEPHEN SPENCER,
Mea Moraki.
J. M. Monsarrat, Loio no ka mea moraki.
Honolulu, Mei 9, 1885. 2023-4t
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI. Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o KAHAMANU no Moanalua, mokupuni o Oahu o ka aoao mua, a me STEPHEN SPENCER o ka aoao elua, ma ka la 16 o Mei 1878, i kakau kopeia ma ke Keena o ka Luna kakau kope ma ka Buke 55, aoao 103 & 104, a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana oia ia mana juai, a ma ia hooko ana. e kudala akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki, ma ka Poaono la 13 o Iune, 1885m ma ke Keena Kudala o Lyons & Levey ma Honolulu, mokupuni o Oahu, ma ka hora 12 o ke awakea o ia la.
O na aina e kudalaia aku ana, oia no kela apana aina e waiho la m Moanalua, mokupuni o Oahu i oleloia, nona ka ili he 2 66-100 eka, i hoakakaia na palena ma ka Palapala Sila Nui Helu 425; a me kela apana aina ma Puako, Lahaina, mokupuni o Maui, nona ka ili he i ruda a me 34 peroka, a @ hoakaka lea ia ma ke Palapala Sila Nui Helu 3534.
STEPHEN SPENCER,
Mea Moraki.
J.M. Monasarrat, Loio no ka mea moraki.
Honolulu, Mei 9, 1885. 2023-4t
A HA HOOKOLOKOLO KIEKIE O KO
Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai. Ma ka hana o na waiwai ‘KOI POHO A KA ALABAMA” a keia poe i makem no lakou na inoa penei: --
Leinakani k. Hakuole k.
Nunu k. Kolona k.
Keawe k. (J@eh Swift) Oiaio k.
Tom k. Kalohai k.
Kalawale k. Alapai k.
Kaapa k. Keliaa k.
Kellilelepa k. Mahoe k.
Bob Bolabola k. Kealaiki k.
Kahololio k. Kilauea k.
Ma ke Keena o ka Lunakanawai Nui A. F. Judd.
Ma ke heluhelu a me ka waihoia ana mai o ka Palapala noi a me na Papa Hoike Dala a W. O. SMITH, o Honolulu, Oahu, Lunahooponopono o na waiwai o ka poe i haiia ae la maluna, i kapaia na poe “KOI POHO A KA ALABAMA,” e noi mai ana e nanaia a e apono ia kela man mea, a e kauohaia e maheleia na koena dala e waiho ana ma kona lima i ka poe i kuleana malaila, a e @ook@@i@ oia a me kona hope mai kona noho lunahooponopono ana.
Nolaila, ua kanohaia o ka POALUA, ka la 2 o IUNE, 1885, ma ka hora 10 o kakahiaka, imua o ua Lunakanawai Nui la, ma ke Keena ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka boclohe ana i ua noi la, a me na Papa Hoike Dala i oleloia, a o ka poe a pau i pili malaila e hele mai a e hoike mai i ke kumu, ina he kumu io ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana ia mau koena dala i oleloia.
A o keia kauoha ma ka olelo Hawaii, e pai ia maloko o ke KUOKOA, he nupepa i paiia a i hoolahaia ma Honolulu, no ekolu pule mamua ae o ka manawa i oleloia no ka hoolohe ana.
Kakauia ma Honolulu, Ko Hawaii Pae Aina, i keia la 30 o Ape@@a, 1885.
A.F. JUDD,
Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie.
Ikea: HENRY SMITH
Hope Kakauolelo. 2023-3t
A HA HOOKOLOKOLO KIEKIE O KO Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka Waiwai o A. Kalauli o Honolulu Oahu, a me Kau Hawaii i make kauoha oie. Ma ke Keena imua o ka Lunakanawai Nui A. F. JUDD.
Ma ka heluhelu a me ka waihoia ana mai o ka Palapala Noi a Charles N. Spencer, Lunahooponopono Waiwai o A Kalauli no kahi i oleloia ae la maluna i make, e noi ana e apono ia na hoolilo he $2285.17, a e hoike ana e na mea i loaa mai iaia he $2285.17, a e noi ana e nana a e apono ia kela m@@ @@a, a e kauohaia e mahele ia na waiwai e waiho ana ma kona lima i na mea i kuleana malaila, a e hookuu ia oia a me kona mau hope mai ko lakou noho ana ma ia ano.
Ua kauohaia, o ka POALUA, ka la 23 o IUNE M H 1885, ma ka hora 10 A. M. imua o ua Lunakanawai nui la, ma ka hale hookoa lokolo ma Honolulu, oia kahi me ka manawai kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, a me na Papa Hoike i oleoia, a o ka poe a pau i pili malaila e hele mai a e hoike i ke kumu, ina he kumu io ko lakou e ae ole ia ai ua noi la, a malila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i oleloia. A o keia kauoha ma ka olelo Hawaii, e pai ia ma ke KUOKOA he nupepa i pai a hoolaha ia ma Honolulu, i ekolu pule mamua ae o ka manawa i oleloia no ka hoolohe ana.
Kakauia ma Honolulu. ko Hawaii Pae Aina, Mei 7, 1885.
L. McCULLY,
Lunakanawai o ka Aha Kiekie.
Ikea: HENRY SMITH
Hope Kakauolele. 2024-3t
A HA HOOKOLOKOLO KIEKIE O KO Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka hana o na waiwai o Kahopuna (k.) o Waimanalo, Koolaupoko, Oahu, i make kauoha ma Waimanalo i oleloia ma ka la 20 o Iulai, 1875, a me Kalehua (w.) ke kaikamahine a Kahopuna k. i oleloia ua make kauoha no.
Olelo Kauoha e koho ana i la e hooiaio ia ai ka Palapala Kauoha, a Kalehua w. i oleloia a no ka hoolaha ana.
No ka mea, ma ka la 9 o Mei, 1885, ua waihoia mai imua o ka Aha, kekahi palapala i oleloia, oia no ke kauoha hope loa a Kalehua w. i make aku la; a me ka palapala hoopii e noi ana e hooiaioia @ela palapala kauoha a e hoopuka ia hou ka palapala Luna hooponopo no waiwai no ia mea ua waihoia mai e John Kimo.
Nolaila, ua kauoha ia o ka POAKOLU, oia ka la 10 o IUNE, 1885, ma ka hora 10 kakahiaka, ma ka ru@i hookolokolo o ia Aha ma Aliiolani Hale, Honolulu, oia ka la a me ka hora e hooiaio ia ai ia Palapala Kauoha, a e hoolohe ia ai hoi ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili e kie ana ia Palapala Kauoha, a me ka hoopuka ana ika palapala Luna hooponopono waiwai.
A ua kauoha hou ia e hoolahaia no ia mea no na pule ekolu iloko o ke KUOKOA, he nupepa i paiia a i hoolahaia ma Honolulu.
Kakauia ma Honolulu, ko H. P. A. Mei 12, 1885.
L. McCULLY.
Lunakanawai o ka Aha Kiekie.
IKEA: HENRY SMITH
Hope Kakauolelo. 2024-3t
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.—I kulike me kekahi mana kuai i hoi keia maloko o kekahi moraki i hanaia mawaena o B K Naakaakai ia E Lindemann, i kakauia ma ka la 9 o Novemaba, 1882, i kopeia ma ka buke 77 aoao 59 me 60, ke hoikeia aku nei ma keia hoolaha, e hookoia ana ia manakuai ma ia moraki i oleloia mamuli o ka uhakiia ana o na kumu aelike a me ka uku ole ia ana, ma ke kudala akea ma ka lihi akau o ka uwapo loihi ma Wailua, Kauai, ma ka POAKAHI, la 8 or IUNE 1885 ma ka hora 12 awakea. @@ @a mea i koe, e ninau ia W. C. ARKE, @@@ 14 alanui Kaahumanu, Honolulu.
E. LINDEMANN.
Mea moraki.
He mau pa hale e kuai ia aku ana aia ma Wailua, Kauai. 1 Elua apana aina i hoakaka ma ke Sila nui helu 4828 ia Naakaakai. 2 He elua apana aina i hoakakaia ma ke Sila nui helu 4827 ia Noi.
W C PARKE.
Loio no E Lindemann. Mei, 13, 2024-4t
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI :--Ke hoike ia aku nei ma keia hoolaha, i kulike ai me kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i kakauia ma ka la 31 o Dekemaba, 1880, i haawiia e SAMUELA KEKINI, kahu hanai o Alfred a me Mele Kaupena o Honolulu, Mokupuni o Oahu, ia Mary K. Lewers, a i kopeia ma ke Keena Kakau Kope ma Honolulu, ma ka Buke 69 aiai 63, a mamuli o ka uhakiia ana o na kumu ailike o ua palapala moraki la i oleloia, e hooko ia aku ana ia mana kuai ma ia palapala moraki i oleloia, na aina, na hale, a me na mea a pau ma ia palapala moraki i hoakakaia, mahope iho o na pule ekolu o ka hoolahaia ana ia kuai, ma ke Kudala akea, ma ke keena kudala o Lyons me Levey, ma Honolulu, ma ka POAONO, IUNE, 20, 1885, a ma ka hora 12 o ia la.
O na waiwai i hoakakaia ma ia palapala moraki i oleloia, he elua apana aina. Akahi He apana aina ma alanui Papu, Honolulu, a he hapa hoi no ka apana aina i hoakakaia ma ke Sila Nui 1815.—Alua He apana aina ma Hamohamo, Waikiki, ili 39-100 o ka eka, i hoakakaia ma ke Sila Nui 4432 ia Kahue.
MARY K. LEWERS.
Mea moraki.
William R. Austin, Loio no ka mea moraki
Kakauia ma Honolulu, Mei 14, 1885. 2024-4t
HOOLAHA HOOKO MORAKI. Ma keia ke hoolahaia aku nei, mamuli o kekahi mana kuai iloko o kekahi Palapala Moraki i kakauia i Mei 30, 1882, i haawiia e MOSES KUMALAE, o Kaneohe, Koolaupoko, mokupuni o Oahu ia SAMUEL M. DAMON o Honolulu, no ka hoopaa ana ika ukuia o eha haneri me kanalima dala, a i kakaula ma ke Keena Kakau o Kope o ke Aupunu, maloko o ka buke 76, ma na aoao 72 me 73, a no ka uhaiia o na olelo aelike o ua moraki nei i oleloia, nolaila e kuaiia ana ma ke kudala akea ia aina a pau a me na pono me na pomaikai a pau e pili ana i ikeia iloko o ua moraki nei, mahope iho o ka puka ana o keia hoolaha no ekolu manawa, ma ka hale kuai kudala o Lyons & Levey, ma Honolulu, i ka POAONO, MEI 30, 1885, no ka uhaiia o na olelo aelike o ua moraki nei i oleloia. O ka waiwai i hoakakaia maloko o ua moraki nei i oleloia, a i hoolahaia no ke kuai ana ma ka la i olelo mua ia, aia ma Pau, Kaneohe i oleloia, a oia no ka apana ekahi i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui helu 129, Kuleana 3121, i haawiia ia James Mahony; nona ka ili aina 19 7 10 eka, koe na kuleana o na kanaka.
S. M. DAMON,
Mea Moraki.
Wm. R. Austin Loio.
Honolulu, Apr 2, 1885. 2019-4t@
HOOLAHA HOOKAPU KAI LAWAIA.
E ike auanei na kanaka a pau o kela a me keia ano, o makou o ka poe no lakou na inoa malalo iho nei, ke papa a hookapu loa aku nei makou i na Kai Lawaia i lilo mai ia makou ma ka hoolimalima mai a C. BERTLERMANN mai o Koolau, Kauai, oia na kai o PUUPUUNOHU, KAMAEAEA, KAOHULE, a me ka pali opihi e pili ana ia Waipake. Ua kapu loa ka lawaia ana, hele ana, a me ka lawe wale ana i na pono a me na pomaikai o ua mau kai la, o ka mea a mau mea paha e kue ana i keia, e hoopii ia no ma ke kanawai.
O ka lohe ke ola,
O ke kuli ka make.
D. W. KAHULA,
C. KAUHAAHAA,
O. REBEKA.
2024-3T*
NA HOOLAHA HOU.
MA KE KEENA O KA LUNAKANA WAI KAAPUNI Apana e@@@ o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai @ HOLOUA (k.) @o Kau, Hilo, Hawii, i make.
Ua heluheluia a ua waiho ia ka palapala @@ o Ch@ng Pe@ & Co., e noi ana e hooponopono ia ka waiwai o D Holoua k, no Punai@@. K@@ Hawaii i make kauoha ole, a e hoo@@@o @@@ ia Y Akana i luna hooponopono no ia waiwai.
Nolaila, ke kauoha ia aku nei @@ ka@@@@@ pau, ke pili, o ka POALIMA, oia ka @@ @@ MEI, a ma ka hora @ auina la, ma ka H@@@ Hookolokolo ma Waiohine Kau, oia @@ @@ @ me kahi i kohoia no ka hoolo@@@ @ @@ @@@@ la a me na mea kue ke hoike.
F. S. @@@.
Lunakanawai Kaapuni Apana @@@@@@@: Hawaii Pae Aina.
Hilo, Hawaii, Apr @@ 1885. 2022-@
MA KE KEENA O KA LUNAKA@@ WAI KAAPUNI APANA ELUA @ ko Hawaii Pae Aina, ma ka waiwai @@@@ NE k. no Wailuku Maui i make.
Ua heluheluia a waihoia ka palapala @@ a H W R Pohokani, e noi ana e hooponopono ia ka Waiwai o ka wahine mare @ @@ @@@ @ no Wailuku, Maui, i make, a e hoo@@@@ @@ @@ waiwai i na hooilina.
Nolaila, ke kauohaia aku nei na @@@@@@ @ pau, ke pili, o ka POAHA, oia ka ia @@ @ @@@ 1885, ma ka hora 9 A.M. ka hale hoo@@@@@@ ma Wailuku, oia ka la a me kahi i @@@@@ @@ ka hoolohe ana ia au noi la, a me na @@@ @@@ ke hoikeia.
ABR. FORNAN@@@@.
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H. P. A.
Lahaina, Apr. 24, 1885 20@@@
HOOLAHA PALENA AINA.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala @@@ a H. N. Greenwell, e noi ana e hooh@@@@ @@ palena o ka aina i kapaia o PUAPUAA@@@, @@ kona Akau, mokupuni o Hawaii. @@@@@ ke hoike aku nei keia, i na mea a pau, @@ @@ mea kuleana iloko o na aina e pili ana, @ @@ loheiu ana keia noi, ma ka hale @@@@@@ @ ma Waiohin@, Kau, i ka Poalima, @@ @@ @ 29 o Mei, 1885, i ka hora 9 A M, a me na mea kue ke hoikeia.
F. S. LYMAN,
Komisina Palena Aina Mokupuni @o H@@@
Hilo, Apr. 24, 1885. 20@@-3@
HOOLAHA PALENA AINA.
Ua heluheluia a na waihoia ka palapala @@ a R. Rycroft, e noi ana e hooholoia na pa@@@ o ka aina i kapaia KEAHIAIAKA, @@ @@@, Hawaii. Nolaila, ua kauohaia i @@ @@@ @ pau i pili, a me na mea kuleana iloko @ @@ @ na e pili ana, o ka Poaono, oia ka la o @ @@@ 1885, i ka hora 9 A. M. ma ka hale h@@@@@@@ lo ma Pohoiki, Puna, Hawaii, oia kahi @ @@ ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana @@@ noi la me na mea kue ke hoikeia.
F. S. LYMAN.
Komisina Palena Aina Mokupuni o Hawaii.
Hilo, Apr. 24, 1885. 2022-@
HOOLAHA PALENA AINA.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala @ @ a S. M. DAMON, e noi ana e hooholoia na palena o ka aina i kapaia o P@@A, @@ @@@@, Hawaii. Nolaila, ua kauohaia i na mea a pau i pili, a me na mea kuleana iloko o na @@ ne e pili ana, o ka Poaono, oia ka la o o @@@, 1885, i ka hora 10 AM, ma ke hale hoo@@@@@ kolo ma Pohoiki, Puna, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana @ ua noi la me na mea kue ke hoikeia.
F. S. LYMAN.
Komisina Palena Aina Mokupuni o Hawaii.
Hilo, Apr. 24, 1885. 2022-@
A HA HOOKOLOKOLO Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina Ma @@ Kauoha. Ma ka hooiaio ana i ka Palapala H@@@lina o ka REV. D B LYMAN o Hilo, Hawaii, i make Kauoha e hoak@@ @ia i ka manawa @ hooiaio ai i ka Palapala @@ lina, a e kau@ @ @ ana e hoopuka i ka hool@ha @ ia mea.
He palapala i oliloia oia no ke kauoha @@ pe loa a Rev. D B Lyman i make, @a wai@@@@ mai imua o ka Aha, ma ka la 18 o APE@@@, A D 1885, a me ke Palapala Noi no ka @@ aio ana ia mea, a no ka hoopuka ana i ka Palapala Luna Hooponopono me ke Palapala Hooilina i huiia ia F. S. Lyman, ua wh@@@@ mai e Rufus A. Lyman, kekahi keiki a k@ mea i make.
Ma keia ua kauohaia, o ka POA@@@@. @ 13 o Mei, A D 1885, ma Hilo, Hawaii, me ka hale hookolokolo o ia wahi i oleloia, @@@ @@@@ a me ka manawa e hooiaio ai ka palapala @@@ iliha i oleloia a no ka lohe ana i ko @@@ @ @@@ ia, malaila a ma ia wahi he hiki no i na @ @@ @ pau i pili e hele mai a e hoole i ka palapala hooilina me ka hoopuka ana i na palapala @@ oko kauoha i huiia me ka palapala ho@@@@@.
A ua kauohaia e hoopukaia keia hoo@@@@ @ ekolu pule iloko o ka nupepa Ha@@@@@@ @@@ @@@ a me ke KUOKOA, he mau nupepa @ @@ pukaia a pai a ma Honolulu.
Kakauia ma Hilo, Aperila 18, A D 1885.
A. FRANCIS JUDD.
Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie,
Ikea: DANIEL PORTER.
Kakau@@@@
HOOKAPU AINA.
Ke hookapuia aku nei na m@a a pau, aole e komo, a mahi, a hana wale maluna @ kuu apana aina e waiho la ma Kuk@@@@@ Kohala Ko@ohana, Hawaii, a i kapaia ma @@ inoa o PO@@@@@, oia hoi ka aina o H@@@@@@ make, oi@i, eia no ia’u ka mana o ia aina, @@@@ no i hooliloia, aole no hoi i morakiia, @@@@, @@ no ia’u ke Sila o ua aina nei. O ka me@ @@@ i keia e hoopiiia no ma ke Kanawai.
MRS. TAMARA HAAKE.
Kaikamahine ponoi a hooilina o @@@@@
2022 @@@
KUAI A KE KOMISINA NO NA WAI WAI PAA: Ma o ke kauoha @@@ Hon. L. Makale, Kokua Mua o ka Aha @@@ kie, i hoopukaia i ka la 14 o Apr,. 1885, @ kuai aku ana ka mea @ona ka inoa @@@@@@@@ ma ke kudala akea ma ka
POAHA MEI 28, 1885,
ma ka hora 12 awakea, ma ke alo ih@ @@ Hale Hookolokolo o Wailuku, Maui, @@ @@@ a me na pomaikai o JOHN KAAUA o @@@@ wao i make, oia hoi na apana aina ma M@@ @ like me ia malalo:
APANA 1 – He aina ma Keahua, Kula, Maui, Sila Nui 314, ia Kamanohili. @@@@ @@ @@@ he 10@, a he hale no hoi maluna.
APANA 2 – He aina ma Hui o @@@@@@@@@@ ko, Maui, (he aina no Puhipu mamua, @@ @ eka me ka hale maluna.
APANA 3 – He aina ma Kau@ua@a@@, H@nuaula, Maui, Sila Nui 1386, nona @a @@@@@58.97 a oi a emi mai paha.
APANA 4 – He aina ma Kaunuaha@@, H@nuaula, Maui, he 22 ½ eka.
APANA 5 – He aina ma ke ahupuaa o @@@@ popolo, Makawao, Maui, nona na ek@@@ @@
He kuike ke dala. Na ka mea @@@@ @@ @@@ no na palapala.
W. C. PARKE.
Komi@@@
20@@-@.
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI. Ma keia ke hoi@@@ @@ nei, mamuli o kekahi mana kuai i hoi@@@ @@ kekahi palapala moraki i kakauia ma ka @@ @@ Feberuari 1882, i hanaia e B. K. Naak@@@@@@ Honolulu, mokupuni o Kauai, k. Hawaii Paeaina, a i kopeia ma ke Keena Kope @ ke Aupuni ma ka buke 77 ma na aoao 59 & 60 a no ka @haki ia ana o na kumu aelike ma ua palapala moraki la i oleloia, oia hoi ka @@@ ole ia ana o na aina a p@u i hoakakaia ma ia palapala moraki i oleloia, a no ka hala ana o ka manawa i hoakaka ma ke kanawai, e @@@@@ aku ana ma ke kudala akea ma Wailua i hoike ia maluna ae.
O ka waiwai e kuai ia aku ana mala@@ o @@ mana kuai la i oleloia, aia no ia ma Wailua, a penei na hoakaka ana : O kela mau apana aina elua ma Wailua i oleloia a i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui helu 4828 ia Naakaakai a me kekahi mau apana aina elua @@ @@@ ma Wailua i oleloia a i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui helo 4827 ia Noi.
E. LINDEMANN.
Ma o W. C. PARKE kona lolo.
Honolulu, Apr. 16, 1885.