Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 19, 9 Mei 1885 — NUHOU KULOKO. [ARTICLE]

NUHOU KULOKO.

\h keia po e hoihoi la aku ai ke kir? o ka Moiwahine no Kawaiahao. He onawaiiwali ko Mr. H. Konuweo Wailuku i keia mau la. Ma ka la apopo e ku mai ai ka mokuihi Zealandia mai na panalaau mai. Hc ike alii ka na aliimoku o ka moka kaua Araerika Hatafoda ma ke awa-i-ea o ka Poakahi nei. Mawaena oka hora 11 me 12 oka poarjno i hala, ua moku iho la ka iae o kekahi pake kuene o ka hale aina Sara•oga i ka pahi e paa ia e kekahi lapana Ma na lono mai ke hoi hou mai nei ka ua 0 Hilo iloko o keia mau ia. He maiie wale no ka hapa nui 0 na rnah> na i hala. M.i ka aoao eha o ka pepa e ikeia ai ke kii nani 0 ka pa nui hookahi o ke •0 nei i kukuluia ma Kina. Malalo iho na hoakaka ana, e pono e heluhelu ia. E malania ia ana he aha mele ma ka ; :> I'oalua 0 keia puie ae no ka pomaikai 0 ka ehana o R. H. Donoliy, kekahi ona ohana i hooneleia na pono e ke ahi o ka la Sabati nei. Ma ke Kinau o ka Poalua nei i holo aku ai ka Lunakanawai Kiekie A. F. Judd no ka inaiama ana i ke Kau Hcokoiokolo Apana Ekolu o Hilo. He nui ka poe i hele pu aku. Ua malama ae ka Hon. H. A. Wilimana he wahi paina iuana ma kona hjinc, no ka hoomanao ana i ka piha ana 0 na makahiki he 35 o ko laua noho mare ana. E hoomau loa ia aku.

Ma ka hora 3 ponoi o ka auina la PoAono i hala, i hala aku ai ka Hoku Ao hou no kana misiona lawe lamaku oke u!a iko na aina e. Oka Poaha kona la holo i hoolahaia, a no ka ino, u.i hoo|>anceia mai a ka Poaono. Ke kauoha ia aku nei na pualikoa a \m loa e akoakoa ae ma ka ha!e paikau ma ke kakahiaka o ka la Sabati ka la io 0 Mei 1885, ma ka hora 9 oia k.ikahiaka, no ka hoomakaukau ana no ka huakai hoolewa o ka Moiwahine Kma Kaleleonalani. Ma ke kauoha. Mai ia H K Hoolailua 0 Kipahulu i hjike mai, ua hele aku kkeahi poe kano ekolu nie kekahi wahine ma ke kahawai o Kikoo i ke kau opae ma ka la Sabaii. 0 Hakuole kekahi o keia poe kane, ahe makai kauwai oia. Ua hoike mai no hoi oia, he inakai ona raina nuu keia. Ke hoopuka nui aku nei makou i ka nniolelo nani o Keaomelen\ele no ktkokoke aku i kOna hopena, a ua makewake ka mea kakau moolelo e pau e ia nanea mamua o ka malama 0 lune, a e Hoopuka ia aku ana ka mooleio kaao a nani oka Anelu o Mekiko. He moo- j lelo kamahao loa keia, a o keia kekahi o na nanea i kamailio nui ia īmua o na l<i mua loa aku nei o kakou. Kia ka n.uiea hou o ke Kilohana ia a oili aku. Ma ka heike mai a kekahi makamaka 0 nwkou, he nui na hana haihai kan .wai oka apani o Honomaka Ko- •• -ila, ao ke kumu ka he hookahi wale n > wihi makai i hookohuia aku no ia apana. I kahi manawa ua kii aku la ke aupuni i ua wahi kaiko ia a hele la i ke kiai halekuai 0 na pake i hoomaluia iho nei ko lakou mau wain no ke kaa oie o ka aie i na ogena Honolulu net. Nolaila ua noho "kuonoono no o pili waiwai, kuene po na 0 puhi opiuma» a pahoia ikaiKf keuhi mau hana lapuwale e iho he nui Pehea hoi keia kuono e hoekemai nei ka hewa?

He leia mai a Jno. Lehua o Kapali-1-a e hoike mai ana i keia lono j>enei: Ma Papa, Kona iiema, ua hele aku b keiki nona n? 4 makahiki he 19 3 paha me kana pu kaupoohiwi—a no ka hapawalu mile paha ka mamao mai haie aku, ua kaulona aku la oia i kana pu a ki aku la i kekahi kumu °'iia eku mai ana mamua pono mai I ka wa i kani ai ka pu, ua halahu aku la ka poka ma kahi i manaoia 1 ! 4 hihio ae la ma ka papalina hema o J. Kumalii, oiai oia majta mahinaai» a ua pahia pu aku la no hoi ka poka malu* nj o kana kaikamahine oiai ta e hoo* ponopono ana i kona wahi holoholona. pakele ke ola o keia mau mea ma« tt u\i oka hana naaupo a keia keiki.

ke kai o uaena.—Ma iaS. K. i hoike mai i keia penei: Ma ka hope o ka mahioa i hala, ua ulu ae la he papa leo ikaika mawaeea 0 Kaaua me kekahi makai kauwai oia 0 £a»aip#Wta»e, «o ke 1m a«a i ka

wja. Ma ke kakahiaka o keh la i hoi ke:a t ua kii aku la o Kaaua me Kama<ea i kekahi waa papa no Wahine ia Kaahua, a ho!o aku la i ka lawaia kaka uhu, e like me ke ano aloha o xid kaoiaaina o ia wahi, ina no kahi ka waa e kii aku no kekahi roe ke keakea ole ia. Aka ia laua i hoi mai ai a pae ī ke awa a hoi loa aku 1a no kauha'e, ua haawi mai la ua makai nei ia Kaaua he apana pepa i kopeia no e ia nia ke ano he koi poho no ka lawe ana i ka waa me ka ae ole ia mai e ka mea nooa ka *raa ia bua e iawe, Ma ka hoike mai nat a ka mea waa, mamua o ka hoi ana mai o na lawaia» ua koi mua aku keia makai jaia e koi poho aku, a ua heoie mai kela. Aka aole keia makai i hoo!ohe aku i kana, a ma ia hana ana a ka makai, ua pii ae ia ke kai o na aoao a elua a pipipi na lae, a o ka hoolele iho no koe i na ai a Hinakahua, a ua puka na o!eb ino mai ka makai mal Ko na pali koolal'.—He pa maioo loa na pili koolau i na mahina mua i hala a hiki i na la mua o Aperila, a ma na Ia hope, ua haule nui mai ka ua. Ke hoomahui loa mai nei na wahi kauna kanaka o Nahiku nei i ka inu uala e like me na mea i hoolahaia ma na kolamu o kou kino lahiiahl

Ke komo pu aku nei kekahi iala o ka ekaltsia ma ka hoawaawa ana i ka uaia i mea hoolimalima i na kanaka e mahi i kana mau loi kalo, o Hinana ka inoa o keia iala ekalesia. Pela anei e hana ai keia tr.akua o ka pono ? Ma ka la 22 o ka mahina i hala, ua inu uala iho la kekahi poe, i ka nana aku me he keko la ka iapuu, hana kuli kohu hehena ka hana a kekahi wahine nui momona, hui pu mai me na omole kini .1 ke kauwahi kaaka o Gun ka īnoa aoi loa aku la ka walaau. Ma ka po iho ua hoomakemake iho la kekahi kaaka, a kuhihewa kana wahine ua make, noke i ka alala; hiki aku na kokua malaila a nana pono i ke ano eia ka he epa, o ka hana no ia a ka mea ona he npiki—noke ae la ua kaaka nei i ke oli me ka uwe, a piena mai «na ka wahine. Aole he ike mau ia mai o ko onei luna makai, e ao a papa i ka hana lapuwale e pahola nei, ua lohe no na pepeiao, aohe nae he hele e hoomalu. Ke lawaia nei na kanaka me ke kiana pauda f ua pau ka lawaia ana me na upeno, ao ka mea muumuu oka luna ka mea lawelawe nui ia. 0 na wahi luna liilii helu kanaka ma na Koolau nei i hele e helu mamuli o ka mana i haawiia mai e ka luna nui, ua hele nui e noi 1 ka lakou mau wahi okeni o ia luhi ana, aohe he loas mai, ā māi ia wa mai a hiki i keia wa, he neo ka mea loaa mai, ua hoonuuia. Ke ulu nui nei na'hana lapuwale a me na hana epa ma keia wahi, a oke ake o ka mea kakau nei a me ka hapanui o ka ike aku i ka maluhia mai na lima mai o ke aupuni. Kaheiheilaki.