Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 12, 21 Malaki 1885 — Page 4

ʻaoʻao PDF (1.64 MB)

This text was transcribed by:  Reina Tolbe
This work is dedicated to:  My Ohana

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

No ka Makahiki,.................$2.00

No Eono Mahina,...............$1.00

KUIKE KA RULA

 

Poaono                                                                                                                 Maraki 21, 1885

 

KEA A LEI

(CROSS AND CROWN)

G.11.206

 

1

Na Iesu wale no anei

E kai ke kea e,

A luli ole na mea e

A hele mama e?

2

Aole e, he kea no

No kela a keia e

He kea no na mea a pau,

He kea no no’u nei.

3

Ina hoole aku au

E kai ia keae,

Aole loa e loaa ia’u

Ka lei no Iesu mai!

4

Eia ia kea e kai mau

Imua o ke ao,

Ka hahai ana ia Iesu,

Me ka nauoli pu.

5

Ina e hilahila au

E kai ia kea nei,

E hilahila Iesu ia’u

Ma kona la hoopai.

6

E kai nae au ia kea e

A pau kuu ola nei,

A hele aku iluna ae

I loaa mai ka lei.

 

HAWAII.

 

Haawina Kula Sabati

 

Apr. 12, 1885.  Kumuhana, Ka ili ana o ko Paulo moku.  Pauku Baibala, Oih. 27:27--44.

A HIKI i ka po umikumamaha, ua hooholoholoia ae la makou ma Aderia, a i ke aumoe, manao iho la na luina e kokoke ana lakou i ka aina.

28        A hoailona iho la, a he iwakalua anana i loaa ia lakou; a panee iki aku, hoailona hou, a loaa he umikumamalima anana.

29        Makau ae la o ili makou ma kahi pohaku, hoolei iho la lakou i na heleuma eha ma ka hope o ka moku, a iini iho la i ke ao ana ae.

30        A imi na luina e mahuka aku, mai ka moku aku, ua kuu iho la i ka waapa ilalo i ke kai, me he mea la e lawe aku ana i mau heleuma, ma ka ihu;

31        Olelo ae la o Paulo i ka lunahaneri, a me ka poe koa, Ina aole lakou nei e noho i ka moku, aole loa e hiki ia oukon ke hoolaia.

32        Alaila oki ae la ka poe koa i na kaula o ka waapa, a kuu iaia e haule iho la.

33        A kokoke ae la i ke ao, koi ae la o Paulo ia lakou a pau, e ai i ka ai, i ae la, Eia ka la umikumamaha o ko oukou hookeai ana, ua noho oukou me ka lalu ole i ka ai.

34        No ia mea, ke nonoi aku nei au ia oukou, e lalau i ka ai; no ka mea, o ko oukou mea ola ia.  No ka mea, aole e haule kekahi lauoho o ko oukou poo.

35        A i olelo ana pela, lalau iho la ia i ka berena, hoomaikai aku la i ke Akua imua o lakou a pau; a wawahi ae la, ai iho la.

36        Alaila, olioli iho la lakou a pau, a o lakou kekahi i lalau i ka ai.

37        A o na uhane a pau, maluna o ka moku, elua o makou haneri me kanahikumamaono kanaka.

38        A maona ae la lakou i ka ai, hoomama iho la lakou i ka moku, a hoolei iho la i ka hua palaoa iloko o ke kai.

39        A ao ae la, aole lakou i ike ia aina: kaunana nae lakou i kekahi kaikuono me ke kahakai.  Manao iho la lakou, ina e hiki, e hookomo i ka moku ilaila.

40        Ooko iho la lakou i ka heleuma, a waiho la i ke kai, a wehe iho la i na kaula o ka @oeuli, a huki i ka pea nui i ka makani a holo i uka.

41        Ika iho la lakou ilalo i kahi wili au, ili iho la ka moku, paa iho la ka ihu, aole loa i hemo, nahaha iho la ka hope i ka ikaika o na ale.

42        Manao iho la ka poe koa e pepehi i ka poe paahao, o au aku kekahi o lakou a pakele.

43        Makemake iho la ka lunahaneri e hoola ia Paulo, hoole aku la i ko lakou manao; kena aku la i ka poe hiki ke au, o lakou ke lele mua a hiki i uka.

44        A o ke koena, mana papa kahi, a ma na mea o ka moku kahi; a pela lakou a pau i pakele ai a hiki i ka aina.

Pauku Gula, Alaila hea aku la lakou ia @ehova i ko lakou pilikia an@, a hoopakele mai oia ia lakou, mailoko mai o ko lakou popilikia.  Hal.  107:28.

Manao nui, Ua hiki no i ke Akua e hoopakele mailoko mai o ka pilikia.

 

NA HELUHELU LA

Poakahi,  Oih. 27: 27—44

Poalua,   Hal. 104: 1—9

Poakolu,  Hal. 107: 23—32

Poaha,    Mat. 14: 22—33

Poalima,  Io.   21: 1—14

Poaono,   Is. 60: 1—15

Sabati,    Hal. 93: 1—5

            Mele, “Hoe a mau.”  Hoku ao Nani 272.  Pule, No ka poe iloko o na pilikia, i hoopakele ia lakou.

 

NA NINAU

            Mahea o Paulo ma ka haawina i hala?  Heaha ka ke Akua i hoike aku ai iaia?  Oih.  7: 24.  Ehia la ka hoomau ana o keia ino?  p. 27.  Ma ke kai lakou ia wa?  Ma ka hema o na aina hea o Europa?  I ka manao ana o na sela e kokoke mai ana ka aina, ua aha lakou?  Enia anana ka hohonu o ka wai?  Owai ka inoa o keia kaikuono?  Sana Paulo, i keia wa.  No ka makau o ili ma na pohaku, ua aha lakou?  p. 29.  Owai keia aina?  Melita.  Aia mahea?  Owai ka mokupuni nui ma ka akau aku?

            Heaha ka hana aloha ole a na sela e noonoo ai?  Heaha ka lakou hana hookamani?  p. 30.  Ua ike anei na koa i ka hooholo ana i ka moku?  Pehea auanei ka nui o na kanaka i na hele ka poe makaukau ma ia hana?  Heaha ka Paulo olelo i ka lunahaneri?  p. 31.  Ua aha na koa?  Ua paulele o Paulo i ka ke Akua olelo iaia—ua noho wala anei?  Ua manao anei o Paulo i kona pono iho iloko o kei pilikia?  heaha ka Paulo hana hou i mea e pono ai ka lehulehu?  p. 33-34.

            he ikaika kupono ko lakou mau kino ke ole lakou e ai?  Heaha ka Paulo noi ia lakou i ka wanaao?  Mamua o ka ai ana ua aha oia?  nowai na pono a pau?  Ua pono paha e hoomaikai aku i ke Akua no ia mau pomaikai?  I ka ike ana ia Paulo e ai ana, ua ai pu anei na mea e ae?  Lilo ka paahao i mea alakai—aole i ke Kapena ka nana ana no na mea e pono ai ma ia pilikia.  No keaha?  Owai pu me Paulo?

            Ehia ma ia moku?  heaha ka uka na?  A pau ka ai ana heaha ka hana?  No keaha?  Ua maopopo anei ia lakou ia aina?  manao lakou e aha?  Pehea ka hoomakaukau ana no ka hoopae ana i ka moku i uka?  p. 40.  Nahaha ka moku i keaha, i ka ili ana?  Owai ka poe i manao ia lakou iho malaila?  Heaha ka lakou hana alohe ole i noonoo ai?  p. 42.  Kupono anei ia hana, oiai ua hoopakele mai ke Akua ia lakou?  Ua ike na koa ina e lilo ana na paahao, e make auanei lakou, a nolaila paha ia manao.

            Heaha ka mea i pakele ai ia poe?  Ua aloha ka lunahaneri ia Paulo, a nolaila pakele na paahao a pau.  Pehea ka hiki ana aku o kanaka i ka aina?  Ua make anei kekahi?  Ua like anei me ka Paulo ia lakou?  Ehia ano makani i hoao i keia poe sela?  p. 13, 14.  Ina pa mai na aheahe malie o na olelo hoomalimali &c—a i ole pa ikaika mai na makani ino, kue o ka hoomaau, a me na popilikia he nui, ua hiki anei i ka mea e ae hoopakele ia kakou? – Na ke Akua wale no paha e hoopae ola ia kakou.

            E noonoo i ka hana o na luma a me na koa—emanao ana ia lakou iho; a o Paulo e imi mau ana i mea e pono ai o hai.  Ua okiia na waapa, a lilo i ke kai, a nahaa ma na pohaku:--pela ke kanaka i haalele i ke Akua i ka wa pilikia.  O ka pono o ke Akua, ua kokua pu i ke kino a me ka Uhane.  Ua hoike mau aku o Paulo i kona aloha i ke Akua imua o ka lehulehu.  Aole poina ka hoomaikai ana i ke Akua mamua o ka ai ana.  Aole nele ka hooko ana o ka ke Akua mau olelo.  No ke kokua ana mai o ke Akua ia kakou, he kumu no ia e hooikaika no kakou iho.  Pomaikai ka poe hiki aku i ka lani—ina no ua lilo na mea a pau.

            Mele, “Hamau ea!  he kahea.”  Hoku Ao Nani 213.  Pule.

 

E kali ana.

 

O na la a pau o ka’u hana ka’u e ka li ai, a hiki mai ko’u manawa.  Ioba 14:14.

            O keia ola e ola nei kakou he ola kali ia.  E kali ana ke keiki liilii no ka wa ui.  E kali ana ka ui no ka wa kanaka makua.  O ke kanaka makua e kali ana oia no ka wa elemakule.  A o ka elemakule, e kali ana oia no ka wa make.

            o ka haumana kula, e kali ana ia no ka wa e naauao ai, a hemo oia iwaho o ke kula.  A hemo iwaho o ke kula, e kali ana oia no ka loaa ana o kekahi oihana.  A loaa oia i ka oihana, kali oia i loaa ka hana me ka waiwai pu.

            Na ona o na halekuai, kali lakou no ka hele ana o kanaka e kuai i ka lakou mau mea kuai, me ke ake nui e waiwai koke lakou.

            Pela ka poe mahiai, kuai lakou i ka aina, palau no i kekahi hapa, kanu no i na hua, hookahe no i ka wai, a kali no i ke kupu ana, me ka hoohua ana, a no ke kuai ana i loaa ka waiwai.

            Na kahunapule ka poe hai i ka ke Akua olelo, kali lakou no ka hiki ana mai o ka Uhane Hemolele e hoohuli, a e hoohanau hou i ka poe e lohe ana i kana mau haiolelo.

            A o na haipule, e kali ana lakou no ka hiki ana mai o ka Haku e lawe aku ia lakou i ke Kanaana hou kahi e maha mau loa ai.

            Piha e keia ola ana i na wa kali.  Heaha ka mea i pono ke hui pu me kela me keia mau kali ana?

1.                   1          Ke ahonui.  mai paupauaho, a hoohalahala no ka hiki hakalia mai.

2.                   2          E hoomanao.  O kekahi o keia mau kali, e loaa ana paha, aole paha.  E loaa ana paha ka wa ui i na keiki liilii, aole paha.  Ka wa kanaka makua, e loaa ana paha i na ui, aole paha.  Ka wa elemahule, e loaa ana paha ia i na kanaka makua, aole paha.  Ka poe e imi ana i ka waiwai, e loaa ana paha ka waiwai, aole paha.

E hoomanao no hoi.  Aole e mau ana ka wa ui ke loaa mai.  Ina loaa ka wa kanaka makua, aole ia e mau ana.  Ina e loaa ka naauao me na oihana o keia ao, aole e mau ana lakou.

1.                   3          Mai kali wale oe me ka hana ole.  E hana na keiki me na ui, na haumana na kanaka makua, na mea i loaa na oi hana, na elemakule i na hana e pili ana ia mau wa kali.

2.                   4          Hookahi no wa kali, e loaa ana no ia ia kakou a pau, Oia ka wa make a me ka wa hookolokolo mahope iho o ka make ana.  “No ka mea, ua hoomaopopoia ka make hookahi ana o na kanaka, a ma ia hope aku ka hoopai ana.”  Heb. 9:27.

Make no na keiki, na ui, na kanaka makua, na elemakule, ka poe waiwai, ka poe ilihune, ka poe hanohano, ka poe alii.  Nolaila, e noho makaukau kakou a pau, i na wa a pau, ma ke ao ma ka po, ma ka hale, ma ke alanui, ma ka home, ma kahi e, ma ka hana, ma ka maha ana.

Alaila ina e kiiia mai e ka Haku, ua makaukau no e hele aku e noho pu me ia, a me ka poe maikai a pau ma ka lani.                                                                                                       H.M.

 

 

Paa heleuma ia i ka Pohaku

 

Ua akaka ke ano o ka heleuma mao li.  he mea i hookuuia iwaho o ka mo ku me kona kaulahao, a komo ia iloko o kahi paa olalo, i paa ka moku.  Ina nou ka makani, a popoi mai na nalu, luli iki paha ka moku, aka, aole e hemo, ua paa i ka heleuma.  A o ka mea e hemo ole ai ka heleuma, oia kona komo ana iloko o kahi paa, kahi aa, kahi alo’alo’a paha olalo.

He wahi mea ulu iloko o ke kai.  Ulu no mai lalo a hiki i ka ili wai, hookahi haneri a elua paha haneri kapuai.  lana no ia ma ka ili kai.  Ina nou ikaika mai ka makani, a popoi mai na ale, a ooloku, a luliluli ka moku i o a ianei, paa nae ia mea ulu.  Kupanaha!  Heaha kona mea i paa ai?  He pohaku paa olalo.  Ua pili paa kona mau aa ia pohaku, me he heleuma la.

E na haipule, he heleuma ko oukou.  Oia ko oukou manaoio.  Heaha kona pohaku, kahi e paa ai?  Ke one anei olalo?  Aole; aia no ia iloko o ka lani, o Iesu Kristo ia.

Eia oukou ma ke kai o keia ao, he kai kupikipikio; e nou ana na makani, na mea hooluliluli i ko oukou manaoio, oia hoi na mea hoowalewale he nui loa.  Ke huipu nei na enemi, ke kuko, ke diablo, ke ao nei e hooluliluli a e hookahuli ia oukou.  Heaha ka mea e paa ai oukou?  O ka pili paa ana i ka Pohaku aia i ka lani, o Iesu Kristo.

E na makani o ka po,

Lauwili a haluhlu no!

Paa no makou a malu pu

I ka Pohaku ia Iesu.

                                                                                                H.M.

 

 

Ka paa ana o Satana.

 

Ma ka nana ana ia 1 Petero 5:8, aole i paa o Satana, oia hoi ka diablo, e holoholo ana no me he liona la, e imi ana i kana mea e ale wale ai.  A lanakila no oia.  Nui wale na mea ana i ale okoa ai.  Aole oia i oluolu i ke ale ana i na mea uuku.  Ke ake nei no ia e ale i na’lii.  Aole nae i na’lii wale no, aka i ko lakou mau aupuni kekahi.  Nui lua ole kana mau kauwa, kona mau puali koa.  Aole pau i ka heluia.  He mau haneri mihona lakou ma keia ao.  A o ko ka oo, kini, lehulehu wale lakou.  Ke ee nei lakou maluna o ko lakou mau lio kaua, a ma na kaa kaua, a ke holoholo nei me ka hooho, No makou ke ao nei a pau.  E paa oukou mamuli o ko makou hae ulaula, a nani wale ko oukou mau mahele waiwai.

E haalulu ana nei na’lii me na aupuni.  E weliweli ana anei na haipule o Iesu?

E hoolohe i ka wanana ma Hoike  20: 1-3.  “Ike aku la au i kekahi anela e iho mai ana mai ka lani, a he kaulahao nui ma kona lima.  A lalau aku la ia i ke deragona, kela moo kahiko, oia hoi o ka diablo, a o Satana hoi, a nakinaki iho la iaia a paa i na makahiki hookahi tausani, a kiola aku la iaia iloko o ka lua hohonu.”  e na ekalesia Euanelio, me na aupuni e malama ana i ke Akua, e lana ka manao.  Mai makau i keia mau enemi he lehulehu wale.  E paa ana o Satana me kona mau kini.  E pule i hiki koke mai ia wa.  E koana no ka wanana.                               H.M.

 

 

Ke Ahi o ko ke Akua inaina.

 

O ko kakou Akua, he ahi ia e hoopau ana.  Heb. 12:29.

He ahi anei ke Akua?  Oiai ua olelo ia.  He aloha ke Akua.  Ae, ma ke ahi i hoomaopopo ai ke Akua i kona aloha i kekahi manawa.  Hoike ke Akua i kona aloha ia Lota ma ka hoopau ana ia Sodoma i ke ahi.

No kona aloha ia Mose, hoopau oia i kekahi poe kipi i ke ahi.  Iho mai ke Akua ma ka mauna o Sinai me ke ahi.  Ma ka nana ana, ua wela ka mauna i ke ahi.  A ua weliweli loa na kanaka.  He ahi ko ke Akua kanawai e hoopai ai i ka poe malama ole.  Aloha ke Akua ia Elia ke kaula, a hoopau i ke ahi i kekahi poe e imi ana i kona ola.

“Maluna o ka poe hewa e hooua mai ai ke Akua i na kaula uwila, a me ke ahi”  Hal. 11:6

“Ua hoopuka mai ka Mea Kiekie loa i kona leo, o na hua hekili, a me na lanahu ahi.”  Hal. 18:13.

“E makau i ka Mea nona ka mana e make ai ka uhane me ke kino iloko o ke ahi o Gehena.  Mat. 10:28, kahi aole loa e make ko lakou ilo, aole loa hoi e pio ke ahi.”  Mat. 9:48

Na ke aloha o ke Akua i hana i ka ua ahi kahi e kiolaia ai ka poe hewa e paa mau loa, i ole lakou e komo iloko o ka lani e hana ino i ka poe pono.

Na ke aloha o ke Akua i kau ae i ke hi o ke kanawai maluna o ke poo e ana keiki Hiwahiwa o Iesu Kristo.  Kaulia oia ma ka Puu o Kalevari me ia hewa pu o kanaka ma kona kino iho maluna o ka laau a make iho i pani hakahaka no kanaka.  Make oia ka mea pono no ka poe pono ole i pakele lakou i ke ahi pio ole ke nana aku lakou ma ka manaoio iaia.

Ma na aina papu o ke Komohana o America Hui, aole he ua ma kekahi nanawa a loihi.  Maloo loa ka weuweu, a wela wale i ke ahi.  Aia lohe kanaka i ka halulu o ke ahi e holo kiki mai ana, wikiwiki loa na kanaka e puhi i ke ahi i ka weuweu e hoopuni mai ana.  Ma ia hana e loaa ai kahi e malu ai.  Ua pau e ka weuweu i ke ahi.  No laila, aole e hiki ana kela ahi e holo halulu mai ana i ko lakou wahi.  Ua malu lakou, a pakele i ka make i ke ahi Ma na wahi e ae, lele ke ahi maluna o kanaka, a pau lakou i ka make.

Me ia wahi ka Puu o Kalevari.  Ina nana kakou i ka mauna o Sinai, ke ahi wale no ke ikeia e hooweliweli mai ana, a auwe kakou, ke ahi, ke ahi, e pau ana kakou i ke ahi!

Ina nana kakou i ko kakou pono iho, i na pule, i na halawai, i na kokua, i ko kakou noho malie, he ahi wale no ke anapu mai ana.  Pela ke nana aku ia hai, i ke kanaka, i ke kahuna, i ka makua, i ka pono o hai, he ahi no malaila e pau ai.  Ihea la e nana aku ai kakou i loaa kahi ahi ole?  E nana aku i ka Puu o Kalevari, i ke Keiki Hipa a ke Akua e kau ana malaila.  Oia kahi ahi ole.  Ma ona la e pakele ai i ke ahi o Gehena e hoopau ana i ka poe hewa.  He ahi no ke Akua e hoopau ana i ka poe mawaho o Iesu.  He ola mau nae oia i ka poe iloko o Iesu.  He ola mau nae oia i ka poe iloko o Iesu.  E paa kakou i ka holo ano iloko o Iesu.    H.M

 

He Leta mai na Aina e mai.

TAPITEUEA, Sept. 15, 1884

Mr. James W. Girvin.

Aloha nui oe a me kou ohana o ka hale a pau.

Ua hiki mai ka moku Kaluna io makou nei i ka malama aku nei o Iulai, a malaila i loaa mai ai ka oukou mau palapala, a me na lono no ka moku Hoku Ao hiki ole aku i Honolulu, a malaila pu no hoi i loheia mai ai na lono hauoli no ka moku Hoku Ao hou, a hemokuahi maikai.  Pomaikai ko kakou oihana Misionari i ka loaa hou ana mai o ka moku holo hikiwawe.

Ka hana a ka Haku.  Ke holomua nei ka ka Haku hana maanei i keia wa.

Na halawai Poakolu a me na halawai Poalima a na wahine, ke oia mau nei no ma ka aina holookoa, a aole hoi ma kahi hookahi wale iho no.  E lohe mau ia ana na leo mele hoolea no Iesu, ma ka waha o na keiki a me poe oo.

No na hoahanau.  Ke kupaa mau nei no na hoahanau ma ka pono, oia no kekahi mea i pono ai, o ke kokua pu no o na hoahanau Ka hana a na hoahanau i ku i ka pono, a he wahi hoike ana no hoi ia i ku i ka oiaio.

Ua hoike aku au i na kanaka, e kokua no ka moku.  Hoku Ao Hou, a ua ae mai no lakou e kokua ma na hua niu maloo; a o ka nui o na dala i loaa ma kuu lima, $40.  Aole nae i pau, o ko’u manao o ke $80, pela hoi kuu manao.  He ma’u ia wahi kokua no ka moku hou o ko Tapiteuea poe.

Na mea liilii ano nui.  1-Ua koho iho na makaainana o ka aina i kekahi poe o ko lakou aina ponoi iho, i poe Kau Kanawai, a o ko lakou nui he 85; ma ka la 26 o Iune, 1884, ke kau ana o ke kanawai.

Kanawai ekahi.  Ina pepehi kahi kanaka i kekahi kanaka, o kona uku he make no.

Elua.  Inu rama, uku he 10,000 hua niu maloo, ua like me $50, a oi aku.

Akolu.  Hookahi wale no wahine a ke kanaka e pono ai, aole elua; ina elua, e hookaawale ia ae no kekahi wahine me kekahi mea e aku; ina hoole a paakiki, e hoopaahao ia 5 mahina.  He nui wale aku na kanawai i kau ia, a ua hooko pono ia keia mau kanawai a pau, a ke uouo mai nei ua mea wahine elua, a ekolu, no ke kaawale ana aku o kekahi mau wahine.  Ke huhu nui mai nei ia’u me ka nukunuku.  Aole na’u i kau keia mau kanawai, aka na lakou iho no.

Na alanui.  Ua hoopalahalahaia ko makou mau alanui me ka hoopololeiia.

O ka hana a ka haku, ke hele mua nei me kona hoike ana no ke Akua mai no ia hoomana, aole no ke kanaka.  Lanakila ka oiaio.

Aole no he mea hou o ko’u mokupuni nei i keia wa.  He maikai no ko makou ola kino e noho nei.

Ke aloha nui aku nei ka’u mau keiki ia oe a me kou ohana a pau.  W.B. KAPU

Kou hoa kauwa iloko o Kristo.

 

-

Hoike a Rev. J. Kauhane

 

HOIKE NO KA EKALESIA O WAIOHINU. – Aole no holo ka hana a ka Haku ma keia kihapai, iloko o keia mau makahiki elima ae nei paha a keu.  Loaa no kekahi mau keakea i ka hana a ka Haku e like me keia mau mea:

1.                   1          Ke puhi rama (kulu).

2.                   2          Ka ulu nui ana o ka ona.

3.                   3          Ka pepa pili waiwai.

4.                   4          Ka inu awa.

5.                   5          Ka hilinai maluha o na mea i loaa ia lakou.

Iloko o keia mau mea ka holo kiki ana o ka poe opiopio.  Pela no hoi, ua hoomahui pu ae ka manao o kekahi mau elemakule a me kahi mau luahine, ma ia mau lealea kamalii-Eia hoi kekahi pilikia nui o keia ekalesia, ua aneane pau loa na elemakule, na makua hoi nana i paa ka pono, me na makua mikanele kahiko i pau aku nei.  O ka pilikia ma keia, aole hahai na keiki a me na moopuna a lakou ma ko lakou mau kapuai; nolaila, aole akaka ka poe pani i ko lakou hakahaka.

He makahiki a oi i hala ae nei, ua hoaoia kekahi poe opio ma ka oihana Luna, aole no i maopopo ka pono o kahi poe o lakou.  Eia hoi kekahi, ma ka nana ana i ke ano o ka hanauna, opio o keia wa, ua hikiwawe lakou i ka pili ana aku i na malihini, e hoohalike ana kekahi me lakou; hoopoina i ko lakou mau kuhikuhi o na la opio.  ua pili nui paha kekahi o keia hemahema i na makua, hapa paha ke kiai ana ia lakou.  Nolaila, ma ko’u hoomaopopo ana ma ka apana o Kau nei, kahi i ulu ae ai na hana nui e like me ka mahiko; oia kekahi wahi i ulu nui ae ai na hana e keakea ana i ka hana a ka Haku.  Eia hoi kekahi, ua pau kekahi poe i ke kepaia, a komo nui lakou iloko o na hana i hoikeia.  Pau ko lakou manao ana i ko lakou pomaikai, pilikia, ilihune ka hapanui o lakou, ma na mea o ke kino – pela no hoi no ko lakou mau uhane.  Ina pela, ua pio loa ia anei ka malamalama no e aa nei iloko o ka pouli; ua lana ko’u manao no kekahi mau hoahanau kupaa, me ka hoomanawanui i keia mau makahiki i hoao ia ai ko lakou aloha i ka Haku. –Pela no hoi, ua lana ko’u manao i na keiki kamaaina o keia kihapai; ua luluia na hua o ka pono e na makua aloha, mai a Polepe mai a hiki i keia wa.  ke manao maopopo nei au, ke waiho nei kekahi o ia mau hua a hiki mai ke kuaua o ka uhane, o ka ulu koke mai no ia a piha kakou i ka hauoli.

NA HALAWAI. –Ma na la Sabati wale no i malamaia ai ko makou mau halawai.  Aole no nui loa ka poe hele mai i na halawai o ke Sabati, ke huiia na makua me na keiki; malalo mai o ke kanalima ka hapanui o ka manawa, a ke hui mai na apana o Honuapo me Naalehu, alaila, ua mahuahua no.

NA KULA SABATI. – Ekolu no Kula Sabati ma keia Ekalesia, ma Waiohinu, Naalehu a me Honuapo.

KA LUAKINI. – Hookahi no luakini ma keia kihapai, oia ka luakini ma Waiohinu nei.  Ua paa pono keia luakini me ko makou aie ole.  Ma ka makahii hala, ua paa he hale halawai ma Naalehu.

Na kokua i ke aupuni o ke Akua e ike kakou ia ma papa hoike helu.

 

PAPA HOIKE HELU O

 

na hoahanu o ka ekalesia o Waiohinu.

Na hoahanau a pau “ “ “ 150

“ “ noho hihia “ “        30

“ “ palaka “ “ “          26

“ “ make i keia mak. “    3

“ “ noho hihia ole “      26

“ “ i hele “ “ “           29

NA DALA KOKUA

Kokua kahu “ “ “ “ “ $381

Mahina Hou ” “ “ “ “ 140

Lulu Luakini “ “ “ “ “ 100

Huina                621

J. KAUHANE

 

HOIKE KULA SABATI ME KA AHA MELE.

            E malama ana na Kula Sabati o Ewa nei i ko lakou hoike hapaha ma ka hora 10 A. M., Poalima Aperila 3, 1885 ae nei e hiki mai ana.  Ua makemake pu makou i ke Kahu Kula Sabati Nui e hele mai ma ia la, a me ka poe a pau no ka auna like. E malama pu ia ana ma ia la he lulu dala; o na pono a me na pomaikai e loaa ana, no ka pono o ke kukulu hale kahu.  Nolaila, e hele nui mai i ike pono i na hana.

            Ma ia po iho, e wehe pu ia ana he Aha Mele hooni puuwai a me na hana kupua a ko Kai ahamauleo nei; a o na pomaikai e loaa ana no ka hale kahu.  E hoomakaia ana na hana i ka hoia 7 P. M. ponoi; a o ka uku komo me ka mea kiai puka e kuka ai ma ka puka komo.  E hele nui mai i ike maka i na nani o ia po, o lohe pepeiao auanei.

            Ma ke kauoha a ke Kula Sabati.

                                                                        SAM P. K. NAWAA

 

 

 

 

 

 

 

 

 

NA HOOLAHA KUMAU

 

PAPA!  PAPA!

 

ALA MA KAHI O

 

LEWERS & COOKE,

(O LUI MA)

 

ma ke kahua kahiko ma alanui Papa a me Moi.

E loaa ai na

 

PAPA NOU AIKI

 

O kela a me keia ano

 

-----

Na pani puka, Na puka Aniani, Na Olepelepe

Na Pou, Na O-a, Na Papa Hele, Na Papa

Ku, A me na Papa Moe nui loa

 

Na Pili o na Hale o na Ano a Pau

-----

 

Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai e pau

Na kui mai ke Nui a ka Makalii, Na Ami

Puka, Na Ami Puka Aniani, Na Ami

o na ano a pau, Na Aila Pena, o

kela me keia ano Na Aila Hoo-

maloo, helehulehu wale,

Na Aila e ae o na

ano a pau.

 

NA WAI VANIKI

 

----A ME NA----

 

WAI HOOHINUHINU NANI

 

O NA ANO A PAU LOA

 

NA BALAKI ANO NUI WALE

 

A ke hai ia aku nei ka lono i na Makamaka

pau, ua makaukau keia mau Makamaka

o oukou e hoolawa aku ma

na mea a pau e pili ana

ma ka laua oihana

----NO KA----

 

UKU HAAHAA LOA

 

E like me ka mea e holo ana mawaena o

LAUA a me ka MEA KUAI

 

E Hele mai!  E na Makamaka

lawa no hoi koo @ makemake

Ka oiaio ame ka maikai

 

HALEPAI O THOS G. THRUM

---------

 

---O KA NUPEPA---

 

SATURDAY PRESS me KUOKOA

 

----------

 

ALANUI KALEPA, HONOLULU

 

Malaila e paiia ai na ano a pau o na

 

BUKE,

HOIKE O NA KULA,

HOIKE A NA KOMITE,

NA HAAWINA KULA SABATI,

PAPA KUHIKUHI O NA ANO A PAU,

HOOLAHA NUNUI A LIILII,

BALOTA, LIPINE PAPALE,

TIKETA, WAHI LETA,

BILA PAI HAKAIIKA

HOOLAHA KUDALA,

 

Iloko o ka wa pokole a me ka auhau haahaa.

 

A ma ka halekuai o THOS G. THRUM

 

ma ALANUI PAPU.  e loaa ai na

 

Kalana kakau o na ano a pau,

Wahi Leta “ “ “

Inika      “ “ “

Penikala  “ “ “

 

Mea Hoopipili, buke hoomanao,

Peni gula a me kumu gula,

Kii, a me na laau,

Buke kii o ka ohana,

Buke kii a na keiki,

Na mea paani a na keiki,

Kaa a na keiki,

Kaa huila lua o na opio

A he Agena no ke ana lole pepa o na

Keiki a me na wahine

 

No ka hoailona ana i na lole me na inoa ponoi e hookoia na kauoha a pau no na papa inoa ke waihoia ma keia halekuai me ka uku pu o ka papa inoa i makemakeia.  Uku no ka inoa hookahi me ka inika a me ka hulu, $1.50 ina ma ka papa inoa keleawe, a ina ma ka papa inoa dala, $2.

            O na kanoha pau mai na mokupuni e hookoia ina e hoouna pu ia mai me ke dala a me ka moakaha pono o na hoakala ana.                                             THOS G. THRUM

 

 

H. L. CHASE (KEIKI)

 

            Mea Paikii kaahele ma na mokupuni.  E hanaia no na kii me ka maikai a me ka eleu pu no hoi.  E paiia no na kii nui a liilii e like me ka makemake o na makamaka.  he oluolu ka auhou no ke pai ana.  @-@

 

NA HOOLAHA KUMAU

KAKELA & KUKE

 

E laa na pahiolo, koi hole,

hamale, koi nui a me liilii, kila,

wili puaa rula, apuapu, kui o na ano

a pau, kala kaa, hao hoopaa puka

 

pohaku hoana, kepa, lei ilio, kau-

la hao ilio, pahi, upa, pahi umiumi,

kalapu, kope hulu, pulupulu, pepa ka

lakala, lina hao, ami, keehi, a me ka

 

-----KAULA OPU-----

 

Palau o na ano a pau.

Oo, ho, kopala, pe, kipikua, hao kope, au ho a pela aku, kua bipi, lei bipi, kaula hao bipi, uwea  pa, uwea keleawe, hao pipi piula, kaa palala, ipuhao, ipu ti

 

PA-PALAI MAKAU ME KE AHO

 

Ili wai, papa holoi, kopa ala, kaula

kuaina, huakai, ehi wawae,

hulu pena, a pela aku.

 

Pena wali, kini nui a me liilii o na

ano a pau, me ka pepa kuhi

kuhi, pena keokeo, aila

pena, aila hoomaloo,

vaniki kaa, a me

vaniki moe,

 

 

PENA HOOMALOO

 

---a me aniani hale---

 

AILA MAHU, AILA MIKINI, AILA HAMOHAMO

AILA KAA, INIKA KAMAA

 

PAUDA, KUKAEPELE, KIANA

PAUDA, UIKI IPUKUKUIONA

ANO HE NUI A LEHULEHU

 

 

LOLE MAKEPONO

---E laa na---

 

AHINAHINA, KALAKOA.  KEOKEO, LEPONALO, HULUMANU, UWE-WAHINE, KUI HUMUHUMU,

MU, A ME KA LOPI

 

Ke Kuike e loaa no ia ma kahi O

 

Kakela & Kuke!

 

NA MEA PIULA,

 

Mikini Humuhumu

 

Makini a WHEELER a me WILSON

 

MIKINI A WILCOX ME GIBBS

NA MIKINI A

---REMINGTON---

 

He nui loa na mea hao me na ukana e ae o na ano a pau, aole hiki ke hai pau

ia aku, hewa i ka wai na maka ke ike.

 

Laau Lapaau Kaulana Loa

A DR. JAYNE,

 

LAAU HOOMAEMAE KOKO

LAAU HOOPAU NAIO, LAAU

KUNU, PENIKILA, HUAALE,

PAAKAI, LAAU HOOPAA HI, A

 

Me na Laau Hamo a Pela 'ku

 

Kakela me Kuke.