Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 3, 17 January 1885 — Page 4
| This text was transcribed by: | Hokulani Cleeland |
| This work is dedicated to: | Ke Kula Ni'ihau O Kekaha |
Ka Nupepa Kuokoa
No ka makahiki $2.00
No eono mahina $1.00
KUIKE KA RULA.
Poaono Ianuari 17, 1885.
Haawina Kula Sabati.
Sabati VI Ian. 8, 1885. Kumuhana, Ka hopu ana ia Paulo. Pauku Baibala, Oih. 21:27-40.
A kokoke e pau kela mau la ehiku, ike ae la ka poe Iudaio no Asia iaia, maloko o ka luakini, hoohaunaele ae la lakou i ka lehulehu, a hopu iho la ko lakou lima iaia,
28 Kahea aku la lakou, E na kanaka o ka Iseraela, e alu. Eia ke kanaka nana i ao aku i kanaka a pau mai o a o i ka mea kue i kanaka, a me ke kanawai, a me keia wahi; a lawe mai no hoi ia i mau Helene maloko o ka luakini, a ua hoohaumia i keia wahi hemolele.
29 (No ka mea, ua ike mua lakou me ia maloko o ke kulanakauhale, ia Teropima, no Epeso, kuhi iho la lakou ua ka’i mai o Paulo iaia maloko o ka luakini.)
30 Ua pioloke ke kulanakauhale a pau, holo kiki mai la na kanaka a pau; hopu mai la lakou ia Paulo, kauo aku la lakou iaia mawaho o ka luakini; papani koke iho la i na puka.
31 I ko lakou imi ana e pepehi iaia, lohe aku la ka lunatausani koa, ua haunaele o Ierusalema a pau;
32 A lawe koke ae la ia i na koa, a me na lunahaneri, a holo kiki aku la i o lakou la: a ike mai lakou i ua lunatausani la, a me na koa, oki ae la ko lakou pepehi ana ia Paulo.
33 A hiki mai ua lunatausani la, hopu mai la iaia, a kauoha aku la e paa ia i na kaulahao elua; ninau mai la, Owai keia? Heaha ka mea ana i hana’i?
34 Uwauwa aku la kekahi i kekahi mea, a o kekahi i kekahi mea, iwaena o ka ahakanaka. Aole hiki iaia ke ike i ka oiaio, no ka haunaele, kauoha aku la ia, e alakai iaia maloko o ka pakaua.
35 Aia ia iluna o na anuu, kaikaiia aku la ia e na koa, no ka anehenehe o ia ahakanaka la.
36 No ka mea, hahai aku la ka ahakanaka, uwauwa aku la, E, e kai aku iaia.
37 A kokoke kaiia iloko o ka pakaua, i aku la o Paulo i ka lunatausani, E pono anei ia’u ke olelo aku ia oe? I mai la kela, Ua ike anei oe i ka olelo Helene?
38 Aole anei oe ka Aigupita, i ku iluna i na la mamua aku nei, a alakai ai i na kanaka eha tausani ma ka waonahele, he poe powa?
39 I mai la o Paulo, He kanaka Iudaio no wau, no Tareso i Kilikia, he kamaaina wau no kekahi kulanakauhale kaulana; ke nonoi aku nei au ia oe e ae mai ia’u e olelo aku i kanaka.
40 Ae mai la no kela; alaila, ku mai la o Paulo ma na anuu, peahi mai la ka lima i kanaka; hooneoneo nui iho la, olelo mai la ia ma ka olelo Hebera , i mai la ,
Pauku Gula. Ua makaukau no wau, aole e paa wale no, aka, e make no hoi kekahi ma Ierusalema, no ka inoa o ka Haku o Iesu Oih. 21:13
Manao nui. Ina hoomaauia ke Karistiano oiaio, he mea no ia e kokua i ka hoolaha ana i ka Euanelio.
Na heluhelu la.
Poakahi. Oih. 21:27-40
Poalua. Oih. 19:30-41
Poakolu. Oih. 6:7-15
Poaha. 2Cor. 4:1-18
Poalima. Exe. 44: 1-18
Poaono. Lun. 23: 10-25
Sabati. Heb. 12: 1-12
Mele. “Hahai ia’u.” Hoku Ao Nani, aoao 65.
Pule i paa ka manao e hahai ia Iesu.
NA NINAU
Heaha ka Paulo ma Ierusalema? Me wai kona noho ana? Heaha na olelo hoopunipuni nona? Pehea oia i manao e pale ai? Heaha na la ehiku ma ka pauku 27 p. 26 Nahelu 6:13.
Heaha ka Paulo ma ka luakini? Ma ka mahele hea o ka luakini? (Nana ma ka Buke Wehewehe Huaolelo o ka Baibala, no na mea e pili ana i ka luakini.) He kuleana anei ko Paulo ma ia wahi ? Nah. 6:13. Owai ka i ike iaia malaila? He mau hoohanau paha keia poe Iudaio, aole paha? No hea lakou ?
Ehia makahiki ko Paulo noho ana ma Epeso? 3. No keaha ko lakou inaina ana?
Owai ka poe i kue mau i ka Paulo hana ma Asia? Oih. 13:50. 14:19. 17:5; 13. 18:5, 6, 12. Ua holomua anei ka Paulo mamuli o keia hookeakeaia ana? Oih. 19:10.
Nawai i hopu ia Paulo? Ua pau ana ka hoomaemae ana? 24:18. Pehea ko lakou kahea ana? p. 28 Heaha ka olelo hoahewa no Paulo? Ua oiaio anei, ua ao o Paulo ma kauwahi i na Iudaio e malama ole i ke kanawai, a manao ole i ka luakini? Ua oiaio anei, ua hoohaumia o Paulo i ka luakini? Owai ke kanaka no Epeso e noho pu ana me Paulo? p. 29. Ma kahi hea i papaia na kanaka e, aole e komo? Heaha ka hope? He make. Ua ikeia anei o Teropima ma ka luakini? p. 29. Pela mau anei ka poe imi hala e hai aku ana i ka mea a lakou i manao wale ai, aole i ike maka ia? He uhai wale anei o Paulo i na kanawai? Ina e hai aku ana no ka hai hana, aole he pono e hai aku i ka mea maopopo ole, o kuhihewa auanei.
Ua like anei ka hana a keia poe kanaka me ka Iesu i olelo ai ma Mat. 23:23, 24? Manao nui anei lakou ma na mea waiwai ole? Pehea kanaka? p. 30 Ua aha ia Paulo? No keaha ke pani ana o ka Puka Nani? O haumia auanei ka luakini i ke koko o Paulo, ina pepehi lakou iaia. (O ka Puka Nani, ua hanaia me ke keleawe, 60 kap. ke kiekie. He kaumaha launa ole, na na kanaka he 20 e pani iho.)
Owai ka i lohe i ko lakou manao e pepehi ia Paulo? p. 31. Owai keia lunatausani? Oih. 23:26. Nohea keia poe koa? No Roma. Ma ka papu o Anetonia ka noho ana; e kokoke ana i ka luakini. Pehea ko Lusia hoopakele ana ia Paulo? p. 32. Makau anei na Iudaio i ka ike ana i na koa? Na ko Roma i hoopakele i ka lunaolelo kaulana o ko na aina e, mai ka lima o na Iudaio. Ua hiki i na Pegana e kokua i na Karistiano. Heaha ke kauoha o Lusia? p. 33 Pehea ka paa ana? Heaha kana mau ninau? Pehea ka pane ana o ka lehulehu? p. 34. Heaha ka wanana i ko? Oih. 21:11. Ihea ka lawe ana ia Paulo? Pehea ka uwa ana o kanaka? Mahea ka lohe ana i kela olelo mamua? Io. I9:15. Heaha ke noi a Paulo i ka lunatausani ? p. 37
Heaha kana mau ninau ia Paulo? Heaha ka Paulo haina? p.39. No ke aha kona ake nui ana e kamailio i kanaka? E hai aku i ka lehulehu no Iesu ka Mesia. Ua aeia anei kana nonoi? Ma ka olelo hea ke kamailio ana? Owai keia lehulehu? Ke ole i kiaiia e kela poe koa o Roma, ua hiki anei ia Paulo e haiolelo i kela poe Iudaio? Heaha ka olelo i ko ma keia ? Rom. 8:28. Heaha ka olelo pomaikai a Iesu i pili iaia ia wa? Mat. 5:10-12. Ua mahuahua anei kona aloha ia Iesu, no keia hoehaia ana Nona? Heaha na hoahewa wahahee ekolu ma ka haawina? Heaha ka wanana i hookoia? Heaha ka pono i loaa noloko o ka ino? Owai ka lunatausani? Owai ka Emepera o Roma ia wa? Nero. Owai ke Kiaaina o Iudea? Pelika. Ehia mau makahiki o Paulo ia wa? 5:6. Owai kona mau hoahele? Na wai i hoouna mai i ka manawalea ma ko lakou mau lima? Heaha na mea a Paulo i lawe ai i ka luakini i mohai? Ua ola anei na Iudaio ma ka hooko ana i na kanawai o Mose, ke ole ka manaoio ana ia Iesu? Io. 3;3. Mar. 16:16.
Mele. "Hui, alu ia Iesu." Hoku Ao Nani 225.
Pule. I lilo na hana a ka enemi i mea e holo ai ka hana a ka Haku.
MANANO PILI I KA HAAWINA KULA SABATI.
Ua like ka hewa o ka poe holoholo olelo a me ka poe hoolohe i ka lakou. Sol, 6:16, 19. Ep. 4:31
He nui ka poe i hoinoia ma ka hai ana aku i na mea i manao kuhihewaia no lakou, aole o na mea i ike pono ia.
E nana mai ana ko ke ao nei i na hoalauna o ko ke Akua poe kanaka.
E like me ka hookahe ana o ka wai, pela ka hoomaka ana o ka hakaka, nolaila, e oki i ka hakaka mamua o kona mahuahua ana, wahi a Solomona.
Ina ua hana ino ia ka Haku, pela auanei kana kauwa.
Aole pihoihoi ke Karistiano iwaena o na ino, aole no hoi makau iwaena o na haunaele.
E hoonani aku ka huhu o kanaka i ke Akua, wahi a Davida; a na ia mea no e kokua i ka hoolaha nui ana i ka pono.
O ka mea i manaoia he ino, ua lilo i pomaikai nui i kekaha wa.
Ma ka paa ana o Paulo, ua hiki iaia e hai aku i ka Euanelio ma kahi malu.
Ina hookeakeaia ka hana, he manao e ae paha ka ke Akua no kakou.
Elua mea i paa ai ko Paulo manao.1. Ke aloha o Kristo. 2. Ka manaoio i ka mea ike ole ia.
HE MAU WAIMAKA WALOHIA.
HONOLULU, DEC. 9TH, 1884
KUU Iosia Haole, Aloha oe:
Kuu makamaka maikai. A mamuli hoi o na ulia eehia o ke kaumaha i kau maluna ou a me ka olua lei Miss Lahela, a maluna hoi o ko olua ohana, no kou mama aloha Mrs. H. Haole, ka mea i hele ma kela home mau ma o e hui me kona Haku Iesu.
Ano, ke hui pu aku nei au me ka'u Mrs. Annie Maikai, me oe a me ka kei a olua Miss Lahela e kaana like i na ehaeha o ke kaumaha mokumokuahaa maluna o kakou iloko o na kahakahana o ke eehia eleele o ke kanikau, e nuu pu me ka u ana o ke kumakena no mama Hainakolo, ka mea nona ka puuwai i silaia me ke sila gula maemae o ke aloha io, He makua oia a he makamaka oiaio a Karistiano hoi.
He hale kipa oia, a he puu hoomaha hoi no na malihini hele. Ua wehe hamama ae oia i na ipuka o ko olua hale no na hookipa ana mai i na malihini kipa mai e ai a paa ka houpo lewa a naue aku ma ke alaloa e kueo ai i ke alahele--a ua moe hoi a kuu ka luhi, no ka maloeloe; ala ae kakahiaka nui a hoomanao ae ka huakai hele--a pela hoi no ka inu ana i ka wai a pohala ae na maka a ike aku i ke ao aina.
He nui na mea e kaumaha ai ka naau, me na welina walohia no kana mau hana maikai a waipahe--a e lilo ana ia mau mea i kia hoomanao mau iaia. Aloha wale.
Aloha olua na makua o makou a makua hoi o kuu kaikamahine Miss P. Holokahiki, a makou e kai-anuu ai i ke one panio o Kahulai a me ka wai haueno o Kanaha me Mauoni e nee ai me he papa konane la i ke kula o Kamaomao, e pii ana i na mahama opi-lua o Makawao a halawai pu aku me ka lai o ka wehe ana ae o kai-ao i ka pohu o Laie, i na kipaepae kapu o Maunaolu School ka home a me ke kakela Iuano o Haleakala, ka hale hoonui ike o na lei a kakou e haukawewe ai, me ka hu’i anu o ka hau o ka mauna, e iniki ana i ka ili o ka lamake ke aloha--aloha ia wahi a kakou e luana ai a luakaha i na la hoike kula--o ua home la.
E ko maua oiaio Iosia Haole, e hoolana ka manao no ka mea aole i make o mama, aka ua hoi oia me kona Haku ma ka home ma o. Ua waiho oia i kona kino honua ma ka palaho a hiki i ke kani ana o ka pu a ka anela no ka La Hookolokolo nui o ko ke ao nei; a o ka uhane, aia oia ke mele la me ka hosana ana me na kini anela iloko o ka malamalama kupanaha o ke Keikihipa kina ole.
No ka mea, “Pomaikai ka poe make, ke make iloko o ka Haku.” O maua no me ke aloha nui ia oe a me Miss Lahela a me ka ohana.
Ua paa ka manao e hui kakou ma Lahaina eia ka he kuhihewa ia manao.
W. L. HOLOKAHIKI.
ANNIE HOLOKAHIKI.
J. HAOLE Esq., Alaha oe:--
He mea e ka mokumokuahua, ke kaumaha o ka naau a me kuu aloha nui no olua e kuu mau kaikuaana, a me ka lei aloha a kakou he keiki. A mamuli hoi o ka lono pilikia i hiki mai ianei, ua hala e aku la au i Hamakua me ka lohe ole; no ka mea, o kuu la i hele ai, oia no ka la i ku mai ai ka lawe leta moana Malulani.
Nolaila, ua hele me ka nanea, a hookahi wale no noonoo, o ka hooko i na hana i manao ai ma ia huakai. Ma ka Poakolu iho nei ka hoi ana mai a ma ka Poaha ka hiki loa ana i ka hale nei. I ka hoi ana mai a ma Kalaoa, lohe iho la, ua hala aku nei na elemakule i Maui no ka make o ke kaikamahine, o ka lele koke ae la no ia o ko’u oili, a hai aku la, o Hainakolo no paha, a ua ae mai la lakou. Ia manawa, o ko’u uwe koke ae la no ia, a puana koke aku la imua o lakou, Aloha ino kuu kaikuahine, kuu makamaka o ka aina malihini, ka makua hoi o makou e kipa aku ai, aohe mea hemahema o ka noho ana. A e hemahema ana paha ua hala aku la, ua pau ka lohe ana i ka leo i ka hea mai, ua pau hoi ka hui pu ana, ke kamailio ana, ka lawelawe pu ana i na hana. Aloha kuu hooikaika pu iloko o na hana hooponopono i ka hemahema o na keiki. Aloha kuu hoa alo o ke anu o Makawao, aloha ia kula loa a maua e pii ai, mai ka ua kiheahea la he Ulalena e ake no ka manao a hiki aku i ka home hoonui ike o na keiki Maunaolu. Aloha wale ia wahi a maua e pili hele ai me kuu kaikuahine, aloha ka huila o ke kaa me ka ihu o ka lio. Aloha ke one hone o Kahului me ka piina o Mauoni. Aloha no hoi ka home Hiilei me kona nani a pau, o na pua o kona pa, e kulou aloha ana. A o kona mau ipuka e hamama mai ana no ka makaukau e kono aku i ka malihini. Aka, o ke kamaaina nona ka hale, ua pau kona heahea leo ana mai. Aole hoi kona kino iloko o ua hale la, ua hele, ua hala loa, aole hoi e hoi hou mai; ua moe aku la i ka moe kapu a Niolopua, kahi hoi e moe kau moe hooilo ai. Pau ka manao ana ae, he kane, me ke keiki a me ka ohana. Auwe! Kuu kaikuahine hoi e!! Kuu minamina pau ole i kuu kaikuahine!!! Aohe kaikuahine he makua no hoi no makou na pokii; he makamaka no kahi makamaka ole; he hale hoi na’u e hopohopo ole ai. He ai a he i-a helu ole ia mai. Aloha wale. Hala aku la ke kino. Koe iho la kana mau hana i kia hoomanao na ko ke ao; a e hoohuoiia ana hoi oia e kona mau hoa’loha. Ke lana nei kuu manao, ua make oia i loko o ka Haku. A e like no auanei me na pomaikai i loaa iaia ma ka honua, pela no ma ka Home lani. Nolaila, ua hala aku la oia me kana pono, a ke noho u aku nei kakou nona. Ua manao no hoi au, ua pomaikai no wau i ko’u ike hope ana iaia, a haalele aku ai ia olua, a holo au no Honolulu, a hoi loa mai nei no Kona nei. O ke kamailio pu ana iho la no ka ia. A ke hoomanao nei no au i kana i olelo mai ai ia ʻ u, penei: O ko kaua hui pu ana iho la no paha ia, no ka mea, ke hoomaopopo nei au ia’u iho, ua oi loa ae nei ka pilikia a me ka nui o ka mai maluna o ko’u kino. Nolaila, aole i ike hou ia aku ka manawa e hui hou ai. Oia kana olelo hope a haalele au i ka home. A mamuli o ka hokoia ana o keia mau olelo, ua nui ko’u alohe nona. Aka, no ia alanui hookahi kakou, anoai o hui aku kakou ma ka lani. A nou hoi e kuu kaikuaana. Mamuli o ke kaumaha i haawe iho maluna ou, no ka lawe ia ana aku o kou kokoolua. Nolaila, ke komo pu nei au me oe, malalo oia haawina hookahi, he aloha. Ke pule nei au i ke Akua, e hooloihiia ko kaua mau la a me ko kaua noho aloha ana he kaikuaana a he pokii; a Nana no e hoomama mai i kou naau kaumaha. Ke uwe aku nei au ia Rahela a nui, ke kaikamahine i hooneleia i ka makuahine ole. A e aloha hoi i na elemakule o kakou, a me kahi pokii o kakou, a i ko ka hale a pau.
Kou pokii, S. B. KAALAWAMAKA.
Na Leta a na Makamaka.
[Na Nuhou o na Mokupuni.]
NA MEA HOU O KA PAIAALA
Ma ka Poakahi oia ka la 5 o Ianuari nei, ua noho iho nei ka halawai makahiki o ka hui kalepa o Puna paia ala i ka hala, ua akoakoa ae na lala a me na luna nui o ka hui ma ka luakini o Kalapana, no ka nana ana i ko lakou mau pono iloko o ka hui, a ma ka hoike a ke kupakako a me ka puuku, ua ike ka hui i ko lakou pomaikai ma o keia mau kanaka hoopono, oiai o ke kumu waiwai i kinohi, he hookahi tausani dala wale no, a i keia wa hoi he eha tausani dala ko lakou loaa, a ma ka unuhi ana ae hoi i na lilo a pau, ua koe ke koena no elua tausani make dala maoli, he puka ia no ka hui, aole i hui pu ia me na waiwai e ahu la ma ka halekuai i keia wa, a o keia koena dala oia hoi ka puka, e pahola ia aku ana ia iwaena o kela a me keia mahele. Me ke komite nana i hapai i keia hana ko’u mahalo, ka mea nana i hoolala na hana i kinohi oia no J W Kealo, a ma ko’u nana ana ke holo nei ka lakou hana imua. -- Ua hoonee hou ae nei ua hui la he halekuai hou no lakou, aia ma Opihikao, a ke kuai nei i keia wa K. Kaawa.
HAI I KA OIAIO
Mai Laie-maloo, Koolauloa, mai keia leta penei. Ma ka la 6 o keia mahina ua hoopii mai o Makuaole he wahine, no ua Punaluu, Koolauloa, ma o ka aoao o ke ‘lii, he hihia hooweliweli, oia hoi ka hoao ana o Kuiaia k. e oki i ke poo o Makuaole kana wahine mare me ke koi lipi liilii, a ua laweia mai ke koi e ka mea i ike pono i ka wa e hanaia ana kela hana karaima; aia ma ka hale o Kauwa kahi e paa ia la. Ma ka la 29 o Dekemaba o kela makahiki ka hanaia ana o keia hewa, a ma ka la i hoikeia ae la maluna ka hoopii ana; aka, i ka laweia ana aku keia e hookolokolo, ua hoopau wale ia mai e na makamaka a me lakou la ae i keia hana a ka luna makai, ua nui ka poe i ike i keia hewa i hanaia, aole nae ua luna makai la i hele e ninau pono i keia hana, a ua loheia no he maa mau no ka keia hana i na wa i hala ae nei, a nolaila e makaala e na lala o ke aupuni ma ka oukou oihana, a e hoopono me ka hoohemahema ole. MALIHINI HELE.
AOHE OIAIO
Ma ha helu 52 o ka kakou nupepa o kamakahiki i hala, i ike iho ai na Luna nui o ka A. O. I. P. K. o Kailua i kukuluia ma Holualoa, i ka pane a J. Noeau, ma ka mahele mua, oia keia: “I ka wa mamua ua noho keia Hui malalo o na kumukanawai huikau.” Ke hai aku nei makou me ka oiaio, e ike na kini mai ka hikina a ka la i Kumukahi, a ka welona a ka la i Lehua. Aole i noho keia Hui malalo o na kumukanawai huikau, aka, ua noho no keia Hui malalo o ke Kumukanawai a me na rula o ka A. O. I. P. K. o Kawaiahao. Na kekahi lala o ia Hui i lawe mai keia Kumukanawai a me na rula, a waiho mai imua o keia Hui, a ua lawe keia Hui i kumukanawai no lakou, no na makahiki elua i hala. Ina ua noho io keia Hui malalo o keia kumukanawai, alaila, ua noho ka Hui makua malalo o keia kumukanawai hookahi a me na Ahahui e ae paha, ina ua lawa like i keia kumukanawai hookahi. No ka mea, o ka poe nana i hana i keia kumukanawai, aole lakou he poe naaupo; aka, he poe loea, a naauao Ina ua ike ka makua Paleka he kumukanawai huikau keia, alaila, aole oia e ae ana e hookomoia kekahi Kumukanawai o ia ano. Malia paha, o ka J N. olelo ana he Kumukanawai huikau, no ka noho huikau o na lala o keia Ahahui. Ua aeia na mea a pau loa e komo, koe ka hai ana i ka olelo. Nolaila ke kala nei makou ia makou iho. Ke hooki nei makou i ko makou manao maanei, me ke aloha i na keiki hoonoho hua kepau.
O makou no me ka oiaio,
JOS. ADAMU, D. KAHAO, J. E. KAIEWE.
HAPENUIA MA KUALOA.
Ma ka la 1 iho nei o Ian. ua hoomanao ae la ke keiki lalawai L. K. Hoapili o Kualoa, no ka piha ana o ka M.H. 85; nolaila, ua hoomakaukau ae la oia i mea ai like ole o kela ame keia ano, ka poi uouo a me ka palaoa lawalu o hakipuu, na wana momona ae o Mokoolii, me na lipoa aala o Kaluhehau, ua hele ka papaaina a ohuohu i na mea ai i hoomakaukauia. Ma ka hora 4 o ke ahiahi, ua weheia ka papaaina me ka maluhia; ua konoia aku na hoa’loha, e naue mai no kana wahi paina. Ua hele a haiamu ka papaaina na hoa’loha; ua ai a ua lawa i ka hapenuia o keia mau hoa’loha, mahalo piha wau i keia mau makamaka, no ko laua hoomanao i ka loaa hou ana o ka makahiki hou.
Ma-u wahi mea hou ia.
H. BARESA.
HUNAHUNA MEA HOU O KOOLAU, KAUAI
I KE KUOKOA:--
No nei huna ai malalo iho, ua ake au nau e waha hele aku i lohe kauhale au e kipa aku ai, i na mea e pili ana i ka luakini hou o makou a me kekahi mau mea e iho.
I ka makahiki i palemo aku la, ua kohoia he mau komite ohi dala e na Ekalesia hui o Koolau nei a me Anahola; a mamuli o ko lakou ahonui a me ke aloha ia mai, ua loaa he puu dala mahuahua.
Emoole ma ia hope mai, ua noonoo ia i mau Komite eleu, no ka ohi ana i laau no ka halepule; a ua kohoia ka haiolelo Sam. Kaiapa a me Mose ka Puuku malama dala. Aole no hoi i u aku noho mai ana laua nei; o ka pahu hao, o ka piula a me ka laau ku ana ianei. Miki hou aku ana no ua o laua nei loaa ke kamana, oia Wm. Lovell, nona keia waha lea—“He kumeka kamaa ike ole, pilipu ka hila i ka moena”—a ua hana ia he aelike me ua kamana nei. i ka wa i lohe ai o na hoahanau, nui ke kue no ka olelo ia i ke kapulu—oia nei no hoi ke kamana i hilala ai ia hale i ka makani, i hoolaha mua ia iho nei.
I na la o Dek. 1884 i hala aku la, ua hoomakaia ke kukulu ana o ka luakini, iloko o na la pokole, ua hoomaha ke kamana mamuli o ka moku ana o ka lima i ke giana pauda, a kii hou i mau kokua nona, a hoomaka hou ka hana. No ka ike e ia ana o ke kapulu ia o ka hale ame ka uhaki i ka aelike, ua aua ia ke kui e kekahi o na Luna Ekalesia, oia o Nika a me Jos. H. Kawelo. Nolaila, ua hoopii o W. Lovell i na mea nana i aua i ke kui
Ma ka Poalima la 2 o Ian. 1885 nei, ua kakau na hoahanau i na inoa, e hoopau ana i ke kamana. A ma ka la 3 ae, ua kauohaia na mea i hoopiiia, e hele imua o ka L. K. Apana o Kawaihau, G. B. Meheula Esq., a wahoia a hana hou i ka la 6 o Ianuari. Ma ka la i oleloia maluna, ua akoakoa ae na mea a pau ma Moloaa, no ka hoolohe ana i ka hihia; ilaila ka Lunakanawai a me ke Lii Makai Hon. G. B. Palohau. Mahope iho o ke kuene pono ana o ka aha, ua kauohaia na mea i hoopiiia a me ka Puuku Mose a me Sam. Kaiapa e noonoo mawaho, oiai, ua ae o W. Lovell e waiho i ka hana, ke aeia kana koi i $75 e hoihoi hou aku, oia hoi he 9 ona la hana ma ka $4 o ka la, hui me ko na hope kamana i hoopaa ole ia ma ka aelike, a i kauoha ole ia e ka Ekalesia, piha $75.
I ka noho ana iho o ua kamalii nei e noonoo, ua nui loa ka ono o ka waimeli i hookuuia mai e ke Lii Makai, ua kunou aku la ke poo, a heo ana na dala a ka lehulehu, me ka ike no ua huluhulu ka hana, a ua pau wale no ka laau i ka okiokiia me ke kupono ole--“i ke alo iho la no ka i-a nui, a hopu no i ka hiu.’’ Ianei la pau ka’u ike, kau wau i ka lio, alawa hope aku la au e pakii mai ana ke alo o na mea i hoopiiia i ka mahiki, a o ka Puuku a me S. Kaiapa, he mau puna a-u ole ka laua e lewa ana.
Ma-u ia, e hoomaha ae au maanei.
Jos. K. Hooni.
Na loaa i loko o ka waihona oka Papa Hawai no Novemaba a me Dekemaba 1884.
NO KA WAIHONA KUWAHO.
Ek. Haole o Kohala $84.05
Ek. “ “ Kaukeano 121.60
Haiolelo mak. a S. Kaili 19.55
Ek. o Waimea Hawaii 50.00
$275.20
NO KA WAIHONA KULOKO.
Ek. o Kaala Hawaii $10.00
Ek. o Maunahoan 10.00
Ek. o Paia Maui 25.00
$45.20
NO KA WAIHONA OKOA.
Ek. o Hana, Maui $17.00
Ek. o Paia, Maui 20.00
Ek. o Honokohau 4.35
Ek. Waihee Maui 30.00
Ek. Wailuku “ 32.35
Ek. o Kahakuloa 4.35
Ek. o Kapaliuka, Hawaii 15.00
$123.05
NO NA BUKE HAWAII I KUAIIA MAI APERILA A OKATOBA 1 $740.67
NO NA BUKE KILIBATI
Mai Nonouti mai $10.00
Mai Tapiteuea mai 25.53
$35.53
NA HOOLAHA KUMAU.
HALEPAI O THOS. G. THRUM
O KA NUPEPA
SATURDAY PRESS no KUOKOA
ALANUI KALEPA, HONOLULU
Malaila e paiia ai na ano a pau o na
BUKE, HOIKE O NA KULA, HOIKE A NA KOMITE, NA HAAWINA KULA SABATI, PAPA KUHIKUHI O NA ANO A PAU, HOOLAHA NUNUI A LIILII, BALOTA, LIPINE PAPALE, TIKETA, WAHI LETA, BILA PAI HAKAHKA, HOOLAHA KUDALA, &c., &c. &c.
Iloko o ka wa pokole a me ka auhau haahaa
A ma ka halekuai o THOS. G. THRUM
Ma ALANUI PAPU, e loaa ai na
Kalana kakau o na ano a pau,
Wahi Leta “ “ “
Inika “ “ “
Penikala “ “ “
Mea Hoopipili, buke hoomanao, Peni gula a me kumu gula, Kii, a me na laau, Buke kii o ka ohana, Buke kii a na keiki, Na mea paani a na keiki, Kaa a na keiki, Kaa huila lua o na opio. A he Agena no ke ana lole pepa o na Keiki a me na wahine
No ka hoailona ana i na lole me na inoa ponoi e hookoia na kauoha a pau no na papa inoa ke waihoia ma keia halekuai me ka uku pu o ka papa inoa i makemakeia. Uku no ka inoa hookahi me ka inika a me ka hulu, $1,50 ina ma ka papa inoa keleawe, a ina ma ka papa inoa dala, $2.
O na kauoha pau mai na mokupuni e hookoia ina e hoouna pu ia mai me ke dala a me ka moakaka pono o na hoakaka ana.
THOS. G. THRUM
NU HOU! NU HOU!
Na Waiwai Hou Loa!
NA PAIKINI O KEIA AU.
E Loaa no ma ka ha Halekuai o DILLINGHAMA MA, Ma Alanui Papu. Oia na waiwa malalo iho nei:
Na Palau, Kaa Huilapalala, Kopala, Piki, Oo, Koi, Koilipi, Na Hamare Kamana o na ano a pau, Na mea Hana a na Kamana, Poe Hamo Puna, na Amara a me na mea hana o ka Poe Akeakamai a pau. Pena Aila, Vaniki a me na Palaki, Pauda, Poka a me na Kukaepele, Palaki Hamo Puna, Pulumi, Pakeke, Kapu Holoi Lole a me na Papa Holoi Lole, na Iputi, na Pa Palai, na Makau Lawaia, Na Aho Lawaia o na ano a pau, na Kaula o na ano a pau, na Pahi, O, a me na Puna, a ke nui aku no na mea i koe.
I KUPONO NO KA HOOHIWAHIWA ANA I NA HALE
I hiki ole ia makou ke huai pau aku aka, na oukou no e hele mai a e hoonuuiho. O keia maluna ae, e loaa no ma ka halekuai o Dilinahama Ma, 0136-3m\Mai ka helu 37, Alanui Papu
NA HOOLAHA KUMAU.
J P. HANAAUMOE.
He Lole a he kokua ma ke kanawai @
Aha Hoomalu a Apana o keia Aupuni
E loaa no au ma Puna, Hawaii.
W A. KINI.
LOIO, LOIO, LOIO.
KEENA HANA: Helu 15 Alanui Kaahumanu, Honolulu.
W R. KAKELA
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI
He Luna Hooiaio Palapala.
tf.
A ROSA. (AKONI.)
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI
He Luna Hooiaio Palapala.
KEENA HANA: Ma ke Keena Loio Kahi@
tf.
S B. DOLE.
LOIO, LOIO, LOIO.
He Luna Hooiaio Palapala.
KEENA HANA: Ma Alanui Kaahumanu
tf.
CECIL BROWN.
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI
A he Agena Hooiaio Palapala no ka Mokupuni o Oahu
KEENA HANA: Helu 8 alanui Kaahumanu
tf.
JAMES M. MONSARRAT. (MAUNAKEA.)
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI
He Luna Hooiaio Palapala.
KEENA HANA: alanui Kalepa.
RICHARD F. BICKERTON. (PEKEKONA.)
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI
KEENA HANA: Helu 27 alanui Kalepa.
tf.
WILDER & CO. (WAILA MA.)
Mea kuai papa a me na lako kukulu hale o na ano a pau, a me na me na pono a pau no ka hale.
Kihi Alanui Moiwahine me Papa. tf.
WILLIAM AULD.
Luna Hooiaio Palapala Kepa paahana no ka Apana o Kona.
KEENA HANA: Ma ke Keena Wai o Honolulu. tf.
S H. MEEKAPU.
Tela humuhumu lole.
HALE HANA: Helu 11 alanui Nuuanu.
C BREWER & CO. (BURUA MA.)
Ua makemake ia ka poe mea ILI KAO MALOO a me na ILI BIBI, a pela hoi meNa ILI MIKO o na ano a pau, e kuai mai i ko lakou mau ILI me makou, a e haawi no makou i ke KUMUKUAI KIEKIE LOA o ko
kakou Makeke. tf.
JNO. M. KEALOHA.
LUNA Hooiaio Palapala Kepa Paahana no ka apana o Kawaihau, Kauai. He Agena no ka hooiaio ana i na Palapala no ka apana o Kawaihau, Kauai. He Komisina Palena Aina no ka apana o Kawaihau, Kauai, a he Luna Hooko Mare no ka Pae Aina holookoa.
DILLINGHAM & CO.
Mau Mea Kuai Lako Hao
Alanui Papu, Honolulu.
FRANK PAHIA.
ANA AINA! ANA AINA!!
KEENA HANA: Aia ma alanui Moi, kokoke loa i ka Uwapo o Hooliliamanu. tf.
C C. COLEMAN.
Amara a he mea hana Mekina
Kapili kapuai hao lio
A ME KA
Hana Kaa Lio ana, etc.,
Hale Hana ma Alanui Alii,
905-tf. E kokoke la i ke Alanui Papu
PAPA! PAPA!
AIA MA KAHI O LEWERS & COOKE, (O LUI MA)
ma ke kahua kahiko ma alanui Papu a me Moi
E loaa ai na
PAPA NOU AIKI.
o kela a me keia ano.
Na Pani Puka, Na Puka Aniani, Na Olepelepe,Na Pou, Na O-a, Na Papa Hele, Na Papa Ku, A me na Papa Moe nui loa Na Pili o na Hale o na Ano a Pau. Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai e paa Na kui mai ke Nui a ka Makaiii, Na Ami Puka, Na Ami Puka Aniani, Na Ami o na ano a pau, Na Aila Pena, o kela me keia ano na Aila Hoomaloo, he lehulehu wale, Na Aila e ae o na ano a pau.
NA WAI VANIKI A ME NA WAI HOOHINUHINU NANI O NA ANO A PAU LOA.
NA BALAKI ANO NUI WALE.
A ke hai ia aku nei ka lono i na Makamaka a pau, ua makaukau keia mau Makamaka @ oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana
NO KA UKU HAAHAA LOA,
E like me ka mea e holo ana mawaena o LAUA a me ka MEA KUAI.
E Hele mai! E na Makamaka lawa no hoi @ makemake A ka oluolu a no @ maikai.