Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 2, 10 January 1885 — Page 4
This text was transcribed by: | Lawrence Gersaba |
This work is dedicated to: | Judith Nalani Kahoano Gersaba |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Ka Nupepa Kuokoa
No ka Makahiki..........................$2.00
No Eono Mahina......................... 1.00
- KUIKE KA RULA. -
Poaono..........Ianuari. 10, 1885.
Haawina Kula Sabati.
Na@ Helu @ Feb. @ , 1885. Kumahana.
Pa@ Ierusalema. Pauku Paibala,
Oih. 21; 15 - 2@
A MAHOPE iho o keia mau la, hoomakaukau iho la makou, a pii aku la i Ierusalema.
16. Hele pu aku la no me makou kekahi poe o na haumana, no Kaisareia, e alakai pu ana ia Menasona, no Kupero, he haumana kahiko ia, a hookipaia makou e ia.
17. A hiki makou i Ierusalema, apo mai la na haumana ia makou me ka olioli.
18. A ia la ae, hele pu aku o Paulo me makou io lakoo la; malaila no na lunakahiko a pau.
19. Honi aku la oia ia lakou, hai pakahi aku la ia i na mea a pau a ke Akua i hana ai i ko na aina e, ma kana oihana.
20. A i ko lakou lohe ana, hoomaikai aku lakou i ke Akua, i mai la iaia, E ke kaikaina, ke ike nei oe i ka nui o na umi tausani o na Iudaio i manaoio; ua ikaika loa lakou a pau ma ke kanawai.
21. Ua lohe lakou nou, ua ao aku oe i na Iudaio a pau ma na aina e, e haalele i ke kanawai o Mose, a ua papa aku oe i ke okipoepoe ana i na keiki, aole hoi e hele ma ia aoao.
22. Heaha la hio? E akoakoa io mai no ka ahakanaka; no ka mea, e lohe auanei lakou i kou hike ana mai.
23. Nolaila, e hana oe i keia a makou e olelo aku ai ia oe. Eia no ia makou na kanaka eha, ua hoohiki lakou.
24. E lawe ae ia lakou, a e huikala ia oe iho me lakou, a e hui pu me la kou ma ka waiwai makana, i amu lakou i na poo; i ike na mea a pau, he mea ole keia mau mea a lakou i lohe ai nou; aka, ua hele pololei oe, ua malama hoi i ke kanawai.
25. I ka poe manaoio no na aina e, ua palapala makou i ka mea a kakou i manao ai, aole lakou e malama i keia mau mea, eia wale no, e nookaokoa lakou i ko an akua e, a me ke koko, a me na mea i umi wale ia, a me ka moe kolohe.
26. Alaila lawe ae la o Paulo i ua mau kanaka la, a ia la ae, huikala pu ae la kela iaia iho me lakou, a komo aku la i ka luakini, e hoike aku i ka malama ana o na la huikala, a hiki i ka wa e haawiia aku ai ka mohai, no kela mea keia o lakou.
Pauku Gula, A i ko lakou lohe ana, hoomaikai aku la lakou i ke Akua. Oih 21; 20.
Manao nui, E hauoli i ka holo ana o ke aupuni o ke Akua imua, ina aole ma o makou la, aka, ma ka hai hooikaika ana.
Na Heluhelu La.
Poakahi, Oih. 21; 15 - 26.
Poalua, Rom. 15; 13 - 33.
Poakolu, Oih. 14; 19 - 28
Poaha, 1 Cor. 9; 1 - 27.
Poalima, Oih. 15; 1 - 30.
Poaono. Na Helu, 6; 1 - 21.
Sabati, Hal. 46; 1 - 11.
Mele, "Hoomaikai na mea a pau,"
Hoku Ao Nani, p. 118.
Pule hoomaikai i ke Akua no ka laha ana o Kana Olelo ma ke ao nei.
NA NINAU.
Ehia makahiki mai ka haalele ana o Paulo ia Ierusalema? Ewalu.
O ke kaahele ehia keia a Paulo? Ekolu. Mai hea mai oia i keia wa? Owai ka i hele pu mai? P. 16.
Me wai ka noho ana ma Ierusalema? No hea o Menasona? Mahea o Kupero? Ua hauoli ane na hoahanau i ka ike ana iaia? P. 17.
Ia la ae, me wai ka hui ana? P. 18. Owai keia Iakobo? Gal. 1; 19.
Heaha na mea a Paulo i hai aku ia lakou? P. 19.
Nawai keia hana nui? Kaena anei o Paulo no kana mau hana? Hoonani aku oia ia wai? Heaha kekahi mea nui o kona kaahele elua ana, i hai ia ma Oihana, 16 - 18?
Ua hoi anei i Ierusalema i ka pau ana o ia kaahele ana? Oih. 18; 21, 22. Heaha ma ke kaahele ekolu ana? Oih. 18 - 21. I ka pau ana o ka Paulo moolelo, ia wai ka hoomaikai ana o ka aha? P. 20.
Hauoli lakou no keia mau mea i hai ia, pihoihoi nae i ke aha? E huhu auanei na Iudaio hoahanau ole. Heaha ka mea a na Iudaio i manao nui ai? Ke Kanawai hea? Heaha ka mea a lakou i lohe ai no Paulo? P.21.
Heaha ka Paulo i ao ai? Gal. 5; 6. 6; 15. 1 Cor. 7; 18, 19. Rom. 1 - 3. Heaha ka manao o ka aha no Paulo? 23, 25. Heaha keia hoohiki? Na Helu, 6; 1 - 15. E hoolaa ia ana no ka wai hana? Ehia la o ka malamaia ana? 30 a oi. Heaha ka Paulo e hana no keia poe hoohiki? P. 24.
Heaha ka mea a kela a me keia e haawi no ke kahuna? Na Helu, 6; 13 - 17. Kaumaha anei no ka poe ilihune? Ua ae anei ia hai e kokua ia lakou? No ke aha ko lakou makemake ana ia Paulo e hana i keia? I mea hoike imua o na Iudaio, aole oia i hoole i na Kanawai a Mose.
Ua malama anei oia i hoohiki mamua> Oih. 18; 18. Heaha ka mea i ao ia i ko na aina e? P. 25.
Heaha ka mea keia mau luna kahiko i kakau i ko na aina e mamua? Oih 15; 22 - 30.
Ua pono anei keia hana a Paulo? Ea pono anei e hooko i na manao maikai a pau? Ua pono anei e hana i ka hewa i mea hooluolu ia hai? Kokua anei ko kakou mau hana hewa i ka lilo ana o hai i karistiano?
N ke aha ko Paulo hele mai ana i Ierusama? Ua kokua ke Akua iaia ma ke aha? I kana hana nui iwaena o ko na aina e.
Owai ka poe ukiuki i keia hana? Pehea i manao ai na Iudaio e loaa i ke ola? Ma lo lakou mau mohai. Me aha ia mau mea? E ano no Iesu, ka Hoola.
No ke aha ka waiwai ole? keia wa? Ua hiki mai o Iesu. Ua hewa anei ma ke kaumaha ana i na mohai? Aole i hewa ina ua paulele ia Iesu, nana e Hoola.
No ke aha ko Paulo mohai ana? I mea e hooluolu i na Iudaio, i hiki iaia e hai aku no Iesu ia lakou.
Heaha ka mea i ao ia ma ka pauku 15? E hoomau aku ke karistiano iwaena o na pilikia.
Ma ka pauku 17? He nui ka poe e apo aloha ana i ka poe ikaika ma ka hana, a he nui no hoi ka poe kue.
P. 20? O kekahi mea e lana ai a e hauoli ai ka manao o na hoahauau, oia ka ike ana i na mea nui a ke Akua i hana ai no hai.
21. E loaa mau ana i na mea e olelo mo ana no kanaka pono, a me na hana maikai.
23. He pono e hana ma ka mea e kuikahi ai - aole nae e hana i ka hewa i mea e pale aku ai i ka poino. Ae aku kekahi i na mea e mau ai ke kuikahi o ka ekalesia - aole nae i mea e pakele ai lakou iho,
He poino ka hope o ka hana aku ana i ka hewa, aka, aole i ulu na poino a pau no loko o na hana hewa.
Mele, "Hosana," Hoku Ao Nani. p. 84.
Pule i lilo na pokii i mau koa wiwo ole ma ka hana a ka Haku.
(Ua pono i na Kumu Kula Sabati e nana ma ka Buke wehewehe Huaolelo Baibala, i maopopono na wahi a pau e komo ana ma keia mau haawina. Ierusalema, Kaisareia, Turo, Kupero, Rode, Epeso, a pela aku A e nana ma ke kii aina, i maopopo ai kahi a Paulo i hele ai, a e hoike aku i na waiwai i na haumana o ko lakou mau papa.)
He Haiolelo.
E na hoa'loha o Kaiahamauleo e aloha Kalitimaka kakou a pau. Ua hiki mai nei kakou i ka la i hanau ai ka Haku ka mea hoola ke alii o na alii.
E na hoa, ua loaa ia'u ka hanohano e hoike aku i kekahi mau mea e pili ana i ka moolelo o ka hanau ana o ka Mesia. E loaa ia kakou ke kahua o ko kakou hana o keia la, Mat. 1; 21. "E hanau mai oia he keikikane, e kapa aku oe i kona inoa o Iesu, e hoola oia i kona poe kanaka mai ko lakou hewa."
O keia ka mokuna i hoikeia mai ai ke kuauhau o Kona hanau ana, a me ka moolelo o Kona mau kupuna ma ke kino, ma kona ano kanaka. O keia la a kakou e luakaha nei, he la keia i manao ia e ka poe akeakamai o keia ka la i hanau ai ka Haku. Aole no i wehewehe nui ia ma ka Baibala kona la i hanau ai. Ua hoike no o Mika e hahau ana ka Mesia ma Betelehema ma ka aina o Iudea. Pela no i Isaia. Aka nae, ua maa ka poe Iudaio i ka pii i Ierusalema i ka malama hope o ko makahiki. Nolaila, ua pii no o Iosepa me Marie a hiki i Betelehema kokoke no i Ierusalema.
Aole no i lokahi loa na aupuni nui o ke ao nei i keia la hanau. Aole wau e kakaiahili loa ma keia, ala, e hoi ae kakou i ke kahua o ka kakou hana o keia la. O ka kanau ana o ko kakou Haku o Iesu, ua hanau mai oia mailoko mai o kekahi wahine puupaa i ike ole i ke kane, he mea i maa ole mai kahiko mai, o eha tausani makahiki he mea kupanaha loa. Elua mea kupanaha loa i i keia. I. O Kona waiho ana i Kona ano Akua. II. O Kona waiho ana i Kona ano Haku maluna o na mea a pau.
Ua hele mai oia ma ke ana he kauwa na ko ke ao nei, i mea e hookoia ai ka olelo a na kaula i wanana e ai. Elau no hoi mea ano nui i ikeia iloko o ka la e hanau ai. I. He la no ka hauoli, no ka mea, e puka mai ana he kanaka hou, a he hua hoi no ko laua puhaka. Hauoli na hoa'loha a pau. II. He la no ke kaumaha, no ka mea, he la no ke kaumaha a me ka ehaeha me ka pili hua o ka naau o ka ohana.
Aole nae pela ka hanau ana o ko kakou Haku. Ua hoike mua na kaula i ka wa e hanau ia ka Haku. Aole oia i hele mai ma Kona ano kanaka wale no, aka, ua hele pu mai no me Kona ano Akua. Ua hanau oia ma kahi hanai holoholona. he wahi i hoike e ia e na kaula Ua loaa pono ia kakou Kona la i hanau ai; o keia la he la nui kaulana o ke ao nei. Nolaila, e noonoo pono kakou i kekahi mau manao nui i loaa mai ai keia mau kumuhana o keia la.
I. O ko Iesu hiki ana i ke ao nei, ma Kona ano kanaka a me Kona ano Akua.
II. O ko na kaula hoike e ana mai e hiki mai ana ka Mesia.
III. O Kona wahi i hanau ai he wahi inoino loa.
IV. O ko ka anela ao ana i na kahuhipa mai makau.
V. O ko Iesu loaa ana i na Magoi.
VI. O ko Herode manao ana e pepehi ia Iesu.
VII. O ko Iesu pakele ana ia Herode, me kona hoka nui.
VIII. O ke kumu o ko Iesu hele ana mai i ke ao nei, i hookoia ai ka makemake o Kona Makua.
Ma keia mau mahele ewalu e noonoo pakahi kakou.
I. O ko Iesu hele ana mai i ke ao nei, ma Kona ano kanaka a me Kona ano Akua. 1. I hookoia ka olelo a ke Akua ia Adamu ma, na ka hua a ka wahine e hoola i ko ke ao nei. 2. I ka wa a Iesu i hiki mai ai i ke ao nei, e nohoalii ana o Kaisasa no Roma a e nohoalii Kiaaina ana o Herode no Betelehema Iudea, e kokoke ana i Ierusalema. 3. I Kona hiki ana mai i ke ao nei, ua hoowahawaha Kona lahuikanaka. 4. O Kona hanau ana mai ua like me ka lopa piliwale, ka hanau ma kahi pelapela kupono ole i ka mea Hoola ke hanau. Mau keia mau kumu, ua ikeia ka haahaa o ko kakou Haku i hele mai ai i ke ao nei. 5. Ua kapaia na inoa he nui wale maluna o keia keiki, he like ole ae me ko na keiki e ae.
II. O ko na kaula hoike e ana mai, e hiki mai ana ka Mesia. 1. Ua hoike mai o Mika e hiki mai ana ka Mesia, a e hanau ana ma Betelehema Iudea. Ua like no ia me ka Isaia hoike ana mai. 2. O ka anela o Gaberiela kekahi i hoike mai ia Malie, "E kau mai ka Uhane Hemolele maluna iho ou, a e malu mai ka mana o Ka Mea Kiekie ia oe, eia Ka Mea Hemolele Ka Mea au i hanau aku ai, ke keiki a ke Akua." 3. O ko Ioane ike e ana ua hapai o Malie na ka Uhane Hemolele, lelele e oia iloko o ka opu o kona makuahine.
III. O Kona wahi i hanau ai he wahi inoino loa. He wahi papai hale no na kahuhipa, e ahu mokaki ana ne opala a aahu pelapela me ka hohono e like me na pukiki o Waikakalaua. 2, Ko na makua hoomanawanui i keia pelapela, hohono, etc. 3. O laua wale ka i ike 1 keia pillikia, a mahope aku o na kahuhipa, a mahope aku na Magoi.
IV. O ko ka anela ao ana mai i na kahuhipa mai makau. 1. Ua makauia ma kahuhipa i ke ano o na ouli o ka lani, nolaila piha loa lakou i ka makau. 2. I ko lakou lohe ana i ka leo ao a ka anela, ua hoopauia ko lakou makau. Eia ka ka anela olelo ao ia lakou. "Mai makau oukou, no ka mea, ke hai aku nei au i ka mea maikai ia oukou, i ka olioli nui, e lilo ana no na kanaka a pau, no ka mea, ua hanau iho nei i keia la, ma ke kulanakauhale o Davida, he ola no oukou, oia ka Mesia ka Haku."
V. O ko Iesu loaa ana i na Magoi. 1. He poe kilokilo keia poe kanaka ma na aina hikina. 2. O ke alakai ana o ka Hoku Hela ia lakou. 3. Ko lakou ninau ana ia Herode i kahi i hanau ai ka Mesia. 4. Ko Herode kauoha ana ia lakou, e hele lakou a ike, alaila, hai mai iaia. 5. Ko lakou halawai pu ana me ka Hoku, me kona mnu makua. 6. Ko lakou hookupu ana i ka lakou mau mea makamae imua o ka Haku. 7. Ko ka anela ao ana mai ia lakou aole e hoi hou i o Herode ia.
VI. I ko Herode manao ana e pepehi ia Iesu. 1. No ka hoka ana o kana olelo kauoha i na Magoi. Ua manao oia e luku i na keiki, mai ka la hookahi a hiki i na makahiki elua. 2. Kona hooouka ana i ka olelo kauoha e luku ia na keiki a pau o Betelehema. 3. Ka poino nui o ke Kulanakauhale no ka pau o na keiki i ka lukuia. 4. I hookoia ka olelo a ke kaula. He pihe me ka uwe nui e uwe ana o Rahela no kana mau keiki, aole loa ia e na. 5. Ua hoka kona manao lapuwale.
VII. O ko Iesu pakele ana ia Herode me kona hoka ana. 1. Ma ka moeuhane ua ao mai ka anela o ke Akua ia Iosepa a me Malie, e lawe i ke keiki mai Betelehema a i Aigupita. 2. Ko Iosepa hooko ana i ka leo kauoha o ka anela, e lawe i ke keiki i Aigupita. 3. Ka make ana o ka lapuwale nui oia o Herode. 4. Ko ka anela hoike hou ana mai ia Iosepa e hoihoi i ke keiki i Betelehema, ua make o Herode. 5. Kona makau hou ana ia Alekelau, he alii Kiaaina hou i pani i ka hakahaka o Herode. 6. Kona lawe ana i ke keiki i Nazareta.
VIII. Ke kumu o ko Iesu hele ana mai i ke ao nei. 1. I hookoia ka makemake o kona Makua, e hele mai i ke ao nei e hoola. 2. I hookoia ka laua berita i hana ai me kona Makua oia ka berita.
Ma keia mau kumu ae la maluna, ua loaa ia kakou na hua e pomaikai ai.
a. Ua kauohaia mai kakou a pau e hele imua ona la, mai ka elemakule a ka ui.
e. O Kona ano Alii a Haku no ke ao nei, ua noa ia kakou kona mau wahi kapu a pau.
i. Ua kauohaia mai kakou a pau e kii wale aku i na mea a pau me ke kumukuai ole.
o. Ua ao pono ia mai kakou a pau aole he alanui e ae e ike ai i ka Makua ke ole e hele ma ona la.
u. Ua ao pono ia mai kakou aole kuleana o ka mea hele ole imua ona, i na wa a pau ana e kahea nei.
h. O Kona lilo ana he mea uwao iwaena o ke kanaka a me ke Akua.
k. Oia no ka Luankanawai ma ka la nui e hiki mai ana.
l. Kona lilo ana he Mohai kala ola, i like ai me keia:
E Iesu ka Mohai no'u, etc.
E na hoa uhaiaholo o ka pono, e nana i ka mea nona keia la hanau, mai kali o hala ka wa poino kakou a pau. G. M KEONE.
He kauleo i na hoa.
Oiai ke holo nei ka manawa, ke hiki aku nei kakou i ka pahu hopu o ka makahiki 1884 e pau ana, a ke hoea mai nei ka makahiki 1885 me kana mau hana; nolaila,
I na keiki lalawai o na Koolau, o ka malu kukui kaulana o Kahoiwai, eia ka manawa nou e papahi hou ai i ka lei o ke Kilohana e hoea aku ana i ou la, no ka makahiki hou e noea mai ana.
Nolaila, e o'u mau hoa hooipo o ka moolelo o Kahanuopaineki, e ku, e ala a kahea mai i ka malihini, e komo maloko, a e lilo hoi i hoa nou no na po loloa o ka Hooilo.
Ia oe hoi e ke ahe lau makani o Kilauea, ka aina i ka houpo o Kahikikolo, e ala, e ku, eia ae ko ipo, o Lohiau ipo, nana i kaahele i na makahiki he nui, me ka paupauaho ole, hookipa ia aku ma ko oe poli.
E na Kalihi hoi, i na ohia moe poli o Lilikoi. i ke ala kuilima la e Kamoolehua e nana mai eia ko hoa'loha, ka hoa haihai olelo o Keaomekemeke me ka naita Kahanuopaineki. Na mea hou kuloko a kuwaho. Na kalai manao naauao, na hoike Kula Sabati; nolaila, eia ka leo e maliu mai, a hopu like a papahi like i ka lei no ka holomua. Me ka hoomanao, eia iho no ka makua, ka Rev. J. H. Mahoe, ko kakou luna pepa.
Me ke aloha. H. K. KAHOLOLIO.
Kilauea, Kauai.
Kuewa i ke ala me ka waimaka.
E KA NUPEPA KUOKOA E; Aloha oe: -
I ka o ana mai o na hunahuna liilii o ka wanaao Poalima iho nei, Dek. 28, a e hekau paewa ae ana ka manamana kuhi minute i ka hora 4, a o ka lima kuhi hora i ka hora 3; oia ka wa o ka hanu hope loa o kuu kuahine aloha i haalele iho ai i ke kino e waiho puanuanu ana me ke koekoe. Auwe ka manaonao oia mau minute.
Ua hala, ua nalo o Pili Nakoolani Kaaihue, i ke kokoke e kanaha na makahiki ma keia ao mauleule, a kuewa aku la i ka pahu hopu hope loa o keia ola ana. Elua laua i haawiia mai, na Nawahinelua Napapa a me Paahao (w).
A ua hala mua no kekahi i ka iwakalua a oi o kona mau makahiki, he kane ia o Peter Puhili ka inoa. Ua mareia kuu kuahine i ke kane pake mamua; a make ia, mare hou ia jack Kaaihue Maimai, a me ia iho la ka pili paa aloha ana, a wehe mai la i ka pili hooka-o ia loko; e waiho ana i ke kane. na makua, ka ohana he nui wale iloko o ka luuluu kaumaha.
O kuu kuahine, he aloha me ka heahea; he puuwai hamama ne ku hookipa, he makua, he alakai no ka ohana, he kupa he pili iwi no Honomakau mai ka uka a ke kai.
Owau me ka ehaeha,
CHAS. H. PULAA.
Honomakau, N. Kohala, Hawaii.
Leta Nuhou o Kona.
MAKANI KONA. Mahope iho o ka haalele ana a ka mokuahi Malulani i ke awa o Kailua i ka po o ka la 18 o Dekemaba, aia hoi, ua hoomaka ka pa ikaika ana mai a ua kupueu nei o Hawaii, ka makani i makau nui ia, a ua holo ke mele a kekahi poe no keia makani. Mai ia po ka pa ana a ka makani a hiki i ke awakea o ka la 20, a malie iki mai la ka pa ana a ka makani. Ma ka la 19 nae, oia ka la ikaika loa o ka makani, a hoike mai la na ale o ka moana i ko lakou ano ahui. O ka moana keia he "Malino" he mea ole ka hoi ia malino i ka hao a ka makani kona. Ua like na ale ke ike aku me na ale hiena o Alenuihaha a me Pailolo i ka ua makani.
NO KA UA. He mau paka ua ka i haule iho ma ka po o ka la 19 iho nei, oiai na kikiao makani Kona e pa pukiki ana i na hora o ke kuluaumoe o ia po, aia hoi, haule iho lana kulu wai o Kulanihakoi, e hooma'u ana i na hunahuna lepo panoa o ka honua. No ka mea, he mau la wela aku nei keia o Kona a ua manaoia, ina e noho kekahi mea kino i ka ia no eha hora, e uuina ana ia e like me ka medium bread. He oiaio kela olelo. Aka, i kela po o ka la 19, ua hauoli ko makou mau puuwai, no ko na lani hoopomaikai ana mai. Ua hoomau ka la 20 hookahi ka malie pu ana me ka makani.
NO KE KAI. Aneane e piha ka mahina o ke poi ana o ke kai, i kau a mea o ke kai-koo. O ke kai-koo paha ia la, ke hele la ka punakea a ku ka halelo ia uka. Ua pau na pa pohaku o kekahi poe i ka hiolo, ua paniia na punawai wai-kai i ke aa. A no keia hoomau ana o ke kai, ua makapehu na keiki ai i-a o Kona i kahi i-a ole, i ahona i ke samano o na hale kuai hui a me na hale kuai o na keiki o Kina, hala ai kia mau la.
HE MAU WAA NALOWALE. Ua lono wale ia mai, he elua mau waa o Keaukaha i nalowale i ka la 18 aku nei o Dek., no Kaupulehu keia mau waa i nalowale ai, a o ke kolu o ka waa pae aku la i Kiholo. Penei ka moolelo e pili ana, ina he oiaio: Ma ke kakahiaka o ua la 18 nei, holo aku la ekolu waa i ka lawaia ku-kaula i waho lilo loa, ma kahi a ka maka e pau mai ai ka ike ana i ka lae kahakai. O Paapu a me Kaolelo i ko laua waa; o Kamauoha a me Luahine i ko laua waa; o Palapala a me Kahukula i ko laua waa. O keia mau inoa hope, he mau keiki opiopio laua, aole paha i maa loa i ka hele ana o ka la ino. Ia lakou i holo ai a hiki i ke ko'a lawaia, he elua waa i lana i kahi hookahi e lawaia ai, o ke kolu o ka waa, ua mamao loa aku. Ia lakou e lawaia ana, hoomaka ka pa ana o ka makani mai ka hema aku nei. Ia wa no, hooiho aku nei ka waa lawaia hookahi iloko o Kiholo, a pae aku nei o Paapu a me Kaolelo ilaila. Eia nae, aole laua i ike iki i kela mau waa. A ua manao laua, ua pae i Kawaihae, a i oleia, na make paha. Ina ua pae i Kawaihae, pomaikai maoli; aka hoi, ina ua poino ma ka moana, auwe! Aloha wale lakou!! Mai ka lawe leta mai i loheia mai ai keia mea hou.
HOIKE KULA SABATI HUI. Ua malamaia ka hoike Kula Sabati hui ma Helani, i ke Sabati hope o Dec. la 28, a like me ka hoolaha ana a ke Kahukula Sabati Nui o Hawaii Komohana. Ua malamaia ka hana ma ka noho Luna Hoomalu ana mai o S. W. Ukumea, a ua weheia na hana o ka la me ka himeni 598 Buke Himeni Hawaii, a me ka pule a ka Luna Hoomalu. Ua hoomaka ke kula ana ma ke Kula Sabati mai o Kailua, ma ka papa pokii mai, pela no ka nee ana o na hana a hiki i ka pau pono ana o na kula a pau, mai ka pokii a na makua.
Eia ka mea i ikei a ma keia hoike ana: 1. Aole i holomua na Kula Sabati no eono malama i hala aenei, a hiki i keia hoike ana. 2. Aole i kuikahi like na haumana me ko lakou Kahukula. 3. Ua keakea wale kekahi mana Bihopa i kekahi mau kula, aole e hele i ke kula i ua la Sabati la. 4. Ua hookae ke Kahukula ula Sabati i ka hooponopono ana a kekahi mau haumana i na mea e pono ai na papa kula. 5. Ua huki ae ke Kahukula Sabati mamuli o kona akamai iho.
A o ia na mea i ikeia ma keia hoike ana. Ua emi na Kula Sabati ma ka'u ike ana, malalo o na kumu i haiia maluna. Ua hiki no ia'u ke hoakaka pakahi i na kumu i hoikeia maluna, aka, piha wale ka pepa no ia mau hoaakaka. Aka, ina i kue ia mai au no keia mea, a i ninau ia mai hoi, alaila, ua hiki no ia, u hoakaka aku ke loaa he wa kaawale no ka poe mea nupepa e ae mai ai.
Kona Akau. J. NOEAU.
Haina o ka i-a a Liokakela, uku, uhu, ina.
K ---
Na Loaa iloko o ka Waihona o
ka Papa Hawaii no Novemaba
a me Dekemaba 1884.
NO KA WAIHONA KUWAHO.
Ek. Haole o Kohala - - - $ 84 05
Ek. " " Kaukeano - - 121 60
Haiolelo mak. a S. Kaili - - 19 55
Ek. o Waimea Hawaii - - 50 00
______
$ 275 20
NO KA WAIHONA KULOKO.
Ek. o Kaala Hawaii - - $ 10 00
Ek. o Maunahoana - - - 10 00
Ek. o Paia Maui - - - 25 20
______
45 20
NO KA WAIHONA OKOA.
Ek. o Hana, Maui - - - $ 17 00
Ek. o Paia, Maui - - - 20 00
Ek. o Honokohau - - - 4 35
Ek. o Waihee Maui - - - 30 00
Ek. o Wailuku " - - - 32 35
Ek. o Kahakuloa - - - 4 35
Ek. o Kapaliuka, Hawaii - - 15 00
________
$ 123 05
NO NA BUKE HAWAII I KUAIIA MAI APERILA
1, A OKATOBA 1, - - $ 740. 67
NO NA BUKE KILIBATI.
Mai Nonouti mai - - - $ 10 00
Mai Tapiteuea mai - - - 25 53
_______
$ 35 53
NA HOOLAHA KUMAU.
HALEPAI O THOS. G. THRUM
- O KA NUPEPA -
SATURDAY PRESS me KUOKOA
ALANUI KALEPA. HONOLULU
Malaila a paiia ai na ano a pau o na
BUKE,
HOIKE O NA KULA.
HOIKE A NA KOMITE,
NA HAAWINA KULA SABATI.
PAPA KUHIKUHI O NA ANO A PAU,
HOOLAHA NUNUI A LIILII,
BALOTA, LIPINE PAPALE,
TIKETA, WAHI LETA,
BILA PAI HAKAUKA
HOOLAHA KUDALA,
&c. &c. &c.
Iloko o ka wa pokole a me ka auhau haahaa.
A ma ka halekuai o THOS. G. THRUM
ma ALANUI PAPU. e loaa ai na
Kalana kakau o na ano a pau,
Wahi Leta " " "
Inika " " "
Penikala " " "
Mea Hoopipili, buke hoomanao,
Peni gula a me kumu gula,
Kii, a me na laau,
Buke kii o ka ohana,
Buke kii a na keiki,
Na mea panni a na keiki
Kaa a na keiki,
Kaa huila lua o na opio.
A he Agena no ke ana lole pepa o na
Keiki a me na wahine
No ka hoailona ana i na lole me na inoa ponoi
e hookoia na kauoha a pau no na papa inoa
ke waihoia ma keia halekuai me ka uku
pu o ka papa inoa i makemakeia. Uku no
ka inoa hookahi me ka inika a me ka hulu,
$1,50 ina ma ka papa inoa keleawe, a ina
ma ka papa inoa dala, $2.
O na kauoha apau mai na mokupuni e
hookoia ina e hoouna pu ia mai me ke dala
a me ka moakaka pono o na hoakaka ana
THOS. G. THRUM.
NU HOU ! NU HOU !
Na Waiwai Hou Loa!
NA PAIKINI O KEIA AU.
E Loaa no ma ka ha Halekuai o
DILLINGHAMA MA,
Ma Alanui Papu.
Oia na waiwai malalo iho nei:
Na Palau, Kaa Huilapalala, Kopala,
Piki, Oo, Kui, Koilipi, Na Hamare
Kamana o na ano a pau, Na mea
Hana a na Kamana, Poe Hamo
Puna, na Amara a me na mea
hana o ka Poe Akeakamai a pau.
Pena Aila, Vaniki a me na Palaki,
Pauda, Poka a me na Kukaepele,
Palaki Hamo Puna, Pulumi, Pakeke,
Kapu Holoi Lole a me na Papa Holoi
Lole, na ipuli, na Pa Palai, na Ma kau
Lawaia, Na Ako Lawaia o na ano a
pau, na Kaula o na ano a pau, na Pahi,
O, a me na Puna, a he nui aku no na
mea i koe.
I KUPONO NO KA HOOHIWAHIWA ANA!
NA HALE
I hiki ole ia makou ke huai pau aku aka, na
oukou no e hele mai a e hoonuuiho. O keia
maluna ae, e loaa no ma ka halekuai o
Dilinahama Ma,
0136-3m Moi ka helu 7, Alanui Papu
W O. SMITH
LOIO, LOIO, LOIO.
KEENA HANA: Helu 36 alanui Kalepa. tf.
W A. KINI.
LOIO, LOIO, LOIO.
KEENA HANA: Helu 15 Alanui
Kaahumanu, Honolulu. tf.
W R. KAKELA.
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI.
He Luna Hooiaio Palapala. tf.
A ROSA. (AKONI.)
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI.
He Luna Hooiaio Palapala.
KEENA HANA: Ma ke Keena Loio Kuhina
S B. DOLE.
LOIO, LOIO, LOIO.
He Luna Hooiaio Palapala.
KEENA HANA: Ma Alanui Kaahumanu
tf.
CECIL BROWN.
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI.
A he Agena Hooiaio Palapala no
ka Mokupuni o Oahu.
KEENA HANA: Helu 8 alanui
Kaahumanu. tf.
JAMES M. MONSARRAT.
(MAUNAKEA.)
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI.
He Luna Hooiaio Palapala.
KEENA HANA: alanui Kalepa. tf.
RICHARD F. BICKERTON.
(PEKEKONA.)
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI.
KEENA HANA: Helu 27 alanui
Kalepa. tf.
WILDER & CO. (WAILA MA)
Mea kuai papa a me na lako kuk @
o na ano a pau, a me na me ne pono a@
no ka hale..
Kihi Alanui Moiwahine me Papu @
WILLIAM AULD.
Luna Hooiaio Palapala Kepa Paahana
no ka Apana o Kona.
KEENA HANA: Ma ke Keena Wai o
Honolulu . tf.
S H. MEEKAPU.
Tela humuhumu lole.
HALE HANA: Helu 11 alanui Nuuanu. tf.
C BREWER & CO. (BURUA MA.)
Ua makemake ia ka poe mea ILI KAO
MALOO a me na ILI BIBI, a pela hoi me
na ILI MIKO o na ano a pau, e kuai mai
i ko lakou mau ILI me makou, a e haawi
no makou i ke KUMUKUAI KIEKIE
LOA o ko kakou Makeke. tf.
JNO. M. KEALOHA.
LUNA Hoolaio Palapala Kepa Paahana
no ka apana o Kawaihau, Kauai. H @
Agena no ka Hooiaio ana i na Palapala @
no ka apana o Kawaihao, Kauai. H @
Komisina Palena Aina no ka apana @
Kawaihau, Kauai, a he Luna Hook @
Mare no ka Pae Aina holookoa
1163 1yr.
DILLINGHAM & CO.
Mau Mea Kuai Lako Hao
Alanui Papu, Honolulu.
FRANK PAHIA.
ANA AINA! ANA AINA!!
KEENA HANA: Aia ma alanui Moi, kokoke
loa i ka Uwapo o Hooliliamanu. tf
C C. COLEMAN.
Amara a he mea hana Mekina
Kapili Kapuai hao lio.
A ME KA
Hana Kaa Lio ana, etc.,
Hale Hana ma Alanui Alii,
905 tf E kokoke la i ke Alanui Papu.
PAPA! PAPA!
AIA MA KAHI O
LEWERS & COOKE,
(O LUI MA)
ma ke kahua kahiko ma alanui Papu a me Moi.
E loaa ai na
PAPA NOU AIKI.
o kela a me keia ano.
Na Pane Puka, Na Puka Aniani, Na Olepelepe,
Na Pou, Na O-a, Na Papa Hele, Na Papu
Ku, A me na Papa Moe nui loa
Na Pili o na Hale o na Ano a Pau.
Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai e pau
Na Kui mai ke Nui a ka Makalii, Na Ami
Puka, Na Ami Puka Aniani, Na Ami
o na ano a pau, Na Aila Pena, o
kela me keia ano Na Aila Hoomaloo,
he lehulehu wale.
Na Aila e ae o na
ano a pau.
NA WAI VANIKI
- A ME NA -
WAI HOOHINUHINU NANI!
O NA ANO A PAU LOA.
NA BALAKI ANO NUI WALE.
A ke hai ia aku nei ka lono i na Makamaka a
pau, ua makaukau keia mau Makamaka
o oukou e hoolawa aku ma
na mea a pau e pili ana
ma ka laua oihana
- NO KA -
UKU HAAHAA LOA.
E like me ka mea e holo ana mawaena o
LAUA a me ka MEA KUAI.
E Hele mai! E na Makamaka
o lawa no hoi koo @ i makemake
A me ka oluolu ame @ aikai.