Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 44, 1 November 1884 — Page 4
This text was transcribed by: | Patricia Ravarra |
This work is dedicated to: | Joseph Calvin Ravarra, my father, who gave me the gift of life |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Ka Nupepa Kuokoa
No ka Makahiki.............................$2.00
No Eono Mahina...........................$1.00
––KUIKE KA RULA.––
Poano......Novemaba 1, 1884.
Haawina Kuia Sabati.
Helu VIII. Nov. 23, 1884.
Kumuhana, Na Olelo noeau a Solomona. Pauku Baibala, Sol. 1: 1 ––16.
O NA olelo akamai a Solomona ke keiki a Davida ke alii o ka Iseraela.
2 He mea ia e ike ai i ka noiau a me ke aoia mai, E hoomaopopo i na olelo e naaauao ai;
3 E loaa ai ka ike e akamai ai, Ma ka pono a me ka hoopono, a me ka pololei,
4 E haawi i ka maalea ia ka poe naaupo, A me ka ike, a me ka noonoo i ke kanaka @i.
5 E hoolohe @a mea naauao, a mahuahua ka ike, E loaa no i ka mea i aoia i ka ike e naauao ai;
6 E ike i ka olelo akamai a me ka hoakaka ana o ia mea, I na olelo a ka poe naauao, a me ka lakou olelo pohihihi
7 O ka makau ia Iehova, oia ka hoomaka ana o ka ike; A o ka naauao, a me ke aoia mai, ua hoowahawahaia e ka poe lapuwale.
8 E kuu keiki, e hoolohe mai i ke ao ana a kou makuakane, Aole hoi e haalele i ke kanawai o kou makuahine;
9 No ka mea, he mea nani ia no kou poo, He wau lei hoi no kou a-i.
10 E kuu keiki, ina e hoowalewale mai ka poe hewa ia oe, Mai ae aku oe.
11 Ina lakou e olelo mai, E, e hele pu kakou, E hoohalua no ke koko, E hoohalua wale i ka mea hala ole;
12 E moni ola ia lakou me he malu make, ‘ E moni okoa hoi e like me ka poe e haule ana i ka l@a:
13 E loaa ia kakou ka waiwai maikai he nui, E hoopiha i ko lakou mau hale me ka waiwai pio;
14 E hoailona pu oe me makou i kou kuleana, I hookahi hipuu na kakou a pau:
15 E kuu keiki e, mai hele pu oe me lakou ma ke ala; E haalele kou wawae i ko lakou mau kuamoo;
16 No ka mea, holo kiki ko lakou wawae i ka hewa, Wikiwiki hoi lakou i ka hookahe koko.
Pauku Gula, O ka makau ia Iehova, oia ka hoomaka ana o ka ike. Sol. 1: 7.
Manao nui, O ka makau ia Iehova, ka mea e pomaikai ai keia ola ana.
Na heluhelu la. Sol. 1: 1––19. Sol. 1; 20––33. Sol. 2; 1––22. Sol. 3; 1––33. Sol. 4; 1––27. Sol. 6; 1––23. Mat. 4: 1––11.
Mele, “Iesu ke Alakai,” Hoku Ao Nani, aoao 202. Pule. No ka hoolaha ana o ka ike oiaio iwaena o na kamalii a pau.
Wehewehe me na ninau.
Manawa, B. C. 1000.
Ka mea nana i kakau.. Na Solomona ka hapa nu o keia mau olelo noeau.
Mahea ka haawina o keia la ? Ina hea ke kakauia ana o na olelo akamai a Solomona ? Ehia olelo akamai ana ? 1 Na Lii 4: 32. Ua pau pono anei ma na Solomona ? Ehia paha maanei ? 1000.
Ua kupono anei o Solomona no keia hana ? Ma keaha i maopopo kona makaukau ? He alii noonoo a akamai anei oia ? He kanaka hemolele anei ? Ua malama ia anei keia mau olelo a pau e ia ? Ua mau anei ka maikai a me ka oiaio o keia mau olelo, oiai, aole o Solomona i malama ?
I mea aha keia buke o Solomona ? Sol. 1: @, 3. I mea e pono owai ? Sol. 1: 4, 5. Ua hoomahuahua mau anei ka mea naauao i kona ike ? Sol. 9: 9. Mat. 13: 12: 25: 20, 21. Mareko 4: 8. Hosea 6: @.
Kupono anei keia mau olelo a Solomona no ka poe opio, a ike ole ? Pehea ka poe hana me ka noonoo ole ? Sol. 11 14. Heaha ka hoomaka ana o ka ike ? p. 7. Heaha ka makau ia Iehova ? Ioha @S: 28; 42; 5, 6. Hal. 111:10. Sol. 8: 13: @0; 27; 14: 26, 27; 19: 23; 24:4.
Pehea hoi ma Hal. 19: 9, Is. 11: 3@ 33: 6. Oih 9: 31. Heaha ka mea i hoowaha@ahaia e ka poe lapuwale ? p.7 Heaha kekahi mau hoailona o ka mea lapuwale ? Ier. 5: @1. Hal. 14: 1; 92: 6 Sol. 10: 21: 12: 15; 14: 9; 16: 22; 18: 2; @4: 7.
1. 1 He maka ko lakou, aole nae ike. 2 Hoole Akua. 3 Manao nui ia lakou iho. 4 Hoolohe ole i na makua. 5 Paakiki ma ‘na hana lapuwale. 6 Hoowahawaha i ka ike.
(Pehea auanei ka poe imi ole i ka ke Akua olelo, ma na haawina Kula Sabati.)
Heaha ka olelo no ma ka pauku 8? Pili anei keia i na haumana ? Heaha ke kanawai elima ? Nawai i haawi mai ia kanawai ? Mahea ? Ia wai ? Ua mau anei?
E hai mai i na inoa o kekahi mau keiki hoolohe makua, ma ka Baibala. E lilo auanei ka lakou mau olelo ao i aha ? P. 9 4. 9. 3: 3 6: 21. Kek. 6: 30.
Pehea ko Parao hoohanohano ana ia Iosepa i kahi manawa ? Kin. 41; 42. Na wai i hoohanohano ia Daniela ? A pehea? Dan. 5: 29.
He nui anei na hoowalewale e hiki ana i ka poe opio, i na kamalii ? Heaha kekahi? Heaha ka pilikia o ka launa ana aku o ka poe opio me na hoa e hana ana i ka hewa ? Ina e hoowalewale mai lakou, pehea e pale aku ai ? P. 10. Pehea ma ka pauku 15 ? Pehea ko Satana hoowalewale ana ia Adamu me Eva ? Pehea kona hoowalewale ana ia Iesu ? Mat. 4 Pehea ko Iesu pale ana ? Pela anei kona hoowalewale ana ia kakou ? Ua hiki anei e pale aku elike me ka Iesu ? Ehoololohi paha, a ae aku i kahi manawa ka mea e pono ai ? P. 10
Wahi a kekahi kanaka haipula no na hoowalewale : “A@ @ hiki ia’u e hoole i ka lele ana o kahi mau ino maluna o kuu poo, aka, aole e ae ana iaia e nana i punana ma kuu lauoho.”
Heaha ka hana i manaoia e hana ma keia mau pauku ? P. 11––14.
Ua piha anei ia aina i na powa ? Mahea ka noho nui ana ? Ma na ana. Pakele anei kekahi ? Waiwai anei na powa ? Ua waiwai io anei kekahi ma ka loaa ana iaia na mea hiki ole ke hali pu meia i kela ao ?
He mau olelo paipai anei keia e pili like ana i na mea e imi ana e alakai i kanaka iloko o na hana hewa e ae ? ka ona. &c. Pehea ka paipai ana a Solomona ? P. 15.
Ia wai e nana aku ai e kokua mai i ka wa hoowalewale ia ? Heb. 2; 18. 4; 15, 16. 5; 2. 7; 25.
O ke kanaka naauao, e hoomahuahua mau ana kona ike.
O ka mea lapuwale, e hoowahawaha ana i ka naauao a me ka aoia mai.
O ka haalele ana i ka luakini, a me ka imi ole ana i ka ke Akua olelo, aole no ia he hoailona o ka naauao, aole no hoi ka hoolohe ole i na makua.
I ka wa i hoowalewaleia ai o Iesu, ua pale aku oia me na olelo o ka Baibala Hemolele : “Mai ae aku, he hoowalewale ia.”
Mele, “Ka Momi Maikai,” Hoku Ao Nani, p. 24. A i ole, “O oe mau me a’u,” Himeni Euanelio.
Pule i launa mau mai o Iesu, o lilo i ka hoowalewale ia mai.
Hoolaa luakini o Ewa.
“Aia hoi, mamuli o ka nani, ka maikai, a me ka oluolu o ka noho lokahi pu ana o na hoahanau,” ua paa ae nei ka luakini hou o Ewa nei. A no ia paa ana, ke amano nei makou ka Ekalesia o Ewa nei, e hoolaa a e hoolilo loa no Iehova ke Akua.
No ia mea, ke hoike aku nei makou me ka oiaio, aia a hiki aku i ka la 29 o Novemaba, Poaono hope, oia ka wa e hooko ia ia hana. A oiai o kekahi keia o na hana ano nui loa iloko ou e Hawaii oiaio a kristiano hoi. No ia mea ke pahole aku nei ko makou mau lima Akau aloha a ke kono aku nei ia oukou e na Kahu Ekalesia, na haiolelo, na Luna Ekalesai, a me na hoahanau; pela hoi na Kula Sabati, a me na Ahahui Opiopio Imi Pono Karistiano mai Hawaii a Kauai, hele mai me na puuwai o ka lokahi.
I ko makou hakoko ana me ka welina, aia ia maluna ou e na Hawaii oiaio, mai ke karistiano a ka haahaa, e hele pu mai kakou a hui ma ia la.
O ko makou mau lima Akau a lima Hema aloha, ke hopu aku nei makou me ka waipahe ia oukou a pau loa e na komite, ka poe i luhi a i inea pu me makou iloko o keia hana nui, hele mai oukou a pau loa.
I ka iwi o na iwi a me ka io o naio, e oi kou inoa e Kaiahama@leo a o Keone Kui Lima laula o Ewa, o Ewa-uli me Ewa-kea, eia kou la kamahao, he la nui kaulana a kilakila ka la au e haawi ai i kau hua mua o kou kihapai i makana i ka mea Kiekie Loa, ke Alii o na Alii a me ka Haku o na Haku. Ku lia imua a hele mai no a pau loa.
Ke hoike pu ia aku nei ka lohe, aia a hiki aku i ua la nei, e malama pu ia ana he wahi lulu lau a pua Oliva aloha, aole hoi me he mea la e auhau aku, aka, o ka mea wale no i ku i ka i-i a loko, oia ke aloha ka mea nui. E kau hoi i ka manaolana, o na loaa a pau e loaa ana ma ia la, no ka hoolako ana no ia i na hemahema o ua hale la a me ka hale Kahu o Ewa nei.
Ke uhola pu ia aku nei, e malama pu ia ana he wahi papaaina ma ia la no ke kamau ana aku i na houpo lewalewa o ia hele’na mai, aole hoi me ka mano e hoi puolo kanaka o kahi alii. Nolaila, e hele mai no me ka makaukau no na hana o ka la. Aole no he hana nui ke nui ka poe alu.
O makou iho no o ka Eklesia o Ewa.
S. P. K. Nawaa.
Luna Hai Euanelio o Ewa nei.
O ke kanaka i hoonaauaoia i ka 20 o kona mau makahiki, hoopukaia i ke 30 a waiwai i ke 40, @a waiwai loa anei ia i ke 41 a i ole i ke 50 paha makahiki ?
He Haiolelo
“E komo ae oukou ma ka puka pilikia. He pilikia ka puka, he ololi hoi ke ala e hiki aku ai ia ke ola, a kakaikahi wale ka poe loaa ia.” Mat. 7; 13, 14
He hapa keia o kekahi haiolelo a Iesu imua o na elemakule a me ka poe hou, a i na kanaka a pau e ola nei. Ua paipai oia i na kanaka e makemake ana e loaa ke ala o ke ola, e noi i haawi ia mai ko lakou iini; e imi i loaa; e kikeke i wehe ia ka puka no lakou. A oiai he mau ala e ae i ike wale ia no ka palahalaha, a he nui na hoa hele ma ia mau ala, ua ao ia lakou e hooikaike e komo ma ke ala ololi a e naue aku me kekahi poe kakaikahi wale no, a komo i ke ola mau.
Ua ao mau no o Iesu i kana poe haumana i kela a me keia kau, aole loa e komo i ke ala o ke ola a hoomau aku ma ia hele ana ke ole hooikaike mau. O ka rula paa a ke Akua i haawi mai ai oia keia : Ina e manao kekahi e hiki aku ma kauwahi, e hele ma ke ala e moe pololei ana a hiki ilaila. Aole e hiki wale ana kekahi i ka lani, aole loa no e lawe ia kekahi ilaila me kona makemake ole e hele. E makaala kakou e komo ma ke ala pono, a e hoomau malaila. E komo ma ka puka haiki o ka mihi alaila me ka hoihoi no e holo imua.
O ka rula mau, ina ua makemake kekahi e holo imua, e hooikaika maoli no ia mea. Ina o ka mokuahi ma ka moana, a o ke kaa ahi ma ka aina, e holo mama ana, ua hoomau ia ka mahu ka mea nona ka mana e hooholo.
A pela no ke kanaka, aole no e lanakila maluna o na mea e keakea mai ana a e holomua, ke ole e manao nui ana i keia mea a e hana aku me ka hoihoi.
Me e ka huli ikaika ana o kela me keia keiki e makemake ana e ku ma ka papa ekahi ma ke kula. Aole loa e huli ana na buke ia lakou iho; aole no e wehewehe mai ana na ninau Arimatika ia lakou iho, a e hoike mai i ka haina pololei.
E huli i ka naauao e like me ka eli ana i loaa mai na waiwai makamae i huna ia, ina e akamai ana kekahi. He hana oolea ka mea eli gula, i loaa mai kahi waiwai, a o ke kanaka puni dala i malama i na dala a pau i loaa iaia a huna aku; pela ka mea imi naauao e hana me ka ikaika, a e malama loa i ka mea i loaa. I paa loa ka manao e loaa mai ia mea nana. E pale aku i ka molowa i kau kona manao ma ka loaa ana i ka ike. Ma ka ipuka o Hana mau, e komo auanei kekahi i ke aupuni o ka Ike a akamai ma na mea hoonaauao. Ma ka pii akahele a pii mau aku, pela no e hiki ai i ka puu o Akeakamai.
He oiai no keia ma na mea pili i ka uhane kekahi. He nui ka poe hou, a me kekahi o ka poe kahiko, i manao e akamai ana, lakou ma ka ike Baibala me ka imi ole. O ka rula paa, ina e makemake i ka naauao e imi ikaika i loaa.
Ina ua makemake e hoahu i na waiwai o luna mai, a e hoomaona i ka uhane me ka ai lani, e imi ia lakou e like me ka imi ana i na waiwai i hunaia E hoomau i ka huli ikaika ana i ka ke Akua olelo makamae.
Aka, i mea e pomaikai io ai kekahi ma keia imi ana i ka oiaio o ka Palapala Hemolele, e hoopili i na olelo ao i keia noho ana, a e hooko.
Ina e iini ana e komo ma ke ala ololi, e komo iloko o ia hana me ka naau a pau i loaa keia ala o ke ola.
Aole he buke e ae i kupono no ka huli mau ia e like me ka Baibala, a loaa mau mai i na mea hou, na mea waiwai nui, hohonu, kamahao.
Malia paha o kekahi mau haumana e hoohalahala ana no ka loaa ole o ka ike me ka noho wale a hoomolowa. Aole e lilo ana kekahi i kanaka ikaika a makaukau, ke ole e hooikaike ana oia a loaa na mea e pono ai oia.
Ina e makemake ana kekahi e lilo i Karistiano ikaika a makaukau, e imi maoli aku me ka ikaika, e komo ma ia noho Karistiano ana, a me ia hope iho e hoomau ma ia ala, me ka kiai mau, e paio mau ana me ka hewa.
Ua oi loa aku ka pono o ka imi mau ana o kela a me keia i ka mea e pono ai oia. Ina he nui ka lilo no kahi mea, oia ka mea makamae nau.
Pinepine ka hoomaunauna wale ana o na keiki i ka waiwai a ka makua i hooili mai no lakou––no ka mea, ua loaa wale ia lakou, aole lakou i ike i kahi o ka imi ana, a nolaila aole i manao nui.
Ina ua hoopakeleia kekahi mai ka poino nui mai, aole loa e poina ia mea a hiki i ka la e make ai, a ma ia hope iho, e makaala mau ana o komo hou iloko o ka pilikia.
Aole he kumu no ka imi ole ana i ke ala o ke ola, no ka haiki, a no ka loaa ole. Aole no i nalo loa a loaa ole ke makemake ia.
He ala ololi no––e komo pakahi ana kakou, aka he nui ka poe e komo ana ina ua paa ka manao ke ola. Ina e komo ana i ka ekalesia o Kristo, a i ka lani paha, e paa mua ka manao no ia komo ana, a e hooikaika i ko ia manao paa ou.
Aole loa e lawe ia ana kekahi ilaila ma kona makemake ole, aole na hai e kauo aku i komo, aole no e hookeke ia i komo, aka me ka iini nui e loaa ke ola, na kela a me keia e komo ae ma ke ala ololi e hiki ana i ke ola. Na
Rev. E Corwin.
Hooko@uia
Honolulu, October 27, 1884.
A. P. Kalaukoa,
Aloha oe.
Ke hai aku nei au ia oe, i keia la ua noho ke Komite Hooko o ka Ahahui Nui o na Opiopio Imi Pono Karistiano, a @a koho ponoi@ oe i Kakauolelo no lakou, ina kahi o G. W. Kawainui i waiho mai i ka hana, no ka hookaawale ana mai Oahu a@@@.
Ua ili iho ma@@a ou keia hanohano, a ke lana nei kou manao e lawelawe ana oe i keia hana me ka eleu a me ka ikaika. Nou no me ke aloha.
A. F. Judd
Pane i ke Komite Hooko o na
Ahahui Opiopio o ka pae aina.
I ke Komite Hooko o na Ahahui Opiopio Imi Pono Karistiano o ka Pae Aina––Aloha oukou.
Ua loaa mai k@ oukou palapala ia’u, e hai mai ana ua koho oukou ia’u i Kakauolelo no na Ahanui Imi Pono Karistiano o ka Pae Aina nei. Nolaila ke haawi aku nei au i ko’u mau hoomaikai ana a m@@o oukou, oiai au e lawelawe malih@@ aku ana i ka hana a oukou i hookau iho ai malulna o’u; a ke lana nei ko’u manao, e kokua pu mai ana no oukou ia’u ma ka hana a’u e hana ai, i mea e holo ai na opiopio Hawaii imua ma na@pono uhane.
Owau no me ka hoolohe.
A. P. Kalaukoa.
E hoolohe i ka leo paipai.
I na Ahahui Opiopio Imi Pono Karistiano a pau mai Hawaii a Kauai, ke hai ia aku nei ka lohe, ua loaa ia’u ka hanohano ma ko’u koho pono ia ana mai e ke Komite Hooko o ia mau Ahahui ma ka la 27 o Okatoba nei, 1884.
Nolaila ke kauoha aku nei au i na Ahahui a pau, e hai mai i kahi i kukulu ia ai na Ahahui ma kela a me keia apana iloko o na Mokupuni, i hiki ai ia’u ke hoouna aku i na Buke o ke Kumukanawai a me na Rula, a me ka hoouna pu mai i na dala a kela a me keia Ahahui ma ka lima o Henry Waterhouse ka Puuk@, i mea e hiki ai ke ukuia na lilo o ka pai ana a me ka hoouna ana aku i ua mau Buke la.
A. P. Kalaukoa.
Kakuolelo.
Olelo Hoalohaloha i Hooholoia
no Rev. W. P. Alekanebero.
I ko makou makuahine oiaio iloko o ka Haku Iesu Kristo, Mrs. Alekanedero––Aloha nui oe.
O makou o ka Ahahui Euanelio o ka Mokupuni o Oahu, ma o ko makou Komite la i hoomanaia e ka Aha.
Me ka ehaeha kaumaha nui o na la la o keia Aha. Ua oluolu me ka hauoli nui i ke Akua mana loa ka lawe ana aku i ka uhane o kou alii kane i aloha nuiia e oe, e komo i ke kulanakauhale lani, e hooluolu a hoomaha i koonei mau luhi ana.
A ua noho luuluu iho oe me ko olua mau ohana a pau, ua ili iho maluna ou ka ukana kaumaha, me ka pilihua o ka naau no ka mea i hala aku la ma ke alanui hoi ole mai; aka nae, e olioli ka manao, ua pomaikai ka poe make iloko o ka Haku, ua aleia ka make e ka lanakila, nolaila hoi e hooluolu oukou i kekahi i kekahi ma keia mau huaolelo, Tes. 4: 17, 18. He mea minimina nuiia imua o Iehova ka make ana o kona poe kanaka.
A mamuli o kou noho kumakena ana me ke kanikau nona, kou hoa pili aloha i haalele mai i keia noho ana, nolaila ke hui pu aku nei makou a pau na hoa o keia Aha e kumakena pu me oe a me na ohana a pau o ka mea i make.
Ua oluolu i ke Akua Mana Loa ka lawe ana aku i kana kauwa paahana e noho pu me ia iloko o ka Aupuni o ka lani, a noho iho nei oe a me na keiki e uwe kumakena nona ma keia kapa o ka muliwai o Ioredane.
Aole o kakou wahi paa e noho mau loa ai maanei, ke imi ikaika aku nei kakou e loaa ia m@a ma keia hope aku, oia ka home mau loa i hoomakaukau mua ia eai no ka @oe manaoio.
Ke nonoi haaha@ aku nei makou na hoa lawe hana o keia Aha, ma o ko makou Komite la i ke Akua Kahikolu, e lawe aku i kou @au kaumaha, luuluu me na pilihua o k@u naau no ka mea i hala aku.
O makou iho no.
J. W. Kaapu.
J. N. Paikuli Komite.
S. Paaluhi.
Waialua, Oct. 8, 1884.
Akahi, Ou, Oi, H@––k––––oia iho la no ke kumu e lilo ai i moho?
Ma Pakaalea, AAmakao, Kohala Akau, Hawaii, ua mareia e D. Kapali, o Kalopi a me Komaina ma ka la 20 aku nei o kela mahina.
Ma Pueopaku, Hilo, Hawaii, ua make o Sol. Puhi, kekahi o ko laila kanaka kamaaina, a ke noho aku nei kona ohana me ka @ nona ma keia aoao. He 61 mak. 9 mahina kona ola ana ma keia ao.
Mai ko makou makamaka mai ola o L. S. Keaniani i hoike mai i keia mau wahi hunahuna o ka ua naulu, penei : He mau la makani iho nei keia o ua Rain kaulana nei, a ua nou mai ka makani mai ke kukulu akau mai me ka ikaika, e lawe pu mai ana me na kulu paka ua.
No P@@moi.
Ke huai hou mai nei na wai hoomalule kino o keia aina iloko o keia mau la, oia hoi ka uala a me ka bia i hoawawaia iloko o na pahu a me na umeke. Ma kekahi hale, ua nui na kanaka i akoakoa ae, oia na kane, wahine, a me na keiki pu no noi, a ua hoonuu lakou i na mea i hoomakaukauia a @@i no hoi.
A hapalua like paha o ka maona, loheia aku la na olelo, ua hepa a ano e, noho iho la maluna o na poe nei ke daimonio a lakou i hana’i; a ia manawa i ikeia aku ai kekahi mau wahine e ku ana iluna, e haa ana a e kuhi ana na lima me ka awihi pu o na maka, a me kekahi mau hana lapuwale loa i hanaia. Ua hooma@ia keia mau hana maloko o ua hale la a hiki i ka napoo ana o ka la. Ua hoomaka aku la kekahi poe e hoi i ko lakou mau home, oiai he mamao loa kahi noho o kahi poe, aka ua oi pakela loa ae la ka holapu ana o ka lalapa ahi o ka ona maluna o lakou, a ua ike ole i kahi e hele ai. Ua hoao lakou e hiki i ka home, aka, ua hiki ole; no ka mea, ua alakai aku la keia daimonio ia lakou a hiki ma na kula lepo oia hoi kona home, a malaila lakou kahi i hoaumoe ai ma ia po iloko o ka lepo, ka ua, a me ka nahele, a na ka malamalama o ka la i hoala ae ia lakou.
Ma ia wahi no, ua inu iho la kekahi wahine a ona loa i ka bia, a hoi aku la ia ma kona home. Ma ke ahiahi, hoi mai la kana kane mai ka hana mai, oia he luna hana oia. A hiki oia ma ko laua home, mahamaha aku la [Ia?] no hoi i ka wahine, aka, aole o iala hoomaopopo mai, ua nui loa ka ikaika o ka ona maluna ona, lele aku la oia a nahu iho la i ka lima akau o kana kane a moku pu ae la ka io. Eia ka mea apiki, i ke ao ana ae, hele aku la oia imua o kona mau haku, a ninau mai la laua: Heaha mai nei kau ? Hoike aku la no hoi keia i ka eha o ka lima. A ninau hou mai la laua: I aha ia ko lima i moku ai ? I nahuia e ka hoki, wahi hou a ua kanaka la. He apiki loa keia mau hana, kai no he hai aku i nahuia e kuu noho kapae.
Ke ulu mai nei keia mau hana lapuwale mailoko mai o ka rama ma keia wahi, e pau nae keia kupu ino e pono ai.
Oia wale iho la no na mea hou a’u i ike ai.
D. K. Kapili.
Paihaaloa, Hilo, H.
HAINA––&––NANE.
O ka hapa mua o kau haina e ka lae oo o Niulii o Kohala Akau, ua like no ia me ka hapa mua o ka haina a Kekake-nuha, e waiho nei ia makou, a ma ka hapa hope oe i aui iki ae ai. Me ka manaolana, e puehu e mai ana no ia oe.
O kau haina hoi e ka Eueu o Kohala i hoouna mai nei no ia nane hookahi no, aole he wahi lihi launa mai me ka haina e waiho nei, a e hoike pololei no hoi i kou inoa ponoi, aole o kela inoa olelo e ou, ke ole pela, e kapae ia no kou mau manao.
He ehiku hua palapala o ko’u inoa, oia hoi keia : O ko’u 1, 2, 3, 4, ua hanuia au i ka po mahina i o Mohalu, a ma ka po kapu i o Akua, hea ia iho la ko’u inoa, aka, kokoke nae au e ike ia mai, uhi iho la au i ka mana o kuu kapa pouli a nalowale, a na ka malamalama o ka la au i hai mai aia au i ka maka ua o ka opua kahi i hooheno ai.
Ko’u 5, 6, 7, aia au ma na kualono, e walea ana me Hiku i kanahele i ka holu mai a ke oho kawelu, i ke kui i ka lehua nee i ka papa o Malio, a ne kekahi o na mauna i hai mai i kuu inoa.
Ina e hui ia ko’u mau hua a pau alaila ua kaulana au a puni o Kealohilani, a ua alohilohi hoi e like me ka hau o Helemona. Aka hoi, i hoololiloli ia na hua 1, 2, 5, 6, alaila e loaa ana au i ka niniu poahi a ka huila o Kinau-kaa ahi. O ka huina a pau, e loaa no au he keonimana hanohano, ihiihi, kapukapu, i na wa a pau,––Owai kuu inoa ?
J. Kaleimamo.
Niulii, Kohala Akau, Hawaii.
NA LOIO HOU.
Ma ka Poaono, la 25 o Okatoba, ua ninaninauia na poe i noi Palapala Loio imua o ka Lunakanawai Kiekie a me ka Kokua Elua, a ua hoopanee laua i ka laua olelo hooholo no ka noonoo ana me ke akahele. A ma ka ora 1 auina la Poakahi nei, maloko o ke Keena Ahaolelo, ua heluhelu mai o Wilikoki i ka Palapala a ka Aha imua o na Loio hou penei : O J. P. Hanaaumoe J. M. Kaneakua a me A. Rosa, ua ae ka Aha ia laua i mau loio no na Aha a pau o keia aupuni. Bila Ki, ua hoopaneeia no ka manawa maopopo ole. Kalama, Wahineaua, Apua, no ke Kau o Aperila, 1885. Mikasobe, (man-over-board.) a me Anapu ua hoopanee loa ia no ka manawa pau ole.
Ma ka nupepa Ka La o Hawaii o ka Poakahi nei i hoea mai ai, ua hoike ae oia ma kekahi o kona mau hunahuna i ke ano o ka mokuahi hou, a penei kekahi mau hoakaka ana : “Ua like kona ihu me ko ka Iwalani, a ua like hoi kona hope me ko ka Lilinoe.” Ia makou hoi i hele ai e makaikai ma ka Poalua nei, hoomaopopo iho la makou, ua koe kona pauku kino i Ka La o Hawaii, aole i hoakaka pu ia, nolaila o ka Kuokoa e hoike aku nei, ua like kona kino me ko ka Kimo Maki.
NA HOOLAHA KAMAU.
Halepai o thos. g. thrum
––o ka nupepa––
saturday press me kuokoa
alanui kalepa, honolulu
Malaila e paiia ai na ano a pau o na
Buke,
Hoike o na Kula,
Hoike a na Komite,
Na Haawina Kula Sabati,
Papa Kuhikuiu o na ano a pau,
Hoolaha Nunui a Liilii,
Balota, Lipine Papale,
Tiketa, Wahi Leta,
Bila pai haka@ka,
Hoolana Kudala,
&c. &c. &c.
Iloko o ka wa pokole a me ka aukau haahaa.
A ma ka halekuai o THOS. G. THRUM
ma Alanui Papu, e loaa @@ na
Kalana kakau o na ano a pau,
Wahi Leta “ “ “
Inika “ “ “
Penikala “ “ “
Mea Hoopipili, buke hoomanano,
Peni gula a me kumu gula,
Kii, a me na laau,
Buke kii o ka ohana,
Buke kii a na keiki,
Na mea paani a na keiki,
Kaa a na keiki,
Kaa huila lua o na opio.
A he Agena no ke ana lole pepa o na
Keiki a me na wahine
No ka hoailona ana i na lole me na inoa ponoi e hookoia na kauoha a pau no na papa inoa ke waihoia ma keia halekuai me ka uku pu o ka papa inoa i makemakeia. Uku no ka inoa hookahi me ke inika a me ka hulul, $1,50 ina ma ka papa inoa keleawe, a ma ma ka papa inoa kala, $2.
O na kauoha pau mai na mokupuni e hookoia ina e hoouna pu ia mai me ke dala a me ka moakaka pono o na hoakaka ana.
THOS. G. THRUM
NU HOU ! NU HOU !
Na Waiwai Hou Loa !
na paikini o keia au.
E Loaa no ma ka ha Halekuai o
DILLINGHAMA MA,
Ma Alanui Papu.
Oia na waia malalo iho n@i:
Na Palau, Kaa Hu@a@alala, Kopala,
Piki, Oo, Koi, Koilipi, Na Hama-
re Kamana o na ano a pau,
Na mea Hana a na Ka-
mana, Poe Hamo
Puna, na Am-
ora a me
na mea
hana o ka
Poe Ak@akamai
a pau. Pena Aila
Vaniki a me na Palaki
Pauda, Poka a ma na Kukae-
pele, Palaki Hamo Puna, Pulumi,
Pakeke, kapu Holoi Lole a me na Papa
Holoi Lole, na Iputi,
na Pa Palai, na Makou
Lawaia, Na Aho Lawaia
o na ano a pau, na Koula
o na ano a pau, na Pahi,
O, a me na Puna, a he nui
aku no na mea i koa.
I KUPONO NO KA HOOHIWAHIWA ANA I
na hale
I hiki ole ia makou ke huai pau aku aka, na oukou no e hele mai a e hoonuuiho. O keia malua ae, e loaa no ma @@halekuai o
Dilinahama Ma,
0136-32@ Mai ka @@lu 37, Alanui Papu
NA HOOLAHA KAMAU.
W o. smith.
LOIO, LOIO, LOIO.
Keena Hana : Hela 36 alanui Kalepa.
tf.
W a kini.
LOIO, LOIO, LOIO.
Keena Hana : Helu 15 Alanui Kaahumanu, honolulu.
W r. kakela.
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
He Luna Hooiaio Palapala.
tf.
A rosa. (Akoni.)
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
He Luna Hooiaio Palapala.
Keena Hana : Ma ke Keena Loio K@h@@.
tf.
S. b dole.
LOIO, LOIO, LOIO.
He Luna Hooiaio Palapala.
Keena Hana : Ma Alanui Kaahumanu.
tf.
Cecil brown.
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
A he Agena Hooiaio Palapala no ka Mokupuni o Oahu
Keena Hana : Helu 8 alanui Kaahumanu.
tf.
James m. monsarrat.
(Maunakea.)
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
He Luna Hooialo Palapala.
Keena Hana : alanui Kalepa.
@
Richard f. bickerton.
(Pexekona.)
Loio a he KokuA [ as printed ] ma ke Kanawai.
Keena Hana : Helu 27 alanui Kalepa.
tf.
S n. emerson, (emekona)
LUNA Hooialo Palapala Kepa Paahana no ka apana o Waialua, Oahu. Agena no ka Hooiaio ana i na Palapala no ka mokupuni o Oahu.
Ua makaukau no hoi ola e ANA AINA ma na wahi a pau i makemakela.
Waialua, Oahu, Nov. 10, ’83. 1148 3@@@
William auld.
Luna Hoolaio Palapala K@pa P@ahana
no ka Apana o Kona
Keena Hana: Ma ke Keena Wai o Honolulu
tf
S h. meekapu.
Tela humuhumu lole.
Hale Hana: Helu 11 alanui Nuuanu.
C brewer & co. (Burea ma.)
Ua makemake ia ka poe ma ILI KAO MALOO a me na ILI BIBI, a pela hoi me na ILI MIKO o na ano a pau, e kuai mai i @o lakou mau ILI me makou, a e haawi no makou i ke KUMUKUAI KIEKIE LOA o ko kakou Makeke. tt
Jno. m. kealoha.
Luna Hooiaio Palapala Kepa Paahana no ka apana o Kawaihau, Kauai. He Agena no ka Hooiaio ana i na Palapala no ka apana o Kawaihau, Kauai. He Komisina Palena Aina no ka opana o Kawaihau, Kauai, a he Luna Hooko Mare no ka Pae Aina holookoa.
1163- yr.
Dillingham & co.
Mau Mea Kuai Lako Hao
Alanui Papa, Honolulu.
Frank Pahia.
ANA AINA ! ANA AINA !!
Keena Hana: Aia ma alanui Moi, kokoke loa i ka Uwapo o Hooliliamanu. @
C c. coleman.
Amara a he mea hana Mekina
Kapili Kapuai hao lio.
a me ka
Hana Kaa Lio ana, etc.,
Hale Hana ma Alanui Alii,
905 tf E kokoke la i ke Alanui Papa.
PAPA! PAPA!
aia ma kahi o
LEWERS & COOKE,
(O LUI MA)
ma ke kahua kahiko ma alanui Papa a me M@@
E loaa ai na
PAPA NOUAIKI.
o kela a me keia ano.
Na Pani Puka, Na Puka An@ani, Na Olepelepe,
Na Pou, Na O-a, Na Papa Hele, Na Pap@
Ku, A me na Papa Moe nui loa
Na Pili o na Hale o na Ano a Pau.
Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai e p@@
Na Kui mai ke Nui a ka Makalii, Na A@@
Puka, Na Ami Puka Aniani, Na Ami
o na ano a pau, Na Aila Pena, o
kela me keia ano Na Aila Hoomaloo,
he lehulehu wale.
Na Aila e ae o na
ano a pau.
NA WAI VANIKI
––a me na––
WAI HOOHINUHINU NANI!
o na ano a pau loa.
NA BALAKI ANO NUI WALE.
A ke hai ia aku nei ka lono i na Makamaka a
pau, na makaukau keia mau Makamaka
o oukou e hoolawa aku ma
na mea a pau e pili ana
ma ka laua oihana
––no ka––
UKU HAAHAA LOA.
E like me ka mea e holo ana mawaena o
laua a me ke mea kuai.
E Hele mai ! E na Makamaka
@ wa no hoi koo @ makemake
A ka oluolu ame maikai.