Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 24, 14 Iune 1884 — "Na pomaikai i lona mai ka Baibala mai." [ARTICLE]

"Na pomaikai i lona mai ka Baibala mai."

0 ke kumuhana a'u e kamailio aku ai imua o oukou i keia po, oia no na pomaikai i loaa mai ia kakou mai ka Baibala mai. Hc kumuhana ano nui keia, a he nui wale hoi na pomaikai i loaa mai i na kanaka mai keia Buke kamahao mai ka mea a Daniela Webster i olelo ai, oiai oia e haioielo ana : Um e«riiacc o Anienka, pe nei kana: w lna e hoohui ia kakou, a e alakai ia e na mea i ao ia e ka Baibala, alaila, e holomua no ko kakou aina. ma ka hanohano a me ka pomaikai, aka, ina kakou a me ko kakou iahuikanaka, e haalele i na ao ana a me na kuhikuhi ana a keiaßuke kamahao, elike tne na peelua e hoonalo ana i na mea uliuli, pela no e hoonalo ia ai ka hanohano a me ka pomaikai mai ko kakou aina aloha aku." Ina kakou e ku iho a noonoo, a e hoolei aku i ko kakou mau noonoo ma na mea a ke Akua i hana ai f e nana aku i ka la nani, oiai oia e hoolei mai ana i kona malamalama kamahao maluna o ka Honua, a e kiiohi ae i ka mahina oiai kona malamalama oluolu e alakai ana i na kapuai 0 ka mea kuewa ma ka po, a i na hoku e imoimo mai ana me he maka la no na anela a me na mea aloha i haia e mamua e hoolana mai ana i ka uhane o ka mea luuluu a ] kaumaha, a e nana aku hoi i na ao nani e kahiko ana maluna o ka piko o na mauna, a e holo aku ma na awawa uliuli, a e hoolono aku i ke kolili o na wai owe malie, me he leo ia mai o mai, e paipai mai ana i ke kamahele ma keia ao, e hoomanao i kona mea nana i hana; aka nae, e na makamaka a me na hoa'loha, pehea la kakou e hoomaopopo ai he mea nana i hana keia mau mea, a e alakai mamuli 0 na kanawai pam ana i kau ai. Ina nele kakou i kekahi mea nana e hoike maopopo, ala!a, e koho kuhihewa ana kakou i ka mea nana i hana keia mau mea, e like ene ke kuhihewa o na kupuna o kakou, ma ko lakou olelo ana. u Ua hanau maoli ia keta mau paeaina e Wakea laua o Papa." Nolaila, mamuli o ko ke Akua lokomaikai a me kona aloha, ua haawi mai la Oia i hoike nana ehoike mai i Kona mana, Kona Hemelele, a me manomano o Kona aloha i na kanaka, a 0 ua hoike !a, oia no ka kakou kumuhana. Ka Baibata a me kekahi mau pomaikai mai laila mai, a oiai ke nee nei ka manawa, he mea pono ia kakoa e lawe mai i kekahi mau pomaikai mai keia kumukanawai mai o na pomaikai 2 O ka Baibala wale no ka Buke oiaio e hoike maopopo niai ana no ka ke Akua Oiaia Iwaena o na lahui naauao a kaulana o ke au kahiko» e like me Aiguwta, Heiene, a me Roma, he nui a Uhulehu na kamka i kaulana loa no ko lakou i naauao loa, « like me Ciciro, PUalo, Se-! \ oeea, lio, jkfco o na Bokf a Ukou i|i

— - I kak*ti li, a i boi t ki poe o kek wa, aole k>a e hiki ke r} !oaa kekiāhi s»ta mea e p& ana no ke 11 Akua oaio» he poe hoowana kii keia j pee; a he oui ko Ukou a»u kuhihe**, j uo ke aha keia kuhihewa ? no ka mea, j ic?e i loaa u lakou ka Baibala, aoie no | hei bkou i lohe i kahi niea e pili »w no lehova ke Akua mau ka. Aole uo hoi i ioaa ia iakou ka hoomaopopo ana no ka nui o ke aloha o ke Akua i oa kanaka, nolaila. ua nele lakou i keia pomaikai I ke au no hoi o na kupuna o kakou, mamua aku o ka hiki ana mai o na makua misiocari, e ooho aoa ko kakou mau kupuna lioko o na hana kohu oie 0 ka pouli, e hoomana ana iakou i na poh?ku, na Ia o ke kai, na manu o ka lewa, a me na mea a ko lakou nau lima 1 hana ai, me ko iakou mau manao kuhihewa he mau akua keia, a he mana iioko o keia mau mea. Ko ke aha keia kuhihewa o lakoa ? No ka mea, aoie i hiki mai keia oieio maikai ia manawa, aole no hoi iakou i iohe no lehova, ke Akua hookumu, nana i hana na mea a pau, a i kuleana hoi e hoomana ia, a e Hoonani ia e kana mau inea i hana'L Aka, i ka wa i hiki mai ai na makua tnisionari, me keia nuhou maikai, a hooiaha ia keia oieio iwaena o keia Paeaina, ua ike na kanaka a me na alii i ke Akua, a ua hoomaopopo i keano maoii o Kona mana ma Kana mau hana i noonoo pono ia, a ua heiuheiu i ka oie--10 e piii ana i Kona hemolele, a ua hoomaopopo maoii i ka manomano o Kono aioha i na kanaka, nia Kona haawi J ana mai i Kana Keiki punaheie e make maiuna o ka laau Kea na ka hewa o keia ao, i Loaa ai i ka mea manaoio ke kuleana ma ka Edena ma ka ianu Heaha na hua i ike ia ma keia ike ana o na alii a me na makaainana i keia oielo maikai, a nie ko lakou hoomaopopo ana, hookahi no Akua oiaio nāna i hana na mea a pau ? Ua hoopau ia ka mana hookaumaha 0 na kahuna hoomana kii, ua pau ke kau ia ana o na kanaka maiuna o na 'eie i mau mohai na na akua wa'nahee, a ua kipaku ia na hana o ka pouii, a kanu īa na anoano o na oiaio uhane ma na one o Hawaii, a ua uiu mai, a mohala kona mau pua nani, a ua hua | mai na hua ono e hoopomaikai ana i keia aina aloha o kakou, ka aina a Kaahumanu i aioha ai, a no ka ike o Kaahumanu i ka pomaikai mai keia Buke mai, ua puana ae oia i kekahi mau oielo hooiana mamua o kena make ana. 1 ka wa i iawe ia mai ai ke Kauoha Hou ua hopu ae la oia a honi ae la a hoopili mai la i kona umauma, a puana ae ia : " Ka oieio maikai e ! Ka olelo maikai e 1" a kuu aku la i kona uhane. a Na ka Baibaia i hoike maopopo mai no k» plī «ni* « Vanaka. I keia au a kakou e nee nei, ke ku mai nei kekahi poe a kue i ka Baibaia, ma kona hoike ana no ke ano o ke kanaka, a me kona hanaia ana i kinohi, ma ko iakou manao ua puka mai ke kanaka mai na hoiohoiona mai. "He keko ka ke kupuna o Adamu i kinohi, a mamuii ka o ka hui ana o kekahi mau holohoiona iike oie o ko iakou ano, ua puka mai la he kanaka." He oiaio anei keia mau manao o keia poe, a mai hea mai keia mau manao kuhihewa, a maiuna o ke kahua hea i hookahuaia ai keia mau manao iapuwaie, a ua poiolei anei keia mau manao ma ko kakou hoomaopopo ana i ke ano kanaka t Aole, aole ioa no, he mau manao keia i nele i ke kahua ole, aka, mai iilo no paha kakou mamuii o keia mau manao iaiau, ina i hoike oie mai ka Baibaia me kona ieo moakaka. Ua hanaia ke kanaka e ke Akua he mea kina ole, a maemae, a i ano iike me ke Akua ma ka hemoiele, a ua haule oia iioko o ka hewa no kona hookuii ana i ka leo aioha o kona ma kua, a puni oia i ke akaniai hoowalewale a Satana, a ua kau mai maluna o ke ano kanaka ka hewa, a ua pili iaia a me kona mau manao keia ano a hiki ioa mai i keia manawa, aoie anei kakou i hoomaopopo i ka hookoia o keia ano maluna o ke kanaka, a aole anei kakou i ike o k« ano ia o ke kanaka a hiki i keia wa, aole anei i pololei na hoike tna a ka Baibala ? Ae, ua pololei, nolaila, ua ioaa i na kanaka ka pomaikai mai keu buke mai ma kona hoike ana i ko iakou ano. Ua hoike pu mai no keia buke no ka mea i oi e noho ana iioko o ke kanaka, oia ka uhane makamae, ka mea a ke Akua i minami* na ioa ai a hoouna mai ia i kana keiki ponoi e hele e imi a e hōihoi i na uhane o kanaka iioko o ka Paredaiso ma ka ianl A na keia huke no i hoike maopopo mai me kona leo ākaka no kahi e heie ai ka uhane mahope o kona make ana. I ka wa aole i hil i mai keia oleio ma Hawaii nei, ua manao na kupuna o kakou o ka lua o Peie kahi e noho ai na | uhane a o ke kula o Kamaomao kekahi : wahi e noho ai, a e auwana ana, e poipoi ana i na puieiehua i ai na iakou. 011 ke kuhihewa o nt kupuna o kakou ao ko iakou ike oie i ka Paiapaia Hemolele, a i ka hiki ana o keia oieio ua hoomaopopo lakou he eiua waie ne wihi e noho ai na uhane, ina he ahane pono io i keia ao iuhi oie kahi i kuapapanui na pomaikai ma ia aupuni pomaikai, a ina i hewa, iialo, ilalo i ka poiili mau loa ma Gehena kahi o na ehaeha a me na kanikea ama, a wahi a kekahi <

Peresideiu o Amenka, '*(> ke kanaka e | hooiilo aoa ika Eaihala. a me kana} mau aiakai ana, i rula aiakai nona ma' keia ao, e lilo ana ia i kanaka maikai;' no kona aina, a i Makuakane aloha no kana mau keiki, a i kane oiuohi a lokomaikai no kana wahine." 3 Na ka Baibaia i hoike mai no lesu Kristo ka Hoola o keia ao hoiookoa. Ua ike iho nei kakou ma ka poinaikai ehia, ua hoikeia ke ano kanaka, kona mau popilikia e ukali mau ana mahope ona, a mai pomaikai o!e no kakou im i pau ko ka Baibala hoike ana mala.?2a, me kooa hoike ole mai i kahi e paiekana ai oia mai ka hoopai mai o ke Akua Hemoiele, no kona kue i kona mau kanawai hemoleie, aka, e na makamaka, ua pomaikai kakou i ko ka Baibala hoike ana mai no lesu t ka mea i haaieie ika nani o kona Makua ame | ka hanohano o ke aupuni lani. a iho mai j ia i keia ao luhi, ao inea i piha i na poino me na popilikia, a lawe i ko kakou ano, a hana i na mea e oiuolu ai na puuwai iuuiuu, a auamo aku i na hewa o ko keia ao maiuna o kona hokua he- ! moieie me ka hoomanawanui i na hoinoia, a maiuna o ka puu ehaeha o Kalevan kahi i kakiaia ai kona mau iims aioha, a hanini mai la kona koko no ka hewa oko keia. ao nei t a o ka mea e huii aku ana a nana i keia mau maka aioha a e manaoio aku i kona make ana i kaiahala a i uwao mawaena oke Akua Hemoiele a me ke kanaka hewa, a e paulele ana i kona mana hooia. e ioaa ana iaia ka pomaikai iani ma kela | aupuni mau loa. Ena makamaka aio- j ha, nani ka nui o keia pomaikai i ioaa mai ia kakou niai keia buke kamahao m.ii. Oka hoonaauao ia ona lahuikanaka, o ka pii mau o na Kanaka ma ke kuonoono ma na aina kahi i hoolahaia ai ka Baibala. A mamua o ko'u hoeki ana no na mea e pili ana no keia kumuhana ke puana ae nei au i kekahi mau ialani olelo a kekahi haku meie kaulana iwaena o na haole : U E ka buke nani kamahao, ka Ipukukui aa mau loa o ko ke Akua lokomaikai, ka Hoku o ka mau loa, ka Hoku hookahi wale no, nana e hookele aku ika moku uhane o ke kanaka, maluna o na kai hanupanupa o keia ola ana, a pae aku ma ke)a kapa kahakai olino ma Kanaana ma ka iani." NA OLELO HOPE. E na makamaka aioha a me na hoa paahana pu iloko o ke kihapai o Kristo ua hiki mai nei leakou i ka panina o na hana o keia po, ua pau ko makou noho ana ma ke kula a e lawe aku ana makou i keia pomaikai iwaena o na hoa kanaka, a e haalele ana makou i ka home a makou i aloha ai, e pau ana ka ike'na i kona mau paia eehia, aoie hoi e noho hou malalo o ka malumalu o kona mau kumulaau, aloha, aloha oe e ka puuwai ona ekalesia Hawaii. Eka makou mau kumu aioha, eia makou ke haalele nei ia olua me ka naau i piha i ke aloha ame ka puuwai i hoopihaia ī ka walohia, e haaleie ana makou ia olua, aka, oka olua mau aiakai a me na olelo ao aioha ana, aole loa e poina ana, a ma ka aoao o na haumana e 'puka ana, ke haawi aku nei makou i ke aloha pumehana, aloha, aloha. Ena Kahu ekalesia, eia makou he mau pokii a keiki no oukou, e wehe mai i ko oukou mau lima a e hookipa aku ia makou, e haawi mai i ko oukou mau lima akau o ke aioha oiaio a e kokua pu mai ia makou ma ka lawelawe pu ana i ka hana a ko kakou Haku aioha a hiki mai ka. wa e pau ai keia iuhi a me na inea o keia ao, e hui pu kakou me ko kakou Haku aloha ma kona aupuni nani, a e lohe aku i kona leo aloha e olelo mai ana, u Pono e ke kauwa malama pono f e komo ae oe iloko o ke aupuur i hoomakaukauia e ko'u Makua mai ka hookumu ana mai oke ao nei. A mamua o ko'u hoopau i ka'u kamai* lio ana, ke haawi aku nei au i ko'u aloha Good-nignt. S. L. Deska.